Ovalie Vatiwa Onoandyu?
Ekumbululo Lyo Mbimbiliya
Onoandyu ovanthu vatungwa na Huku vena vali ounongo nononkhono tyipona ovanthu pano pohi. (2 Petulu 2:11) Vakala keulu; keulu vali tyipona eulu eli tuete. (1 Reis 8:27; Suau 6:38) Otyo navo vatilwa okuti ovanthu vokuhamonwa. — 1 Reis 22:21; Salmo 18:10.
Onoandyu Mbatunda-pi?
Ombimbiliya ipopia Sesusi okuti ‘otyiveli kovipuka aviho Huku atunga.’ Etyi Huku atunga Sesusi, emupopila vatunge onoandyu. Ombimbiliya ipopia oñgeni Sesusi akuatesako Huku okutunga ovipuka aviho. Yati: ‘Ovipuka keulu no kombanda yohi, viatungwa menyina lya Sesusi, ovipuka vimoneka novipuka vihamoneka.’ Movipuka vihamoneka muakutikinya onoandyu. (Ova Kolosu 1:13-17) Onoandyu ambuho mbuli keulu mbatungwa na Huku. Ombimbiliya ipopia okuti kambunepe iya kambukala novana. — Maluku 12:25; Jó 1:6.
Onoandyu mbatungwa kohale-hale puetyi ouye wehenetungwe. Etyi Huku atunga ohi, Ombimbiliya ipopia okuti “onoandyu mbakuililile nehambu.” — Jó 38:4-7.
Keulu kuna onoandyu onoñgapi?
Ombimbiliya kaipopi ine keulu kuna onoandyu onoñgapi, mahi ipopia okuti kuna onoandyu ononyingi-nyingi. Mongeleka, nthiki imwe Huku walekesile apositolu Suau oñgeni ovipuka keulu ankho vikahi. Movipuka Suau amona, tupu wamuene onoandyu ononyingi-nyingi. — Eholololo 5:11.
Okuti onoandyu mbalukwa omanyina? Iya mbatetwa ñgeni?
Yoo. Ombimbiliya ipopia omanyina onoandyu onombali: Imwe ankho itiwa o Mingeli, onkhuavo o Gabiliyeli. (Daniel 12:1; Luka 1:26) a Onoandyu ononkhuavo mbapopiwa Mombimbiliya, muene mbapopile umwe okuti ankho mbuna omanyina, mahi kambetavelele okuepopila ovanthu. — Gênesis 32:29; Juízes 13:17, 18.
Onoandyu mbuna onontheto mbelikalaila, tupu mbutomphola ngetyi tyilinga ovanthu. (1 Ova Kolindu 13:1) Mbusoka iya nambo mbuhilivika Huku. (Luka 2:13, 14) Muene ombo mbutyii ine mambulingi etyi tyaviuka ine mambuholovona okulinga etyi tyapenga. Otyo onthue tutyii mokonda onoandyu ononyingi mbaholovona okutyindamena Huku, ambuliwaneka na Satanasi Eliapu. — Mateusi 25:41; 2 Petulu 2:4.
Okuti onoandyu mbulinga ovilinga vike vala?
Au. Oandyu ina vali ononkhono ku ambuho iya ihongolela ononkhuavo, itiwa o Mingeli alakandyu. (Sunda 9; Eholololo 12:7) Kuna onoandyu mbumwe mbutiwa ono Salafi. Ombo mbuna otyilinga otyinene keulu iya mbukala ponthele yotyipundi tya Siovaa Huku. (Isaías 6:2, 6) Ono Kelumbi, onoandyu mbuna ovilinga ovinene, vielikalela no vyo noandyu ononkhuavo. Mongeleka, etyi ovo Andau na Eva vataatwa mo Endene, ono Kelumbi mbatuminwe okuyunga pombundi yo Endene. — Gênesis 3:23, 24.
Okuti onoandyu mbukuatesako ovanthu?
Yoo. Huku utuma onoandyu mbae opo mbukuateseko ovanthu hono.
Huku utuma onoandyu mbukuateseko ovanthu vae tyina vaivisa ovipuka oviwa Ouhamba wae maukalinga. (Eholololo 14:6, 7) Onoandyu mbukuatesako, tyilinge omunthu wokuivisa, tyilinge omunthu uhanda okulongeswa konthele ya Huku. — Ovilinga 8:26, 27.
Onoandyu mbukuatesako ewaneno Liovakilisitau opo muahakale ovanthu vokulinga ovipuka viasila. — Mateusi 13:49.
Onoandyu mbuyakulila vana vehole Huku nokuvehongolela. — Salmo 34:7; 91:10, 11; Ova Hebeleu 1:7, 14.
