Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 50

Yehova Akuteeraireho Entebeekanisa y’Okucungurwa

Yehova Akuteeraireho Entebeekanisa y’Okucungurwa

“Murangye omu nsi yoona abagitwiremu boona, ku baine obusingye.”​—LEV. 25:10.

EKYESHONGORO 22 Obukama Bwatairweho​—Shaba ngu Bwije!

EBIRAAGAMBWEHO *

1-2. (a) Jubili niki? (Reeba  akabokusi “Jubili Ekaba Eri Ki?”) (b) Nk’oku kiri omuri Luka 4:16-18, Yesu akagamba ahari ki?

AMAHANGA agamwe, nigatebeekanisa emikoro y’omutaano kwijuka emyaka 50 ei omugabe nari omugabekazi amazire arikutegyeka. Omwaka gwa 50 nigukira kwetwa jubili y’omutegyeki ogwo. Omukoro gwa Jubili nigubaasa kutwara ekiro kimwe, saabiiti, nari n’okukiraho, kwonka nigurugaho guhwa, kandi okushemererwa okurikuba aha mukoro ogwo nikweba juba.

2 Nituza kushwijuma jubili erikukira oburungi, nangwa kukirira kimwe na jubili ei Abaisraeli baabaire baijuka kumara omwaka gwona bwanyima y’emyaka 50. Jubili egyo eya ira ekaba neereetera Abaisraeli kuhurira baine obugabe. Ahabw’enki nitwenda kwega ebirikugikwataho? N’ahabw’okugira ngu Jubili y’Abaisraeli neetwijutsya entebeekanisa y’omutaano ei Yehova ataireho kutucungura hati, oku Yesu yaagambireho nk’okurekurwa.​—Shoma Luka 4:16-18.

Jubili omuri Israeli ekaba neehwera abari omu buhuuku kutunga okushemererwa barikugaruka omu maka gaabo n’omu mataka gaabo (Reeba akacweka 3) *

3. Nk’oku Abaleevi 25:8-12 harikworeka, Jubili ekaba neegasira eta Abaisraeli?

3 Nitubaasa kwetegyereza gye eki Yesu yaabaire naamanyisa obu yaagamba aha kurekurwa turikubanza kushwijuma Jubili ei Ruhanga yaatebeekanisiize abaheereza be aba ira. Yehova akagambira Abaisraeli ati: ‘Mweze omwaka gwa makumi ataano, murangye omu nsi yoona, [mumanyise] abagitwiremu boona, ku baine obusingye, nigwija kubabeera jubili, omuntu weena omuriimwe agarukye omu butaka bwe n’omu baabo.’ (Shoma Abaleevi 25:8-12.) Omu kicweka eky’enyima, tureebire oku Abaisraeli baabaire nibagasirwa omuri Sabato eya buri saabiiti. Kwonka shi Abaisraeli bakaba nibagasirwa bata omuri jubili? Ka tugire ngu Omwisraeli yaagira eibanja, reero yaagyemeserezibwa kuguza eitaka rye kushashura eibanja eryo. Omu mwaka gwa jubili, akaba aine kugarurirwa eitaka rye. N’ahabw’ekyo, omuntu akaba ‘agaruka omu butaka bwe,’ reero obuhunguzi bw’abaana be bubaasa kugumaho. Kandi obundi, omuntu akaba agira eibanja rihango munonga reero kimwetengyesa kweguza omu buhuuku nari abaana be, kubaasa kushashura eibanja eryo. Omu mwaka gwa Jubili, omuhuuku ogwo akaba agaruka “omu baabo” nari eka ye. N’ahabw’ekyo tihaine owaabaire aba omuhuuku ebiro byona ataine matsiko! Entebeekanisa egi ka neeyoreka ngu Yehova akaba naafayo aha bantu be!

4-5. Ahabw’enki ni kikuru obunaku obu kwega ahari Jubili eya ira?

4 Jubili ekaba eine mugasho ki ogundi? Yehova akashoboorora ati: “Tiharibaho booro omuriimwe, ahakuba” Yehova tarikwija kubura ‘kukuha omugisha omu nsi ei arikukuha kukubuura kuba obuhunguzi.’ (Bir. 15:5) Eki ka nikitaana n’ekiri omu nsi hati, ahu abagaiga barikweyongyera kuba abagaiga, kandi abooro bakeeyongyera kuba abooro!

