Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Tooreza Yehova​—Ruhanga Orikuhuumuriza

Tooreza Yehova​—Ruhanga Orikuhuumuriza

“Ruhanga asiimwe . . . otuhuumuza omu busaasi bwaitu bwona.”​—2 ABAKORINSO 1:3, 4,

EKYESHONGORO: 23, 152

1. Yehova akahuumuriza ata abantu kandi akabaha amatsiko bwanyima ya Adamu na Haawa kugoma?

YEHOVA ni Ruhanga orikuhuumuriza abantu. Eki atwire naakikora kuruga obu abantu baashiisha kandi bakaba abatahikiriire. Bwanyima ya Adamu na Haawa kugoma, Ruhanga akagamba obunabi obwabaire nibwija kuhwera abantu kuguma bahami baine n’amatsiko omu biro by’omumaisho. Obunabi obu buri omu Okutandika 3:15 kandi nibworeka ngu Sitaane Omuregi n’ebikorwa bye bibi nibiija kuhwaho.​—1 Yohaana 3:8; Okushuuruurwa 12:9.

IRA YEHOVA AKAHUUMURIZA ABAHEEREZA BE

2. Yehova akahuumuriza ata Noa?

2 Teekateeka aha ku Yehova yaahuumuriize omuheereza we Noa. Omu bwire obwo abantu bakaba bari enshaarizi kandi abashambani, kwonka Noa n’eka ye bakaba nibaramya Yehova. Noa akaba naabaasa kuhwamu amaani. (Okutandika 6:4, 5, 11; Yuda 6) Kwonka Yehova akaha Noa obumanzi obu yaabaire naayetenga kugumizamu naamuramya n’okukora ebihikire. (Okutandika 6:9) Yehova akagambira Noa ngu akaba naaza kucwekyereza ensi embi yoona, kandi akamushoboororera eki yaabaire aine kukora kubaasa kuhonokaho n’eka ye. (Okutandika 6:13-18) Yehova akahuumuriza Noa.

3. Yehova akahuumuriza ata Yoshua? (Reeba ekishushani aha kutandika.)

3 Bwanyima, Yehova akahuumuriza omuheereza we Yoshua, owaabaire aine obujunaanizibwa bw’amaani. Akaba aine kwebembera abaheereza ba Ruhanga kubahitsya omu nsi Eyaaraganisiibwe akasingura n’amahanga g’amaani agaabaire gari omu nsi egyo. Yehova akaba naamanya ngu Yoshua ahikire kutiina, n’ahabw’ekyo akagambira Musa ati: “Oyehanangirize Yoshua, omwezirikise, omugumye; ahabw’okuba niwe aryambuka ayebembeire aba abantu, akabahunguza ensi ei oraareebe.” (Eky’Ebiragiro 3:28) Bwanyima Yehova nawe akahuumuriza Yoshua, arikumugira ati: “Tiinye naakuragiira? Ba ow’amaani, ogume omutima; otatiina, n’obu kwakuba okuhahaaza omutima; ahabw’okuba Mukama Ruhanga waawe aryaguma naiwe, ei oriza yoona.” (Yoshua 1:1, 9) Nooteekateeka ngu ebigambo ebyo bikareetera Yoshua kwehurira ata?

4, 5. (a) Yehova ira akahuumuriza ata abantu be? (b) Yehova akahuumuriza ata Omwana we?

4 Kandi Yehova akahuumuriza n’abantu be boona okutwarira hamwe. Nk’eky’okureeberaho, Yehova akaba naamanya ngu Abayudaaya nibaija kwetenga kuhuumurizibwa obu baabaire bari omu bukwatwa omuri Babulooni, akandi akabaha obunabi oburikuhuumuriza, oburikugira buti: “Otatiina ahabw’okuba nkwine; otahahaaza omutima, ahabw’okuba ndi Ruhanga waawe. Ndyakuha amaani, ndyakuhwera, nkuramire n’omukono gwangye gwa buryo ogw’obusinguzi.” (Isaaya 41:10) Bwanyima Yehova akahuumuriza Abakristaayo aba ira, kandi naitwe naatuhuumuriza.​—Shoma 2 Abakorinso 1:3, 4.

5 Kandi Yehova akahuumuriza n’Omwana we. Bwanyima ya Yesu kubatizibwa, akahurira eiraka kuruga omu iguru: “Ogu n’Omwana wangye ou nkunda, kandi ou nshemerererwa munonga.” (Matayo 3:17) Noobaasa kuteebereza oku ebigambo ebyo byahaire Yesu amaani obu yaabaire naaheereza omu nsi?

