1-3. (a) Ániid ndaakaii éí haʼátʼíí bidáahgi naazlá, dóó haʼátʼíí bedajíłtʼé? (Áłtsé eelkidígíí níníłʼı̨́.) (b) Áko ániid ndaakaii Oodlání danílíinii haitʼéego bíká aʼdoowoł?

NÍLÉÍ nízaadi tʼáadoo leʼé baa nídiildeeʼgo biniyé nahosíniʼą́ą́ lá jiní. Diné bee naagéhí bee ákǫ́ǫ́ díínááł. Diné bee naagéhí ninádaaltłiʼígi yíníyáago tʼóó nił ahóóyóí, háálá jiląʼí dóó diné bee naagéhí tʼóó ahayóí. Ndi baa nił hózhǫ́ǫgo éí díníyáágóó dóó diné bee naagéhí biih díílwołígíí nił bééhózin. Doo tʼóó bóhólníhígíí diné bee naagéhí biih díílwoł da, háálá nił bééhózingo éí tʼóó yóóʼandooyééł.

² Iináagi éí chʼaajoogááł nahalin. Łahda tʼóó ahayóígóó ádá nihodiitʼaahii dahólǫ́ǫgo átʼé, áko tʼóó bikʼeh hoł ahóóyói łeh. Nihí ániid ndaakaii éí diné bee naagéhí ninádaaltłiʼígi ndaakai yę́ę nidahonohłin. Ndi tʼáá íídą́ą́ʼ diniyáágóó nił bééhózingo éí yáʼátʼéehgo ádá nihodiitʼaahgi doo ná nantłʼa da doo. Háájígo lá dah didíínááł?

³ Díí bee nihił hodooní áádóó niheʼiinaʼ bee Jiihóvah bił honíshǫ́ǫ dooleełígi baa nídadíitʼįįł. Éí Jiihóvah áhánígo  bił ídlı̨́įgo ánihidoolíłígíí tʼáá aląąjįʼ biniyé ádá nahatʼáa doo. Éí haitʼéhígíí óltaʼ, doodaiiʼ naanish ádaatʼéii nídidííléełgi, doodaiiʼ adííyehgo naʼáłchíní daatsʼí hodooleeł. Jiihóvah bá nanilʼaʼgi wołí bee ánítʼı̨́įgo éí nikʼihojidlí índa binahóʼáii daniłdzilgo ná áyoolíił doo.​—Proverbs 16:3 yíníłtaʼ.

4. Haʼátʼíí baa nídadíitʼįįł?

⁴ Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nahatʼáago yáʼátʼééh. Haʼátʼíí biniyé? Táaʼgo biniyéhígíí baa nídadíitʼįįł. Áłtsé dóó naaki góneʼígíí éí kótʼéego bee ádá nahojiʼáago Jiihóvah bił kʼé ahizhdiʼníigi ayóó bidziilgo há áyiiłʼįįh. Tááʼ góneʼígíí éí tʼah ániid nanináago ádá nihodiyiiʼaahgi ná yáʼátʼéehgo átʼéegi nił ííshjání íidoolííł.

5. Haʼátʼíí íiyisíí biniyé Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nahatʼáa doo?

⁵ Íiyisíí biniyé Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nahatʼáago éí Jiihóvah ayóóʼánihóʼníigi dóó nihá áátʼįįdgi bee bichʼįʼ ahééh daniidzin. Psalm ání: Jiihóvah “bichʼįʼ ahééh jinízingo yáʼátʼééh. . . . Háálá, Bóhólníihii [Jiihóvah] nílíinii, ninaanish bee shił hózhǫ́ǫgo áshiinilaa. Nílaʼ bee íinilaaígíí baa shił hózhǫ́ǫgo hashtaał.” (Psalm 92:1, 4) Jiihóvah tʼáá ałtsoní neiníláhígíí baa nitsíníkees: neʼiinaʼ, tʼáá aaníígóó Jiihóvah bééhosínísįįdgi, Diyin Bizaad, nibrothers dóó nisisters, áádóó ayóó áhonóolingo hoolʼáágóó kééhonítʼı̨́į doogo ná chohooʼı̨́. Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nahatʼáago éí díí tʼáá átʼé Jiihóvah bichʼįʼ baa ahééh nínízin áádóó áhánígo bił nilı̨́įgo ánósin.