5 Itwe Abakristaayo tituri ahansi y’Ebiragiro bya Musa. Eki nikimanyisa ngu titurikwijuka Jubili eya ira ey’okucungura abahuuku, okusaasira amabanja, n’okugarukana amataka gaitu. (Rom. 7:4; 10:4; Efe. 2:15) Kwonka twine enshonga nkuru ezirikutureetera kwega ebirikukwata ahari Jubili egyo. Ni nshonga ki ezo? Ahabw’okugira ngu nitubaasa kucungurwa hati, nari kugira obusingye, ekyo nikitwijutsya entebeekanisa ei Yehova yaabaire ateeraireho Abaisraeli.

YESU AKAGAMBA AHA KUCUNGURWA

6. Abantu baine kucungurwa ki?

6 Twena twine kucungurwa ahabw’okugira ngu turi omu buhuuku bw’ekibi. Ahabw’okugira ngu turi abasiisi, nitukaikura, niturwara, kandi nitufa. Baingi nibareeba amazima aga baayereeba omu ndeeberwamu, nari baaza ow’omushaho kutunga obujanjabi. Kandi nitwehurira kubi twaheza kukora ebibi. Entumwa Paulo akagira ngu akaba ari “omuhuuku w’ebiragiro by’ekibi ebiri omu ngingo” ze. Akoongyeraho ati: “Ai bambe, ka ndi omuntu enshoberwa! N’oha orinjuna omubiri ogu ogw’okufa?”​—Rom. 7:23, 24.

7. Isaaya akagamba ki aha bikwatiraine n’okucungurwa?

7 Twine okushemererwa ahakuba Ruhanga akatuteeraho entebeekanisa y’okucungurwa kuruga omu kibi. Yesu niwe ntima y’okucungurwa okwo. Omu kyasha kya munaana Yesu atakaizire omu nsi, nabi Isaaya akagamba aha kucungurwa kukuru. Okucungurwa oku kukaba nikwija kureeta ebirungi ebirikukirira kimwe Jubili y’Abaisraeli. Akahandiika ati: ‘Omwoyo gwa [Yehova] Ruhanga guri ahariinye, ahakuba [Yehova] anshukireho amajuta kureetera abooro ebigambo birungi, kushemba abacwekire emitima, n’okumanyisa enkwatwa eby’okurekurwa.’ (Isa. 61:1) Obunabi obwo nibukwata ahari oha?

8. Ebigambo by’omu bunabi bwa Isaaya ebirikugamba aha kucungurwa nibikwata ahari oha?

8 Obunabi bukuru obwo bukatandika kuhikiirizibwa obu Yesu yaabaire naaheereza omu nsi. Obu Yesu yaaza omu sinagogi omuri Nazareesi etauni y’owaabo, akashoma ebigambo bya Isaaya ebyo arikubishomera Abayudaaya abaabaire bariho. Ebigambo ebyo Yesu akabyetaho ati: “Omwoyo gwa [Yehova] guri ahariinye, ahakuba akanshukaho amajuta kubuurira abooro ebigambo ebirungi, yantuma kumanyisa enkwatwa eby’okurekurwa, n’okumanyisa empumi eby’okuhumuurwa, n’okurekura abarikwitwa kubi. N’okurangira abantu omwaka gwa [Yehova] ogw’embabazi.” (Luk. 4:16-19) Yesu akahikiiriza ata obunabi obwo?

ABANTU B’OKUBANZA KUCUNGURWA

Yesu ariyo naaranga okucungurwa omu sinagogi omuri Nazareesi (Reeba akacweka 8-9

9. Obu Yesu yaabaire ari omu nsi abantu baingi bakaba baine amatsiko g’okucungurwa kwa muringo ki?

9 Okucungurwa, nari obugabe obu Isaaya yaagambireho n’obu Yesu yaashomireho, abantu bakatandika kubutunga omu kyasha ky’okubanza. Yesu akahamya eki obu yaaranga ati: ‘Eri izooba ebyahandiikirwe ebi byahikiirizibwa omu matu gaanyu.’ (Luk. 4:21) Baingi abaahuriire ebi Yesu yaashomire obundi bakaba baine amatsiko ngu naaza kureetaho empindahinduka abacungure kuruga omu butegyeki bw’Abarooma. Nibabaasa kuba baayehuriire nk’abashaija babiri abaagizire bati: “Tukaba twine amatsiko ngu niwe arikucungura Abaisraeli.” (Luk. 24:13, 21) Kwonka noomanya ngu Yesu tarahigire abakuratsi be kuhakanisa obutegyeki bwa Rooma. Omu mwanya gw’ekyo, akabagambira ngu “ebya Kaisaari mubihe Kaisaari.” (Mat. 22:21) Mbwenu shi Yesu akareeta ata obusingye omu bwire obwo?

