Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Okusherura eby’Obutungi Ebihikire

Okusherura eby’Obutungi Ebihikire

“Mwenywanire na Mamona etari y’okuhikiirira.”​—LUKA 16:9.

EKYESHONGORO: 32, 154

1, 2. Ahabw’enki ensi ey’obusingye obu, neija kuguma erimu abooro?

OBUNAKU obu ensi y’eby’obushuubuzi egumire kandi terimu buringaaniza. Nk’eky’okureeberaho, kigumire munonga eminyeeto kutunga emirimo. Abantu abamwe nibooga amagara gaabo kuza omu mahanga amagaiga. Nangwa n’omu mahanga amagaiga, hariyo abooro baingi. Omu nsi yoona, abagaiga nibeeyongyera kugaigahara kandi abooro nibeeyongyera kuba abooro. Kurugiirira aha kuteebereza okuherize kubaho, ekicweka kimwe ahari igana eky’abantu abagaiga baine esente ezirikwingana n’ez’abantu 99 boona waabagaita hamwe. Ekirikumanyisa ngu, n’obu abantu abamwe baraabe baine esente nyingi z’okubabaisaho obwire buraingwa, abandi n’abooro munonga. Yesu akareeba eki obu yaagira ati: “Abooro mutuura nabo obutoosha.” (Mak. 14:7) Ahabw’enki hariho obutari buringaaniza nk’obu?

2 Yesu akaba naamanya ngu Obukama bwa Ruhanga bwonka nibwo burikubaasa kuhindura embeera y’eby’entaasya omu nsi. Baibuli neeyoreka ngu ‘abashuubuzi b’ensi,’ abategyeki, n’abanyadiini n’ekicweka ky’ensi ya Sitaane. (Okushuuruurwa 18:3) Abantu ba Ruhanga babaasize kwetaanisiza kimwe aha by’obutegyeki n’ediini z’ebishuba. Kwonka, bamwe aha bantu ba Ruhanga tibarikubaasa kwetaanisiza kimwe aha by’obushuubuzi eby’ensi ya Sitaane.

3. Ni bibuuzo ki ebi turikuza kushwijuma?

3 Itwe Abakristaayo, twine kushwijuma emiteekateekyere ei twine aha nsi y’eby’obushuubuzi. Kubaasa kukora ekyo, twine kwebuuza tuti: ‘Nimbaasa kukoresa nta ebintu byangye kworeka ngu ndi omwesigwa ahari Ruhanga? Nimbaasa kwetantara nta okwejumbira kimwe omu nsi y’eby’obushuubuzi? Ni by’okureeberaho ki ebirikworeka ngu abantu ba Ruhanga obunaku obu nibamwesigira kimwe?’

EKITEBYO KY’OMUBIIKI OTARI MWESIGWA

4, 5. (a) Niki ekyabaire aha mubiiki omu kitebyo kya Yesu? (b) Yesu akagambira abakuratsi be kukora ki?

4 Shoma Luka 16:1-9. Ekitebyo kya Yesu eky’omubiiki otari mwesigwa twena kishemereire kutureetera kuteekateeka. Omubiiki bakamurega ngu naashiisha ebintu bya mukama we, kandi mukama we akacwamu kumubinga. * (obugambo obw’ahansi.) Kwonka omubiiki akakoresa “obwengye.” Omubiiki ogwo atakarugire aha murimo, akanywana abantu abaabaire nibaija kumuhwera bwanyima. Yesu taratebize kitebyo ekyo ahabw’okwenda ngu abeegi be batwaze omu muringo gw’obutari bwesigwa kubaasa kwebaisaho. Ab’ensi egi nikwo barikukora. Omu mwanya gw’ekyo, Yesu akakoresa ekitebyo ekyo kwegyesa eishomo rikuru.

5 Yesu akaba naamanya ngu baingi aha bakuratsi be nibaija kugumirwa kwebaisaho omu nsi egi etari y’oburingaaniza nk’omubiiki owaayeshangire omu mbeera egumire ahonaaho. N’ahabw’ekyo akabagira ngu beenywanire eby’obutungi ebitari by’okuhikiiririra. Ahabw’enki? Ahabw’okugira ngu nyentsya eby’obutungi byahwaho, banywani baawe Yehova na Yesu, ‘bakwakiire omu maka agatahwaho.’ Nitubaasa kwega ki omu buhabuzi bwa Yesu?

