1. Jiihóvah dóó bílaʼashdlaʼii bídahólníihii éí diné yaa nitsídaakeesígi haʼátʼíí bee ałʼąą átʼé?

BÍLAʼASHDLAʼII bídahólníihii ídaʼniłkadgo yee atídaʼałʼı̨́įgo ayóó ádídahólníih łeh. (Matthew 20:25) Jiihóvah éí tsʼídá doo ákótʼée da! Azhą́ shı̨́ı̨́ yá biiʼ ahóyéelʼáágóó Ayóó Átʼéii nilı̨́į ndi, bílaʼashdlaʼii nidaʼiisíihii tsʼídá yáʼátʼéehgo yaa nitsíkees. Ayóó bá áhwiinítʼı̨́ áádóó ániitʼéiigi índa bídin niidlíinii nihá yaa nitsíkees. Niʼiyiilzííh índa biʼoh niidlíinii bił bééhózin, áko doo bíniilʼáanii ánílééh doo nihił níi da.—Psalm 103:​13, 14.

2. Haʼátʼíí baa nídadíitʼįįł?

² Jiihóvah éí bidineʼé ádaatʼéiigi yee yaa nitsíkeesgi Diyin Bizaad biiʼ baa ídahwiilʼą́ą́ʼ. Kodóó táaʼgo baa nídadíitʼįįł. Áłtsé dooígíí, Jiihóvah éí Sámuel tʼah ashkii nilı̨́įgi yee yaa ákonízingo éí Aláahgo Nááʼiiłniihii Íílai haneʼ yichʼįʼ yidooʼáałgi yee yíká eelwod. Naaki góneʼ, Mózes éí Ízrel dineʼé Ííjipdę́ę́ʼ chʼéédííʼish hoʼdooʼniidgo doo bííníshghah da jiníi ndi, Jiihóvah éí hoł haʼoosniid. Tááʼ góneʼ, Ízrel dineʼé éí Ííjipdę́ę́ʼ chʼínákaigo Jiihóvah éí ádajítʼéiigi  há yaa tsídeezkééz. Díí bitsʼą́ą́dóó haʼátʼíí Jiihóvah baa ídahwiidiilʼááł áádóó éí bikʼeh ádaniitʼée doo?

3. Sámuel éí haʼátʼíí chʼééhonísid? Áko bitsʼą́ą́dóó haʼátʼíí baa nitsíikees doo? (Áłtsé naashchʼąąʼígíí níníłʼı̨́.)

³ Sámuel éí tʼah ashkii yázhí jílı̨́įgo Jiihóvah bikin biiʼ sohodizingi naalʼaʼí jizlı̨́ı̨́ʼ. (1 Samuel 3:1) Łah tłʼéeʼgo ajiiłhaazhdóó bikʼijįʼ iinééʼ jidiiztsʼą́ąʼgo chʼééhonísid. * (Footnote níníłʼı̨́.) (1 Samuel 3:​4, 5, 8-10 yíníłtaʼ.) Háíshı̨́ı̨́ hóózhiʼ. Náás silı̨́įʼii Aláahgo Nááʼiiłniihii Íílai ání jiniizı̨́ı̨́ʼ. Áko nízhdiinaʼgo Íílai bichʼįʼ jílwod, áádóó ájíní: “Shíínízhiʼgo bąą naa níyá.” Ndi Íílai áháłní: “Doo níízhiʼ da.” Díí éí naakidi áhóótʼįįd. Ńtʼééʼ Íílai yaa ákoniizı̨́įʼgo Sámuel éí Diyin hózhíí lá jiniizı̨́ı̨́ʼ. Ákónáánádzaa Sámuel kódidííniił yidííniid, áko éí bikʼehgóó ájiidzaa. Haʼátʼíí biniinaa Jiihóvah éí tʼáá íídą́ą́ʼ Sámuel shí ashtʼı̨́ tʼáadoo bizhdííniid da? Diyin Bizaad éí doo áníi da. Ndi bééhózinígo Jiihóvah kótʼéego ádzaagi éí Sámuel átʼéiigi yee yaa tsídeezkéezgo átʼı̨́.

4, 5. (a) Sámuel éí Íílai haneʼ bichʼįʼ dííʼááł hodííniidgo haajiidzaa? (b) Díí áhóótʼįįdígíí binahjįʼ Jiihóvah átʼéiigi haitʼéego yee naʼnitin?

