Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

“Tureebane Omuri Paradiso!”

“Tureebane Omuri Paradiso!”

“Noija kuguma naanye omuri Paradiso.”​—LUKA 23:43.

EKYESHONGORO: 19, 55

1, 2. Abantu nibeetegyereza bata paradiso omu miringo etarikushushana?

AB’EISHE-EMWE baingi kuruga omu mahanga agandi bakaba baizire aha ruteerane oruhango omuri Seoul, Korea. Ku baabaire nibaruga omu kishaayi, Abajurizi ba Yehova ab’eihanga eryo bakabeetoorora. Bakaba nibooreka enyehurira zaabo, obwo baingi barikusiiburana n’ebigambo ebi: “Tureebane Omuri Paradiso!” Nooteekateeka ngu bakaba nibagamba ahari paradiso ki?

2 Abantu ebiro ebi nibeetegyereza ekigambo paradiso omu miringo etarikushushana. Abamwe nibagira ngu paradiso n’ekirooto burooto. Abamwe nibagira ngu paradiso n’omwanya ahu barikuza bakashemererwa. Omuntu oine enjara y’amaani yaashutama aha meeza eriho eby’okurya bingi naabaasa kuteekateeka ngu ari omu paradiso. Emyaka mingi ehingwire, omukazi omwe akareeba oruhanga rurungi rurimu ebimuri yaashemererwa munonga reero yaatangaara ati: “Egi ka ni paradiso nungi munonga!” Omwanya ogwo na hati nigukyetwa paradiso, n’obu guraabe nigwijuramu orubaare orurikurenga fuuti 50 buri mwaka. Iwe noogira ngu Paradiso niki? Nooteekateeka ngu ensi neija kuba Paradiso?

3. Ni kyahandiikirwe ki omu Baibuli ekirikubanza kugamba ahari Paradiso?

3 Baibuli neegamba ahari paradiso eyaabaire eriho ira n’egyo erikwija kubaho omu biro by’omumaisho. Nitushoma ebirikukwata ahari Paradiso omu kitabo kya Baibuli eky’okubanza. Omu nvunuura eya Catholic Douay, eyaahindwirwe kuruga omu Rulaatini, Okutandika 2:8 nihagira hati: ‘Mukama Ruhanga akaba abyaire paradiso y’okweshemeza kuruga aha kutandika: ahu yaataire omuntu ou yaabaire akozire.’ Ekyahandiikirwe eky’Oruheburaayo nikigira ngu ‘n’omusiri gwa Edeni.’ Ekigambo “Edeni” nikimanyisa “Okweshemeza,” kandi omwanya ogwo buzima gukaba guri murungi. Gukaba guboneire munonga, gurimu eby’okurya bingi, n’enyamaishwa ziine obusingye n’abantu.​—Okutandika 1:29-31.

4. Ahabw’enki turikubaasa kugamba aha musiri gwa Edeni nka paradiso?

4 Ekigambo ky’Oruheburaayo “omusiri” nikivunuurwa nka pa·raʹdei·sos omu Rugriika. Ekitabo Cyclopaedia ekya M’Clintock na Strong nikigira ngu Omugriika yaahurira ekigambo pa·raʹdei·sos, naateekateeka aha mwanya murungi muhango ogurinzirwe gye ogutarimu kabi, ogwine emiti mingi ey’ebijuma by’emiringo mingi, emigyera y’amaizi marungi n’ekungu z’emigyera ziriho obunyaatsi ahu empara n’entaama zirikuriira.​—Gyeragyeranisa Okutandika 2:15, 16.

5, 6. Ahabw’enki Adamu na Haawa baafeereirwe omugisha gw’okutuura omu Paradiso, kandi abamwe nibabaasa kwebuuza ki?

5 Yehova akata Adamu na Haawa omu musiri murungi nari paradiso. Kwonka ahabw’okugira ngu bakamugomera, bakafeerwa omugisha gw’okutuura omu Paradiso n’abaana baabo. (Okutandika 3:23, 24) N’obu haraabe haabaire hatakiriho muntu weena orikutuura omu Paradiso egyo, nikireebeka ekagumaho kuhitsya aha Mwegyemure gw’obunaku bwa Noa.

6 Abamwe nibabaasa kwebuuza bati: ‘Omu nsi nihaija kugaruka kubamu Paradiso?’ Obuhame nibworeka ki? Ku oraabe oine ekihika ky’okutuura n’abakundwa baawe omuri Paradiso, oine enshonga ezirikuhamya amatsiko ago? Noobaasa kushoboorora ahabw’enki nituhamya ngu nihaija kubaho paradiso omu biro by’omumaisho?

