Okutauluka omutete

Okutauluka omutete wononthele

Military equipment: Anton Petrus/Moment via Getty Images; money: Wara1982/iStock via Getty Images Plus

WAHATALUKWE LUNGUKA!

Onombongo Mbapwila Movilwa — Okuti Ombo Umwe Vala?

Onombongo Mbapwila Movilwa — Okuti Ombo Umwe Vala?

 Ovilwa viamana onombongo ononyingi.

  •   “Menima liokwalamba mouye auho onombongo mbamanenwa movilwa, mbutuuka onondolale mbuna 2,2 trilhões.” — The Washington Post, 13 ya Hitandyila yo 2024.

 Mahi etyi vamanena movilwa hanombongo vala. Tutalei-po vimwe apa: Ovilwa vyo ko Ucrânia.

  •   Omafwalali. Vamwe vokwoovolola vati, momanima evali okwalamba ovilwa, omafwalali okwaipawa naa esala ovinkhoma ehungi 500.000.

  •   Ovanthu. V’Omalongo Aongana vapopia okuti ovanthu valamba 28.000 vaipawa, vamwe vesala ovinkhoma. Mahi omunene watyo w’Omalongo Aongana, wati: “Ononkhumbi ovanthu vamona mokonda yovilwa kambuvilwa-le okupopiwa.” a

 Ovipuka viatuka kovilwa, no kovatumini velitutumbisa vala mouye auho, ovinyingi unene.

  •   Onomiliau 114. Oyo ombalulo yovanthu vavalulwa mu Tungonkhe yo 2023, vataula momaumbo avo mokonda yovilwa, nokulitutumbisa kwovatumini mouye auho.

  •   Onomiliau 783. Oyo ombalulo yovanthu vena ondyala onene. “Na hono movilwa haunene omo mutuka ondyala onene, ya ovanthu ovanyingi vatyo (70%) vokuna ondyala, ovava vakala konohika mbokuna ovilwa, nooku ovatumini veli vala nokulitutumbisa.” — World Food Programme (Vokuhukulula Vondyala Mouye Auho).

 Okuti nthiki imwe ovilwa mavikapwako? Okuti nthiki imwe matukamona umwe ombembwa? Okuti nthiki imwe nawike vali makahepa atuho atukakala umwe nokulia okunyingi? Oityi Ombimbiliya ipopia?

Omuvo wovilwa

 Ombimbiliya yapopia ovilwa mavikala mouye auho, aivipopi ngomunthu wavelama konkhambe.

  •   “Akuya onkhambe onkhwavo yotyivala tyotupia, ou waendela-ko wapewa ounene apole ombembwa kombanda yohi opo ovanthu velipilukile-po veliipae, wapewa-ko omutunga umwe umunene.” — Eholololo 6:4.

 Wokwavelama konkhambe oyo, akwamwa novanthu vevali navo vavelama kononkhambe, valekesa ondyala maimoneka mouye auho, nononkhia mbutuka komikihi novipuka ovikwavo vali. (Eholololo 6:5-8) Opo unoñgonoke eulo olio li’Ombimbiliya, neetyi tutila likahi nokufwiswapo mononthiki mbuno, tanga onthele yati: “Ovalie Vavelama Kononkhambe Ononkhuana?

Makukakala ombembwa

 Apa katutu, ovanthu kavakatunga vali omauta. Mahi otyo, kamatyilingwa novanthu. Ombimbiliya yati:

  •   Huku makamana-ko “ovilwa kombanda yohi aiho.” — Oviimbo 46:9.

  •   Huku makamana-ko ononkhumbi mbutuka kovilwa. “Ngwe makasekuna ononkhuka momaiho avo, kakukankhiwa vali, kakukalilwa vali, kakukaululwa vali onkhwo, nii onongembia kambukakala-ko vali. Ovipuka vyo kohale vialamba-le.” — Eholololo 21:4.

  •   Huku makaetela ombembwa ovanthu vatyo aveho. “Ovanthu vange mavakakala momphangu yapama ina ombembwa, momaumbo apama, monomphangu mbapoleya.” — Isaiya 32:18.

 Ngeetyi tyipopia omaulo Ombimbiliya, ovilwa novipuka aviho tweete hono vilekesa umwe nawa okuti omuvo wombembwa uli popepi.

 Okuti Huku makaetako umwe ombembwa? Otyo meketyilinga pokati koutumini wae uli keulu, Ouhamba wae. (Mateusi 6:10) Opo unoñgonoke oityi ouhamba oo, neetyi maukekulingila, tala ovindiu yati: Ouhamba wa Huku Oityi?

a Miroslav Jenca, secretário-geral adjunto das Nações Unidas para a Europa, 6 de Dezembro de 2023.