Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

N’oha Orikwebembera Abaheereza ba Ruhanga Obunaku Obu?

N’oha Orikwebembera Abaheereza ba Ruhanga Obunaku Obu?

“Mwijukye abeebembezi baanyu.”ABAHEBURAAYO 13:7.

EKYESHONGORO: 6, 43

1, 2. Bwanyima ya Yesu kuza omu iguru, entumwa ze baine kuba baayebuurize ki?

ENTUMWA za Yesu bakeemerera aha rushozi rwa Zeituuni baareeba Mukama waabo kandi munywani waabo Yesu, naatwarwa ahaiguru n’ekicu kirikumubakingira. (Ebyakozirwe 1:9, 10) Kumara emyaka ebiri, Yesu akaba naabeegyesa, naabagaruramu amaani, kandi arikubeebembera. Kwonka akabatsigaho yaagyenda. Mbwenu shi bakaba nibaija kukora ki?

2 Yesu atakagiire omu iguru, akagambira abakuratsi be ati: “Muryaba baakareebi bangye omuri Yerusaalemu, n’omuri Buyudaaya yoona, n’omuri Samaria, n’okuhitsya aha muheru gw’ensi.” (Ebyakozirwe 1:8) Kwonka shi ekyo bakaba nibaija kukikora bata? Yesu akaba abaraganiise ngu omwoyo gwa Ruhanga nigwija kubahwera. (Ebyakozirwe 1:5) Mbwenu shi n’oha owaabaire naija kubeebembera kandi akatebeekanisa gye omurimo gw’okubuurira omu nsi yoona? Entumwa bakaba nibamanya ngu Yehova akakoresa abashaija kwebembera Abaisraeli. N’ahabw’ekyo baine kuba baayebuurize yaaba Yehova yaabaire naaza kutoorana ow’okubeebembera omusya.

3. (a) Bwanyima ya Yesu kuza omu iguru, entumwa abeesigwa bakacwamu kukora ki? (b) Nituza kugarukamu bibuuzo ki omu kicweka eki?

3 Obwire bukye Yesu aherize kuza omu iguru, abeegi be bakashwijuma Ebyahandiikirwe, baashaba Ruhanga kubahwera, reero baatoorana Matiya kuza omu mwanya gwa Yuda Iskaryota entumwa eya 12. (Ebyakozirwe 1:15-26) Ahabw’enki okutoorana okwo kwabaire kuri kukuru aharibo n’ahari Yehova? Abeegi ba Yesu bakeetegyereza ngu bakaba baine kuguma bari 12. * (Reeba obugambo bw’ahansi.) Yesu akaba atooraine abeegi be kandi abatendekire kukora omurimo mukuru munonga kuhwera abaheereza ba Ruhanga. Bakaba nibaija kukora murimo ki, kandi Yehova na Yesu bakabatebeekanisa bata kukora omurimo ogwo? Ni ntebeekanisa ki erikushushana n’egyo obunaku obu? Kandi nitubaasa ‘kwijuka abarikutwebembera’ tuta okukira munonga ‘omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye’?Abaheburaayo 13:7; Matayo 24:45.

YESU NAAYEBEEMBERA AKAKIIKO AKAREEBEREZI

4. Entumwa n’abareeberezi abandi omuri Yerusaalemu bakaba baine bujunaanizibwa ki?

4 Entumwa bakatandika kwebembera ekibiina Ekikristaayo ahari Pentekoote omu gwa 33. Baibuli neegira ngu ‘Petero akeemerera hamwe na bari ikumi n’omwe’ kandi yaayegyesa abantu baingi amazima. (Ebyakozirwe 2:14, 15) Baingi aha mutwe muhango gw’abantu abo bakahinduka Abakristaayo. Bwanyima y’ekyo, Abakristaayo abo abasya bakaguma “nibeezirikira okwegyesa kw’entumwa.” (Ebyakozirwe 2:42) Entumwa bakaba baine obujunaanizibwa bw’okukoresa gye esente z’ekibiina. (Ebyakozirwe 4:34, 35) Bakeegyesa abantu ba Ruhanga kandi babashabira barikugira bati: “Nitwija kwezirikira okushaba n’okuheereza ekigambo.” (Ebyakozirwe 6:4) Kandi bakaba boohereza Abakristaayo abakuzire omu by’omwoyo kubuurira omu bicweka bisya. (Ebyakozirwe 8:14, 15) Bwanyima, abareeberezi abandi abashukirweho amajuta bakeegaita aha ntumwa omu kwebembera ekibiina. Ahabw’okugira ngu bakaba nibakora akakiiko akareeberezi, bakaba baha obuhabuzi ebibiina byona.Ebyakozirwe 15:2.