6. Nitumanya tuta ngu eby’obushuubuzi eby’obusingye obu ti kigyendererwa kya Ruhanga?

6 N’obu Yesu araabe atarashobooroire ahabw’enki yaagizire ngu eby’obutungi ‘tibiri by’okuhikiirira,’ Baibuli neekyoreka gye ngu okuguza ebintu kwihamu esente nyingi kikaba kitari kigyendererwa kya Ruhanga. Nk’eky’okureeberaho, omu kibanja Edeni Yehova akaha Adamu na Haawa bingi kukira ebi baabaire nibenda. (Okutandika 2:15, 16) Bwanyima Ruhanga ku yaahaire abashukirweho amajuta omwoyo gurikwera, “omuribo tihariho owaabaire aine obunyakantu aha bintu bye, bakaba nibakwatirana omu bintu byabo byona.” (Ebyakozirwe 4:32) Nabi Isaaya akagira ngu obwire bukaba nibwija kuhika abantu beeshemeze n’ebiri omu nsi batarikushashura sente. (Isaaya 25:6-9; 65:21, 22) Kwonka obwire obwo butakahikire, abakuratsi ba Yesu kikaba nikiija kubeetengyesa kugira “obwengye.” Kikaba nikiija kubeetengyesa kwebaisaho barikukoresa ebintu ebitari by’okuhikiirira eby’ensi egi, obwo barikuteeraho kushemeza na Ruhanga.

OKUKORESA GYE EBY’OBUTUNGI EBITARI BY’OKUHIKIIRIRA

7. Yesu akaha buhabuzi ki oburi omuri Luka 16:10-13?

7 Shoma Luka 16:10-13. Omubiiki omu kitebyo kya Yesu akatunga abanywani kwegasira. Kwonka, Yesu akaba naayenda ngu abakuratsi be batungye abanywani omu iguru ahabw’ebigyendererwa bitari by’okweyendeza. Akaba naayenda twetegyereze ngu omuringo ogu turikukoresamu eby’obutungi ebitahikiriire nigubaasa kworeka yaaba turi abeesigwa ahari Ruhanga. Eki nitubaasa kukikora tuta?

8, 9. Gamba ahari bamwe aboorekire ngu n’abeesigwa omu kukoresa eby’obutungi ebitahikiriire.

8 Omuringo gumwe ogu turikubaasa kuba abeesigwa aha bikwatiraine n’eby’obutungi, n’okugira eki twahayo kushagika omurimo gw’okubuurira omu nsi yoona ogu Yesu yaagambireho. (Matayo 24:14) Omwishiki muto omuri India akabiika akabokisi kakye k’esente reero yaaguma naatamu ebinushu. Akarekyera n’aho kugura eby’okuzaanisa. Akabokisi ku kaijwire, akahayo esente zoona ezi yaabaire abiikire ahabw’omurimo gw’okubuurira. Ow’eishe-emwe omuri India aine omusiri gwa coconut. Akahayo coconut nyingi aha ofiisi y’abavunuuzi abarikuvunuura Malayalamu. Ahabw’okugira ngu aha ofiisi egyo nibaba nibenda kugura coconut, akateekateeka ngu okuhayo omu muringo ogu n’okw’omuhendo kukira okuhayo sente. Obu nibwetwa “obwengye.” Nikyo kimwe, ab’eishe-emwe omuri Greece nibakira kuhayo buto, amashita n’ebindi by’okurya aha Beseeli.

9 Ow’eishe-emwe ondiijo omuri Sri Lanka akahayo eitaka rye kuguma nibagiriraho enteerane enkye n’empango n’okutaho oburaaro bw’ab’eishe-emwe abari omu buheereza obw’obutwire. Okwo nikwo ow’eishe-emwe ogwo arikwefeerereza atyo, kwonka ekyo nikihwera munonga ababuurizi, abataine sente nyingi. Omu mahanga ahu omurimo gw’okubuurira gutarikwikirizibwa, ab’eishe-emwe nibakoresa amaka gaabo nk’Ebyombeko by’Obukama. Ekyo nikibaasisa baapayoniya n’abandi abataine sente nyingi kugira emyanya y’okuteeraniramu hatariho kupangisa.

