1. Munyaanyazi-itwe orikwenda kushwerwa naabaasa kwebuuza bibuuzo eki?

YESU KRISTO ohikiriire niwe mutwe gw’Abakristaayo boona. Kwonka omukazi Omukristaayo ku arikushwerwa, iba otahikiriire niwe arikuba omutwe gwe. Eki nikibaasa kugumisa embeera. N’ahabw’ekyo yaaba naasherura ow’okutaaha nawe omu bushwere, aine kwebuuza ati: ‘Niki ekirikumpamiza ngu omushaija ogu naija kuba omutwe gw’eka murungi? Naafayo kwebembeza eby’omwoyo? Ku kiraabe kitari kityo, niki ekirikundeetera kuteekateeka ngu naija kuba omutwe murungi omu by’omwoyo twaheza kutaaha hamwe omu bushwere?’ Kwonka na munyaanyazi-itwe naaba aine kwebuuza ati: ‘Ni mitwarize ki ei nyine erikwija kugasira obushwere bwaitu? Ndi omugumisiriza kandi efura? Nyine omukago guhami na Yehova?’ (Mub. 4:9, 12) Omwishiki yaaba naacwamu gye atakashweirwe, eki nikiija kumuhwera kugira obushwere burungi.

2. Nituza kushwijuma ki omu kicweka eki?

² Banyaanyazi-itwe Abakristaayo nyamwingi nibataho eky’okureeberaho kirungi barikworobera baibabo. Buzima nibasiimwa! Nitushemererwa kuheereza Yehova turi n’abakazi Abakristaayo aba! Omu kicweka eki, nituza kutunga eby’okugarukamu by’ebibuuzo ebi: (1) Ni buremeezi ki obumwe obu abakazi barikwemera? (2) Ahabw’enki omukazi naacwamu kworobera iba? (3) Abashaija Abakristaayo n’abakazi baabo nibabaasa kwegyera ki ahari Yesu, Abigaili, na Mariamu muka Yosefu kandi nyina wa Yesu aha bikwatiraine n’okworobera abandi?

3. Niki ekirikureetera obushwere kubamu oburemeezi?

³ Obushwere n’ekiconco kihikiriire kuruga ahari Ruhanga, kwonka abantu bo tibahikiriire. (1 Yoh. 1:8) Niyo nshonga ahabw’enki Ekigambo kya Ruhanga nikirabura abari omu bushwere ngu nibaija kuhikwaho embeera egumire erikwetwa “obusaasi omu mubiri.” (1 Kor. 7:28) Yetegyereze bumwe aha bureemezi obu omukazi arikubaasa kutunga.

4. Ahabw’enki omukazi arikubaasa kuteekateeka ngu okworobera iba nikimugarura ahansi?

⁴ Obundi ahabw’oku omukazi yaakuziibwe, naabaasa kuteekateeka ngu okworobera iba nikimugarura ahansi. Marisol orikutuura omuri United States naagira ati: “Ei naakuriire, abakazi bakaba nibakira kugambirwa ngu baine kwingana n’abashaija omuri buri kimwe. Niimanya ngu Yehova niwe yaatooraine abashaija kuba emitwe y’abakazi baabo, kandi akaha abakazi omwanya guringaniire kwonka ogw’ekitiinisa. Kwonka ti kyorobi kugira emiteekateekyere eringaniire aha muntu ori omutwe gwawe.”