10. Yesu akahwera abantu kucungurwa kuruga mu mbeera ki?

10 Omwana wa Ruhanga akaija kuhwera abantu kucungurwa, nari kutunga obugabe omu miringo ebiri. Ogw’okubanza, Yesu akahwera abantu kucungurwa kuruga omu nyegyesa zigwire ezi abeebembezi b’ediini baabaire nibeegyesa. Abayudaaya baingi bakaba bari omu buhuuku bw’emigyenzo n’enyegyesa zigwire. (Mat. 5:31-37; 15:1-11) Abo abaabaire nibeetwara nk’abarikwebembera abandi omu by’omwoyo nabo bakaba bari empumi. Ahabw’okugira ngu bakanga Mesia n’amazima agu yaayegyeise, bakaguma omu mwirima n’omu kibi. (Yoh. 9:1, 14-16, 35-41) Yesu ahabw’okwegyesa abantu amazima kandi akabateeraho eky’okureeberaho kirungi, akooreka abantu abacureezi oku barikubaasa kucungurwa omu by’omwoyo.​—Mak. 1:22; 2:23–3:5.

11. Omuringo gwa kabiri ogu Yesu yaahweraire abantu kucungurwa ni guuha?

11 Omuringo gwa kabiri, Yesu akahwera abantu kucungurwa kuruga omu kibi ky’empungurano. Kurabira omu kitambo kya Yesu, Ruhanga akaba naabaasa kusaasira boona abarikwikiririza omu kitambo ekyo, kandi bakakyoreka omu bikorwa. (Heb. 10:12-18) Yesu akagira ati: ‘Omwana ku araabahindure ab’obusingye, nimwija kuba ab’obusingye buzima.’ (Yoh. 8:36) Obusingye obwo buzima bukaba nibukirira kimwe obu Abaisraeli baabaire nibatunga omu mwaka gwa Jubili! Nk’eky’okureeberaho, omushaija owaabaire acungurwa omu bwire bwa Jubili akaba naabaasa kugaruka abe omuhuuku, ahitsye n’obwire afe.

12. Ni baahi abaabandize kugasirwa omu kucungurwa oku Yesu yaarangire?

12 Aha izooba rya Pentekoote 33 Y.A.K., Yehova akashuka omwoyo gurikwera aha ntumwa n’abandi bashaija n’abakazi abeesigwa. Akabaikiriza kuba abaana be omu bwire obwo, ahakuba bakaba nibaija kuzoorwa kuza omu iguru kutegyeka na Yesu. (Rom. 8:2, 15-17) Abo nibo baabandize kugasirwa omu kucungurwa oku Yesu yaarangire omu sinagogi omuri Nazareesi. Abashaija n’abakazi abo bakaba batakiri bahuuku b’enyegyesa zigwire n’ebikorwa bitarikwegamira aha byahandiikirwe eby’abeebembezi b’ediini y’Ekiyudaaya. Kandi Yehova akaba naabareeba nk’abaacungurwa kuruga omu kibi. Jubili ey’akamanyiso eyaatandikire obu abakuratsi ba Yesu baashukwaho omwoyo gurikwera omu gwa 33 Y.A.K. neija kuhendera bwanyima y’Obutegyeki bwa Yesu obw’Emyaka Rukumi. Ni birungi ki ebiraabeho kuruga hati kuhitsya obwire obwo?

OKUCUNGURWA KW’ABANDI NYAMWINGI

13-14. Oyihireho abashukirweho amajuta, ni baahi abandi abarikubaasa kugasirwa omu kucungurwa oku Yesu yaarangire?

13 Obukaikuru bw’abantu abeesigwa kuruga omu mahanga goona obunaku obu, ‘n’ab’entaama ezindi.’ (Yoh. 10:16) Ti bari bamwe ahari abo abu Ruhanga ayetsire kuza kutegyeka na Yesu omu iguru. Omu mwanya gw’ekyo, baine amatsiko agarikwegamira ahari Baibuli ag’okutuura omu nsi ebiro byona. Ago nigo matsiko agu oine?

14 Nangwa na hati nootunga bimwe aha birungi ebirikutungwa abo abarikwija kutegyeka omu Bukama bwa Ruhanga obw’omu iguru. Ahabw’okwikiririza omu shagama ya Yesu eyaasheeshekire, noobaasa kushaba Yehova kukusaasira ebibi. Eki nikirugamu okugira omukago murungi na Yehova n’okugira omuntu w’omunda omurungi. (Efe. 1:7; Kush. 7:14, 15) Kandi teekateeka n’aha migisha ei oine ahabw’okugira ngu okacungurwa kuruga omu nyikiriza za ira ezitarikwegamira aha byahandiikirwe. Yesu akagira ati: ‘Noija kumanya amazima, n’amazima nigaija kukuhindura ow’obusingye.’ (Yoh. 8:32) Twine okushemererwa ahabw’okugira obusingye nk’obu!

