Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Embabazi​—n’Omutwarize Ogurikworekwa omu Bigambo n’Ebikorwa

Embabazi​—n’Omutwarize Ogurikworekwa omu Bigambo n’Ebikorwa

NITWEHURIRA gye abandi baatutwariza omu muringo gw’embabazi. Nikituhuumuriza kumanya ngu nibatufaho. Obu kirikutushemeza abandi baatugirira embabazi, itwe nitubaasa kwega tuta kuba abanyambabazi?

Omunyambabazi naafayo aha bandi kandi naakyoreka omu bigambo n’omu bikorwa. Tarikugamba mu muringo gw’embabazi kwonka, kureka naatwariza abandi omu muringo gw’embabazi ahakuba naabakunda, kandi naayetegyereza oku barikwehurira. Ekikuru munonga, embabazi n’omutwarize ogu turikugira ahabw’omwoyo gurikwera. (Abagalatia 5:22, 23) Yehova naayenda ngu tube abanyambabazi, n’ahabw’ekyo ka tureebe oku we n’Omwana we boorekire embabazi n’oku turikubaasa kubatooreza.

YEHOVA N’OMUNYAMBABAZI AHARI BOONA

Yehova n’omunyambabazi aha bantu boona, otwariiremu ‘abatarikusiima n’ababi.’ (Luka 6:35) Nk’eky’okureeberaho, eizooba ‘naarijwisiza ababi n’abarungi, kandi agwisiza enjura abahikiriire n’abatahikiriire.’ (Matayo 5:45) Nangwa n’abantu abatarikwikiriza ngu Yehova niwe Muhangi nibabaasa kugasirwa omu mbabazi ze kandi bagire n’okushemererwa.

Eki Yehova yaakoreire Adamu na Haawa nikyo kirikukirayo kworeka embabazi ze. Bwanyima y’okushiisha, bakabaziira “amababi g’omutiini g’okwekingaho.” Kwonka Yehova akaba naamanya ngu aheeru y’omusiri Edeni, bakaba nibaija kwetenga kujwara ebirikubaasa kubarinda “amahwa n’amatojo,” ahakuba eitaka rikaba rikyenirwe. N’ahabw’ekyo, Yehova akabakorera “ebijwaro by’empu yaabajweka.”​—Okutandika 3:7, 17, 18, 21.

N’obu Yehova araabe naagirira “ababi n’abarungi” embabazi, kwonka okukira munonga naazooreka abaheereza be abeesigwa. Nk’eky’okureeberaho, obu Zekaria yaabaire naaheereza nka nabi, maraika omwe akakwatwaho ahabw’okugira ngu Abaisraeli bakaba barekyeire aho kwombeka hekalu omuri Yerusaalemu. Yehova akahurikiza eki maraika yaagambire kandi yaamugarukamu arikukoresa “ebigambo by’embabazi kandi ebirikuhuumuriza.” (Zekaria 1:12, 13) Yehova akatwariza nabi Eliya omu muringo nigwo gumwe. Hariho obu nabi Eliya yaagizire amaganya maingi n’eihamba, reero akashaba Yehova ngu haakiri afe. Yehova akooreka ngu naafayo kandi yaayohereza maraika kumuhuumuriza. Kandi akahamiza nabi Eliya ngu tari wenka. Embabazi ezi Yehova yaamugiriire zikamugumya yaagumizamu n’obuheereza bwe. (1 Abagabe 19:1-18) Omu baheereza ba Ruhanga boona, noogira ngu n’oha orikworeka embabazi nk’eze omu muringo murungi?

YESU AKABA AINE EMBABAZI NYINGI

Obu Yesu yaabaire ari omu nsi, abantu bakaba nibabaasa kureeba embabazi ze. Akaba atarikugambira kubi abandi nari kubagyema kukora ebi arikwenda. Akaba naafayo aha bandi, kandi akagira ati: “Imwe mwena abaruhire n’abaremereirwe, mwije ahariinye, mbaruhuure . . . , ahakuba omugamba gwangye tigurikuremeera.” (Matayo 11:28-30) Ahabw’okuba omunyambabazi, baingi bakaba bamukuratira hoona ahu yaabaire aza. Ahabw’okugirira abantu esaasi, akabaha eby’okurya, yaabakiza kandi ‘yaabeegyesa bingi’ ebirikukwata ahari Ishe.​—Mako 6:34; Matayo 14:14; 15:32-38.