Apa katutu, Sesusi no noandyu maveya okuhanyako ouye ou, avaetela ovanthu ombembwa. — 2 Ova Tesalonika 1:6-8.
Okuti kese munthu una oandyu imuyunga?
Otyili onoandyu mbuhanda ovanthu va Huku vakale nawa. Mahi otyo katyilekesa okuti Huku utuma onoandyu mbuyunge munthu-na-munthu. b (Mateusi 18:10) Onoandyu kambuyakulila ovanthu va Huku opo vahamonokelwe notyitateka natyike. Ombimbiliya ipopia okuti tyina tuna otyitateka, Huku utukuatesako mokutuavela ounongo wokutyitetulula, nononkhono mbokutyikoleleya. — 1 Ova Kolindu 10:12, 13; Tiaku 1:2-5.
Omalusoke apenga ovanthu vena konthele yonoandyu
Omatutu: Onoandyu ambuho mbuna omutima omuwa.
Otyili: Ombimbiliya ipopia okuti kuna “ovilulu konomphangu mbo keulu”, ine “onoandyu mbokualingile onkhali.” (Ova Efesu 6:12; 2 Petulu 2:4) Ovilulu
, onoandyu mbuna mbokuayekele-po Huku, ambuliwaneka na Satanasi.
Omatutu: Onoandyu kambunkhi.
Otyili: Matyiti umwe, ovilulu, o Satanasi yatyo, maveya okuipawa. — Sunda 6.
Omatutu: Ovanthu tyina vankhia vakakala onoandyu.
Otyili: Onoandyu, onoandyu umwe, havanthu-ko vokuanyima-nyima, pahe avatutiliswa avaende keulu. (Ova Kolosu 1:16) Pena umwe ovanthu vamwe vatutiliswa vakakale keulu. Mahi ovanthu ovo, Huku uvetutilisa nomuenyo umwe wahankhi vali. (1 Ova Kolindu 15:53, 54) Mavakakala notyilinga tyimwe otyinene vali kovilinga vionoandyu ambuho. — 1 Ova Kolindu 6:3.
Omatutu: Onoandyu mbutuminwa novanthu.
Otyili: Onoandyu mbutuminwa na Huku, ha novanthu. (Salmo 103:20, 21) Atee umwe Sesusi yatyo muene, wapopile okuti ankho upondola okuita Huku atume onoandyu mbumukuateseko. Sesusi ankho utyii okuti haeko utumina onoandyu.
Omatutu: Tupondola okulikuambela konoandyu mbutukuateseko.
Otyili: Tyina omunthu elikuambela, ngotyo uli nokufenda. Ngwe ovipuka ovio vivali vina okulingilwa vala Huku. (Eholololo 19:10) Nthainyo, tuesukisa vala okulikuambela ku Siovaa Huku, menyina lya Sesusi. — Suau 14:6.
a Ovapitiyi vamwe vo Mbimbiliya, momukanda wa Isaías 14:12, vapakamo ondaka “Lucifer”. Ovanthu vapopia okuti enyina olio, o lioandyu yakala Satanasi Eliapu. Mahi, melaka liova Hebeleu, omu omukanda wa Isaías wahonekwa, otesitu oyo ipopia “omunthu uliaima.” Onondaka mbo tesitu oyo, kambupopi Satanasi, mbupopia onohamba mbo ko Mbambilonia ankho mambuya okupolwa koutumini na Huku mokonda yokulipakako. (Isaías 14:4, 13-20) Ondaka yokuati “omunthu uliaima” yapopiwa pala okupenya onohamba ombo ankho mbulifela.
b Nthiki imwe, Huku watumine oandyu iyovole Petulu mokaleya. Ovanthu vamwe tyina vatanga onondaka ombo, vasoka okuti Petulu wapelwe oandyu yae na Huku imuyunge. (Ovilinga 12:6-16) Mahi etyi ovanthu vapopile okuti “oandyu [ya Petulu],” tyafuile vasokele okuti ankho kuna oandyu ina nokulikembesa ngatyina o Petulu, mahi ngwe ankho hatyoko, muene ankho o Petulu yatyo umwe.
Hamwe Noove Uhanda
OMAPULO OMBIMBILIYA AKUMBULULWA
Olie Utiwa o Mingeli Alukandyu?
Tupu utumbulwa enyina ekwavo, hamwe nove enyina olio ulii.
OMUTALA WOMULAVI
Okuti Ove una Oandyu Imwe Ikuyunga?
Okuti weliteheleleale okuti oandyu imwe, ine onoandyu mbekuyakulila?
OKAMBANYA OKANENE
Hetekela Okulongeswa Ombimbiliya
Ovola ou mamulilongesa nae Ombimbiliya mekulongesa vala otyali.