⁴ 1 Samuel 3:​13, 14, 17 yíníłtaʼ. Jiihóvah bibee hazʼáanii áníigo áłchíní éí náás daazlı̨́įʼii nihił danilı̨́ dabidiʼní. Áádóó íhólnííh bąąh naazláii éí íiyisíí hoł danilı̨́į doo dahodóʼní. (Exodus 22:28; Leviticus 19:32) Áko ashkii yázhí Sámuel éí Íílai bichʼįʼ hazhdoodzihígi há nantłʼa. Háálá hoosʼįįdgo Íílai baazhdoogáałgo éí Íílai áádóó bitsʼą́ą́dóó ahoolchíiłii Jiihóvah hakʼijįʼ yee haadzíiʼii bił hozhdoolnihgi bikʼee shı̨́ı̨́ nitsééjíltłiʼgo áhoolaa. Diyin Bizaad áníigo Sámuel “hoł áhoodzaaígíí éí Íílai bił hozhdoolnihígi tʼáá íiyisí bikʼee hoł yééʼ.” Áádóó Diyin éí Íílai bichʼįʼ ííshjání áyiilaago Sámuelígíí yíníshí hodííniid. Áko Íílai éí Sámuel, Diyin yee nił hoolneʼígíí tʼáadoo shitsʼąą naníłʼiní, bee shił hólneʼ yiłní. Sámuel akʼehgóó ájiidzaago Íílai “tʼáá átʼé bee bił hojoolneʼ.”—1 Samuel 3:​15, 18.

⁵ Tʼáá íídą́ą́ʼ éí kótʼéego łah “Diyin God bitsʼą́ą́dóó diné léiʼ,” Íílai yee yichʼįʼ haadzííʼ. (1 Samuel 2:​27-36) Díí áhóótʼįįdígíí binahjįʼ Jiihóvah éí aa nitsíkees índa yaa hóyą́.

6. Jiihóvah éí Sámuel yíká eelwod yę́ęgi haʼátʼíí bitsʼą́ą́dóó íhooʼaah?

⁶ Niísh tʼah ániid naniná? Ákótʼéego éí Sámuel baa haneʼgi binahjįʼ baa ákonínídzingo éí bee nichʼįʼ anáhóótʼiʼii dóó nitsíníkeesgi Jiihóvah ná yaa ákonízingo átʼé. Ayóó shı̨́ı̨́ yánínízin, nilą́ąjįʼ ndaakaii Diyin Bizaad bee bił nahodiilnihgi doodaiiʼ bił ahąąh nidaniseʼii doo bił aheníłtʼée dago biniinaa ná nantłʼa. Jiihóvah éí díí yee níká adoolwołgo átʼé. Bichʼįʼ sodilzin áádóó íiyisíí nitsíníkeesígi bee bił hólneʼ. (Psalm 62:8) Diyin Bizaad biiʼ ániid ndaakaii Sámuelgi ádaatʼéé ńtʼéʼígíí baa dahaneʼígíí nabikʼítsíníłkees. Nibrothers dóó nisisters tʼáá bił ahąąh nidaniseʼii doodaiiʼ náás daazlı̨́įʼii tʼáá nigi átʼéego bee bichʼįʼ anídahwiiztʼiʼígíí  bee bił nahólneʼ. Éí tʼáadoo nidayólíi yę́ęgi átʼéego Jiihóvah bíká eelwod yę́ęgida yee nił dahodoolnih.

7, 8. Jiihóvah éí Mózes baa aʼááh jinízingi haitʼéego ííshjání ájiilaa?