OBUHAME OBURIKWOREKA NGU NIHAIJA KUBAHO PARADISO

7, 8. (a) Ruhanga akaraganisa ki Abrahamu? (b) Okuraganisa kwa Ruhanga kushemereire kuba kwareeteire Abrahamu kuteekateeka ahari ki?

7 Baibuli niyo erikubaasa kutuhwera kutunga eby’okugarukamu by’ebibuuzo ebirikukwata aha Paradiso, ahakuba neeruga ahari Yehova owaahangire Paradiso y’okubanza. Yetegyereze eki Ruhanga yaagambiire munywani we Abrahamu. Akagira ngu akaba naija kukanyisa oruzaaro rwa Abrahamu rube “nk’omusheenyi gw’aha rubaju rw’enyanja.” Yehova akagaruka yaaraganisa Abrahamu ekintu kikuru eki: ‘Omu ruzaaro rwawe amahanga goona ag’omu nsi nimwo gariheerwa omugisha, ahabw’okuba oyorobeire eiraka ryangye.’ (Okutandika 22:17, 18) Bwanyima, ekiraganiso ekyo Ruhanga akagaruka yaakigambira mutabani wa Abrahamu n’omwijukuru.​—Shoma Okutandika 26:4; 28:14.

8 Omu Baibuli tiharimu ekirikworeka ngu Abrahamu akaba naateekateeka ngu abantu nibaija kutunga ekihembo kyabo eky’aha muheru omu paradiso omu iguru. N’ahabw’ekyo Ruhanga ku yaaraganiise ngu “amahanga goona ag’omu nsi” nigaija kuheebwa omugisha, Abrahamu ashemereire kuba yaamanyire ngu emigisha egi neija kuba omu nsi. Mbwenu shi obu nibwo buhame bw’omu Baibuli bwonka oburikworeka ngu ensi neija kuba paradiso?

9, 10. Ni kuraganisa ki okwa ira okurikutuha amatsiko ngu nihaija kubaho paradiso?

9 Ruhanga akahwera omwe ahari baijukuru ba Abrahamu orikwetwa Daudi kugamba aha bwire obu ‘ababi baraabe batakiriho.’ (Zaaburi 37:1, 2, 10) Ababi ku baraarugyeho, ‘abacureezi nibaija kuhungura ensi, beesiime ahabw’okugira obusingye bwingi.’ Kandi Daudi akagira ati: ‘Abahikiriire nibaija kuhungura ensi, bagituuremu ebiro byona.’ (Zaaburi 37:11, 29; 2 Samueli 23:2) Noogira ngu okuraganisa oku kukakwata kuta aha bantu abaabaire nibenda kukora ebi Ruhanga arikukunda? Bakaba bahikire kuteekateeka ngu obwire nibwija kuhika abahikiriire bonka batuure omu nsi egarukye ebe paradiso nk’omusiri gw’omuri Edeni.

Obunabi obwahikiriire nibutuhamiza ngu ensi neija kuba paradiso omu biro by’omumaisho

10 Kumara obwire, Abaisraeli baingi abaabaire nibeetwara nk’abarikuheereza Yehova, bakamwanga baayanga n’okuramya okw’amazima. N’ahabw’ekyo Yehova akaikiriza Abababulooni kutaahirira abantu be, kucwekyereza omwanya gwabo, n’okutwara baingi omuribo omu bukwatwa. (2 Obusingye 36:15-21; Yeremia 4:22-27) Kwonka baanabi ba Ruhanga bakagira ngu abaheereza be bakaba nibaija kugaruka owaabo bwanyima y’emyaka 70. Kandi obunabi obwo bukahikiirira. Kwonka naitwe butwiniire amakuru. Twaba nitushwijuma bumwe aharibwo, yetegyereze oku burikutuha obuhame ngu nihaija kubaho paradiso omu nsi.

11. Ebiri omu Isaaya 11:6-9 bikabanza kuhikiirira ryari, kwonka nitubaasa kuba nitukyebuuza kibuuzo ki?

11 Shoma Isaaya 11:6-9. Ruhanga arikukoresa nabi Isaaya akagira ngu Abaisraeli baagaruka omu nsi yaabo, neija kubamu obusingye. Tihaine n’omwe omuribo owaabaire naija kutiina kutaahirirwa enyamaishwa nari abantu. Abato n’abakuru bakaba nibaija kuguma bari buhooro. Mbwenu shi eki nikikwijutsya embeera z’eihoreere ezaabaire ziri omu musiri gw’omuri Edeni? (Isaaya 51:3) Kandi Isaaya akagira ngu ensi yoona, beitu ritari eihanga rya Israeli ryonka, ekaba neija kwijura okumanya Yehova nk’oku amaizi garikwijura omu nyanja. Ekyo kikaba nikiija kubaho ryari? Buzima, eki nikikwata aha biro by’omumaisho.