5. Abamwe baine miteekateekyere ki egwire aha bakazi?

⁵ Kwonka, omukazi naabaasa kuba ashweirwe omushaija orikuteekateeka ngu abakazi n’ab’ahansi. Munyaanyazi-itwe Ivon, orikutuura omuri South America naagira ati: “Owaitu, abashaija nibo barikubanza kurya, hakakurataho abakazi. Abaishiki bato baine kuteeka, kandi bakaboneza, kwonka aboojo bato nibagaburirwa nyinabo na banyaanyabo, nibabagira ngu ‘n’abagabe omu ka.’” Munyaanyazi-itwe Yingling, orikutuura omuri Asia, naagira ati: “Omu rurimi rwangye harimu enfumu eine amakuru ngu abakazi tikirikubeetengyesa kuba bari abanyabwengye nari kugira emyoga. Ekyabo n’okukora emirimo y’aha ka, kandi tibarikwikirizibwa kuha baibabo ekitenso kyona.” Omushaija ohabisiibwe emiteekateekyere nk’egyo etari ya rukundo kandi etarikwegamira aha byahandiikirwe naagumisa embeera z’omukazi we, naaba atarikutooreza Yesu, kandi naagwisa kubi Yehova.​—Efe. 5:28, 29; 1 Pet. 3:7.

6. Abakazi abari omu bushwere baine kukora ki kuhamya omukago gwabo na Yehova?

⁶ Nk’oku kigambirweho omu kicweka ekihwaire, Yehova naayenda ngu abashaija Abakristaayo bareeberere ab’amaka gaabo omu by’omwoyo, enyehurira, n’omu by’omubiri. (1 Tim. 5:8) Kwonka abakazi abarikukora munonga baine kugira obwire buri izooba kushoma Ekigambo kya Ruhanga, kukiteekateekaho, n’okushaba Yehova kuruga aha mutima. Eki nikibaasa kuguma. Abakazi nibakora munonga, n’ahabw’ekyo nibabaasa kuteekateeka ngu tibaine bwire nari amaani g’okukora ebintu ebyo, kwonka ni kikuru ngu batungye obwire obwo. Ahabw’enki? Ahakuba Yehova naayenda ngu buri omwe ahariitwe ayegirire omukago murungi nawe kandi agume agwine.​—Byak. 17:27.

7. Niki ekirikwija kureetera omukazi kworoberwa kuhikiiriza obujunaanizibwa bwe?

⁷ Nikibaasa kwetengyesa omukazi kukora n’amaani kworobera iba otahikiriire. Kwonka, nikimworobera kuhikiiriza obujunaanizibwa obu Yehova amuhaire yaaba naayetegyereza kandi arikwikiriza enshonga erikwegamira aha Byahandiikirwe ahabw’enki aine kworobera iba.

8. Kurugiirira aha Abaefeso 5:22-24, ahabw’enki omukazi Omukristaayo naacwamu kworobera iba?

⁸ Omukazi Omukristaayo naacwamu kworobera iba ahabw’okugira ngu Yehova nikyo arikwenda ngu akore. (Shoma Abaefeso 5:22-24.) Naayesiga Ishe ow’omu iguru,  ahabw’okumanya ngu naamukunda kandi tarikumushaba kukora ekitari ky’oburungi bwe.​—Bir. 6:24; 1 Yoh. 5:3.

9. Niki ekirikubaho munyaanyazi-itwe yaaba naayorobera obushoboorozi bwa iba?

⁹ Ensi neehiga abakazi kwehuzya emitindo ya Yehova n’okureeba okworobera baibabo nk’ekirikwihaho abakazi ekitiinisa kyabo. Kwonka, abo abarikwenegyeza emiteekateekyere egyo tibarikumanya Ruhanga waitu owa rukundo. Yehova tarikubaasa kuha bahara be ekiragiro ekirikubamaramu ekitiinisa. Munyaanyazi-itwe orikukora n’amaani kuhikiiriza omurimo ogu Yehova amuhaire naareetaho obusingye omu ka ye. (Zab. 119:165) Iba naagasirwa, nawe naagasirwa hamwe n’abaana baabo.

10. Nitubaasa kwegyera ki aha bigambo bya Carol?

¹⁰ Omukazi orikworobera iba otahikiriire naayoreka ngu naakunda Yehova owaataireho entebeekanisa y’omutwe gw’eka, kandi ngu naamuha ekitiinisa. Carol orikutuura omuri South America naagira ati: “Niimanya ngu ibanyi naakora enshobe, kandi niimanya ngu oku ndikutwaza yaashobya nikyoreka oku ndikutwara omukago gwangye na Yehova. N’ahabw’ekyo niinguma ninyorobera ibanyi ahabw’okuba nimba niinyenda kushemeza Tata ow’omu iguru.”