15. Omu biro by’omumaisho nitwija kucungurwa tuta, kandi nitwija kutunga migisha ki?

15 Noobaasa kugira amatsiko omu kucungurwa okurikukirayo okuri haihi kubaho. Omu biro bitari bya hare, Yesu naija kucwekyereza ediini z’ebishuba zoona n’obutegyeki bw’abantu obushomankuzi. Ruhanga naija kurinda “omutwe muhango gw’abantu” abarikumuheereza, kandi naija kubaikiriza kutunga emigisha omu paradiso omu nsi. (Kush. 7:9, 14) Abantu baingi munonga nibaija kuzoorwa reero batungye omugisha gw’okucungurwa kuruga omu bintu bibi ebyareetsirweho ekibi kya Adamu.​—Byak. 24:15.

16. Ni kucungurwa ki okurikukirayo oku abantu baraatungye?

16 Omu Butegyeki bwa Yesu obw’Emyaka Rukumi, Yesu n’abu araategyeke nabo nibaija kuhwera abantu kuba abahikiriire omu mubiri n’omu by’omwoyo. Obwire bw’okugarurwa busya n’okucungurwa nibwija kuba nka Jubili ya ira omuri Israeli. Abantu boona omu nsi abaraabe nibaheereza Yehova, kandi bamuhamiireho, nibaija kuba abahikiriire, bataine kibi.

Omu nsi ensya, nitwija kushemererwa kukora emirimo mirungi erikutureetera kutunga okumarwa (Reeba ekicweka eky’okwega 50, akacweka 17)

17. Obunabi oburi omuri Isaaya 65:21-23 nibworeka ngu abaheereza ba Ruhanga nibaija kutunga migisha ki? (Reeba ekishushani ekiri aha mutwe.)

17 Obunabi oburikushoboorora gye oku embeera ziraabe ziri omu nsi nibushangwa omuri Isaaya 65:21-23. (Kishome.) Embeera ezo niziija kuba zitari z’okugayaara n’okuba embura mukoro. Omu mwanya gw’ekyo, Baibuli neeyoreka ngu abaheereza ba Ruhanga omu bwire obwo, nibaija kuba nibakora emirimo y’omugasho kandi erikureeta okumarwa. Bwanyima y’Emyaka Rukumi, nitubaasa kuhamya ngu “ebihangirwe ebyo nabyo nibiija kucungurwa, birekye kuba eby’okujunda, kureka biheebwe obusingye bw’abaana ba Ruhanga obw’ekitiinisa.”​—Rom. 8:21.

18. Ahabw’enki nituhamya ngu nihaija kubaho ebiro birungi by’omumaisho?

18 Nk’oku Yehova yaataireho entebeekanisa ngu Abaisraeli bagire obwire bw’okukora n’obw’okuhuumura, nikwo kirikwija kuba aha baheereza be omu Butegyeki bwa Kristo obw’Emyaka Rukumi. Buzima nihaija kuba hariho obwire bw’okwejumba omu by’omwoyo. Okuramya Ruhanga ni kukuru omu kureetaho okushemererwa, kandi nikwo kirikwija kuba n’omu nsi ensya. Eego, twine enshonga nungi eine kutureetera kuteekateeka ngu nitwija kugira okushemererwa ahabw’emirimo mirungi, n’eby’omwoyo ebi turaabe nitwejumbamu omu Butegyeki bwa Kristo obw’Emyaka Rukumi.

EKYESHONGORO 142 Okuhamira aha Matsiko Gaitu

^ kacw. 5 Yehova akateeraho Abaisraeli entebeekanisa y’omutaano ey’okucungurwa, nari kugira obusingye, kandi ekaba eine kurangirirwa omuri Israeli. Ekaba neeyetwa Jubili. Abakristaayo tibarikutegyekwa Ebiragiro bya Musa; kwonka ni kikuru ngu twegye ahari Jubili. Omu kicweka eki, nituza kureeba oku Jubili eya ira erikutwijutsya entebeekanisa ei Yehova atuteeraireho n’oku turikubaasa kugigasirwamu.

^ kacw. 61 ENSHOBOORORA Y’EKISHUSHANI: Omu Jubili y’Abaisraeli, abashaija abahuuku bakaba bacungurwa bagaruka omu maka gaabo n’omu mataka gaabo.