Abakristaayo b’omu kyasha ky’okubanza bakaba nibamanya ngu Yehova niwe arikwebembera akakiiko akareeberezi kurabira omuri Yesu

5, 6. (a) Omwoyo gurikwera gukahwera guta akakiiko akareeberezi? (Reeba ekishushani aha kutandika.) (b) Baamaraika bakahwera bata akakiiko akareeberezi? (c) Ekigambo kya Ruhanga kikahwera kita akakiiko akareeberezi?

5 Abakristaayo b’omu kyasha ky’okubanza bakaba nibamanya ngu Yehova niwe arikuha akakiiko akareeberezi obuhabuzi kurabira omuri Yesu. Bakaba nibakihamya bata? Eky’okubanza, omwoyo gurikwera gukaba niguhwera akakiiko akareeberezi. (Yohaana 16:13) Abakristaayo boona abashukirweho amajuta bakatunga omwoyo gurikwera, kwonka okukira munonga gukahwera entumwa n’abareeberezi omuri Yerusaalemu kuhikiiriza obujunaanizibwa bwabo. Nk’eky’okureeberaho, omu gwa 49, omwoyo gurikwera gukahwera akakiiko akareeberezi kucwamu gye aha bikwatiraine n’okusharwa. Ebibiina bikakuratira obuhabuzi obwo. N’ekyarugiremu, ebibiina ‘bikagumibwa omu kwikiriza, abantu baayeyongyera kukanya obutoosha.’ (Ebyakozirwe 16:4, 5) Kuruga omu baruha erikukwata aha kusharwa ei baayoherereize ebibiina, nitureeba ngu akakiiko akareeberezi kakaba nikahwerwa omwoyo gwa Ruhanga, kandi abaabaire bari aha kakiiko ako bakaba baine emitwarize nka rukundo n’okwikiriza.Ebyakozirwe 15:11, 25-29; Abagalatia 5:22, 23.

6 Ekya kabiri, baamaraika bakahwera akakiiko akareeberezi. Nk’eky’okureeberaho, maraika akagambira Koruneelio kusherura entumwa Petero. Bwanyima ya Petero kubuurira Koruneelio n’abanyabuzaare be, bakatunga omwoyo gurikwera, n’obu abashaija b’eka egyo baabaire batakashazirwe. Koruneelio niwe Munyamahanga owaabandize kuhinduka Omukristaayo. Entumwa n’ab’eishe-emwe abandi ku baakihuriire, bakaikiriza kukora ebi Ruhanga arikukunda baayakiira Abanyamahanga omu kibiina Ekikristaayo. (Ebyakozirwe 11:13-18) Ebi byona, nibituhwera kureeba ngu baamaraika bakashagika omurimo gw’okubuurira ogu akakiiko akareeberezi kaabaire nikareeberera. (Ebyakozirwe 5:19, 20) Ekya kashatu, Ekigambo kya Ruhanga kikahwera akakiiko akareeberezi. Abashaija abo bakakoresa Ebyahandiikirwe kubahwera kucwamu ebirikukwata aha nyikiriza z’Ekikristaayo n’okuha obuhabuzi ebibiina.Ebyakozirwe 1:20-22; 15:15-20.

