Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Amaisho Gaawe Nigareeba Nkahi?

Amaisho Gaawe Nigareeba Nkahi?

“Iwe oshutami omu iguru, niiwe nyimukiza amaisho.”​—ZAABURI 123:1.

EKYESHONGORO: 32, 18

1, 2. Okuhanga Yehova amaisho nikimanyisa ki?

TURI omu ‘biro by’akabi kaingi’ ebigumire kwemera. (2 Timoseo 3:1) Kandi Yehova yaaba atakacwekyereize ensi egi embi akareetaho obusingye obwabuzima, embeera niziija kwongyera kuguma. Ahabw’enshonga egyo, twena twine kwebuuza tuti: ‘N’oha ou ndi kusheruraho obuhwezi n’obuhabuzi?’ Nitubaasa kugarukamu ahonaaho ngu “n’ahari Yehova,” kandi nituba tuhikire.

2 Nikimanyisa ki okuhanga Yehova amaisho? Kandi nitubaasa kwongyera tuta kumuhanga amaisho twahikwaho oburemeezi? Ira, omuhandiiki omwe wa Baibuli akashoboorora oku twine kwesiga Yehova twaba nitwenda obuhwezi bwe. (Shoma Zaaburi 123:1-4.) Akagira ngu twahanga Yehova amaisho, nituba turi nk’omuhuuku orikuhanga mukama we amaisho. Mu muringo ki? Omuhuuku naahanga mukama we amaisho, nari naamwesiga kumuha eby’okurya n’oburinzi. Kwonka butoosha aine kwetegyereza eki mukama we arikwenda ngu akore, kandi akakikora. Omu muringo nigwo gumwe, naitwe twine kweshomesa Ekigambo kwa Ruhanga buri izooba, kubaasa kwetegyereza gye eki Yehova arikwenda tukore kandi tukaakikora. Obwo nitubaasa kuhamya ngu Yehova naija kutuha obuhwezi.​—Abaefeso 5:17.

3. Niki ekirikubaasa kutuhuzya tukaremwa kwesiga Yehova?

3 N’obu turaabe nitumanya ngu twine kuhanga Yehova amaisho, obumwe nitubaasa kuhuga. Eki nikyo kyahikire ahari Mariza munywani wa Yesu. Akahugibwa ‘emirimo mingi’ ei yaabaire naakora. (Luka 10:40-42) Omukazi omwesigwa nka Mariza ku araabe yaabaire naabaasa kuhuga obwo Yesu ari nawe, tikishemereire kututangaaza ngu naitwe nitubaasa kuhuga. Niki ekirikubaasa kuturemesa kwesiga Yehova? Omu kicweka eki, nituza kureeba oku turikubaasa kuhugibwa ebi abandi barikukora. Kandi nitwija kwega oku turikubaasa kwesiga Yehova.

OMUSHAIJA OMWESIGWA AKAFEERWA OMUGISHA

4. Musa okuremwa kutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe ahabw’enki kirikubaasa kututangaaza?

4 Musa akaba asherura obuhabuzi ahari Yehova. Baibuli neetworeka ngu “akagumisiriza, amaisho agataire ahari Ogwo otareebwa.” (Shoma Abaheburaayo 11:24-27.) Kandi neegaruka egira eti: “Okuruga obwo tiharagarukire kubaho nabi ori nka Musa, ou Mukama yaabaire amanya, kandi akareebana nawe.” (Eky’Ebiragiro 34:10) N’obu Musa yaabaire aine omukago murungi na Yehova, akafeerwa omugisha gw’okutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe. (Okubara 20:12) Niki ekyabaireho?

5-7. Ahonaaho Abaisraeli barugire Misri niki ekyabaireho kandi Musa akakora ki?

5 Bwanyima y’ameezi nk’abiri Abaisraeli barugire Misri, kwonka batakahikire aha rushozi Sinai, haine ekintu ekyabaireho. Abantu bakatandika kwetomboita ahabw’okuburwa amaizi. Bakatandika kwetomboitera Musa, kandi eki kikamureetera kugira ekiniga reero yaatakira Yehova naagira ati: “Abantu aba mbagire nta? Bari hakye kunteera amabaare!” (Okuruga 17:4) Yehova akagambira Musa eky’okukora. Akamugambira kutwara enkoni ye reero agiteere aha rukiri omuri Horebu. Baibuli neegira eti: “Musa yaakora atyo omu maisho g’abakuru b’Abaisraeli.” Bwanyima hakarugamu amaizi maingi, Abaisraeli baanywa reero oburemeezi bwahwaho.​—Okuruga 17:5, 6.