YESU AKAHUUMURIZA ABANDI

6. Enfumu ya Yesu ey’etalanta neebaasa kutuhuumuriza eta?

6 Yesu akatooreza Ishe arikuhiga abandi kuba abeesigwa, obu yaagamba ebigambo ebiri omu nfumu y’etalanta, ahu yaagizire ngu mukama w’abambari akagambira buri omwe aharibo ati: “Kazaare, iwe omwambari omurungi orikwesigwa! Obaire omwesigwa omuri bikye, ndyakuha obushoboorozi kutegyeka bingi; taaha omu kushemererwa kwa mukama waawe.” (Matayo 25:21, 23) Ebigambo ebi bikagumya abeegi be baaguma nibaheereza Yehova omu bwesigwa!

Yesu akagumya Petero kandi yaamuha n’obujunaanizibwa bw’okugumya abandi

7. Yesu akagumya ata entumwa ze, na munonga Petero?

7 N’obu entumwa baabaire nibakira kuhakana barikwenda kumanya omukuru omuribo, Yesu akaba abagumisiriza. Akabahiga kuba abacureezi n’okuheereza abandi, omu mwanya gw’okwenda ngu abandi babaheereze. (Luka 22:24-26) Emirundi mingi Petero akaba akora enshobe kandi akareebya Yesu. (Matayo 16:21-23; 26:31-35, 75) Kwonka Yesu tararugire ahari Petero. Omu mwanya gw’ekyo, akagumya Petero kandi yaamuha n’obujunaanizibwa bw’okugumya abandi.​—Yohaana 21:16.

OKUHUUMURIZA ABANDI IRA

8. Hezekia akahuumuriza ata abakuru b’eihe rye n’abantu ba Yuda?

8 Abaheereza ba Yehova nangwa n’obu Yesu yaabaire atakaizire omu nsi, bakaba nibamanya ngu baine kuhuumuriza abandi. Teekateeka ahari Hezekia. Obu Abaasiria baabaire bari haihi kutaahirira Yerusaalemu, akarundaana abakuru b’eihe n’abandi bantu yaabahuumuriza n’ebigambo bye.​—Shoma 2 Obusingye 32:6-8.

9. Nitubaasa kwegyera ki ahari Yobu aha bikwatiraine n’okuhuumuriza?

9 Nitubaasa n’okwegyera ahari Yobu aha bikwatiraine n’okuhuumuriza. N’obu Yobu nawe yaabaire aine kuhuumurizibwa, akeegyesa abandi oku bashemereire kuhuumuriza. Yobu akagambira abashaija abaabaire baizire kumuhuumuriza ngu, ku ogire ngu niwe yaabaire naabahuumuriza akaba naija kugamba ebirikubareetera kwehurira gye, omu mwanya gw’okubareetera obusaasi. (Yobu 16:1-5) Kwonka bwanyima Elihu na Yehova bakahuumuriza Yobu.​—Yobu 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10.

10, 11. (a) Ahabw’enki muhara wa Yefusa yaabaire aine kuhuumurizibwa? (b) Nitubaasa kuhuumuriza baahi obunaku obu?

10 Muhara wa Yefusa nawe akaba naayetenga kuhuumurizibwa. Yefusa ishe owaabaire ari Omuramuzi, akaba naaza kurwana n’Abaamoni. Akaraganisa ngu Yehova yaamuhwera kusingura okurwana okwo, omuntu w’okubanza kushohora kumubugana yaagaruka omuka, naija kumuhayo kuheereza Yehova aha ihema. Eihanga rya Israeli rikasingura okurwana, kandi omuntu owaabandize kubugana Yefusa n’omuhara, omwana ou yaabaire aine wenka. Eki kikahenda Yefusa omutima. Kwonka akahikiiriza eki yaaraganiise yaayohereza omuhara aha ihema kuheerezayo ebiro byona eby’amagara ge.​—Abaramuzi 11:30-35.

