Tyipondola ukala nehambu enene tyina wiva onondaka onongwa. Kuna onondaka onongwa pala ove na vana ove uhole.

Onondaka ombo onongwa mbukahi Mombimbiliya, omukanda watumwa okuhonekwa Nomutungi wouye auho, Siovaa Huku, omanima omanyingi konyima. Omukanda ou mautulongesa konthele yomikanda vikuana Viombimbiliya, muvasiwa onondaka onongwa unene pala onthue atuho. Omikanda ovio vina omanyina ovanthu vevihoneka, Mateusi, na Maluku na Luka na Suau.

Ovanthu ovanyingi vapopia omikanda ovio okuti ono Evandyeliu. Omikanda ovio vikuana, vyo Evandyeliu ine onondaka onongwa, vipopia Sesusi, una Huku aava opo ayovole ovanthu, tupu Ohamba Youhamba wa Huku keulu. Sesusi maeta ononkhano onongwa kovanthu aveho vakala nekolelo mwe. — Maluku 10:17, 30; 13:13.

Upondola okulipula okuti: Omokonda yatyi Huku atumina ovanthu vekuana vapopie konthele ya Sesusi, netyi alongesile?

Pena ouwa, okukala nomahipululo oo apopilwe novanthu velikalela konthele yetyi Sesusi apopile, netyi alingile. Mongeleka, soka ñgeno pena ovanthu vekuana vatehelela omulongesi omunene. Omunthu ukahi komutwe wae, omutanthi welilimu. Omukuavo ukahi kokulio, omuhakuli. Omukuavo ukahi kokumbili, omufui wombisi iya epanga enene liomulongesi oo. Iya wa kuana uli monyima yae, ukahi vala nokutala, mahi omona vali ku vakuavo. Ovanthu ovo aveho vekuana ovakuatyili iya ovipuka vesuka vali navio vielikalela. Inkha aveho vahoneka etyi omulongesi apopia netyi alinga, ovipuka mavahoneka mavilikalela. Mahi okutanga ovipuka ovio viahonekwa novanthu vekuana, vapopia monkhalelo yelikalela etyi vapanda, matyitukuatesako okunoñgonoka ovipuka aviho viesukisa, konthele yetyi omulongesi apopia netyi alongesa. Ongeleka oyo itukuatesako okutala okuti, mokonda ovipuka viapopiwa konthele Yomulongesi Omunene Sesusi, viapopiwa novanthu velikalela matupoloko ouwa omunene.

Mokutualako nongeleka oyo, omutanthi welilimu mahande okuhoneka etyi matyipandwa nova Sundeu, ngotyo mahoneka etyi omulongesi apopia tyikuatesako ovanthu ovo. Omuhakuli mapopi vali unene konthele yokuhakula ovavei, moluotyo ahahoneka unene konthele yetyi tyahonekwa nomutanthi welilimu, ine evihoneka, mahi monkhalelo yelikalela. Epanga liomulongesi apopi vali unene konthele yetyi omulongesi ekahi, novituwa viae. Omona ku vakuavo, ahapopi ovinyingi, mahi ayandyulula nawa. Aveho vekuana vapopia otyili. Otyo tyilekesa okuti, omikanda vikuana vipopia konthele ya Sesusi, mavitukuatesako okunoñgonoka ovipuka ovinyingi konthele yovilinga viae, netyi alongesile, novituwa viae.

Ovanthu vamwe vapondola okuti, ‘o Evandyeliu ya Mateusi ine ya Suau.’ Katyapengele okupopia ngotyo, mokonda aviho vipopia “onondaka onongwa konthele ya Sesusi Kilisitu.” (Maluku 1:1) Mahi tupondola okuti, aviho o Evandyeliu ike vala ine onondaka onongwa mbupopia konthele ya Sesusi, mbukahi momikanda vikuana.

Ovanthu ovanyingi velilongesa Ombimbiliya vehole okueleka omikanda ovio, Mateusi, na Maluku, na Luka, na Suau. Tupu vehole okuonganeka ovipuka vivasiwa momikanda ovio omu vielilandulila. Konyima yenima 170 P.K., omuhoneki umwe wo ko Silia utiwa Tatian walingile ononkhono mbokulinga ngotyo. Etyi etyilinga wetyimona okuti omikanda ovio, vipopia otyili iya o Huku watuma vihonekwe. Alingi omukanda umwe utiwa Diatessaron upopia ovipuka viamonekele momuenyo wa Sesusi novilinga viae omu vielilandulila.

Omukanda ou, Sesusi — Ondyila, Otyili, Omuenyo nao otyo walingwa ngotyo, mahi upopia vali otyili novipuka aviho. Iya tuetyivila mokonda pahe tuanoñgonoka nawa omaulo omanyingi apopia konthele ya Sesusi no nonthengele-popia mbae. Enoñgonoko olio litukuatesako okuyandyulula nawa ovipuka Sesusi apopile nevi alingile, nomu ovipuka vielilandula. Vokuheya apa pakalaile ovanthu kohale, vamona ovipuka vietukuatesako okunoñgonoka ovipuka vimwe netyi ovahoneki ankho vasoka. Katupondola okupopia okuti ovipuka aviho tuvii umwe nawa-nawa. Mahi omukanda ou, Sesusi — Ondyila, Otyili, Omuenyo wapopia monkhalelo yapola pokati, etyi tyaviuka.

Putyina utanga omukanda ou, ovola okuimbuka otyipuka tyesukisa vali unene ukahi nokupopila ove, novanthu ove uhole. Hinangela okuti muene Sesusi, wapopilile omulongwa wae Tomee okuti: “Ame, ame ndyila, ame tyili, ame muenyo. Nawike uya ku Tate ahakuate pu ame.” — Suau 14:6.

Omukanda ou, Sesusi — Ondyila, Otyili, Omuenyo maukukuatesako okunoñgonoka omonkhalelo patyi Sesusi “ondyila.” Motyimono okuti, omokonda yae vala tupondola okulikuambela ku Siovaa Huku. Tupu, Sesusi oe ondyila itukuatesako okukondoka ku Huku. (Suau 16:23; Ova Loma 5:8) Omokonda ya Sesusi vala onthue tupondola okukala noupanga omuwa na Huku.

Sesusi “otyili.” Sesusi ankho kapopi vala otyili mahi tupu watyindile omuenyo welikuata notyili; otyili ankho otyituwa tyae. Sesusi wafuisapo omaulo omanyingi, “akala umwe ‘enga’ menyina lya Sesusi.” (2 Ova Kolindu 1:20; Suau 1:14) Omaulo oo, etukuatesako okunoñgonoka otyilinga tyae otyinene, mokufuisapo ehando lya Huku. — Eholololo 19:10.

Tupu Sesusi Kilisitu “omuenyo.” Mokonda yotyilikutila tyae, etyi aava omuenyo wae wehena nkhali nohonde yae, wetuavela omphitilo yokukala “nomuenyo wotyotyili,” “omuenyo wahapu.” (1 Timotiu 6:12, 19; Ova Efesu 1:7; 1 Suau 1:7) Tupu malekesa okuti “omuenyo” kovanthu ovanyingi vankhia, tyina amevetutilisa avakala nomuenyo wahapu Momphangu Yombembwa. — Suau 5:28, 29.

Atuho tuesukisa okupanda otyilinga Sesusi ena mokufuisapo ehando lya Huku. Ovola okuhambukilwa etyi molilongesa konthele yetyi Sesusi apopia okuti: “Ame, ame ndyila, ame tyili, ame muenyo.”