7. Ahabw’enki nitubaasa kugira ngu Yesu akeebembera Abakristaayo aba ira?

7 N’obu akakiiko akareeberezi karaabe kaabaire kaine obushoboorozi omu kibiina, ab’eishe-emwe bakaba nibeetegyereza ngu Yesu niwe yaabaire naabeebembera. Mbwenu shi ekyo nitukimanya tuta? Entumwa Paulo akagira ngu Kristo niwe yaatooraine abamwe “kuba entumwa.” Akagaruka yaagira ngu Kristo niwe “mutwe” nari omwebembezi, w’ekibiina. (Abaefeso 4:11, 15) Kandi omu mwanya gw’okweyeta entumwa, ‘abeegi bakeetwa Abakristaayo.’ (Ebyakozirwe 11:26) Paulo akaba naamanya ngu ni kikuru kugyendera aha nyegyesa z’entumwa ez’omu Baibuli n’ez’abandi bashaija abaabaire nibeebembera. N’obu kyabaire kiri kityo, Paulo akagira ati: “Kwonka niinyenda ngu imwe mumanye ku omutwe gw’omushaija ari Kristo.” Ebigambo ebyo bikaba nibitwariramu na buri mushaija owaabaire ari aha kakiiko akareeberezi. Paulo akongyeraho ati: ‘Omutwe gwa Kristo ni Ruhanga.’ (1 Abakorinso 11:2, 3) Buzima, Yehova akaba atooraine Omwana we, Kristo Yesu, kwebembera ekibiina.

“OGU TI MURIMO GW’OMUNTU”

8, 9. Ow’eishe-emwe Russell akaba aine bujunaanizibwa ki obukuru?

8 Kuruga omu 1870, Charles Taze Russell na bamwe ahari banywani be bakatandika kuteeraho kuramya Ruhanga omu muringo ogurikuhikaana n’emisingye ya Baibuli, n’okuhwera abandi kukora nikyo kimwe. Eki kikaba nikitwariramu kuhwera abantu abaabaire nibagamba endimi ezindi. N’ahabw’ekyo omuri 1884 hakatandikaho ekibiina kya Zion’s Watch Tower Tract Society, kandi ow’eishe-emwe Russell niwe yaabaire naakyebembera. * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Akeega Baibuli n’obwegyendesereza kandi akaba atarikutiina kugambira abandi ngu enyegyesa z’omu makanisa nk’Obushatu n’omwoyo ogutafa bikaba bitari omu Baibuli. Akeetegyereza ngu okugaruka kwa Yesu kukaba kutarikubaasa kureebwa, kandi ngu “obusingye bw’Abanyamahanga” bukaba nibuza kuhwaho omu 1914. (Luka 21:24) Ow’eishe-emwe Russell akakoresa obwire bwe, amaani, n’esente kwegyesa abandi amazima. Nikireebwa butunu ngu Yehova na Yesu bakakoresa ow’eishe-emwe Russell kwebembera omu bwire obwo bukuru omu byafaayo.

9 Ow’eishe-emwe Russell akaba atarikwenda ngu abantu bamureebe nk’ow’omutaano. Omu 1896, akahandiika ngu we n’abashaija abandi abaabaire baine obujunaanizibwa, bakaba batarikwenda kuhimbisibwa omu muringo gwona. Bakaba batarikwenda kuheebwa ebitiinisa by’omutaano, kandi bakaba batarikwenda kugira ekibiina kyona eki baayeterera amaziina gaabo. Bwanyima akagira ati: “Ogu ti murimo gw’omuntu.”

“Omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye” n’ab’eishe-emwe bakye aha bashukirweho amajuta abari aha Kakiiko Akareeberezi

10. (a) Yesu akatoorana ryari ‘omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye’? (b) Shoboorora oku kyamanyirwe gye ngu Akakiiko Akareeberezi kakaba nikataana na Watch Tower Society.