6 Baibuli neeyoreka ngu Musa akeeta omwanya ogwo Maasa, ekirikumanyisa “Okugyeza,” kandi Meriba, ekirikumanyisa “Okutongana.” Ahabw’enki? “Ahabw’okutongana oku Abaisraeli baamutonganiise, kandi ahabw’okuba bakagyeza Mukama nibagira bati: Ebyo Mukama ari ahagati omuriitwe nari tariho?”​—Okuruga 17:7.

7 Yehova akeehurira ata ahabw’ebyabaireho ahari Meriba? Akaba naareeba ngu Abaisraeli tibagomeire Musa wenka, kureka nawe bamugomeire. (Shoma Zaaburi 95:8, 9.) Eki Abaisraeli baakozire kikaba kiri kibi munonga. Kwonka Musa we akakora ekihikire. Akahamira ahari Yehova kandi yaaguma naakuratira obuhabuzi bwe.

8. Niki ekyabaireho obu Abaisraeli baabaire bari haihi kuhendera orugyendo rw’omu ihamba?

8 Ni mbeera ki eyaagarukire kubaho bwanyima y’emyaka nka 40? Abaisraeli bakaba bari haihi kuhendera orugyendo rwabo omu ihamba. Bakahika aha mwanya oguri haihi na Kadeshi, oguhikaine n’omwatano gw’Ensi Eyaaraganisiibwe. Kandi omwanya ogu gukeetwa Meriba. * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Ahabw’enki? Ahabw’okugira ngu Abaisraeli bakagaruka baayetomboita ngu tibaine maizi. (Okubara 20:1-5) Kwonka aha omurundi ogu, Musa akakora enshobe y’amaani.

9. Ni buhabuzi ki obu Yehova yaahaire Musa, kwonka we akakora ki? (Reeba ekishushani aha kutandika.)

9 Musa akakora ki obu abantu baagoma? Akagaruka yaayebuuza ahari Yehova kumuha obuhabuzi. Kwonka aha murundi ogu taragambiire Musa kuteera orukiri. Yehova akagambira Musa kutwara enkoni ye, akateerana abantu haihi n’orukiri, reero agambire orukiri. (Okubara 20:6-8) Mbwenu Musa ekyo akakikora? Ngaaha. Kureka akagambira abantu n’ekiniga kingi ati: “Muhurire, imwe bagomi ‘mwe! tubaihire amaizi omuri oru rukiri?” Reero yaateera orwo rukiri, n’enkoni ye emirundi ebiri.​—Okubara 20:10, 11.

Musa tarayorobeire obuhabuzi busya obu Yehova yaamuhaire

10. Yehova akeehurira ata ahabw’eki Musa yaakozire?

10 Yehova akagirira Musa ekiniga kingi. (Eky’Ebiragiro 1:37; 3:26) Ahabw’enki Yehova yaatwarize atyo? Enshonga ey’okubanza, obundi Musa tarayorobeire obuhabuzi busya obu Yehova yaamuhaire.

11. Obu Musa yaateera orukiri, ahabw’enki Abaisraeli baine kuba baateekateekire ngu Yehova tiwe yaakora eky’okutangaaza ekyo?

11 Nihabaasa kuba hariho endiijo enshonga ahabw’enki Yehova yaagwirwe kubi. Enkiri za Meriba ey’okubanza zikaba ziri mpango. Enkiri ezi n’obu waakuziteera ota tizirikubaasa kurugamu amaizi. Kwonka enkiri eza Meriba eya kabiri, zikaba ziri ez’omutaano. Nyingi aharizo n’ez’einoni. Orukiri rw’einoni tirugumire munonga, nirubaasa kurabwamu amaizi reero gaze ahansi yaarwo. Okubaasa kutunga amaizi abantu nibatimba ekiina omu ibaare. Musa akateera orukiri, omu mwanya gw’okurugambira rukarugamu amaizi. Mbwenu shi eki tikirikubaasa kuba kyareeteire Abaisraeli kuteekateeka ngu nikyo amaizi garugiramu, omu mwanya gw’eky’okutangaaza kya Yehova? * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Titurikubaasa kuhamya eki baateekateekire.