Abaheereza ba Ruhanga nibakoresa ebintu byabo kugasira abandi

10. Nitugasirwa tuta twaba efura aha bandi?

10 Eby’okureeberaho nk’ebi nibyoreka ngu abaheereza ba Ruhanga nibeesigwa “omu bikye munonga.” (Luka 16:10) Nibakoresa ebintu byabo kugasira abandi. Banywani ba Yehova abo nibatwara bata okwefeerereza okwo? Nibashemererwa barikumanya ngu baaba efura, nibatunga obutungi “bw’amazima” omu iguru. (Luka 16:11) Munyaanyazi-itwe omwe orikukira kuhayo esente kuhwera emirimo y’Obukama, naagira ngu kumara emyaka mingi ekintu ky’omutaano nikikira kumubaho. Naashoboorora ati: “Nshangire ngu oku ndikweyongyera kuba efura omu kugaba ebintu, nikwo n’emiteekateekyere yangye y’obufura aha bandi erikweyongyera. Nyeyongyeire kuba efura omu kusaasira abandi, omu kugumisiriza abandi, n’omu kwikiriza abandi kundeebya n’okumpa obuhabuzi.” Baingi nibaikiriza ngu obufura bubagasiire munonga.​—Zaaburi 112:5; Enfumu 22:9.

11. (a) Obufura bwaitu nibworeka buta “obwengye”? (b) Niki ekirikubaho omu baheereza ba Ruhanga obunaku obu? (Reeba ekishushani aha kutandika.)

11 Kandi nitworeka ngu twine “obwengye” twakoresa ebintu byaitu kushagika abandi omu buheereza. Nangwa n’obu twakuba tutarikubaasa kuheereza omu buheereza obw’obutwire, nari kuheereza ahu ababuurizi barikwetengwa munonga, ebi turikuhayo nibigasira abandi. (Enfumu 19:17) Nk’eky’okureeberaho, ebi turikuhayo nibihwera omu kuteera ebitabo n’okushagika omurimo gw’okubuurira omu mahanga amooro ahu abantu baingi barikwija omu mazima. Omu mahanga nka Congo, Madagascar, na Rwanda, Baibuli nizigura esente nyingi. Obumwe nooshanga ngu Baibuli neegura esente ezirikwingana n’omushaara gwa saabiiti emwe nari okwezi. Kumara emyaka, ab’eishe-emwe bakaba baine kutooranaho kimwe, yaaba kugurira amaka gaabo eby’okurya nari kugura Baibuli. Hati ahabw’okuhayo kw’abandi, n’ahabw’entebeekanisa y’okwingaingana omu by’esente, ekibiina kya Yehova nikivunuura Baibuli reero ziheebwa buri omwe omu maka n’abeegi ba Baibuli batashashwire. (Shoma 2 Abakorinso 8:13-15.) N’ahabw’ekyo bombi abarikugaba n’abarikuheebwa nibabaasa kuba banywani ba Yehova.

NITUBAASA KUTEEJUMBIRA KIMWE TUTA OMU ENSI EGI ERIKUKUNDA EBY’OBUTUNGI?

12. Abrahamu akooreka ata ngu naayesiga Ruhanga?

12 Nitubaasa n’okuba banywani ba Yehova twaba tutarikwejumbira kimwe omu nsi egi erikukunda eby’obutungi kandi tukasherura eby’obugaiga ebihikire. Ekyo nikyo omushaija omwesigwa Abrahamu yaakozire. Akoorobera Yehova kandi yaaruga omu rurembo orugaiga orwa Uri kuza kutuura omu mahema, ahakuba akaba naayenda kuba munywani wa Yehova. (Abaheburaayo 11:8-10) Butoosha akaba ayesiga Ruhanga omu mwanya gw’obutungi. (Okutandika 14:22, 23) Yesu akahiga abandi kugira okwikiriza nk’okwo. Eizooba rimwe akagambira omutsigazi ati: “Ku oraabe nooyenda kuba ohikire, gyenda otunde ebi oine byona; ebi oraihemu, obihe abooro; naiwe oryatunga eitungo omu iguru; haza oije onkuratire.” (Matayo 19:21) Omutsigazi ogwo akaba ataine kwikiriza nk’okwa Abrahamu. Kwonka hakaba hariho abandi bantu abaabaire nibeesiga Ruhanga.