11 N’obu kiraabe kyabaire kigumiire Yefusa, kwonka okukira munonga kishemereire kuba kyabaire kigumiire omuhara. Kwonka akaba amaririire kukora eki ishe yaaraganiise. (Abaramuzi 11:36, 37) Eki kikaba nikimanyisa ngu tarikwija kutaaha omu bushwere n’okuzaara abaana. Eka ya ishe ekaba neija kuhwaho. Omwishiki ogwo akaba naayetenga okuhuumurizibwa n’okugarurwamu amaani. Baibuli neegira eti: ‘Gukahinduka omugyenzo omuri Israeli, abaishiki ba Israeli okuguma nibagyenda buri mwaka kumara ebiro bina [kusiima] muhara wa Yefusa Omugileadi.’ (Abaramuzi 11:39, 40) Eki muhara wa Yefusa yaakozire nikitureetera kuteekateeka aha Bakristaayo ab’obunaku obu abatarikutaaha omu bushwere kugira ngu babaase kwongyera kuheereza Yehova. Nitubaasa kubasiima kandi tubahuumurize.​—1 Abakorinso 7:32-35.

ENTUMWA BAKAHUUMURIZA AB’EISHE-EMWE ABANDI

12, 13. Petero ‘akagumya ata ab’eishe-emwe’ bagyenzi be?

12 Omu kiro eki Yesu yaafeereiremu, akagambira entumwa Petero ati: “Simooni, Simooni, Sitaane akashaba ngu abashungure nk’oburo; kwonka nyowe nkakushabira, ngu okwikiriza kwawe kutahwaho; kandi iwe, ku oriheza kuhinduka, ohamye ab’eishe-emwe.”​—Luka 22:31, 32.

Ebitabo by’entumwa bikagumya Abakristaayo omu kyasha ky’okubanza, kandi naitwe nibitugumya hati (Reeba akacweka 12-17)

13 Petero akaba ari omwe ahari abo abaabaire nibareeberera ekibiina Ekikristaayo eky’omu kyasha ky’okubanza. (Abagalatia 2:9) Akagumya ab’eishe-emwe obu yaayoreka obumanzi aha Pentekoote na bwanyima. Ku yaamazire emyaka mingi naaheereza, akahandiikira ab’eishe-emwe ati: ‘Naabahandiikira nincwera hagufu nimbehanangiriza, kandi nimpamya ngu ezi nizo mbabazi za Ruhanga ez’amazima; mube nizo mwahamiramu.’ (1 Petero 5:12) Ebaruha za Petero zikagumya Abakristaayo ab’obunaku obwo. Kandi naitwe nizitugumya hati obu tutegyereize ebi Yehova yaaraganiise kuhikiiririzibwa kimwe!​—2 Petero 3:13.

14, 15. Ebitabo bya Baibuli ebi entumwa Yohaana yaahandiikire nibituhuumuriza bita?

14 Entumwa Yohaana nawe akaba ari omwe aha baabaire nibareeberera ekibiina Ekikristaayo omu kyasha ky’okubanza. Akahandiika Engiri erikushemeza erikukwata aha buheereza bwa Yesu. Ekitabo ky’Engiri eki kitwire nikigumya Abakristaayo kumara emyaka mingi kandi nikitugumya na hati. Nk’eky’okureeberaho, omu Ngiri ya Yohaana honka nimwo turikushanga ebigambo bya Yesu ngu rukundo nigwo mutwarize ogurikutaanisaho abeegi ba Yesu ab’amazima.​—Shoma Yohaana 13:34, 35.

15 Ebaruha ishatu ezi Yohaana yaahandiikire nazo zirimu amazima g’omuhendo. Twahwamu amaani ahabw’enshobe zaitu, nitutunga oburuhuuko kushoma ngu ekitambo kya Yesu ‘nikitwozyaho ebibi byona.’ (1 Yohaana 1:7) Kandi twaba nitweshinja, nikiija kutuhuumuriza twashoma ngu “Ruhanga ni mukuru okukira emitima yaitu.” (1 Yohaana 3:20) Yohaana niwe omuhandiiki wa Baibuli wenka owaagizire ngu “Ruhanga ni rukundo.” (1 Yohaana 4:8, 16) Ebaruha ye eya kabiri n’eya kashatu nizisiima Abakristaayo abarikuguma “nibagyendera omu mazima.”​—2 Yohaana 4; 3 Yohaana 3, 4.

16, 17. Entumwa Paulo akahuumuriza ata Abakristaayo omu kyasha ky’okubanza?