6. (a) Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nahatʼáago haitʼéego Jiihóvah bił kʼé haʼníigi bił ahídéétʼiʼ? (b) Tʼah ániid nanináago haʼátʼíí bee ádá nihodiyiiʼaah doo?

⁶ Naaki góneʼígíí éí yéigo ánítʼı̨́įgo Jiihóvah bá yilnishgo éí yáʼátʼéhígíí naanish bá áálííł. Áko binahjįʼ áhánígo Jiihóvah bił honílǫ́ǫ doo. Yilʼaadii Paul ání: “Diyin God tʼáá ákogi éʼéłʼı̨́įgo tʼahdii bá nidaałʼaʼígíí doo yaa yoonéeh da.” (Hebrews 6:10) Tʼah ániid nanináago ádá nihodiyiiʼaah. Łaʼ éí Christine wolyéego 10 binááhaigo nihibrothers dóó nihisisters bibee daʼoodląʼ dabidziil ńtʼéeʼii baa dahaneʼígíí tʼáá ahąąh baa ííníshtaʼ doo niizı̨́ı̨́ʼ. Łaʼ nááná éí Toby 12 binááhaigo tʼah doo baptize áshiʼdilnééhgóó Diyin Bizaad ałtso yídéeshtah niizı̨́įʼgo yee ádá nihodeetʼą́. Maxim éí 11 binááhai, bideezhí Noemi éí 10 binááhaigo tʼáá áłah baptize ályaa. Tʼáá ájíłah Bétheldi neiilnish doo jiníigo bee ádá nihozhdeetʼą́. Éí tʼáá ákótʼée doo jinízingo Béthelgóó naaltsoos biniyé hadadilneʼígíí haghan góneʼ dah jistsooz. Nishąʼ? Bee ádá nihodidiitʼáłígíí łaʼ baa nitsíníkees, áádóósh bidíilnishgo beʼdíílííł?​—Philippians 1:10, 11 yíníłtaʼ.

7, 8. (a) Tʼáá alą́ąjįʼ ádá nahozhdiiʼáahgo éí bee ádá hozhdidooʼáałii doo há nantłʼagóó ííłʼı̨́į doo? (b) Haʼátʼíí biniinaa łaʼ ániid naagháago universitygóó doo deesháał da niizı̨́ı̨́ʼ?

⁷ Tááʼ góneʼígíí éí haʼátʼíí biniyé éí tʼah ániid nijigháago ádá nahojiʼáago yáʼátʼéeh doo? Tʼah ániid nijigháago éí óltaʼ dóó naanish ádaatʼéégóó, áádóó ląʼígóó bee ádá hozhdidooʼáałii dahólǫ́. Díí ałnáʼooztiin léiʼgi bikʼízhníyá nahalin. Yínááłgóó nił bééhózingo éí díí ałnáʼooztiingi dah didíínáałjįʼgoígíí doo ná nantłʼa da doo.  Tʼáá ákótʼé, alą́ąjįʼ ádá nahojiʼáago éí doo nantłʼagóó ádá hozhdiyiiʼaah łeh. Proverbs 4:26 ání: “Yínááłgóó hazhóʼó bikʼítsííłkos, áádóó tʼáá ałtsogóó hidínáahgo tʼáá ákóneʼ nanéʼéłniih doo.” Tʼáá tsı̨́łígo alą́ąjįʼ ádá nahohʼáago éí tʼáadoo hodinaʼí ná łaʼ daaneʼ doo. Díí éí Damaris tʼah ániid nijigháago alą́ąjįʼ ádá nahojizʼáago há łaʼ yidzaa.

