Uhinangela onthiki omona wove akutulwa? Ankho uhanda unene okukuata olukembe. Mahi, ku Carlo na Mia, ehambu liavo liatepuluka etyi vapopilwa okuti omona wavo una ouvela ine walemana.

Okuti una omona walemana? Hamwe ulipula inkha motyivili umwe okumutekula nawa. Inkha ongotyo, wahasoye. Vakuenyi navo vena ovana valemana, vetyivila okuvetekula nawa. Tala ovitateka vitatu vipondola okukumonekela, noñgeni ounongo Wombimbiliya upondola okukukuatesako.

Ovohe ovanyingi vasoya unene tyina vamona okuti omona wavo walemana. Juliana, ina umwe ko México wati: “Etyi onondotolo mbamphopila okuti omona wetu Santiago una otyitateka otyinene mowongo, tyemphuilisile unene okutyitavela. Nelitehelela ngoti ouye auho watokela kombanda yange.” Ovakuavo hamwe velitehelela nga Villana ina umwe ko Itália. Wati: “Naholovonene okukala nolukembe namphila ankho ndyityii okuti mokonda yeti liange  tyipondola okundyetela ovitateka. Pahe, tyina ndyitala ovitateka omona wange ena mokonda yokualemana, ndyilivela onombei.”

Inkha usoya unene ine ulivela onombei, hinangela okuti okulitehelela ngotyo hatyiviko. Huku kalingile ovanthu opo vavele. (Gênesis 1:27, 28) Tupu kalingile ovohe nepondolo liokutavela liwa-liwa otyipuka ankho vahakevela. Tyotyili okunoñgonoka okuti omona wove walemana, tyisoyesa. Tyikala ehimbwe pala okutavela, nokutyiliya otyitateka otyo.

Iya inkha usoka okuti omona wove walemana mokonda yove? Hinangela okuti nawike utyivila okunoñgonoka nawa-nawa oityi tyalemanesa omona wove. Tupu, hamwe upondola okuhanda okuvela onombei omulume ine omukai wove. Wahalinge ngotyo. Molingi vali nawa inkha muundapela kumwe, nokutekula nawa omona wenyi.—Eclesiastes 4:9, 10.

ETYI UPONDOLA OKULINGA: Ovola okunoñgonoka vali nawa onkhalelo yomona wove. Ombimbiliya yati, “eumbo litungwa nounongo iya lipamekwa nenoñgonoko.”—Provérbios 24:3, Nova Tradução na Linguagem de Hoje.

Upondola okulilongesa vali okupula konondotolo nokutanga omikanda vipopia konthele yotyitateka tyomona wove. Okulilongesa konthele yotyitateka tyomona wove upondola okutyeeleka nokulilongesa okupopia elaka ekuavo. Pokuhimbika tyipondola okukupuilisa, mahi upondola okulilongesa tyo.

Carlo na Mia, vapopiwa konthyimbi, vapula onondotolo konthele yotyitateka tyomona wavo, nomaongano omakuavo akuatesako vana valemana. Vati: “Otyo tyetukuatesako okunoñgonoka ovitateka matukala navio, novipuka ‘oviwa’ omona wetu apondola okulinga namphila alemana. Tuanoñgonoka okuti omona wetu upondola okukala nomuenyo ukahi nawa. Otyo tyetupamekele unene.”

Pamwe upondola okulitehela okuti okutekula omona wove walemana tyikuponeswa. Jenney, ina umwe ukala ko Nova Zelândia wati, “omanima okualamba onondotolo mbamphopila okuti omona wange walemana, pahe tyina ndyihetekela okulinga ovilinga vimwe meumbo, ndyiponwa andyihimbika okulila.”

Otyitateka otyikuavo okulitehelela okuti utupu ou utomphola nae. Ben una omona walemana, wati, “ovanthu ovanyingi kamavanoñgonoka oñgeni tulitehelela.” Pamwe uhanda okupopia nomunthu umwe. Mahi, ovanyingi pomapanga ove vena ovana vekahi nawa. Moluotyo, ukala noluhuhu luokuvepopila etyi tyikahi momutima wove.

ETYI UPONDOLA OKULINGA: Ita vekukuateseko. Iya tavela tyina umwe ahanda okukukuatesako. Juliana, wapopiua konthyimbi, wati, “Pamwe ame nomulume wange tuna ohonyi yokuita opo vetukuateseko.” Mahi, wayauisako okuti: “Tuanoñgonoka okuti tuesukisa okukuatesiwako navakuetu. Tyina vakuetu vetukuatesako katukala nounye.” Inkha epanga ine ombunga vahanda okupumphama nomona wove tyina mukahi potyitalukilo tyimwe ine omomaliongiyo Ovakristau, tavela nehambu. Ombimbiliya yati, “epanga liotyotyili una ohole omuvo auho, iya omukuatate watyitua pala okuvatela pomuvo wononkhumbi.”—Provérbios 17:17.