Yesu akaba naamanya oku abantu barikwehurira reero abatwariza omu muringo gw’embabazi. Nangwa n’obu baabaire bamugwamu kitaraariire, nabwo akaba ahwera weena owaabaire aija ahariwe. (Luka 9:10, 11) Nk’eky’okureeberaho teekateeka aha mukazi owaabaire aine ekyejweiso. Ahabw’okwenda kukira akakwata aha kijwaro kya Yesu. Kwonka nk’oku Ebiragiro bya Musa birikworeka, eki yaakozire kikaba kitahikire ahakuba akaba atashemeire. (Abaleevi 15:25-28) Kwonka Yesu akatwaza ata? Taramugarukiremu n’ekiniga. Akareeba ngu omukazi ogwo yaagira obwoba, kandi yaamugirira esaasi ahabw’okumara emyaka 12 naabonabona. Akamugira ati: “Mwana wangye, okwikiriza kwawe nikwo kwakukiza, yegyendere n’obusingye, okirire kimwe endwara yaawe.” (Mako 5:25-34) Buzima Yesu akaba ari omunyambabazi.

OMUNTU OMUNYAMBABAZI NAAHWERA ABANDI

Omu by’okureeberaho ebi twareeba, nitwega ngu twaba turi abanyambabazi nitukora ebirikuhwera abandi. Yesu akooreka obukuru bw’okukora ekyo omu nfumu y’Omusamaria omurungi. Omushaija Omuyudaaya abashuma bakamwiba kandi baamuteera baamutsiga aha rubaju rw’omuhanda ari haihi kufa. Omusamaria ku yaabaire naarabaho, yaamugirira esaasi, n’obu Abasamaria n’Abayudaaya baraabe baabaire batarikukwatanisa. Embabazi zikamuhiga kuhwera omushaija oine obuhuta. Akoozya ebironda bye kandi yaamutwara omu nju y’abagyenyi kujanjabwa. Omusamaria akashashura esente z’okureeberera Omuyudaaya kandi yaaraganisa kwongyerayo ezindi kyayetengyesa.​—Luka 10:29-37.

Embabazi nizituhiga okugaruramu abandi amaani omu bigambo n’omu bikorwa. Baibuli neegira eti: “Amaganya g’omutima gw’omuntu gaamureetera okweyinamirira, kwonka ekigambo kirungi kigushemeza.” (Enfumu 12:25) Embabazi n’oburungi nibituhiga kugamba ebirikugaruramu abandi amaani, kandi eki nikibareetera kugira okushemererwa. * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Ebigambo byaitu eby’embabazi nibyoreka ngu nitubafaho, kandi eki nikiija kubahwera kwemera oburemeezi obu baine.​—Enfumu 16:24.

OKU TURIKUBAASA KUBA ABANYAMBABAZI

Twena nitubaasa kworeka omutwarize gw’embabazi ahakuba tukahangwa omu kyeshusha kya Ruhanga. (Okutandika 1:27) Nk’eky’okureeberaho, Yulio, omuserukare Omurooma waabaire naatwara entumwa Paulo Rooma, akamutwariza gye “yaamwikiriza kutaayaayira banywani be n’okuruhuukaho” omu rurembo Sidoni. (Ebyakozirwe 27:3) Obu Paulo n’abandi baabaire bari omu rugyendo oru, emeeri yaabo ekafa, reero abantu b’omuri Melita baabagirira “embabazi ezitagirwa abantu boona,” baabahembera n’omuriro gw’okwota. (Ebyakozirwe 28:1, 2) Abantu abo bakakora ekintu kirungi. Kwonka omuntu kubaasa kushemeza Yehova, aine kuba omunyambabazi obwire bwona beitu butari rimwe na rimwe.

Yehova naayenda ngu tugume turi abanyambabazi obwire bwona. Niyo nshonga ahabw’enki naatugambira ngu ‘tujware’ embabazi. (Abakolosai 3:12) Kwonka tikyorobi kuba abanyambabazi obwire bwona. Ahabw’enki? Obundi nituremwa kuba abanyambabazi ahabw’enshoni, okwehurira otaine burinzi nari ahabw’okweyendeza. Kandi nitubaasa kugumirwa kugirira embabazi abarikututwariza kubi. Kwonka twashaba Yehova kutuha omwoyo gurikwera kandi tukateeraho kumutooreza, naija kutuhwera kuba abanyambabazi.​—1 Abakorinso 2:12.