⁸ Damaris éí high school ałtso nizhníłtaʼgo hagrades nizhóní, áko tʼáá jííkʼe university óltaʼgóó jidoogáałgo law baa íízhdóołtah ńtʼééʼ. Ndi, béeso bá hooghangi naashnish doo jiniizı̨́ı̨́ʼ. Haʼátʼíí biniyé? Jó, éí tʼah ániid nijigháago pioneer deeshłééł jinízingo tʼáá íídą́ą́ʼ alą́ąjįʼ bee ádá nihozhníʼą́. Kójíní: “Áko éí biniinaa part-time naʼanishígíí shóideeshtʼeeł. Law degree shee hólǫ́ǫgo éí béeso ląʼí bee áshʼı̨́į doo ńtʼééʼ, éí part-time naʼanish chʼééh hanishtáa doo ńtʼééʼ.” Damaris éí pioneer nilı̨́įgo 20 nááhai. Bíísh éí tʼah ániid naasháago tʼáá ákónéehee tʼáá alą́ąjįʼ ádá nahoséʼą́ą́ lá nízin? Aooʼ. Béeso bá hooghangi nijilnishgo aghaʼdiitʼaahii danílíinii yah anídaakahgo bééhojiyoosįįh. Éí ájíníigo ląʼí aghaʼdiitʼaahii ídlı̨́įgi doo yaa bił dahózhǫ́ǫ da. Damaris éí pioneer jílʼı̨́įgo ląʼí nááhaigo ił hózhǫ́ hainílá. Éí aghaʼdiitʼaahii ádaatʼéhígi átʼéego doo bejíłtʼée da dooleełígi yee háká eelwod.

9. Haʼátʼíí biniyé nihaʼáłchíní ániid ndaakaii baa nihił dahózhǫ́?

⁹ Tʼáá náhwiistʼą́ą́ ńtʼééʼ ląʼígo nihaʼáłchíní ániid ndaakaii tsʼídá nizhónígo deíkááh, áko bee baa dahwiiʼniih doo. Jiihóvah yił ałkʼis danilı̨́įgi dóó yá ndaalʼaʼ dooígi yee ádá nidahodiyiiʼaahgi tsʼídá áłtségo ádeiyósin. Iiná yaa bił dahózhǫ́, áádóó tʼáá ałtsojįʼ Jiihóvah bikʼehgóó éʼétʼéegi yídahoołʼaah. Éí óltaʼ, naʼanish, dóó hooghan hazʼą́ągi tʼáá bił nítʼiʼgo Jiihóvah yee yikʼehgóó ádaatʼé. Sálaman ání: “Nijéí tʼáá átʼé bee [Jiihóvah] baa dzíínílí.” Áádóó ánáádíʼní: “Hidínááhgóó tʼáá ałtsojįʼ tʼáá bí tʼéí baa ákonínízingo yáʼátʼéehgo dahonítʼiʼgóó niyoołáał doo.” (Proverbs 3:5, 6) Ániid ndaahkaii, Jiihóvah ayóóʼánihóʼní! Ayóó daʼnohłı̨́įgo nihaa nitsékees, nihichʼą́ą́h naaghá, nihaa áhályą́, dóó nihikʼihadlí.

10. (a) Nahwiilneʼgi haʼátʼíí biniyé ayóó ílíinii átʼéego baa nitsíikees doo? (b) Neʼoodląʼ hazhóʼó baa nahodíilnihgi haitʼéego hashtʼedíílííł?

¹⁰ Jiihóvah bił honishǫ́ǫ dooígi áłtsé síníłʼą́ągo éí łaʼda Jiihóvah bee bił hodeeshnih nínízin doo. Jesus Christ ádííniidgo éí “haneʼ yáʼátʼéehii áłtsé tsʼídá bee bił dahodoonih.” (Mark 13:10) Áko éí biniinaa Diyin Bizaad baa nahaneʼgi tsʼídá áłtsé siʼáanii átʼé índa ílíinii átʼéii átʼéego baa nitsíikees doo. Tʼáá ahąąh nahashneʼ doósh nínízin? Pioneer aʼíłʼı̨́įgoósh ná bíighah? Ndi nahólneʼgi doo ayóó bínindlı̨́ı̨́góó shąʼ? Áádóó neʼoodląʼ hazhóʼó baa nahodíilnihgi haitʼéego hashtʼedíílííł? Naakigo níká adoolwoł: Hazhóʼó biniyé hashtʼéédiitʼįįh, dóó Jiihóvah  bééhonísingi łaʼda bee bił hodíílnihgi tʼáadoo tʼą́ą́ʼ nilíní. Áko nahólneʼgi ayóó bínindlı̨́įgo ándoolííł.