12. (a) Abaisraeli abaabaire nibaruga Babulooni omu bukwatwa bakatunga migisha ki? (b) Niki ekirikworeka ngu ebiri omu Isaaya 35:5-10 bikaba nibiija kuhikiirira n’omu biro by’omumaisho?

12 Shoma Isaaya 35:5-10. Yetegyereze ngu Isaaya akagaruka yaagira ngu Abaisraeli baaba nibagaruka owaabo barikuruga Babulooni tibarikwija kutaahirirwa enyamaishwa nari abantu. Akagira ngu ensi yaabo ekaba neija kweza eby’okurya birungi ahabw’okubayo amaizi maingi, nk’agaabaire gari omu musiri gwa Edeni. (Okutandika 2:10-14; Yeremia 31:12) Mbwenu shi ekyo kikaba nikiija kuhikiirira omu bunaku bw’Abaisraeli bwonka? Yetegyereze ngu obunabi nibugaruka bworeka ngu abahumire, abarema, n’abatarikuhurira, bakaba nibaija kutambirwa. Kwonka eki tikirahikiriire Abaisraeli ku baarugire Babulooni bakagaruka owaabo. Omu mwanya gw’ekyo, Ruhanga akaba naayoreka ngu naija kukiza abantu boona omu biro by’omumaisho.

13, 14. Ebiri omu Isaaya 65:21-23 bikahikiirira bita obu Abaisraeli baaruga Babulooni, kwonka niki ekitakahikiriire omu bunabi obwo? (Reeba ekishushani aha kutandika.)

13 Shoma Isaaya 65:21-23. Abayudaaya ku baagarukire owaabo, tibarashangireyo amaju marungi nari emisiri y’emizaabibu ehingirwe. Kwonka ahabw’okugira ngu Ruhanga akaba abahaire omugisha, bwanyima ebintu bikahinduka. Teebereza okushemererwa oku baine kuba baagizire ku baayombekire amaju bakagatuuramu, kandi bakarya n’eby’okurya birungi ebi baabaire bahingire!

14 Yetegyereze ngu kurugiirira aha bunabi obu, ebiro by’abantu bikaabaire ‘nk’ebiro by’omuti.’ Emiti emwe neehangaara kumara enkumi z’emyaka. Abantu kubaasa kuhangaara batyo, bakaabaire baine amagara marungi. Kandi baatuura omu mbeera z’eihoreere kandi eziboneire nk’oku Isaaya yaagambire. Buzima egyo ekaabaire paradiso! Kandi obunabi obwo nibwija kuhikiirira!

Okuraganisa kwa Yesu okurikukwata ahari Paradiso kukaba nikwija kuhikiirira kuta? (Reeba akacweka 15, 16)

15. Ni migisha ki emwe erikugambwaho omu kitabo kya Isaaya?

15 Teekateeka aha ku okuraganisa oku twaheza kushwijuma kurikworeka ngu nihaija kubaho paradiso omu biro by’omumaisho. Ensi yoona neija kwijura abantu abu Ruhanga ahaire omugisha. Tihaine oragarukye kwerarikirira enyamaishwa nari abantu enshaarizi. Abahumire, abafiire amatu, n’abamugire nibaija kutambirwa. Abantu nibaija kwombeka amaju agaabo kandi bahingye eby’okurya ebyabo. Nibaija kuhangaara kukira emiti. Buzima, Baibuli neeha obuhame ngu nihaija kubaho paradiso. Kwonka abu turikubuurira nibabaasa kugira ngu obunabi obu tiburikworeka ngu buzima ensi neija kuhinduka paradiso. Noobaasa kubagarukamu ota? Oine nshonga ki ezihikire ezirikukureetera kugira ekihika ngu nihaija kubaho paradiso eyaabuzima omu nsi? Yesu omushaija rugambwa oraabaireho omu nsi akatuha obuhame obuhikire.

NOIJA KUBA OMU PARADISO!

16, 17. Ni ryari obu Yesu yaagamba ahari Paradiso?