Nitubaasa kumanya tuta eki twine kukoraho kwongyera kuba abanyambabazi? Yebuuze oti: ‘Niinteeraho kuhurikiza gye abandi n’okwetegyereza oku barikwehurira? Niinteeraho kumanya obu abandi barikwetenga obuhwezi? Ni ryari obu mpereeruka kugirira embabazi omuntu otari munyabuzaare nari munywani wangye ow’aha mara?’ Okwongyera ahari ekyo, oteho ekigyendererwa ky’okwongyera kumanya abantu okukira munonga abo abari omu kibiina. Waakora eki noija kwetegyereza oburemeezi obu barikurabamu, omanye n’eki barikwetenga. Ekindi, teeraho kugirira abantu embabazi nk’ezi orikwenda bakugirire. (Matayo 7:12) Eky’aha muheru, shaba Yehova obuhwezi, kandi naija kukuha omugisha omu kuteeraho kwawe kuba omunyambabazi.​—Luka 11:13.

OKU EMBABAZI ZIRIKUKWATA AHA BANDI

Entumwa Paulo akahandiika ngu kimwe aha byamuhwereire kuba omuheereza murungi, n’omutwarize gw’embabazi. (2 Abakorinso 6:3-6) Abantu bakaba nibakunda Paulo, ahabw’okubatwariza omu muringo gw’embabazi, kandi bakaba nibareeba ngu naabafaho. (Ebyakozirwe 28:30, 31) Omu muringo nigwo gumwe, okugirira abandi embabazi nikibaasa kubahiga kwega amazima. Twagirira abantu boona embabazi, otwariiremu n’abarikututwariza kubi, nikibaasa kubareetera kuhindura emiteekateekyere yaabo. (Abarooma 12:20) Obundi haahinguraho obwire nibabaasa kwenda kwega Baibuli.

Omu Paradiso, buri omwe naija kuba omunyambabazi. Abaraazoorwe nibaija kutwarizibwa omu muringo gw’embabazi, obundi ogu nigubaasa kuba omurundi gwabo ogw’okubanza kutwarizibwa bati. Eki nikiija kubahiga kugirira abandi embabazi. Kandi, omuntu weena otaine mbabazi otarikuhwera abandi, tarikwija kwikirizibwa kutegyekwa Obukama bwa Ruhanga. Abo bonka abaine rukundo n’embabazi nibo baraatuure omu Paradiso ebiro byona. (Zaaburi 37:9-11) Buzima ensi ensya neija kuba erimu obusingye n’oburinzi! Kwonka obwire obwo butakahikire, nitubaasa kugasirwa omu kugirira abandi embabazi. Mu muringo ki?

EBIRUNGI EBIRIKURUGA OMU KUBA OMUNYAMBABAZI

Baibuli neegira eti: “Ow’embabazi ayezimuurira ebirungi.” (Enfumu 11:17) Abantu nibakunda omuntu orikworeka abandi embabazi, kandi nibamutwariza gye. Yesu akagira ati: “Endengo ei murengamu, naimwe niyo murirengyerwamu.” (Luka 6:38) N’ahabw’ekyo kyorobi omuntu omunyambabazi kutunga abanywani barungi, kandi akaguma nabo.

Entumwa Paulo akahiga ab’omu kibiina kya Efeso ‘okukorerana gye, okugirirana embabazi n’okusaasirana.’ (Abaefeso 4:32) Boona omu kibiina baaba baine embabazi, ekibiina nikigira obumwe kandi nikihama. Titurikwenda kuta omutima aha nshobe z’ab’eishe-emwe, kubagambuura, kubagambira kubi, nari kubagwisa kubi n’obu twakuba nituzaana. Omu mwanya gw’ekyo, tushemereire kugamba ebirikubahwera kandi bikabagaruramu amaani. (Enfumu 12:18) Ekirikurugamu, ab’omu kibiina boona nibaija kuheereza Yehova bashemereirwe.

Nk’oku twareeba, embabazi n’omutwarize ogurikworekwa omu bigambo n’omu bikorwa. Kandi twaba abanyambabazi, nituba nitutooreza Yehova Ruhanga waitu ori efura, kandi orikutukunda. (Abaefeso 5:1) Eki nikihamya ekibiina, kandi nikihiga n’abandi kumuheereza. N’ahabw’ekyo ka tukore kyona ekirikubaasika kugira ngu abandi bareebe ngu Abajurizi ba Yehova n’abanyambabazi!

^ par. 13 Omurundi ogundi nitwija kugamba aha mutwarize gw’oburungi ogu turikugira ahabw’omwoyo gurikwera.