11, 12. (a) Jiihóvah baa nahodiilnihgi haitʼéego biniyé hashtʼéédiitʼįįh doo? (b) Nihibrother łaʼ tʼah ániid naagháago haitʼéego ółtaʼgi Jiihóvah yaa nahashneʼ?

¹¹ Bił daʼííníłtaʼígíí íiyisíí yindaʼídilkidígíí bee bił nidahodiilnihgi biniyé hashtʼenídiitʼįįh doo. Website jw.org dóó naaltsoos ádaalyaaígíí łaʼ kódaatʼéégóó yee níká adoolwoł. “Diyin Bizaadísh tʼáá shíká adoolwoł?” łaʼda nidííniidgo shąʼ? Éí naaltsoos Nooséłí—10go Yíndaʼádíłkidígíí biiʼdę́ę́ʼ “Diyin Bizaad éí Haitʼéego Shíká Adoolwoł?” bikáaʼgi biniyé hashtʼedidííníiłgo yee níká adoolwoł.​—1 Peter 3:15 yíníłtaʼ.

¹² Bił daʼííníłtaʼígíí éí tʼáá bí jw.org biiʼ danółʼı̨́ dabidohní. Luca éí ákódzaa. Bił daʼjółtaʼígíí éí oodląʼ áłʼąą ádaatʼéhígíí yaa nídaatʼı̨́. Ńtʼééʼ naaltsoos bitsʼą́ą́dóó ídahojiłʼaahígíí biiʼdę́ę́ʼ Jiihóvah Yá Dahalneʼé doo ákótʼéégóó baa haneʼgo baa ákozhniizı̨́ı̨́ʼ. Azhą́ hoł yéeʼ ndi, Luca éí báʼajółtaʼí ábizhdííniid, Jiihóvah Yá Dahalneʼé doo ákótʼéégóó baa haneʼgi hazhóʼó baa nahashneʼ. Báʼajółtaʼí tʼáá áko hodííniidgo hweʼoodląʼ hazhóʼó baa nahojisneʼ, dóó jw.org bichʼįʼ ííshjání ájiilaa. Áádóó báʼóltaʼí éí tʼáá ájíłtso homework há áyiilaa. Éí Tʼáadoo Adzííníłtsʼin Da Ndi, Édaʼatsʼihii Baa Hodinííłnééł nihinááł nidadoolkił hodííniid. Luca kótʼéego ajółtaʼgi Jiihóvah baa nahojisneʼgo ayóó baa hoł hóozhǫǫdgo átʼé.

13. Ndanitłʼaii nidááh hólǫ́ǫgo haʼátʼíí biniyé haleebee íitʼı̨́įgo bidiniilkaal doo?

¹³ Ndanitłʼaii nidááh hólǫ́ǫgo tʼáadoo bikʼee naa nahwiikaadí. Bee ádá nihodíínitʼánígíí  haleebee ánítʼı̨́įgo binanilnish. (2 Timothy 4:2) Katharina ákódzaa. Éí 17 honááhaigo tʼáá ałtso bił nidajilnishígíí Diyin Bizaad bee bił dahodeeshnih jiniizı̨́įʼgo bee alą́ąjįʼ ádá nihozhníʼą́. Łaʼ éí díkwíidi shı̨́ı̨́ hwéédzííʼ. Ákótʼée ndi bee ádá nihozhniʼánę́ę doo bééjiyooznah da. Łaʼ éí Hans wolyéego éí Katharina yáʼátʼéehgo nijígháahgi yaa ákoniizı̨́ı̨́ʼ. Éí nihí naaltsoos ádaalyaaígíí yółtaʼgo yaa nídiidzá, Diyin Bizaad yíhoołʼą́ą́ʼ, áádóó baptize ályaa. Katharina éí díí doo hoł bééhózin da, háálá éí ákwii nahalzhiishgo náánáłahdi kééhojitʼı̨́. Ńtʼééʼ 13 nááhaigo, éí haghandóó bił áłah níjídleehgi public talk anáánéidléhígíí éí Hans átʼı̨́ı̨́ lá! Bił nidajishnish yę́ę tʼáá ałtso Diyin Bizaad bee bił dahodeeshnih jiniizı̨́ı̨́ʼ yę́ęgi tʼáadoo neʼ ájiilaa dago biniinaa ayóó átʼéego baa hoł hóozhǫǫd.