11. Niki ekirikuhwera munyaanyazi-itwe Aneese kusaasira, kandi nitubaasa kwegyera ki aha bigambo bye?

¹¹ Nikibaasa kugumira omukazi kworobera iba n’okumuha ekitiinisa yaaba naareeba atarikufayo aha byetengo bye n’enyehurira ze. Kwonka yetegyereze oku munyaanyazi-itwe orikwetwa Aneese arikutwaza ekyo ku kirikubaho. Naagira ati: “Niinteeraho kutagira kiniga. Ninyijuka ngu twena nitukora enshobe. Ekigyendererwa kyangye n’okusaasira ntataireho bushonshorekye, nk’oku Yehova arikukora. Ku ndikusaasira, ningaruka ngira obusingye bw’omu biteekateeko.” (Zab. 86:5) Omukazi orikusaasira nikibaasa kutamugumira kworobera iba.

12. Baibuli erimu eby’okureeberaho ki?

¹² Abamwe nibabaasa kuteekateeka ngu okworoba n’obweremwa. Kwonka ekyo tikihikire na kakye. Baibuli neegamba aha bantu baingi abaabaire nibooroba kandi bari  emanzi. Yetegyereze eki turikubaasa kwegyera ahari Yesu, Abigaili, na Mariamu.

13. Ahabw’enki Yesu naayeta ahansi y’obushoboorozi bwa Yehova? Shoboorora.

¹³ Yesu naayorobera Yehova, kwonka tarikukikora ahabw’okugira ngu ti munyabwengye nari taine myoga. Yesu okwegyesa omu muringo gworobi kandi ogurikwetegyerezibwa gye n’obuhame ngu akaba ari omunyabwengye munonga. (Yoh. 7:45, 46) Yehova akaba naayesiga Yesu ngu aine okubaasa yaahika n’aha kumwikiriza kukora hamwe nawe kuhanga ebihangirwe ebindi byona. (Enf. 8:30; Heb. 1:2-4) Kandi kuruga obu Yesu yaazooka, Yehova akamuha “obushoboorozi bwona omu iguru n’omu nsi.” (Mat. 28:18) N’obu Yesu araabe aine etalanta, nabwo naayesiga Yehova kumworeka eky’okukora. Ahabw’enki? Ahakuba naakunda Ishe.​—Yoh. 14:31.

14. Abashaija nibabaasa kwegyera ki aha (a) ku Yehova arikutwara abakazi (b) biri omu Enfumu 31?

¹⁴ Eki abashaija barikubaasa kwega. Yehova tarikwenda ngu abakazi boorobere baibabo ahabw’okugira ngu naabatwara nk’ab’ahansi kukira abashaija. Yehova ayorekire obuhame obwo arikutoorana abakazi hamwe n’abashaija kwija kutegyeka na Yesu. (Gal. 3:26-29) Yehova ayorekire ngu naayesiga Omwana we arikumuha obushoboorozi. Nikyo kimwe, omushaija omunyabwengye naayesiga omukazi we arikumuha obushoboorozi buringaniire. Ekigambo kya Ruhanga kirikugamba aha mukazi w’omutima nari orikwebaasa, nikigira ngu naareeberera eka ye, naagura eitaka, kandi naakora n’omurimo gw’obushuubuzi. (Shoma Enfumu 31:15, 16, 18.) Ti muhuuku otaine bugabe bw’okuhayo ekitenso kye. Kureka, iba naamwesiga kandi naahurikiza ebitenso bye. (Shoma Enfumu 31:11, 26, 27.) Omushaija yaatwariza atyo omukazi we omu muringo gw’ekitiinisa, nikiija kumushemeza kworobera iba.

