1. Twena twine kyetengo ki eky’obuhangwa?

NOOYEHURIRA ota omuntu ou orikumanya kandi ou orikuha ekitiinisa yaayebwa eiziina ryawe nari yaaba atakikwijuka? Eki nikibaasa kukumaramu amaani. Ahabw’enki? Ahakuba twena twine ekyetengo ky’okwenda ngu abandi batumanye. Okutureeba bakatwijuka kyonka tikirikumara, nitwenda batumanye gye, n’ebi tubaasize kukora.​—Okubara 11:16, Yobu 31:6.

2, 3. Ekyetengo kyaitu eky’okwenda kumanywa abandi nitubaasa kukikoresa kubi tuta? (Reeba ekishushani aha kutandika.)

² Twaba tutegyendesereize, nitubaasa kugira ekyetengo kitahikire eky’okwenda ngu batumanye. Ensi ya Sitaane neebaasa kutureetera kwenda kurangaanwa n’okuba ab’amaani. Eki kyabaho nikimanyisa ngu titurikuha Tataitwe ow’omu iguru Yehova ekitiinisa ekimushemereire, kandi tukamuramya omu muringo oguhikire.​—Okushuuruurwa 4:11.

³ Obu Yesu yaabaire ari omu nsi abeebembezi b’ediini bakaba baine emiteekateekyere egwire ey’okumanywa abandi.  Yesu akarabura abeegi be ati: “Mwerinde abahandiiki, abakunda kugyenda bajwaire ebijwaro biraingwa, n’okutangirirwa omu katare, n’ebitebe by’ekitiinisa omuri sinagogi, n’emyanya y’ekitiinisa omu magyenyi.” Akoongyeraho ati: “Abo baryacwerwa orubanja orurikukira obuhango.” (Luka 20:46, 47) Okutaana n’ekyo, Yesu akasiima efaakazi omworo owaahaireyo obunushu bubiri bukye, n’obu obundi abandi bataramanyire eki yaakozire. (Luka 21:1-4) Hatariho kubangaanisa, oku Yesu yaabaire naareeba okumanywa kukaba nikitaanira kimwe n’okw’abandi. Ekicweka eki nikiija kutuhwera kuguma twine emiteekateekyere mirungi nk’eya Yehova erikukwata aha kumanywa.

4. Nikumanywa kwa muringo ki okurikukirayo oburungi, kandi ahabw’enki?

⁴ Okumanywa okurikukirayo oburungi ni kuuha? Tikurikuruga omu kutunga obwegyese bw’ahaiguru, okukora gye omu by’obushuubuzi nari okurangaanwa omu by’okweshemeza. Paulo akakishoboororaho obu yaagira ati: ‘Hati nk’oku muherize kumanya Ruhanga, nari okukira we nk’oku abamanyire, mugarukire muta enyima omu migyenzo ei mwabandiizeho, etaine maani n’obu gwakuba omugasho, okwenda ngu egarukye ebategyekye?’ (Abagalatia 4:9) N’omugisha gw’omuhendo ‘kumanywa Ruhanga,’ omutegyeki wa byona! Yehova naatumanya gye, naatukunda, kandi naayenda ngu tumwirire haihi. Akatuhanga turikubaasa kuba banywani be.​—Omubuurizi 12:13, 14.

5. Twine kukora ki kubaasa kumanywa Ruhanga?

⁵ Nitumanya ngu Musa akaba ari munywani wa Yehova. Akeeshengyereza Yehova ati: “Hati onyorekye enaama zaawe,” Yehova akamugarukamu ati: “Niinyija kukikora; ahabw’okuba ogiriirwe embabazi omu maisho gangye, kandi ninkumanya eiziina.” (Okuruga 33:12-17) Naitwe Yehova naabaasa kutumanya gye. Kwonka shi tushemereire kukora ki kuba banywani ba Yehova? Twine kumukunda kandi tukeehayo ahariwe.​—Shoma 1 Abakorinso 8:3.

6, 7. Niki ekirikubaasa kutureetera kufeerwa omukago gwaitu na Yehova?