10 Omuri 1919, bwanyima y’emyaka eshatu ow’eishe-emwe Russell aherize kufa, Yesu akatoorana ‘omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye.’ Ahabwa kigyendererwa ki? Okugaburira abakuratsi be “omu bunaku obuhikire.” (Matayo 24:45) Nangwa n’omu myaka egyo, ab’eishe-emwe bakye abashukirweho amajuta omuri Brooklyn, New York, bakaba nibagaburira abakuratsi ba Yesu eby’okurya by’omwoyo. Ebigambo “akakiiko akareeberezi” bikatandika kuteebwa omu bitabo byaitu ebirikushoboorora Baibuli bwanyima ya 1940. Omu bwire obwo, akakiiko akareeberezi niko kaabaire nikeebeembera Watch Tower Bible and Tract Society. Kwonka, omu 1971, kikoorekwa gye ngu Akakiiko Akareeberezi nikataana na Watch Tower Society, eyaabaire neekora aha nshonga z’ebiragiro zonka. Kuruga obwo n’okweyongyerayo, ab’eishe-emwe abashukirweho amajuta bakaba nibabaasa kuba bamwe aha Kakiiko Akareeberezi batabandize kuba abeebembezi ba Watch Tower Society. Omu myaka egi, ab’eishe-emwe ‘ab’entaama ezindi’ babaasize kuheereza nk’abeebembezi ba Watch Tower Society n’ebindi bitongore ebirikukoresibwa abaheereza ba Ruhanga. N’ekirugiremu, Akakiiko Akareeberezi kabaasize kuta omutima aha kutuha obuhabuzi kuruga omu Baibuli. (Yohaana 10:16; Ebyakozirwe 6:4) Omunaara gw’Omurinzi ogwa Gyuraayi 1, 2013, gukashoboorora ngu ‘omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye’ n’ab’eishe-emwe bakye abashukirweho amajuta abarikukora Akakiiko Akareeberezi.

Akakiiko Akareeberezi, omu myaka ya 1950

11. Akakiiko Akareeberezi nikahika kata aha kucwamu?

11 Ab’akakiiko Akareeberezi nibagira enkiiko buri saabiiti kucwamu hamwe aha nshonga nkuru. Enkiiko ezi nizibahwera kugaaniira hamwe n’okuguma baine obumwe. (Enfumu 20:18) Tihariho ow’eishe-emwe ori aha Kakiiko Akareeberezi arikukira bagyenzi be, n’ahabw’ekyo buri mwaka omwe aharibo naayebeembera omu nteerane ezo. (1 Petero 5:1) Nikyo kimwe n’obundi bukiiko mukaaga obw’Akakiiko Akareeberezi. Tihariho ow’eishe-emwe ori aha Akakiiko Akareeberezi orikuteekateeka ngu niwe arikwebembera bagyenzi be. Buri omwe aharibo n’omwe aha b’omu ka ya Kristo, kandi naatunga eby’okurya by’omwoyo kuruga aha mwambari omwesigwa kandi ow’obwengye akuratira n’obuhabuzi bwe.

Kuruga obu omwambari omwesigwa yaatooranwa omu 1919, atebeekaniisiize abaheereza ba Ruhanga eby’okurya eby’omwoyo (Reeba akacweka 10, 11)

‘OMWAMBARI OMWESIGWA KANDI OW’OBWENGYE N’OHA?’

12. Ni kibuuzo ki eki turikuza kugarukamu?

12 Ab’akakiiko Akareeberezi tibarikuteekateeka ngu nibatunga butunu ebi barikuhandiika kuruga ahari Ruhanga kandi tibahikiriire. Nibabaasa kukora enshobe baaba nibashoboorora Baibuli nari barikwebembera ekibiina. Nk’eky’okureeberaho, Watch Tower Publications Index erimu ekicweka “Enyikiriza Ezishobooroirwe,” ekirimu empindahinduka ezitwire nizibaho omu ku turikwetegyereza Baibuli kuruga omu 1870. Yesu taratugambiire ngu omwambari we omwesigwa akaba naija kutuha eby’okurya by’omwoyo ebihikiriire. Mbwenu shi nitubaasa kugarukamu tuta ekibuuzo kya Yesu ekirikugira ngu ‘ni mwambari ki omwesigwa kandi ow’obwengye?’ (Matayo 24:45) Ni buhame ki oburikworeka ngu Akakiiko Akareeberezi niwe mwambari omwesigwa? Ka tushwijume ebintu bishatu ebyahwereire akakiiko akareeberezi omu bwire bw’entumwa.