⁷ Mózes éí 80 binááhaigo Jiihóvah éí naanish nantłʼa léiʼ ádíílííł bidííniid. Éí Ízrel dineʼé Ííjipdę́ę́ʼ chʼídííʼish hoʼdooʼniid. (Exodus 3:10) Mózes éí Mídiyandi dibé neiniłkaadii jílı̨́įgo 40 nááhai, áko kójíní: “Hádą́ą́ʼ lá shígi átʼéii Féro yichʼįʼ deeyáago Ííjip kéyahdę́ę́ʼ Ízrel dineʼé chʼíiníʼeezh!” Jiihóvah áháłní: “Nił honishłǫ́ǫ doo.” (Exodus 3:​11, 12) Áádóó Jiihóvah ałdóʼ náhoskango Ízrel yá aląąjįʼ naazíinii “daníistsʼą́ąʼ dooleeł.” Ndi Mózes ánáádooʼniid: “Doo dashoodlą́ą da doo; doo dashíistsʼą́ąʼ da doo.” (Exodus 3:18; 4:1) Mózes éí Jiihóvah tʼóó ádíní bijiníigo ájíní! Ndi Jiihóvah éí Mózes tʼóó yił haʼólní. Áádóó tʼóó ayóigo áhooníiłii bílákʼezhdííʼą́. Díí átʼéhígíí adziilii álákʼedootʼánígíí Mózes tsʼídá áłtsé kótʼéego baa deetʼą́ągo Diyin Bizaad biiʼ baa haneʼ.—Exodus 4:​2-9, 21.

⁸ Mózes éí kótʼéego níká adeeshwoł bidiʼníi ndi, kóníshtʼé náázhdíʼní. Éí tʼáá shiidą́ąʼdii doo ayóo yáshtiʼ da jiní. Áádóó Diyin ánááhodooʼniid: “Nił honishłǫ́ǫgo yániishtiʼ doo, áko bee hahidíídzihígíí bínaninishtin doo.” Ákoósh Mózes kʼad ajoosdląąd? Ndagaʼ, tʼáá háiidago díłʼá jiní! Áádóó Jiihóvah hachʼįʼ báhóóchįįd. Ákótʼée ndi tʼahdii éí Mózes baa aʼááh jinízin, áko Éran nidááh doogáałgo ná yáłtiʼ doo hodííniid.—Exodus 4:​10-16.

9. Jiihóvah haʼólníigi índa joobaʼgi binahjįʼ Mózes éí haitʼéego yáʼátʼéehgo naʼaʼeeshii jizlı̨́ı̨́ʼ?

⁹ Kótʼéego Mózes baa haneʼgo haʼátʼíí bitsʼą́ą́dóó Jiihóvah átʼéiigi yee  naʼnitin? Háálá Jiihóvah éí Ayóó Ábóodziilii nilı̨́, habee adziilii bee Mózes bił yééʼ ájósingo hakʼehgóó ádoonííł ńtʼééʼ. Ndi, Jiihóvah éí haʼólní dóó bá áhwiinítʼı̨́ éí Mózes yaa ákonízin doo biniyé nił honishłǫ́ǫ doo yidííniid. Díísh bíká eelwod? Aooʼ! Mózes éí God bidineʼé yá ayóó átʼéii naʼaʼeeshii jizlı̨́ı̨́ʼ. Éí tʼáá Jiihóvah átʼéhę́ęgi átʼéego, aʼohgo índa diné ádaatʼéiigi baa nitsíjíkeesgo ázhdólzin ńtʼééʼ.—Numbers 12:3.

10. Jiihóvah nihaa nitsíkeesígi átʼéego éí ákóniitʼéego, haitʼéego nihíká adoolwoł?

¹⁰ Díí haʼátʼíí bitsʼą́ą́dóó bíhwiilʼaah? Ahastiin, azhéʼé, doodaiiʼ elder nílı̨́įgo íhólnííh łaʼ nąąh siláago átʼé. Áko éí bąą Jiihóvah beʼíłʼı̨́įgo nichʼooní, naʼáłchíní índa áłah náʼádleehgi bił yah anánijahígíí hazhóʼó baa nitsíníkees, baa jiiníbaʼ, áádóó bił hadaʼíínílní. (Colossians 3:​19-21; 1 Peter 5:​1-3) Diyin Jiihóvah dóó Jesus beʼíłʼı̨́įgo éí łaʼda nichʼįʼ hadeesdzih niizı̨́įʼgo doo bá nantłʼagóó índa bił dahózhǫ́ǫgo íinisin doo. (Matthew 11:​28, 29) Áádóó nizhónígo ááníiłgi ałdóʼ yee néédaʼalʼı̨́į doo.—Hebrews 13:7.