16 N’obu Yesu araabe yaabaire ataine rubanja, akateebwaho orubanja yaahanikwa aha muti aha gati y’Abayudaaya babiri enkozi z’ebibi. Omwe aharibo akamanya ngu Yesu n’omugabe reero yaagira ati: “Yesu, ku oriija omu bukama bwawe, onyijukye.” (Luka 23:39-42) Eki Yesu yaaraganiise enkozi y’ebibi, nikikwata aha biro byawe eby’omumaisho. Ebigambo bya Yesu biri omuri Luka 23:43. Abacondooza abamwe nibata koma enyima y’ebigambo “eri izooba” reero babihandiika bati: “Buzimazima ninkugambira, eri izooba noija kuba naanye omuri Paradiso.” Hariho emiteekateekyere etarikushushana aha bikwatiraine n’ahu koma eshemereire kuteebwa omu sentensi egyo. Kwonka Yesu akaba naamanyisa ki obu yaagira ngu “eri izooba”?

17 Omu ndimi nyingi ez’obunaku obu, koma nizikoresibwa kuhwera sentensi kugira amakuru n’okushomwa gye. Kwonka omu bihandiiko bya ira eby’Orugriika, obumanyiso bw’empandiika butoosha bukaba butarikukoresibwa. N’ahabw’ekyo nitubaasa kwebuuza: Mbwenu shi Yesu akaba naagira ngu, ‘ninkugambira, eri izooba noija kuba naanye omuri Paradiso’? Nari akaba naagira ngu, ‘ninkugambira eri izooba, noija kuba naanye omuri Paradiso’? Abavunuuzi nibata koma enyima y’ebigambo “eri izooba” nari omu maisho gaabyo kurugiirira aha ki barikuteekateeka ngu Yesu nikyo yaabaire naamanyisa, kandi empandiika ezi zoona ziri omu Baibuli ez’obunaku obu.

18, 19. Niki ekirikutuhwera kwetegyereza eki Yesu yaabaire naamanyisa?

18 Kwonka ijuka eki Yesu yaagambiire abakuratsi be aha bikwatiraine n’okufa kwe. Akabagira ati: ‘Omwana w’omuntu naaza kumara ebiro bishatu nyomushana na nyekiro ari okuzimu.’ Kandi akagira ati: ‘Omwana w’omuntu naija kuheebwayo omu mikono y’abantu; nibaija kumwita, kandi aha kiro kya kashatu naija kuzooka.’ (Matayo 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mako 10:34) Entumwa Petero naayoreka ngu eki kikabaho. (Ebyakozirwe 10:39, 40) N’ahabw’ekyo Yesu taragiire omu Paradiso aha izooba eryo obu we n’enkozi y’ebibi baafa. Baibuli neegira ngu Yesu akaba ari ‘okuzimu’ nari omu kituuro kumara ebiro bishatu kuhitsya obu Ruhanga yaamuzoora.​—Ebyakozirwe 2:31, 32. * (Reeba obugambo obwʼahansi.)

19 N’ahabw’ekyo Yesu akakoresa ebigambo “buzimazima ninkugambira eri izooba,” kwanjurira enkozi y’ebibi okuraganisa kwe. Egi ekaba eri engamba ya butoosha nangwa n’omu bunaku bwa Musa. Eizooba rimwe Musa akagira ati: “Ebigambo ebi, ebi ndikukuragiira eri izooba, bishemereire kukuguma aha mutima.”​—Eky’Ebiragiro 6:6; 7:11; 8:1, 19; 30:15.

20. Ni buhame ki oburikushagika oku turikwetegyereza ebigambo bya Yesu?

20 Omuvunuuzi wa Baibuli kuruga omu mwanya ogu Yesu yaatwiremu akagira ati: “Enshonga nkuru y’okuhamiiriza omu kyahandiikirwe eki eri aha bigambo ‘eri izooba,’ kandi bishemereire kuhandiikwa biti: ‘Buzimazima ninkugambira eri izooba, noija kuba naanye omuri Paradiso.’ Okuraganisa okwo kukabaho eizooba eryo kwonka kukaba nikwija kuhikiirira bwanyima.” Omuvunuuzi ogwo kandi akagira ngu oku nikwo abantu barikugamba omu mahanga ago, kandi nikiba nikimanyisa ngu “okuraganisa kwakorwa aha izooba nanka, kandi ngu buzima nikwija kuhikiirira.” Envunuura ya Syriac ey’omu kyasha kya kataano Y.A.K., neevunuura omushororongo ogu eti: “Amiina, ninkugambira eri izooba ngu iwe naanye nitwija kuba omu Musiri gwa Edeni.” Twena okuraganisa oku kushemereire kutugumya.