14, 15. (a) Łaʼda díí ádadiilnííł daniłníigo haʼátʼíí béénílniih doo? (b) Łaʼda díí ádadiilnííł daniłníigo haitʼéego bichʼįʼ nidziil doo?

¹⁴ Jiihóvah bił honíshǫ́ǫgo yínáałgo Bá nanilʼaʼ dooígi tʼáá alą́ąjįʼ bee ádá nihodiyiiʼaahgo bíhwiiniłʼą́ą́ʼ. Ndi ląʼí tʼáá bił ałhąąh nanikaígíí éí honeení tʼéiyá deinízin. Áko tįʼ danihiłníi doo. Díí alą́ąjįʼ bee ádá nihwííníʼánígíí ayóó ílíinii átʼéii átʼéego baa nitsíníkeesgi ná yaa ákodadínóozįįłgo átʼé. Tʼááká łaʼda díí baa yoonéehgo ánólééh yíilaʼ. Diné bee naagéhí ninádaaltłiʼígi baa chʼíhootʼánę́ęgi nanináago tʼóósh bóhólníhígíí diné bee naagéhí biih díílwoł? Háálá éí iih naháaztánígíí bił dahoneeni. Nda shı̨́ı̨́ doo tʼóó iih díílwoł da!

¹⁵ Áko łaʼda díí ádadiilnííł daniłníigo haitʼéego bichʼįʼ nidziil doo? Kótʼéego yóóʼádiʼnooʼaahii bitsʼąą naniná. (Proverbs 22:3) Doo ákǫ́ǫ́ ádaatʼéii áʼdooníiłii bitsʼąą yéigo ihodidoołtʼihgo átʼéegi baa nitsíníkees. (Galatians 6:7) Tʼáadoo ayóó ádaa nitsíníkeesígo łaʼda kótʼéego shididooniił nízingo nitsíníkees. Nizhéʼé dóó nimá áádóó nibrothers dóó nisisters dahóyáanii yísíníłtsʼą́ą́ʼ.​—1 Peter 5:5, 6 yíníłtaʼ.

16. Christoph baa haneʼgi éí aʼohgo ázhdólzin dooleełgi haitʼéego ílíinii átʼéego ííshjání áyiilaa?

¹⁶ Christoph éí łaʼda kótʼé shididooniił jinízingo aʼohgo ízhdólzingo háká eelwod. Baptize ábiʼdilyaadóó tʼáadoo nízaad nihoolzhíshí naʼádítsʼǫǫd bá hazʼą́ą́góó ałnánádáahgo yaa nídiidzá. Ákwii ániid ndaakaii naʼaʼnéh bee dah ooldahígíí łaʼ nihidiinááh dahałní. Díí elder łaʼ bee bił hojoolneʼ, áádóó áhodííniidgo éí doo yáʼádaashóonii bitsʼą́ą́dóó dahólónígíí baa nitsíníkees, łaʼ éí akʼeh dishdlı̨́į doo hwiindzinii ádaatʼéii. Ákótʼée ndi Christoph áajįʼ bizhdiiyá. Ńtʼééʼ éí tʼóó bááhádzidgo bee atídajiłʼı̨́įgo bee naʼaʼnéego baa ákozhniizı̨́ı̨́ʼ. Elders bee bił nááhojólneʼ, áádóó Diyin Bizaad biiʼdę́ę́ʼ yee hachʼįʼ hadaasdzííʼ. Christoph ájíní: “Jiihóvah éí nizhónígo nidaʼnitinii shichʼįʼ yiyiiłʼaad, áko Jiihóvah bikʼehgóó ásdzaa, azhą́ tʼáá hodiinaʼgo nda bikʼehgóó ásdzaa ndi.” Niísh yáʼátʼéehgo nichʼįʼ haʼadzihgo bikʼehgóó ánítʼéego bee aʼohgo íʼdíínílzin?