13. (a) Paulo akaha Timoseo buhabuzi ki? (b) Nitubaasa kugyendera tuta aha buhabuzi bwa Paulo obunaku obu?

13 Timoseo akaba aine okwikiriza. Paulo bwanyima y’okweta Timoseo ‘omuserukare murungi owa Kristo Yesu,’ akamugira ati: “Tihariho muserukare oza kurwana, akeetaasya omu mirabanamu ey’amagara aga, ngu asiimwe owaamuhandiikiire obuserukare.” (2 Timoseo 2:3, 4) Abakuratsi ba Yesu, otwariiremu n’abari omu buheereza obw’obutwire abarikurenga akakaikuru kamwe, nibakora ekirikubaasika kugyendera aha buhabuzi bwa Paulo. Nibeetantara ebirango by’ensi egi ey’omururu ebirikureeta okwohibwa. Nibaijuka omusingye ogu: “Oyegurize aba omuhuuku w’omugurize.” (Enfumu 22:7) Sitaane naayenda ngu tukorese obwire bwaitu bwona n’amaani gaitu kukorera ensi ye. Abamwe nibeeguza esente nyingi kwombeka enju, kugura emotoka, kushashura aha ishomero, nari kukora obugyenyi. Twaba tutegyendesereize, nitubaasa kuhendera turi omu mabanja kumara emyaka mingi. Nitworeka obwengye twayeyihaho ebitarikwetengyesa, tukeetantara amabanja, kandi tukateeraho kushohoza esente nkye. Omu muringo ogu nitwija kuheereza gye Ruhanga omu mwanya gw’okuheereza ensi egi ey’eby’obushuubuzi.​—1 Timoseo 6:10.

14. Tushemereire kumariirira kukora ki? Ha eby’okureeberaho.

14 Kubaasa kubaho tutaine bingi ebirikuturemesa kuheereza gye, twine kwebembeza Obukama bwa Ruhanga. Omushaija omwe n’omukazi we bakaba baine bizinesi erikukora amagoba maingi. Kwonka, bakaba nibenda kugaruka omu buheereza obw’obutwire. N’ahabw’ekyo bakaguza bizinesi yaabo, obwato bwabo, n’ebindi bintu. Bwanyima bakeehayo kuza kuhwera omu kwombeka ofiisi enkuru ey’Abajurizi ba Yehova omuri Warwick, New York. Ogu gukaba guri omugisha aharibo ahakuba kikaba nikimanyisa ngu aha Beseeli bakaba nibaza kushangayo muhara waabo na mukwe waabo baheerezeyo nabo, kandi kumara saabiiti ezimwe, bakakora n’abazaire b’omushaija, nabo abaabaire nibahwera omu kwombeka Warwick. Munyaanyazi-itwe ori payoniya omuri Colorado, U.S.A., akatunga omurimo gutari gw’obwire bwona aha banka. Bakama be bakakunda emikorere ye baacwamu kumuha omurimo ogw’okukora obwire bwona, kandi omushaara gwe baagubazamu kashatu. Kwonka, ahabw’okugira ngu omurimo ogu gukaba gutarikumubaasisa kuta omutima aha buheereza bwe, akagwanga n’obu guraabe gwabaire nigushendashenda. Aba ni bamwe aha b’eishe-emwe abarikworeka oku Abajurizi ba Yehova barikwefeerereza. Twaba tumariirire kwebembeza Obukama bwa Ruhanga, nikyoreka ngu nitutwara obunywani bwaitu na Ruhanga nka bukuru, kandi ngu obutungi obuhikire nibukira obutungi bw’ensi egi.

OBUTUNGI BW’ENSI EGI KU BURAAHWEHO

15. Ni by’obutungi ki ebirikureeta okumarwa okurikukirayo?

15 Okugira obugaiga bw’ebintu tikirikumanyisa ngu nituba nitusiimwa Ruhanga. Yehova naaha omugisha “abatungi” omu kukora ebirungi. (Shoma 1 Timoseo 6:17-19.) Nk’eky’okureeberaho, munyaanyazi-itwe Lucia akamanya ngu ababuurizi bakaba nibeetengwa omuri Albania. * (Reeba obugambo obw’ahansi.) N’ahabw’ekyo akaruga Italy yaaza Albania omuri 1993. Akaba ataine murimo kwonka akeesiga Yehova ngu naija kumubaisaho. Akeega orurimi rwa Albania kandi ahwereire abantu abarikurenga 60 kwehayo ahari Yehova. Twena nitubaasa kutatunga ebirikushushana omu kicweka eki turikubuuriramu. Kwonka kyona eki turikukora kuhwera abandi kwega ebirikukwata ahari Yehova n’okuba banywani be, n’ekintu ky’omuhendo ebiro byona.​—Matayo 6:20.

