Okutauluka omutete

Okutauluka omutete wononthele

OKAPITULU 107

Ohamba Iihana Vana Vakongwa Kotyipito Tyotyinepo

Ohamba Iihana Vana Vakongwa Kotyipito Tyotyinepo

MATEUSI 22:1-14

  • ONTHENGELE-POPIA YOTYIPITO TYOTYINEPO

Putyina ovilinga viae ankho vikahi konthyulilo, Sesusi atualako okupopia onongeleka opo alekese oñgeni ovahoneki vovitumino novanene-nakwa ankho vekahi. Moluotyo, avahande okumuipaa. (Luka 20:19) Mahi Sesusi ankho kamanene okuhololola oñgeni vekahi. Apopi onthengele-popia onkhuavo.

Ati: “Ouhamba wo keulu upondola okuelekwa nomulume ohamba walinga otyipito tyotyinepo tyomona wae. Iya atumu ovapika vae vakaihane vana vakongwa kotyipito, mahi avehetavela okuya.” (Mateusi 22:2, 3) Sesusi wahimbika onthengele-popia yae nokupopia “Ouhamba wo keulu.” “Ohamba” o Siovaa. Iya omona wohamba novanthu vakongwa kotyipito tyotyinepo ovalie? Katyipuiya okunoñgonoka okuti omona wohamba, Omona wa Siovaa, ankho ukahi nokupopia onthengele-popia oyo, iya vana vakongwa ovo vana mavakakala Nomona Mouhamba wo keulu.

Ovalie vakongwa tete? Ovalie Sesusi nono apositolu mbae ankho vekahi nokupopila konthele Youhamba wa Huku? Ankho vapopila ova Sundeu. (Mateusi 10:6, 7; 15:24) Ovanthu velongo olio vetavelele omphango Yovitumino menima 1513 P.K.E., avakala ovanthu vo tete vena ekevelelo liokukakala “mouhamba wovanakwa.” (Êxodo 19:5-8) Mahi onalupi vakongwa ‘kotyipito tyotyinepo?’ Ovilinga evi viokukonga viahimbika menima 29 P.K. etyi Sesusi ahimbika okuivisa konthele Youhamba wo keulu.

Oityi ova Isilayeli ovanyingi valingile etyi vakongwa? Ngetyi Sesusi apopia, “avehetavela okuya.” Ovanyingi pononkhalamutwe mbonongeleya novanthu ovakuavo kavemutavelele okuti oe o Mesiya, Ohamba yaholovonwa na Huku.

Mahi, Sesusi alekesa okuti ova Sundeu ankho mavakala nomphitilo onkhuavo, ati: “[Ohamba] atumu vali ovapika ovakuavo, okuti: ‘Popilei vokuakongwa okuti: “Nateleka-le ovikulia, onongombe novinyama ovikuavo viokuanina (viavondoka) viaipawa-le, ovipuka aviho viafuiikwa-le. Endyuei kotyipito tyotyinepo.”’ Mahi avehesuku, atyiti ou waya no kepia liae, omukuavo waya no kovitanda viae. Ovakuavo avakuate ovapika vae avevevete, aveveipaa.” (Mateusi 22:4-6) Otyo ankho tyilekesa oñgeni ewaneno Liovakilisitau malikala tyina liamaonganekwa. Pomuvo opo, ova Sundeu nkhele ankho vena omphitilo yokukakala Mouhamba wa Huku, mahi ovanyingi avaanye etyi vakongwa, alo umwe avalingi onya ‘ovapika vohamba.’ — Ovilinga 4:13-18; 7:54, 58.

Oityi ankho matyimonekela ovanthu velongo olio? Sesusi wati: “Ohamba ainumana unene, aitumu omafualali ayo akaipaa ovaipai ovo iya epunda-umbo liavo aveliyoko.” (Mateusi 22:7) Otyo, ova Sundeu vetyimona menima 70 P.K. etyi ova Loma vahanyauna o Selusalei “epunda-umbo liavo.”

Okuti mokonda kavetavelele etyi vakongwa nohamba tyihangununa okuti ankho petupu vali ou makongwa? Au, ngetyi ongeleka ya Sesusi yalekesa, otyo hatyoko. Watualako okupopia okuti: “Pahe, [ohamba] apopila ovapika vae okuti, ‘Otyipito tyotyinepo tyapongiyua-le, mahi vokuakongwa kavatokalele okukala-mo. Endei monondyila kondye yepunda-umbo, amukongo ovanthu aveho muamavasi, opo veye kotyipito tyotyinepo.’ Iya ovapika ovo avai monondyila, avakongo aveho vavasa, tyilinge onondingavivi, tyilinge onondalawa. Iya ondyuo yotyipito tyotyinepo aiyula ovanthu vokuakongwa.” — Mateusi 22:8-10.

Apositolu Petulu ankho mahimbika okukuatesako ovanthu veheva Sundeu, na vana ankho vehetavela ongeleya yova Sundeu, opo vakale Ovakilisitau votyotyili. Menima 36 P.K., onkhalamutwe yomafualali o Loma, Koloneliu nombunga yae, avatambula ononkhono mba Huku, avakala nomphangu Mouhamba wo keulu Sesusi apopile. — Ovilinga 10:1, 34-48.

Sesusi alekesa okuti ha aveho veya kotyipito mavapandwa “nohamba.” Wati: “Etyi ohamba yeya okutala vokuakongwa, aimono omulume umwe wahavalele ovikutu vyo motyinepo. Moluotyo, aimupulu okuti: ‘Panga liange, oñgeni wanyingila muno tyihavalele ovikutu vyo motyinepo?’ Omulume ehetyivili okukumbulula. Iya ohamba aipopila ovaundapi vayo okuti: ‘Mukutei komavoko no kovikalo, amumuyumbu pondye menthiki. Opo makalilila, nokukema mokonda yokueihamenwa.’ Mokonda ovanthu vakongwa ovanyingi, mahi vaholovonwa kavehi.” — Mateusi 22:11-14.

Ononkhalamutwe mbonongeleya, ankho vekahi nokutehelela Sesusi, tyafuile kavanoñgonokele ovipuka aviho apopia netyi ankho vihangununa. Mahi avanumana, avatokola okuipaa una ankho ukahi nokuvekundisa.