⁶ N’ahabw’ekyo, twine kwongyera kuhamya omukago gwaitu na Tataitwe ow’omu iguru. Naitwe nk’Abakristaayo ab’okubanza ab’omuri Galatia, twine kurekyera aho kutegyekwa emigyenzo “etaine maani n’obu gwakuba omugasho” ey’ensi egi, otwariremu obusinguzi n’okurangaanwa kwayo. (Abagalatia 4:9) Ab’eishe-emwe b’omuri Galatia bakaba baaherize kumanya Ruhanga, kandi nawe akaba naabamanya. Kwonka Paulo akagira ngu ab’eishe-emwe abo bakaba ‘bagarukire enyima’ omu bintu ebitaine mugasho. Akaba ari nk’orikubabuuza ati: ‘Ahabw’enki mugarukiire ebintu eby’obushema kandi ebitaine mugasho ebi mwatsigireho?’

⁷ Naitwe eki nikibaasa kutuhikaho? Eego, nikibaasa. Nka Paulo, obu twija omu mazima, tukarekyera aho kusherura okurangaanwa n’obusinguzi omu nsi ya Sitaane. (Shoma Abafilipi 3:7, 8.) Obundi, tukatsigaho omugisha gw’okushomera busha, ogw’okukora esente nyingi nari emirimo mirungi. Obundi tukaba nitwija kurangaanwa nari tube abatungi ahabw’okugira  etalanta y’okweshongora nari ey’emizaano. Kwonka tukatsigaho emigisha egyo yoona. (Abaheburaayo 11:24-27) Nikibaasa kuba eky’obushema munonga kwefuuza ahabw’ebi twatsigireho, kandi tukatandika kuteekateeka ngu embeera zikaabaire nungi ku ogire ngu tukabanza kubisherura! Emiteekateekyere nk’egi neetureetera kugarukira ebintu by’ensi egi, ebi twabaire twareebire ‘nk’ebitaine maani n’obu gwakuba omugasho.’ *​—Reeba obugambo obw’ahansi.

8. Niki ekiraahamye ekyetengo kyaitu eky’okumanywa Yehova?

⁸ Ekyetengo kyaitu ky’okumanywa Yehova nikibaasa kweyongyera kita kuhama kikatuhwera kutasherura eby’ensi? Twine kuguma nitwijuka enshonga ibiri. Ey’okubanza, Yehova tarikwebwa abarikumuheereza omu bwesigwa. (Shoma Abaheburaayo 6:10; 11:6) Kandi naareeba buri muheereza we omwesigwa nk’ow’omuhendo, kandi tarikubaasa kwebwa omwe aharibo ahakuba “t’otahikiriire.” Yehova atwire “naamanya abe.” (2 Timoseo 2:19) Yehova “naamanya omuhanda gw’abahikiriire” n’oku arikwija kubajuna.​—Zaaburi 1:6; 2 Petero 2:9.

9. Ha eby’okureeberaho ebirikworeka oku Yehova ayorekire ngu naamanya abantu be.

⁹ Obumwe, Yehova ayorekire ngu naasiima abantu be omu miringo y’omutaano. (2 Obusingye 20:20, 29) Nk’eky’okureeberaho, teekateeka aha muringo ogu Yehova yaacungwiremu abantu be aha nyanja erikutukura obu ihe rya Faraho ery’amaani ryabaire ribakuratiire. (Okuruga 14:21-30; Zaaburi 106:9-11) Ekyabaireho kikatangaaza munonga abantu b’omu kicweka ekyo, na bwanyima y’emyaka nka 40 bakaguma nibakigambaho. (Yoshua 2:9-11) Buzima nikitugaruramu amaani kwijuka oku Yehova yaayorekire ngu naakunda abantu be ira, kandi akabajuna ahakuba juba Googi owa Magoogi naija kututaahirira. (Ezekieli 38:8-12) Omu bwire obwo, nitwija kushemererwa munonga ahabw’okusherura okumanywa okurikukirayo beitu kutari okw’ensi.

10. Ni nshonga ki endiijo ei twine kuguma nitwijuka?

¹⁰ Enshonga ya kabiri ei twine kuguma nitwijuka, n’erikugira ngu Yehova naabaasa kutumanya omu miringo ei tutarikuteekateeka. Abantu baakora ebirungi kwenda kusiimwa abandi, Yehova tarikubaha bihembo. Ahabw’enki? Ahakuba Yesu akagira ngu, okusiimwa abantu nibyo bihembo byabo. (Shoma Matayo 6:1-5.) Kwonka Yehova “oreeba eby’omu mubonano” naasiima abo abarikukora ebirungi n’obu baakuba batasiimirwe abandi. Naayetegyereza ebi barikukora, kandi abaha ebihembo, nari emigisha. Kandi obumwe Yehova naaha emigisha abaheereza be omu miringo ei batarikuteekateeka. Ka tureebe bimwe aha by’okureeberaho.