17, 18. (a) Dííshjı̨́įdi ániid ndaakaii éí Jiihóvah haʼátʼíí há yinízin? (b) Niníínísą́ągo nił hózhǫ́ǫ doogo haitʼéhígíí bee ádá nihodiyiitʼaah doo? Łaʼ baa chʼíhoníʼaah.

¹⁷ Diyin Bizaad ání: “Dinééh [dóó  chʼikę́ę́h] nílíinii, ániid nanináhígíí baa nił hózhǫ́ áádóó ániid nanináago níyoołkáłígíí nijéí bił hóshǫ́.” (Ecclesiastes 11:9) Tʼah ániid nanináago Jiihóvah nił hózhǫ́ǫ doo nóʼní. Bíhwiiniłʼą́ąʼgo Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nihodiniitʼą́ągo áłtsé siʼą́ągo íinisin áádóó bee ádá nihodiyiiʼaahii éí Jiihóvah ánínígi átʼéego bikʼehgóó íʼíłʼı̨́. Tʼáá tsı̨́łígo kótʼéego íinilaago éí Jiihóvah noolóós, nichʼą́ą́h naaghá dóó nikʼihojidlíigi tʼáá íídą́ą́ʼ baa ákonínízin doo. Bizaad biiʼdę́ę́ʼ tsʼídá nizhónígo binaʼnitin yísíníłtsʼą́ąʼgo bikʼehgóó ánítʼé. “Tʼah ániid nanináhídą́ą́ʼ Ániilaii béénílniih.”​—Ecclesiastes 12:1.

¹⁸ Ániid ndaakaii tʼáadoo hodinaʼí daniyé. Łaʼ éí tʼahádóó yaa ádahoniizı̨́įʼgo doo éída bee ádá nihodinishtʼą́ą́ lá, doodaiiʼ tʼáadoo ndi ádá nidahodeestʼą́ą da. Ndi niníínísą́ągo ádá bee nihodiyiitʼaahii baa nił hózhǫ́ǫgo Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi áłtsé íinisin. Mirjana ákótʼéego nitsíkees. Tʼah ániid naagháago jooł bee naʼaʼné ayóó bee jílı̨́. Winter Olympic bee anítah doo hodooʼniid. Ndi Jiihóvah tʼéiyá bá naashʼaʼ doo jidííniid. Kʼad 30dóó baʼaan nááhai tʼah full-time Jiihóvah bá joolnish, hachʼooní bił. Mirjana ájíníigo éí ayóó shee hodílzin, shaa haʼniih, adziil, dóó ashtʼı̨́į doo danízinígíí ił hózhǫ́ bee ádaadin. Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi dóó baa nahojilneʼgo bee ádá nihozhdiiʼaahgo tsʼídá yéigo yáʼátʼééh, ałdóʼ jiní.

19. Haʼátʼíí biniyé tʼah ániid nanináago Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi áłtsé íinisin doo?

¹⁹ Ániid ndaahkaii ayóó nihaa nihił dahózhǫ́, háálá azhą́ nidantłʼaii nihidááh dahólǫ́ǫ ndi, Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi áłtségo ádeinósin. Jiihóvah bá naʼaʼaʼgi bee ádá nidahodiyohʼaahgo nahaneʼgi ayóó ílíinii átʼéii átʼéego baa nitsídaakees. Nihináágóó baa ooldahii éí bee ádá nidanihidohʼaahii doo nihitsʼą́ą́ʼ neinółtłʼahgóó ádeinósin. Jiihóvah yéigo bá deínołníishgi éí ayóó ílíinii átʼé. Nihibrothers dóó nihisisters dahólǫ́ǫgo ayóóʼádanihóʼníigo nihikééʼ naazı̨́. Áko “ninaanish danilíinii [Jiihóvah] baa hidíʼaah, áko binahóʼáii daniłdzilgo ná ádoolnííł.”