OKU MUSA YAAGOMIRE

12. Ni nshonga ki endiijo erikubaasa kuba yaareeteire Yehova kugirira Musa na Arooni ekiniga?

12 Nihabaasa kuba hariho enshonga endiijo ahabw’enki Yehova yaagiriire Musa na Arooni ekiniga. Musa akagambira abantu ati: “Tubaihire amaizi omuri oru rukiri?” Ekigambo “tubaihire” eki Musa yaakoreise naabaasa kuba yaabaire naamanyisa we na Arooni. Eki Musa yaagambire nikyoreka ngu tarahaire Yehova ekitiinisa ahabw’eky’okutangaaza ekyo. Zaaburi 106:32, 33 nihagira hati: ‘Kandi baakwatsa Mukama ekiniga aha maizi ga Meriba, kyareetera Musa okugwa omu kabi ahabwabo. Ahabw’okuba bakagomera omwoyo gwa Ruhanga; ekyo kyakareetera Musa okugamba ebitahikire.’ * (Reeba obugambo obw’ahansi.) (Okubara 27:14) Musa tarahaire Yehova ekitiinisa ekimushemereire. Yehova akagambira Musa na Arooni ati: “Mukagomera ekiragiro kyangye aha maizi ga Meriba.” (Okubara 20:24) Ekyo ka kyabaire kiri ekibi ky’amaani!

13. Ahabw’enki omuringo ogu Yehova yaafubiiremu Musa gwabaire guhikire kandi ogw’oburingaaniza?

13 Musa na Arooni tibaratwarize nk’oku Yehova yaabaire naayenda. (Luka 12:48) Enyimaho, Yehova taraikiriize Abaisraeli boona abaamugomiire kutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe ahabw’okumugomera. (Okubara 14:26-30, 34) N’ahabw’ekyo kikaba kihikire kandi eky’oburingaaniza Yehova okufubira Musa omu muringo nigwo gumwe. Nk’oku Yehova ataraikiriize Abaisraeli abagomi kutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe Musa nawe taragitaahiremu.

EKYARUGIREHO OBUREMEEZI

14, 15. Niki ekyareeteire Musa kugomera Yehova?

14 Niki ekyareeteire Musa kugomera Yehova? Garuka oyetegyereze ebiri omu Zaaburi 106:32, 33 aharikugira ngu: ‘Kandi baakwatsa Mukama ekiniga aha maizi ga Meriba, kyareetera Musa okugwa omu kabi ahabwabo. Ahabw’okuba bakagomera omwoyo gwa Ruhanga; ekyo kyareetera Musa okugamba ebitahikire.’ N’obu Abaisraeli nibo baagomeire Yehova, Musa niwe yaagizire ekiniga kingi. Akaremwa kwezibira reero yaagamba atarikuteekateeka aha biraarugyemu.

15 Musa akarekyera aho kwesiga Yehova ahabw’okuhugibwa ebikorwa by’abandi. Omurundi ogw’okubanza obu Abaisraeli bayetomboita ahabw’okubura amaizi, Musa akakora ekihikire. (Okuruga 7:6) Obundi naabaasa kuba yaabaire atamirwe ahabw’Abaisraeli kumara emyaka mingi nibagoma. Musa aine kuba yaataire omutima aha nyehurira ze omu mwanya gw’okuguta aha ku arikubaasa kuha Yehova ekitiinisa.

Twine kuguma tuhangire Yehova amaisho kandi butoosha tukamworobera

16. Ahabw’enki twine kuteekateeka aha ki Musa yaakozire?

16 Musa nabi omwesigwa ku araabe yaabaasize kuhuga kandi akashiisha, naitwe eki nikibaasa kutuhikaho. Musa akaba ari haihi kutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe, kandi naitwe turi haihi kutaaha omu nsi ensya. (2 Petero 3:13) Titurikwenda kufeerwa omugisha gw’omutaano ogu. Kwonka kubaasa kutaaha omu nsi ensya, twine kugumizamu kuhanga Yehova amaisho kandi butoosha tukamworobera. (1 Yohaana 2:17) Enshobe ei Musa yaakozire nitugyegaho ki?