11, 12. Jiihóvah éí bidineʼé Ííjipdę́ę́ʼ chʼééníʼeezhgo haitʼéego yaa áhályą́ągo yaa bił dahózhǫ́ǫ́ ńtʼééʼ?

¹¹ 1513 B.C.E. yę́ędą́ą́ʼ, tsʼídá daatsʼí táadi damíiltsoh ánéelą́ą́ʼ Ízrel dineʼé Ííjipdę́ę́ʼ chʼíníná. Éí áłchíní, náás daazlı̨́įʼii, índa bitsʼíís bąąh nidahazʼáanii daʼatah. Ákónéelą́ą́ʼ diné yinéełgo Ooʼishii éí haa nitsíkees doo. Jiihóvah éí Mózes choyoosʼįįdgo éí hó ałdóʼ Ooʼishii aa nitsíkeesii jizlı̨́ı̨́ʼ. Áko Ízrel dineʼé kééhojitʼı̨́ı̨́ ńtʼééʼ yę́ędóó chʼééjíkaigo Jiihóvah haa áhályą́ągo baa hoł dahózhǫ́.—Psalm 78:​52, 53.

¹² Jiihóvah éí haitʼéego bidineʼé yaa áhályą́ągo bił dahózhǫ́ǫ́ ńtʼééʼ? Éí Ííjipdę́ę́ʼ chʼínákaigo “anaaʼ yiniyé hashtʼeʼádadólzingo” áyiilaa. (Exodus 13:18) Áko kótʼéego joonéełgo Jiihóvah éí hooʼish. Áádóó “jı̨́įgo kʼos yee” áádóó tłʼéeʼgo éí “kǫʼ bee hoolʼingo” há áyósingo bééhózinígo éí Jiihóvah haa áhályą́ągo honíʼeezh. (Psalm 78:14) Ízrel dineʼé éí Jiihóvah hoł hólǫ́ǫgi baa ákodazhnízin dooleeł, háálá hwedaʼoodląʼ bee hodahodínóotah.

13. Tónteel Łichíiʼgi Jiihóvah éí haitʼéego Ízrel dineʼé yíká eelwod?

 ¹³ Exodus 14:​19-22 yíníłtaʼ. Íídą́ą́ʼ Ízrel dineʼé nilı̨́įgo haitʼéego nitsíníkees dooleeł ńtʼééʼ? Ííjip bisiláo nikééʼ yinééł, Tónteel Łichííʼ nidáahgi dah hidéyı̨́h. Tʼáadoo chʼíhonítʼiʼjiʼgo da. Jiihóvah éí kʼos nihidááhdóó dah yiildoh yę́ę nihikéédę́ę́ʼ niildogo áyiilaa, éí Ííjip bisiláo dah yinééł yę́ę bił nihitaʼ gónaa niildo. Ííjip bisiláo éí bił chahałheeł hazlı̨́ı̨́ʼ, ndi ni anítah yę́ęjí éí adinídíín! Áádóó Mózes éí tónteel yikáaʼjigo dah didiilniiʼgo yiniłtsą́, áádóó haʼaʼaahdę́ęʼgo ayóó átʼéego deeyolgo tónteel ałtsʼá yííłkʼol. Éí ni, nikʼéí, índa nilı̨́ı̨́ʼ bił nizhónígo tʼáá ánółtso haʼnaa ninooná. Doo ndi hashtłʼish da índa doo ndi nahateeł da. Niʼ yíłtseiigo hótłʼiz, áko doo nantłʼagóó bikááʼ ooldah. Doo hah ndaakaii ndi, tʼáadoo átʼéhígóó tséʼnaa neheeskai. Jiihóvah bibee adziilii yiniłtsą́ągo bikʼee nił ahóóyóí.

14. Jiihóvah éí Ííjip dineʼé bilááh áhóodziilgi haitʼéego ííshjání ájiilaa?

¹⁴ Exodus 14:​23, 26-28 yíníłtaʼ. Féro ádaa dzódlíigo doo áhályą́ą́góó tónteel góneʼ nihikééʼ dah diiná. Áádóó Mózes éí tónteel bikáaʼjįʼ dah náádidiilniiʼgo ałtsʼą́ą́hjí tó nihidiiʼá silı̨́ı̨́ʼ yę́ę Féro dóó bisiláo hakʼijįʼ nídiilkǫʼ. Tʼáadoo łaʼ yisdáʼjiiyáa da!—Exodus 15:​8-10.