Yunga nawa ekongoko liove. Ngetyi etuku-tuku liokutyinda ovavei liesukisa okupakwa apeho ongasolina opo litualeko nokutuala ovavei kosipitali, nove wesukisa apeho okulia ovikulia vikahi nawa, nokupululukua opo utyivile okutualako okutekula nawa omona wove. Javier una omona walemana ovikalo wati: “Omona wange ketyivili okueenda, moluotyo ndyovola okulia nawa, mokonda ame ndyimutyinda tyina ena oku ahanda okuenda nako. Onomphai mbange onomphai mbae!”

Oñgeni upondola okutaindya omuvo wokuyunga ekongoko liove? Ovohe vamwe velipinga-pinga pokuyunga omona wavo. Tyina umwe ayunga omona omukuavo upululukuapo. Otyo tyipondola okukupuiya unene, mahi wesukisa okuyekapo ovilinga viehesukisile unene, oundapesa omuvo oo pala okuyunga ekongoko liove. Ngetyi tyapopia Mayuri ina umwe ukala ko Índia, “mokueenda kuomuvo, motyityiliya.”

Popia nepanga uyumba onthumbi. Alo umwe omapanga ehena ovana valemana, apondola okukukuatesako. Tupu wesukisa okulikuambela ku  Jeova Huku. Okuti okulikuambela matyikukuatesako umwe? Yazmin ina yovana vevali vena ouvela uhitakanesa, nokuhetyivili okunyina nawa, wati: “Mokonda ndyina ovilinga ovinyingi, pamwe ndyilitehelela ngoti nakuatua omphupu.” Nongotyo, wati: “Nelikuambela ku Jeova okumuita opo ankhuateseko, nokumphameka. Moluotyo, andyilitehela okuti mandyityivili.”—Salmo 145:18.

Okukala nomona uvela, tyipondola okupilulula okulia kuombunga, noku ombunga yenda, nomuvo ovohe vakala novana ovakuavo. Moluotyo, ovana ovakuavo vapondola okusoka okuti ovohe kavesukile navo. Haunene, ovohe vapondola okusukalala vali unene nokuyunga omona wavo walemana, iya otyinepo tyavo atyikala novitateka. Lionel he umwe ukala ko Libéria wati: “Pamwe omukai wange upopia okuti ukahi nokuundapa vali unene iya ame hesukile nomona wetu. Ndyilitehela okuti utupu onthilo naame, iya pamwe ndyimukumbulula omapita.”

ETYI UPONDOLA OKULINGA: Opo ovana vove aveho vakale nonthumbi yokuti usuka umwe navo, linga navo etyi vehole. Jenney, wapopiua konthyimbi, wati: “Tuovola okulinga ovipuka omona wetu wotyiveli ehole, pamwe okumutelekela vala okulia ehole vali.”

Opo uyakulile otyinepo tyove, tomphola nokulikuambela nou muelinepa nae. Aseem, he umwe ukala ko Índia una omona uvela otyinthonya, wati: “Namphila ame nomukai wange pamwe tuponwa unene, mahi apeho tutaindya omuvo wokuhipulula nokulikuambela kumwe. Ononthiki ambuho, tyina nkhele omona wetu ehenepindukepo, tutomphola konthele yoversikulu imwe Yombimbiliya.” Ovalinepi ovakuavo, vatomphola tyina nkhele vehenelangalepo. Okutomphola apeho matyipameka otyinepo tyenyi mokueenda kuomuvo wovitateka. (Provérbios 15:22) Ovalinepi vamwe vati, “oupanga wetu upama vali unene tyina tuna ovitateka.”

Ombimbiliya ilaa okuti apa katutu Huku makamanako oulema nomauvela aeho amonesa emone ovana novakulu. (Revelação 21:3, 4) Pomuvo opo “nawike kombanda yoohi makati: ‘Ame navela.’” b—Isaías 33:24.

Putyina omuvo oo nkhele wehenehikepo, upondola okukala nehambu namphila omona wove alemana. Carlo na Mia vapopiwa konthyimbi vati: “Muahasoyei tyina muamatale okuti ngoti kamukahi nokutyivila. Talei kovipuka ovinyingi oviwa omona wenyi ena.”