15. Abakazi nibabaasa kwegyera ki ahari Yesu?

¹⁵ Eki abakazi barikubaasa kwega. N’obu Yesu araabe ari omusinguzi munonga, tarikuteekateeka ngu nikimwihaho ekitiinisa kye kweta ahansi y’obushoboorozi bwa Yehova. (1 Kor. 15:28; Fil. 2:5, 6) Nikyo kimwe, omukazi orikwebaasa orikutooreza Yesu tarikuteekateeka ngu nikimugarura ahansi kworobera iba. Tarikushagika iba ahabw’okugira ngu naamukunda kyonka, beitu ekikuru n’ahabw’okugira ngu naakunda Yehova kandi naamuha ekitiinisa.

16. Kurugiirira ahari 1 Samueli 25:3, 23-28, Abigaili akahikwaho mbeera ki egumire? (Reeba ekishushani ekiri aha kipampagare.)

¹⁶ Abigaili akaba aine iba orikwetwa Nabali. Akaba ari omushaija orikweyendeza, ow’omwetunguuro, kandi entasiima. Kwonka nabwo, Abigaili tararonzire rwekwatso y’okuruga omu bushwere obwo. Akaba naabaasa kuhunama areka Daudi n’abashaija be baita iba. Kwonka omu mwanya gw’ekyo, akagira eki yaakora kurinda Nabali n’eka yaabo mpango. Teebereza obumanzi obu Abigaili yaagizire kubugana abashaija 400 abaine eby’okurwanisa reero omu muringo gw’ekitiinisa akahaajaana na Daudi. Akaba ayeteekateekire n’okushaba okusaasirwa ahabw’emitwarize mibi ya iba. (Shoma 1 Samueli 25:3, 23-28.) Daudi akeetegyereza ngu Yehova buzima akaba naakoresa ogu omukazi emanzi kumuhabura ekyamureeteire kutakora enshobe y’amaani.

17. Abashaija abaine abakazi nibabaasa kwegyera ki ahari Daudi na Abigaili?

¹⁷ Eki abashaija barikubaasa kwega. Abigaili akaba ari omukazi omunyabwengye. Daudi nawe akaba omunyabwengye yaikiriza obuhabuzi bwe. N’ekyarugiremu, Daudi akeetantara kukora ekyabaire nikiija kumureetera kugiibwaho orubanja rw’eshagama. Nikyo kimwe, omushaija omunyabwengye aine  kuteekateeka aha bitenso by’omukazi we baaba nibaza kucwamu aha nshonga nkuru. Obundi ekitenso kye nikibaasa kumuhwera kwetantara kucwamu kubi.

18. Abakazi nibabaasa kwegyera ki ahari Abigaili?

¹⁸ Eki abakazi barikubaasa kwega. Omukazi orikukunda Yehova kandi akamuha ekitiinisa naabaasa kugasira eka ye, n’obu iba yaakuba atarikuheereza Yehova nari atarikugyendera aha misingye ya Baibuli. Tarikwija kwenda kuruga omu bushwere bwe omu muringo ogutarikwegamira aha byahandiikirwe. Kureka, yaaguma naaha iba ekitiinisa kandi arikumworobera, naabaasa kumuhiga kwega ebirikukwata ahari Yehova. (1 Pet. 3:1, 2) Nangwa n’obu yaakuba ateegire mazima ahabw’eky’okureeberaho kye kirungi, Yehova naasiima omukazi ogwo ahabw’okuhamira ahari iba kandi akamuha ekitiinisa.