11. Yehova akamanya ata Mariamu?

¹¹ Yehova akatoorana Mariamu omwishiki omucureezi kuba nyina w’Omwana we, Yesu. Mariamu akaba naatuura omu rurembo Nazareesi, orwabaire ruri hare na Yerusaalemu na hekalu yaayo. (Shoma Luka 1:26-33.) Ahabw’enki Yehova yaamutooraine? Maraika akamugambira ati: “Otungire obuganzi ahari Ruhanga.” Nitureeba ngu Mariamu akaba ari munywani wa Yehova kurugiirira aha bi yaagambiire omunyabuzaare we Elizaabeesi bwanyima. (Luka 1:46-55) Yehova akaba atwire naayetegyereza Mariamu, kandi akamuha omugisha ogu yaabaire atarikuteekateeka, ahabw’okuguma ari omwesigwa ahariwe.

12, 13. Obu Yesu yaazaarwa n’obu Mariamu yaamutwara aha hekalu bwanyima y’ebiro 40, akaheebwa ata ekitiinisa?

¹² Obu Yesu yaazaarwa ni baahi abu Yehova yaamanyiise aha kuzaarwa kwe? Taragambiire n’omwe aha beebembezi nari abategyeki b’omuri Yerusaalemu na Betelehemu. Kureka, akoohereza baamaraika kugambira abariisa abacureezi abaabaire bariisize entaama omu ishwa aheeru ya Betelehemu. (Luka 2:8-14) Bwanyima, abariisa bakataayaayira omwereere aherize kuzaarwa. (Luka 2:15-17) Ekitiinisa eki Yesu yaatungire kiine kuba kyatangaarize Mariamu na Yosefu. Omuringo ogu Yehova arikukoramu ebintu nigutaana n’ogw’Omuregi. Obu Sitaane yaayoheereza abarikuraguza enyonyoozi kutaayaayira Yesu n’abazaire be, buri omwe omuri Yerusaalemu akamanya ngu Yesu azairwe, kandi eki kikareetaho oburemeezi bw’amaani. (Matayo 2:3) Ekyarugiremu, abaana b’aboojo abataine rubanja bakaitwa.​—Matayo 2:16.

¹³ Ekiragiro eki Yehova yaahaire Abaisraeli kikaba nikyoreka ngu bwanyima y’ebiro 40 omwana w’omwojo aherize kuzaarwa, nyina akaba aine kuha Yehova ekitambo. N’ahabw’ekyo Mariamu na Yosefu bakagyenda na Yesu orugyendo rwa mahiro nka 6 kuruga Betelehemu kuza aha hekalu omuri Yerusaalemu. (Luka 2:22-24) Barikugyenda,  Mariamu aine kuba yaayebuurize yaaba omunyamurwa naija kukora ekintu ky’omutaano kuha Yesu ekitiinisa. Yesu akaheebwa ekitiinisa, kwonka omu muringo ogu Mariamu yaabaire atarikuteekateeka. Yehova akatoorana Simeoni, omushaija ‘ohikiriire orikutiina Ruhanga’ na nabikazi Anna, efaakazi ow’emyaka 84, kuranga ngu Yesu naija kuba Mesia owaaraganisiibwe, nari Kristo.​—Luka 2:25-38.

14. Ni migisha ki ei Yehova yaahaire Mariamu?

¹⁴ Mbwenu shi Yehova akagumizamu naamanya Mariamu ahabw’okuguma naayorora Yesu omu bwesigwa? Eego! Akakikora arikuhamya ngu ebi Mariamu yaagambire n’ebi yaakozire byahandiikwa omu Baibuli. Nikireebeka ngu Mariamu tarabaasize kugyenda na Yesu omu buheereza bwe obw’okubuurira obw’emyaka eshatu n’ekicweka. Obundi, akaba ari efaakazi, ekyamureeteire kuguma omuri Nazareesi. Mariamu akafeerwa ebirungi bingi ebi abandi baatungire omu kuheereza na Yesu. Kwonka obu Yesu yaafa akaba ariho. (Yohaana 19:26) Bwanyima, Mariamu akaba ari Yerusaalemu n’abeegi ba Yesu batakashukirweho omwoyo ogurikwera aha Pentekoote. (Ebyakozirwe 1:13, 14) Obundi aine kuba yaashukirweho omwoyo gurikwera n’abeegi abandi. Ku kiraabe kiri kityo, nikimanyisa ngu akatunga omugisha gw’okuba na Yesu omu iguru ebiro byona. Buzima ekyo n’ekihembo ky’omuhendo eki yaatungire ahabw’okuheereza omu bwesigwa!