13. Omwoyo ogurikwera guhwereire guta Akakiiko Akareeberezi?

13 Omwoyo gurikwera niguhwera Akakiiko Akareeberezi. Omwoyo ogurikwera gutwire niguhwera Akakiiko Akareeberezi kwetegyereza amazima g’omu Baibuli agaabaire gatarikwetegyerezibwa. Nk’eky’okureeberaho, yetegyereze enyikiriza ezishobooroirwe ezaaba zaagambirweho. Tihariho muntu owaakubaasize kwetegyereza n’okushoboorora ebintu ‘ebitarikumanywa bya Ruhanga’ ahabwe! (Shoma 1 Abakorinso 2:10.) Akakiiko Akareeberezi nikeehurira nk’oku entumwa Paulo yaayehuriire owaahandiikire ati: “Nibyo tugamba tutarikubigambisa ebigambo ebyegyesibwa n’obwengye bw’abantu, kureka ebyegyesiibwe omwoyo.” (1 Abakorinso 2:13) Bwanyima kumara emyaka mingi hariho enyegyesa ezitahikire, ahabw’enki okwetegyereza Baibuli kweyongyereire kimwe kuruga 1919? Enshonga eri ngu Ruhanga atwire naaha obuhwezi bwe arikukoresa omwoyo gwe ogurikwera!

14. Kurugiirira aha Okushuuruurwa 14:6, 7, baamaraika nibahwera bata Akakiiko Akareeberezi n’abaheereza ba Ruhanga obunaku obu?

14 Baamaraika nibahwera Akakiiko Akareeberezi. Akakiiko Akareeberezi kaine obujunaanizibwa bwingi munonga obw’okuha obuhabuzi n’okureeberera obukaikuru bw’ababuurizi omu murimo gw’okubuurira omu nsi yoona. Ahabw’enki omurimo ogwo gurugiremu ebirungi bingi? Enshonga eri ngu baamaraika nibagushagika. (Shoma Okushuuruurwa 14:6, 7.) Emirundi mingi, baamaraika nibakira kwebembera ababuurizi kubuurira omuntu orikuba yaaheza kushaba Ruhanga ngu amuhe obuhwezi! * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Omurimo gw’okubuurira n’okwegyesa nigugumizamu kukura nangwa n’omu bicweka ebirimu okuhiiganisibwa. Eki nakyo nikibaasika ahabw’obuhwezi bwa baamaraika.

15. Akakiiko Akareeberezi nikataana kata n’abeebembezi b’Amadiini agarikweyeta Amakristaayo? Ha eky’okureeberaho.

15 Ekigambo kya Ruhanga nikihwera Akakiiko Akareeberezi. (Shoma Yohaana 17:17.) Yetegyereze ekyabaireho omuri 1973. Watchtower ey’Okwamukaaga 1 ekabuuza yaaba “omuntu otakarekire kureetsa etaabe naabaasa kuba ohikire kubatizibwa.” Eky’okugarukamu ky’ekibuuzo ekyo ekyabaire kiri omu watchtower egyo kikaba kyegami aha misingye ya Baibuli, kandi kikaba kiri ngaaha! Watchtower egyo ekaba erimu ebyahandiikirwe bingi kandi ekashoboorora ahabw’enki omuntu orikwanga kurekyeraho kureetsa ashemereire kubingwa omu kibiina. (1 Abakorinso 5:7; 2 Abakorinso 7:1) Ekagira ngu ekyo tikirikuruga aha bantu kureka ngu nikiruga ‘ahari Ruhanga, orikweyoreka omu kigambo kye.’ Tihariho kibiina ekindi eky’ediini ekibaasize kwesiga Ekigambo kya Ruhanga, kandi kikakigyenderaho n’obu ekyo kiraabe nikibaasa kureetera abakirimu oburemeezi. Ekitabo ekihandiikirwe juba ekirikugamba aha diini omu United States nikigira kiti: “Abeebembezi b’ediini nibakira kuhindura enyegyesa zaabo emirundi mingi kuhikaana n’enyikiriza n’ebiteekateeko byabo kubaasa kutunga obushagiki bw’abantu baabo.” Kwonka akakiiko Akareeberezi tikarikugyendera aha bi abantu baingi barikukunda. Omu mwanya gw’ekyo, ab’Akakiiko Akareeberezi nibagyendera aha buhabuzi bw’Ekigambo kya Ruhanga, ekirikworeka ngu buzima Yehova niwe arikwebembera abantu be obunaku obu.