19. Ni ryari obu omukazi arikubaasa kwanga kworobera iba?

¹⁹ Kwonka omukazi Omukristaayo orikworobera iba tarikushagika iba yaamushaba kuhenda ekiragiro nari omusingye gwa Baibuli. Munyaanyazi-itwe, iba otari w’eishe-emwe yaamugambira kubeiha, kwiba, nari kukora ekintu ekirikuhenda emisingye ya Baibuli, naayanga. Abakristaayo boona, otwariiremu na banyaanyazi-itwe abashweirwe baine kwebembeza okuramya Yehova Ruhanga n’okumuhamiraho. Munyaanyazi-itwe yaashabwa kuhenda emisingye ya Baibuli, aine kwanga arikushoboorora omu muringo gw’embabazi kwonka arikuhamira aha kihikire, ahabw’enki atarikubaasa kukora eki yaamushaba.​—Byak. 5:29.

20. Nitumanya tuta ngu Mariamu akaba aine omukago murungi na Yehova kandi amuri haihi?

²⁰ Mariamu akaba aine omukago murungi na Yehova. Kandi buzima akaba naamanya gye Ebyahandiikirwe. Obu Mariamu yaabaire naagaaniira na Elizaabeesi, nyina wa Yohaana Omubatizi, akajuriza Ebyahandiikirwe eby’Oruheburaayo emirundi erengire 20. (Luk. 1:46-55) Kandi teekateeka aha mazima aga: N’obu Yosefu araabe yaabaire naagamba obugyenyi Mariamu, maraika wa Yehova tarabandize kweyoreka Yosefu. Maraika akabanza kugamba na Mariamu arikumuha obutumwa ngu naija kuzaara Omwana wa Ruhanga.  (Luk. 1:26-33) Yehova akaba naamanya gye Mariamu kandi akaba naahamya ngu naija kukunda Omwana we kandi amureeberere. Kandi Mariamu hatariho kubangaanisa akaguma aine omukago murungi na Yehova nangwa n’obu Yesu yaafiire akazooka akaza omu iguru.​—Byak. 1:14.

21. Abashaija nibabaasa kwega ki kurugiirira aha ku Baibuli erikugamba ahari Mariamu?

²¹ Eki abashaija barikubaasa kwega. Omushaija omunyabwengye naashemererwa omukazi we yaaba naamanya gye Ebyahandiikirwe. Tarikwerarikirira ngu omukazi we niwe araabe omutwe gw’eka. Naamanya ngu munyaanyazi-itwe orikumanya gye Ebyahandiikirwe n’emisingye ya Baibuli n’eky’obuguzi bwingi omu ka ye. Nangwa n’obu omukazi arikuba ashomire munonga kukira iba, n’obujunaanizibwa bwa iba kwebembera okuramya kw’eka n’entebeekanisa ezindi ez’eby’omwoyo.​—Efe. 6:4.

22. Abakazi nibabaasa kwegyera ki ahari Mariamu?

²² Eki abakazi barikubaasa kwega. Omukazi ashemereire kworobera iba, kwonka nabwo n’obujunaanizibwa bwe kwefaho omu by’omwoyo. (Gal. 6:5) N’ahabw’ekyo, naaba aine kugira obwire bw’okweyegyesa n’okuteekateeka. Ekyo nikiija kumuhwera kuguma naakunda Yehova kandi arikumuha ekitiinisa, n’okuguma ashemereirwe arikworobera iba.

23. Abakazi abarikworoba nibeegasira bata, amaka gaabo, n’ekibiina?

²³ Abakazi abarikuguma niboorobera baibabo ahabw’okukunda Yehova nibatunga okushemererwa kwingi n’okumarwa kukira abo abarikwehuzya entebeekanisa ya Yehova ey’emitwe y’amaka. Nibateeraho abatsigazi n’abaishiki eky’okureeberaho kirungi. Kandi nibahwera omu kureetaho embeera nungi ti mu ka honka, beitu n’omu kibiina. (Tit. 2:3-5) Obunaku obu, abaingi abarikuheereza Yehova omu bwesigwa, n’abakazi. (Zab. 68:11) Twena, yaaba bashaija nari bakazi, twine omwanya mukuru omu kibiina kya Yehova. Ekicweka ekirikukurataho nikiza kushoboorora oku buri omwe ahariitwe arikubaasa kuhikiiriza omurimo ogwo.