OTAIKIRIZA EBIKORWA BY’ABANDI KUKUHUZYA

17. Nitubaasa kwerinda tuta n’obu twakuguubwa kubi?

17 Guma oine omutwarize gw’okwerinda n’obu waakugira ekiniga. N’obu twakuba nituhikwaho oburemeezi nibwo bumwe, Baibuli neegira eti: “Turekye kuruha omu kukora gye; ahakuba obunaku ku burihika, turyagyesha, ku turiba tutarikuhwa amatsiko.” (Abagalatia 6:9; 2 Abatesalonika 3:13) Haaba haine ekintu ekirikutugwisa kubi nari omuntu orikuguma naatugwisa kubi nitubanza kuteekateeka tutakagambire? Nitwerinda kutagira kiniga? (Enfumu 10:19; 17:27; Matayo 5:22) Abandi baatugwisa kubi twine kwezibira kugira ekiniga, ekyo tukirekyere Yehova. (Shoma Abarooma 12:17-21.) Ekyo nikimanyisa ki? Omu mwanya gw’okugira ekiniga, nitugumisiriza tutegyereza Yehova kushoboorora oburemeezi bwaitu omu bwire bwe. Twateeraho kuhoora enzigu omu mwanya gw’okutegyereza Yehova, nituba nikworeka ngu titurikumwesiga.

18. Twine kwijuka ki kyahika aha kukuratira obuhabuzi?

18 Kuratira obuhabuzi obusya n’obwegyendesereza. Nitukuratira obuhabuzi obusya obu Yehova atuhaire? Twetantare okukora ebintu omu muringo ogu twabaire tubikoramu ira ahabw’okugira ngu nikyo tumanyiriire. Omu mwanya gw’ekyo, twine kukuratira obuhabuzi busya obu Yehova arikutuha kurabira omu kibiina kye ahonaaho. (Abaheburaayo 13:17) Ekindi, twetantare ‘kurenga aha byahandiikirwe.’ (1 Abakorinso 4:6) Twakuratira obuhabuzi bwa Yehova n’obwegyendesereza, nikyoreka ngu nitumwesiga.

Oku Musa yaatwarize ahabw’enshobe ezi abandi baakozire nitukyegaho ki? (Reeba akacweka 19)

19. Nitubaasa kwetantara tuta kwikiriza enshobe z’abandi kushiisha omukago gwaitu na Yehova?

19 Otaikiriza enshobe z’abandi kushiisha omukago gwawe na Yehova. Twagumizamu nitwesiga Yehova, titurikwija kushiisha omukago gwaitu nawe, nari kuguubwa kubi ahabw’ebi abandi barikukora. Eki ni kikuru munonga, twaba twine obujunaanizibwa omu kibiina kya Ruhanga nka Musa. Nitumanya ngu buri omwe ahariitwe aine kukora n’obweziriki, kandi akoorobera Yehova kubaasa kucungurwa. (Abafilipi 2:12) Kwonka, oku turikweyongyera kugira obujunaanizibwa, nikwo tushemereire kwongyera kutwaza gye. (Luka 12:48) Kwonka buzima twaba nitukunda Yehova, tituraikirize ekintu kyona kututeeza entsibo nari kututaanisa ahari rukundo ye.​—Zaaburi 119:165; Abarooma 8:37-39.

20. Twine kumariirira kukora ki?

20 Turi omu bwire obugumire kwemera. N’ahabw’ekyo ni kikuru munonga kwesiga Yehova, “oshutami omu iguru,” kubaasa kumanya eki arikwenda ngu tukore. Titushemereire kwikiriza ebikorwa by’abandi kushiisha omukago gwaitu na Yehova. Ekyahikire ahari Musa nikitwegyesa ishomo rikuru eri. Omu mwanya gw’okutwaza kubi abandi baakora enshobe, ka tumariirire kwesiga Yehova Ruhanga waitu okuhitsya obu araatugirire embabazi.​—Zaaburi 123:1, 2.

^ kacw. 8 Meriba egi ekaba neetaana na Meriba eyaabaire eri haihi na Refidimu kandi erikwetwa Maasa. Kwonka, yombi neeyetwa Meriba ahabw’Abaisraeli kwetomboitera Yehova omu myanya egi.​—Reeba maapu eri omu Appendix B3 omu New World Translation of the Holy Scriptures.

^ kacw. 11 Omucondooza omwe wa Baibuli naagira ngu kkuguriirira aha kitebyo ky’Abayudaaya abagomi, bakabateekateeka ngu eki kikaba kitari ky’okutangaaza ahakuba Musa akaba naamanya ngu orukiri orwo rukaba rurimu amaizi. N’ahabw’ekyo bakaba nibenda ngu agarukye akore eky’okutangaaza ekyo aha rukiri orundi. Beitu eki n’ekitebyo kwonka.

^ kacw. 12 Reeba Watchtower, ey’Okwaikumi 15, 1987, “Ebibuuzo Kuruga omu Bashomi.”