15. Obu Yesu yaabaire ari omu nsi, Yehova akooreka ata ngu naamukunda kandi ngu naamumanya?

¹⁵ Yesu akaba atarikusherura ekitiinisa kuruga aha beebembezi b’ediini nari ab’eby’obutegyeki. Kwonka emirundi eshatu, Yehova akeema omu iguru, yaamanyisa Omwana we butunu ngu naamukunda. Buzima eki kishemereire kuba kyagarwiremu Yesu amaani! Yesu aherize kubatizibwa omu Mugyera Yorudaani, Yehova akagira ati: “Ogu n’Omwana wangye ou nkunda, kandi ou nshemerererwa munonga.” (Matayo 3:17) Nikireebeka ngu Yohaana  Omubatizi na Yesu nibo bonka abaahuriire ebigambo ebyo. Kwonka, harikuburayo omwaka nka gumwe Yesu akafa, abeegi be bashatu bakahurira Yehova arikugamba ahari Yesu ati: “Ogu n’omwana wangye ou nkunda, ou nyesiimira munonga. Mumuhurire.” (Matayo 17:5) Kandi, harikuburayo ebiro bikye Yesu akafa, Yehova akagaruka yaagamba n’Omwana we arikwema omu iguru.​—Yohaana 12:28.

16, 17. Yehova akamanya ata Yesu omu muringo gw’omutaano?

¹⁶ Yesu akaba naamanya ngu abantu nibaija kumweta omurogotsi, kandi aitwe omu muringo ogurikuhemura. Kwonka nabwo, akashaba ngu ebi Ruhanga arikukunda bikorwe beitu bitari ebi we arikwenda. (Matayo 26:39, 42) Ahabw’okwenda kusiimwa Ishe beitu etari nsi, akeemera obusaasi ari aha muti, kandi yaagaya n’enshoni zaagwo. (Abaheburaayo 12:2) Yehova akooreka ata ngu naamanya Yesu?

¹⁷ Obu Yesu yaabaire ari omu nsi, akashaba Ishe, kumuha ekitiinisa eki yaabaire aine omu iguru. (Yohaana 17:5) Baibuli terikworeka ngu Yesu akaba naateekateeka kuheebwa ekirikukira ahari ekyo. Akaba atarikwenda kuheebwa ekihembo ky’omutaano ahabw’okukora ebi Yehova arikukunda omu nsi. Kwonka Yehova akakora ki? Akaha Yesu ekitiinisa omu muringo ogu yaabaire atarikuteekateeka. Yehova akazoora Yesu, ‘yaamukuza munonga’ omu iguru. Yehova akaha Yesu amagara g’omwoyo agatarikufa, agaabaire gatakaheebwahoga omuntu weena kare! * (Reeba obugambo obw’ahansi.) (Abafilipi 2:9; 1 Timoseo 6:16) Yehova ka yaahaire Yesu ebiconco by’omutaano ahabw’okuguma ari omwesigwa!

18. Niki ekiraatuhwere kumanywa Yehova omu mwanya gw’okumanywa ensi?

¹⁸ Niki ekiraatuhwere kumanywa Yehova omu mwanya gw’okumanywa ensi? Twine kwijuka ngu Yehova atwire naamanya abaheereza be abeesigwa omu miringo ei batarikuteekateeka. Nitubaasa kuteeraho kuteekateeka aha migisha ei Yehova arikwija kutuha omu biro by’omumaisho. Kwonka hati, twaba tukigumisiriize oburemeezi oburi omu ensi, twine kwijuka ngu ensi egi mbi neija kucwekyerezibwa. N’ahabw’ekyo okumanywa kw’ensi nikwija kuhwaho. (1 Yohaana 2:17) Kwonka Tataitwe Yehova orikutukunda, tarikubaasa kwebwa ebi twakozire na rukundo ei twamworekire, ahabw’okuba “t’otahikiriire.” (Abaheburaayo 6:10) Naija kutusiima, obundi n’omu miringo ei tutakateekateekahoga!