15. Díí áhóótʼįįdígíí éí Jiihóvah átʼéiigi haitʼéego yee nanihinitin?

¹⁵ Díí áhóótʼįįdígíí éí Jiihóvah átʼéiigi yee nanihinitingo átʼé. Éí Diyin  bił hashtʼehodítʼéii nilı̨́. Áko éí biniinaa binahjįʼ nihił hasihgo hazʼą́. (1 Corinthians 14:33) Naʼniłkaadii bibéhé ayóóʼáyóʼníigo yaa áhályánígi átʼéego, Jiihóvah éí bidineʼé yídin danilíinii yee yaa áhályą́. Hasihgo bá hazʼą́ągo yá áyósin áádóó bidaʼanaʼí yitsʼąą yaa áhályą́. Nihodoogááł bichʼįʼ hoolzhish, áko díí bee hadaʼííníilní.—Proverbs 1:33.

16. Jiihóvah éí bidineʼé yisdáyiiníiłgi haitʼéego nihíká adoolwoł?

¹⁶ Jiihóvah tʼahdii tʼáá ákótʼéego bidineʼé yaa áhályą́. Bikʼis dadooleełgo yee yíká análwoʼ. Bidaʼanaʼí yitsʼąą yaa áhályą́. Great tribulation bikʼi hoolzhiizhgo tʼáá ákótʼéego nihá ádoonííł. (Revelation 7:​9, 10) Ániid ndaakaii, náás daazlı̨́įʼii, doo bąąh daatéehii, doodaiiʼ bąąh ndahazʼą́ą ndi, God bidineʼé éí great tribulation áhooníiłgo doo bił daayéeʼ da doo. * (Footnote níníłʼı̨́.) Éí Jesus ádííniid yę́ę yéédaalniih doo: “De ádaahnéehgo dego dasídóoʼı̨́įʼ doo, háálá nihéédahididoochiłígíí kʼadę́ę baa hoolzhíish doo.” (Luke 21:28) Azhą́ shı̨́ı̨́ Gag, éí Féro biláahdi ayóó ádabóodziilgo daʼníłtsʼą́ą́ʼdę́ę́ʼ nahatʼaʼ dah yinéełgo, Jiihóvah bidineʼé yikʼiijéeʼ ndi, Jiihóvah baa áhályą́ą dooleełgo dayoodlą́. (Ezekiel 38:​2, 14-16) Éí bił béédahózingo Jiihóvah doo łah áńdoolníił da. Éí bidineʼé ayóóʼóʼóʼníigo Yisdáʼiiníiłii yá nilı̨́įgi yee ííshjání ánáádiʼdoolnííł.—Isaiah 26:​3, 20.

17. (a) Diyin Bizaad biiʼdę́ę́ʼ Jiihóvah éí bidineʼé yaa áhályą́ą́ ńtʼééʼ yę́ęgi baa íhwiilʼą́ąʼgo haitʼéego nihíká adoolwoł? (b) Haʼátʼíí díí bikéédóó baa nínáádadíitʼįįł?

¹⁷ Baa ídahwiilʼą́ąʼgo éí Jiihóvah bidineʼé yaa áhályą́ągi, yooʼishgi, índa yisdáyiiníiłgi éí ádaatʼéii yee yaa nitsíkees índa joobaʼgo átʼé. Diyin Bizaad biiʼ hastóí dóó sáanii baa dahaneʼígíí hazhóʼó baa nitsíníkeesgo Jiihóvah átʼéiigi baa íhoołʼaah. Haʼátʼíí shı̨́ı̨́ tʼah doo Jiihóvah bee baa ákoniizı̨́ʼígíí bíkanítá. Ląʼígóó Jiihóvah nizhónígo yee átʼéiigi baa íhoołʼaahgo ayóóʼííníʼníigo índa neʼoodląʼ bidziilgo ná íidoolííł. Nihighan hazʼą́ą́dóó, Kingdom Hallgi bił yah anéiijahígíí dóó nidahwiilneʼgóó haitʼéego éí Jiihóvah bedaʼiilʼı̨́įgo hazhóʼó baa nitsídeikees dooleełígi díí bikééʼdóó baa ídahwiidiilʼááł.