16 Entumwa Paulo akataho eky’okureeberaho kirungi omu kugumya ab’eishe-emwe bagyenzi be. Obwire bukye Yesu aherize kufa, baingi aha ntumwa bakaguma omuri Yerusaalemu, ahu akakiiko akareeberezi kaabaire kari. (Ebyakozirwe 8:14; 15:2) Abakristaayo omuri Buyudaaya bakaba nibabuurira abantu abaabaire nibaikiririza omuri Ruhanga barikubagambira ebirikukwata ahari Kristo. Kwonka Paulo akahwerwa omwoyo gurikwera kubuurira Abagriika, Abarooma n’abandi abaabaire nibaramya baaruhanga baingi.​—Abagalatia 2:7-9; 1 Timoseo 2:7.

17 Paulo akaza omu bicweka nka Turkey, Bugriika, na Italia. Akabuurira abatari Bayudaaya abaabaire nibatuura omu myanya egyo, kandi yaatandikaho n’ebibiina Ebikristaayo. Embeera z’Abakristaayo aba abasya zikaba zitoorobi. Bakaba nibahiiganisibwa abantu b’amahanga gaabo, n’ahabw’ekyo bakaba baine kuhuumurizibwa. (1 Abatesalonika 2:14) Omu mwaka nk’ogwa 50, Paulo akahandiikira ekibiina kisya eky’omuri Tesalonika ebaruha erikuhuumuriza. Akagira ati: “Ebiro byona tusiima Ruhanga ahabwanyu mwena, nitugamba aha maziina gaanyu omu kushaba kwaitu, nitwijuka obutoosha omu maisho ga Ruhanga Tataitwe emirimo yaanyu erikuruga omu kwikiriza, n’okukora okurikuruga omu kukunda, n’okugumisiriza.” (1 Abatesalonika 1:2, 3) Kandi akabashaba kuhuumurizana obu yaahandiika ati: “Mugumyane, kandi mwombekane.”​—1 Abatesalonika 5:11.

AKAKIIKO AKAREEBEREZI NIKAHUUMURIZA ABAKRISTAAYO

18. Akakiiko akareeberezi ak’omu kyasha ky’okubanza kakahuumuriza kata Filipo?

18 Yehova akakoresa akakiiko akareeberezi ak’omu kyasha ky’okubanza kuhuumuriza Abakristaayo, otwariiremu n’abaabaire nibareeberera ebibiina. Obu Filipo yaabaire naabuurira Abasamaria ebirikukwata ahari Kristo, akakiiko akareeberezi kakamushagika. Ab’akakiiko akareeberezi bakoohereza babiri aharibo, Petero na Yohaana, kushabira Abakristaayo abasya kutunga omwoyo gurikwera. (Ebyakozirwe 8:5, 14-17) Filipo n’ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe bakahuumurizibwa ahabw’okushagikwa akakiiko akareeberezi!

19. Abakristaayo b’omu kyasha ky’okubanza bakeehurira bata ku baashomire ebaruha kuruga aha kakiiko akareeberezi?

19 Bwanyima, akakiiko akareeberezi kakaba kaine kucwamu aha nshonga nkuru. Mbwenu shi Abakristaayo abaabaire batari Bayudaaya nabo bakaba baine kusharwa, kurugiirira aha Biragiro bya Musa? (Ebyakozirwe 15:1, 2) Ab’akakiiko akareeberezi bwanyima y’okushaba kutunga omwoyo gurikwera n’okuhajaana aha Byahandiikirwe, bakacwamu ngu eki kikaba kitarikwetengyesa. Bwanyima bakahandiika ebaruha barikushoboorora okucwamu kwabo, kandi bakagiha ab’eishe-emwe kugitwarira ebibiina. Abakristaayo ku baashomire ebaruha egi, “baashemererwa ahabw’okuhuumurizibwa okwo.”​—Ebyakozirwe 15:27-32.

20. (a) Akakiiko Akareeberezi twena nikatuhuumuriza kata? (b) Nituza kugaaniira ahari kibuuzo ki omu kicweka ekirikukurataho?

20 Obunaku obu, Akakiiko Akareeberezi ak’Abajurizi ba Yehova nikahuumuriza Ababeseeli, abari omu buheereza obw’omutaano omu kubuurira, naitwe twena hamwe. Nk’ab’eishe-emwe omu kyasha ky’okubanza, naitwe nitushemererwa ahabw’okuhuumurizibwa okwo! Kandi omu 2015 Akakiiko Akareeberezi kakashohoza akatabo Return to Jehovah kuhiga abarugire omu mazima kugagarukamu. Mbwenu shi ab’eishe-emwe abarikureeberera ekibiina nibo bonka baine kugumya abandi, nari naitwe twena twine kukikora? Nituza kugaaniira aha kibuuzo eki omu kicweka ekirikukurataho.