21. Ni paradiso ki etararaganisiibwe enkozi y’ebibi, kandi ahabw’enki?

21 Obu Yesu yaagamba n’enkozi y’ebibi aha bikwatiraine na Paradiso, akaba atarikumanyisa paradiso ey’omu iguru. Ekyo nitukimanya tuta? Enshonga emwe eri ngu, omushaija enkozi y’ebibi ogwo akaba atarikumanya ngu Yesu akozire endagaano n’entumwa ze abeesigwa kutegyeka nawe omu iguru. (Luka 22:29) Kandi enkozi y’ebibi nangwa akaba atabatiziibwe. (Yohaana 3:3-6, 12) N’ahabw’ekyo obu Yesu yaaraganisa enkozi y’ebibi egi, aine kuba yaabaire naagamba aha paradiso ey’omu nsi. Bwanyima y’emyaka, entumwa Paulo akagamba aha kworekwa kw’omushaija ‘owaakwatsirwe akatwarwa omuri Paradiso.’ (2 Abakorinso 12:1-4) N’obu Paulo n’entumwa ezindi baraabe baabaire batoorainwe kuza omu iguru kutegyeka na Yesu, Paulo akaba naagamba aha paradiso ey’ebiro by’omumaisho. * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Mbwenu shi paradiso egyo ekaba neija kuba omu nsi? Iwe noobaasa kugibamu?

EKI ORIKUBAASA KUGIRIRA EKIHIKA

22, 23. Noobaasa kugira matsiko ki?

22 Ijuka ngu Daudi akagamba aha bwire obu ‘abahikiriire baraahungure ensi.’ (Zaaburi 37:29; 2 Petero 3:13) Daudi akaba naagamba aha bwire obu abantu boona omu nsi baraabe niboorobera emisingye ya Ruhanga ehikiriire. Obunabi oburi omu Isaaya 65:22 nibugira ngu “nk’oku ebiro by’omuti biba, n’eby’abantu bangye nikwo biriba.” Eki nikyoreka ngu abantu abaraabe nibaheereza Yehova omu nsi ensya nibaija kutuuraho emyaka n’emyaka. Oine ekihika ky’okureeba ekyo nikibaho? Eego! Ahakuba Okushuuruurwa 21:1-4, nihooreka ngu Ruhanga naija kuha abantu emigisha, kandi gumwe aha migisha egyo n’okugira ngu tiharikwija ‘kugaruka kubaho okufa.’

23 Ebi Baibuli erikwegyesa ahari Paradiso nibyetegyerezibwa gye. Adamu na Haawa bakafeerwa omugisha gwabo ogw’okutuura omu Paradiso ebiro byona, kwonka ensi neija kugaruka ebe paradiso. Nk’oku Ruhanga yaaraganiise, naija kuha abantu omugisha omu nsi. Daudi akagira ngu abacureezi nibaija kuhungura ensi bagituuremu ebiro byona. Kandi obunabi oburi omu kitabo kya Isaaya nibutuhwera kugirira ekihika obwire obu turaatuure omu paradiso nungi munonga omu nsi tushemereirwe. Eki nikiija kubaho ryari? N’obu eki Yesu yaaraganiise enkozi y’ebibi kiraahikiirire. Naiwe noobaasa kuba omuri Paradiso egyo. Omu bunaku obwo, ebi ab’eishe-emwe baagambire aha ruteerane oruhango omuri Korea nibiija kuhikiirira: “Tureebene omuri Paradiso!”

^ par. 18 Omuhangu C. Marvin Pate akahandiika ngu abacondooza baingi nibaikiriza ngu Yesu obu yaagizire ngu “eri izooba,” akaba naamanyisa ngu naija kufa aze omu Paradiso eizooba eryo, nari omu shaaha 24. Omuhangu Pate naayongyeraho ngu oburemeezi oburi omu miteekateekyere egi, n’okugira ngu terikwikirizana n’ebindi ebiri omu Baibuli. Nk’eky’okureeberaho, Baibuli neegira ngu Yesu aba ari omu kituuro yaaheza kufa, kandi ngu bwanyima akazoorwa yaaza omu iguru.​—Matayo 12:40; Ebyakozirwe 2:31; Abarooma 10:7.

^ par. 21 Reeba “Ebibuuzo Kuruga omu Bashomi” omu Munaara ogwa butoosha.