Ebi turikukorera Yehova n’Obukama bwe nibitureetera okushemererwa okwabuzima

16. (a) Niki ekirikwija kuhika aha by’obushuubuzi eby’ensi egi? (b) Ekyo kishemereire kukwata kita aha ku turikutwara eby’obutungi?

16 Yesu akakyoreka gye ngu ensi egi ey’eby’obushuubuzi neija kuhwaho. Akagira ngu ‘nyentsya eby’obutungi ebyo ku birihwaho,’ beitu taragizire ngu ‘nka byahwaho.’ (Luka 16:9) Omu biro ebi eby’emperu, banka ezimwe zigwire kandi amahanga agamwe gagizire oburemeezi bw’amaani omu by’entaasya. Kwonka omu biro by’omumaisho, ebintu nibiija kweyongyera kuba bibi. Eby’obutegyeki, eby’ediini, n’eby’obushuubuzi eby’ensi ya Sitaane nibiija kuhwaho. Nabi Ezekieli na Zefania bakagamba kare hari zaabu na feeza, ebyabaire biri bikuru omu by’obushuubuzi, ngu nibiija kweyongyera kubura omugasho. (Ezekieli 7:19; Zefania 1:18) Noija kuhuurira ota waahika aha mperu y’amagara gaawe omu nsi egi okamanya ngu omu mwanya gw’eby’obutungi obuhikire otairemu eby’obutungi by’ensi egi? Noobaasa kwehurira nk’omushaija orikukora munonga amagara ge goona kutunga esente nyingi, akiheza akashanga zoona ziri ebikwangara. (Enfumu 18:11) Eby’obutungi eby’ensi egi nibiija kuhwaho. N’ahabw’ekyo otafeerwa omugisha gw’okukoresa ebintu ebi oine kutunga abanywani omu iguru. Ebi turikukorera Yehova n’Obukama bwe nibitureetera okushemererwa okwabuzima.

17, 18. Niki eki abaheereza ba Ruhanga bainiire ekihika?

17 Obukama bwa Ruhanga ku buraije, tihaine oraagarukye kupangisa enju y’okuraaramu nari kweguza eibanja. Eby’okurya nibiija kuba biri ebya busha, kandi biri bingi, nitwija kuba tutarikwetenga kushashurira abashaho nari emibazi. Banywani ba Yehova nibaija kushemezibwa ebintu ebiri omu nsi. Ezaabu, efeeza, n’ebindi by’omuhendo nibiija kukoresibwa ahabw’oburungi bwabyo beitu kutari kugaigahaza abantu. Emiti mirungi kandi egumire, amabaare, n’ebyoma nitwija kubikoresa ahari busha kwombeka amaka gaitu amarungi. Banywani baitu nibaija kutuhwera beekundiire, beitu kutari kubashashura. Nitwija kubagana gye ebintu byona ebiraabe biri omu nsi.

18 Ebi ni bimwe aha nshumbuushano eraatungwe abo abarikunywana ab’omu iguru. Abaheereza ba Yehova omu nsi nibaija kugambira ahaiguru bashemereirwe baahurira ebigambo bya Yesu ebi: “Mwije imwe abu Tata yaahaire omugisha, muhungure obukama obwabateekateekyeirwe okuruga aha kuhangwa kw’ensi.”​—Matayo 25:34.

^ kacw. 4 Yesu taragambire yaaba ebi baaregire aha mubiiki byabaire bihikire. Nangwa n’ekigambo ‘okurega’ ekiri omuri Luka 16:1 nikibaasa kumanyisa ngu omuntu akagamba ekishuba ngu omubiiki akaba naashiisha ebintu. Kwonka Yesu akata omutima aha ku omubiiki yaatwarize, beitu etari enshonga ahabw’enki yaarugire aha murimo.

^ kacw. 15 Ebyafaayo bya Lucia Moussanett biri omu Awake! ey’Okwamukaaga 22, 2003, orupapura 18-22.