“MWIJUKYE ABEEBEMBEZI”

16. Nitubaasa kwijuka ab’Akakiiko Akareeberezi mu muringo ki?

16 Shoma Abaheburaayo 13:7. Baibuli neegamba aha ‘kwijuka abeebembezi.’ Omuringo gumwe ogu twine kukoramu ekyo n’okwijuka ab’Akakiiko Akareeberezi omu kushaba kwaitu. (Abaefeso 6:18) Baine obujunaanizibwa bwingi, oburikutwariramu okutuha eby’okurya by’omwoyo, okureeberera omurimo gw’okubuurira omu nsi yoona, n’okukoresa gye esente ezirikuheebwayo abeekundiire omu kibiina. N’ahabw’ekyo buzima nituba twine kubashabira butoosha!

17, 18. (a) Nitukuratira obuhabuzi bw’Akakiiko Akareeberezi tuta? (b) Okubuurira kwaitu nikushagika kuta Akakiiko Akareeberezi na Yesu?

17 Nitubaasa n’okwijuka ab’Akakiiko Akareeberezi turikukuratira obuhabuzi bwabo n’obwebembezi bwabo. Akakiiko Akareeberezi nikatuha obuhabuzi kurabira omu bitabo byaitu, enteerane za buri saabiiti, enteerane empango z’ekiro kimwe, n’ez’ebiro bishatu. Nikatoorana abareeberezi abarikutaayaayira ebibiina, reero nabo batoorana abareeberezi b’ekibiina. Abareeberezi abarikutaayaayira ebibiina n’abareeberezi b’ekibiina nibaijuka ab’Akakiiko Akareeberezi barikukuratira obuhabuzi obu barikubaha. Kandi twena nituha ekitiinisa omwebembezi waitu, Yesu, turikworobera abashaija abu arikukoresa obunaku obu.Abaheburaayo 13:17.

18 Omuringo ogundi ogu turikwijukamu ab’Akakiiko Akareeberezi, n’okukora eki turikubaasa omu murimo gw’okubuurira. Abaheburaayo 13:7 nihahiga Abakristaayo kutooreza okwikiriza kw’abo abarikwebembera. Ab’akakiiko Akareeberezi boorekire okwikiriza kw’amaani barikubuurira n’obweziriki kandi bakajanjaaza amakuru marungi. Mbwenu shi nitushagika ab’eishe-emwe aba omu murimo mukuru ogu? Twaba nitukikora, nitwija kushemererwa twahurira Yesu naatugira ati: “Nk’oku mwabikoreire omwe ahari beene Tata abo abato okukira abandi, biri niinye mwabikoreire.”Matayo 25:34-40.

19. Ahabw’enki omaririire kukuratira omwebembezi waitu, Yesu?

19 Obu Yesu yaaza omu iguru, akaguma naahwera abakuratsi be. (Matayo 28:20) Akaba naamanya ngu omwoyo ogurikwera, baamaraika, n’Ekigambo kya Ruhanga bikamuhwera kwebembera gye obu yaabaire akiri omu nsi. Obunaku obu naaha omwambari omwesigwa obuhwezi nibwo bumwe. Ab’akakiiko Akareeberezi nibagumizamu “kukuratira Omwana gw’entaama,” Yesu, “ei aza yoona.” (Okushuuruurwa 14:4) N’ahabw’ekyo twakuratira obuhabuzi bw’Akakiiko Akareeberezi, nituba nitukuratira Omwebembezi waitu, Yesu. Juba, naija kutwebembera kutuhitsya omu magara agatahwaho. (Okushuuruurwa 7:14-17) Kandi tihariho omuntu omwebembezi orikubaasa kuraganisa ekyo!

^ kacw. 3 Nikireebeka Yehova akaba naayenda ngu entumwa 12 omu biro by’omumaisho baije barugyemu ‘emisingi 12’ eya Yerusaalemu Orusya. (Okushuuruurwa 21:14) Niyo nshonga ahabw’enki kyabaire kitarikwija kwetengyesa kutaho endiijo ntumwa omu mwanya gw’ogwo ofiire ari omwesigwa.

^ kacw. 8 Kuruga omu 1955, ekibiina ekyo kitwire nikimanywa nka Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.

^ kacw. 14 Reeba ekitabo “Bearing Thorough Witness” About God’s Kingdom, orupapura 58-59.