Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 21

Noosiima Ebiconco Ebi Ruhanga Arikutuha?

Noosiima Ebiconco Ebi Ruhanga Arikutuha?

“Ai [Yehova] Ruhanga wangye, eby’okutangaaza, ebi waakozire, n’ebiteekateeko ebi otuteekateekaho ka ni bingi!”​ZAB. 40:5.

EKYESHONGORO 5 Emirimo ya Ruhanga Erikutangaaza

EBIRAAGAMBWEHO *

1-2. Kurugiirira ahari Zaaburi 40:5, ni biconco ki ebi Yehova atuhaire, kandi ahabw’enki turikuza kubishwijuma?

YEHOVA ni Ruhanga efura. Teekateeka aha biconco ebimwe ebi atuhaire: ensi eka yaitu eboneire, kandi etebeekanisiibwe omu muringo gw’omutaano; obwongo bwaitu oburikutangaaza; n’Ekigambo kye eky’omuhendo, Baibuli. Ebiconco bishatu ebi Yehova atuhaire bitubaasiise kugira omwanya gw’okutuuramu, okubaasa kw’okuteekateeka n’okugaaniira, n’okugarukamu ebibuuzo byaitu ebikuru.​—Shoma Zaaburi 40:5.

2 Omu kicweka eki nituza kugamba aha biconco ebi bishatu omu bugufu. Twayongyera kubiteekateekaho, nitwija kwongyera kusiima ebiconco ebyo, kandi nitwija kugira ekihika ky’okukora ebirikushemeza Omuhangi waitu Yehova. (Kush. 4:11) Nitwija kuba tweteekateekire kuhwera abahabisiibwe enyegyesa erikugira ngu ebintu bikabaho birikuruga omu bindi.

ENSI YAITU EY’OMUTAANO

3. Ahabw’enki ensi eri ey’omutaano?

3 Obwengye bwa Ruhanga nibureeberwa omu muringo ogu yaahangiremu ensi, ei turikutuuramu. (Rom. 1:20; Heb. 3:4) Ensi n’emwe aha bizinga ebirikwetoorora eizooba, kwonka yo n’ey’omutaano ahakuba niyo yonka eine embeera ezirikubaasisa amagara kubaho.

4. Ahabw’enki turikubaasa kugira ngu ensi neekirira kimwe obwato obukozirwe abantu?

4 Omu miringo etari emwe n’emwe ensi neebaasa kugyeragyeranisibwa n’obwato aha nyanja mpango. Kwonka hariho entaaniso aha gati y’obwato oburimu abantu n’ensi yaitu. Nk’eky’okureeberaho, abari omu bwato nibabaasa kumaramu obwire burikwingana ki baaba baine kukora omwoya ogwabo ogw’okwitsya, eby’okurya, n’amaizi, kandi batarikunaga obubi n’obundi burofa omu maizi? Abantu omu bwato obwo nibabaasa kufa omu bwire bukye. Kwonka ensi, neebaisaho ebihangirwe ebiine amagara obuhumbi n’obuhumbi. Neetubaasisa kutunga omwoya murungi, eby’okurya, n’amaizi ebintu ebi turikwetenga kandi ebitarikuhwaho. N’obu oburofa buraabe nibuguma ahansi butarikuza omu mwanya, ensi neeguma neereebeka gye kandi erikubaasa kutuurwamu. Ekyo nikibaasika kita? Yehova akatebeekanisa ensi erikubaasa kweboneza kandi ekeegarura busya. Nituza kureeba ebintu bibiri aharibyo ebirikutwariramu omwoya ogu turikwitsya n’omwetoorooro gw’amaizi.

5. Omwoya ogu turikwitsya nigubaho guta, kandi ekyo nikihamya ki?

5 Omwoya gw’okwitsya nigubaisaho amagara kandi nigukoresibwa n’ebihangirwe bingi naitwe otutwariiremu. Nikiteeberezibwa ngu ebihangirwe ebiine amagara nibiitsya obuhumbi bw’omwoya buri mwaka. Kandi ebihangirwe ebi bwanyima, nibishohoza omwoya mubi. Kandi tibirikubaasa kuhezaho omwoya gw’okwitsya gwona, kandi omwoya mubi ogu birikushohoza tigurikubaasa kwijura omu mwanya. Ahabw’enki eki kitarikubaho? N’ahabw’okuba Yehova akahanga ebimera ebihango n’ebikye, ebirikutwariramu ebiti n’engoona ebirikukoresa omwoya ogurikushohozibwa abantu n’enyamaishwa, reero bikashohoza omwoya ogu turikwitsya. Eki nikituhamiza ngu ebigambo ebiri omu Ebyakozirwe 17:24, 25 bihikire ebirikugira ngu, “Ruhanga . . . aha abantu boona amagara n’omwitsyo.”

6. Omwetoorooro gw’amaizi niki, kandi entebeekanisa egi neeyoreka ki? (Reeba n’akabokusi “ Omwetoorooro gw’Amaizi n’Ekiconco Kuruga Ahari Yehova.”)

6 Amaizi omu nsi nigaguma omu muringo gwago ahabw’okugira ngu ensi yaitu eri omu mwanya murungi kuruga aha izooba. Ku ogire ngu ensi eri haihi n’eizooba, amaizi goona gakaabaire nigabira gahwaho, reero ensi eguma eri nk’orukiri rurikwotsya orutaine magara. Nari ku ogire ngu ensi eri hare n’eizooba, amaizi goona gakaabaire nigeekwata ahabw’obufuki gareetera ensi kuba nk’orubengo rw’orubaare. Kwonka ahabw’okugira ngu Yehova akata ensi omu mwanya guhikire, omwetoorooro gw’amaizi nigubaasa kubaisaho amagara. Eizooba ku ririkuteera omu nyanja n’aha itaka, niharugamu orwoya ruza omu mwanya rukora ebicu. Buri mwaka, orwoya orurikutumuuka rukaza omu mwanya nirurugamu obukaikuru n’obukaikuru bwa lita z’amaizi. Amaizi aga nigaguma omu mwanya kumara ebiro nka ikumi gatakagwaire nk’enjura nari ebirika. Amaizi nigagaruka omu nyanja empango nari omu migyera, reero gaguma nigeetoorora gatyo. Entebeekanisa y’omwetoorooro gw’amaizi erikugabaasisa kwegaruraho neeyoreka ngu Yehova n’omunyabwengye kandi n’ow’amaani.​—Yob. 36:27, 28; Mub. 1:7.

7. Nitubaasa kworeka tuta ngu nitusiima ekiconco ekirikugambwaho omuri Zaaburi 115:16?

7 Nitubaasa kwongyera kusiima tuta ensi yaitu ey’omutaano na byona ebirimu? (Shoma Zaaburi 115:16.) Omuringo gumwe n’okuteekateeka aha bi Yehova yaahangire. Eki nikiija kutureetera kwebaza Yehova buri izooba ahabw’ebi arikutuha. Kandi nitworeka ngu nitusiima ensi turikuboneza gye emyanya ei turikutuuramu nk’oku kirikubaasika.

OBWONGO BWAITU OBW’OMUTAANO

8. Ahabw’enki turikubaasa kugira ngu obwongo bwaitu bukozirwe omu muringo gw’omutaano?

8 Obwongo bw’omuntu bukozirwe omu muringo gurikutangaaza. Obu waabaire okiri omunda otakazairwe, obwongo bwawe bukaguma nibweyombeka omu muringo ogutebeekanisiibwe gye, kandi enkumi z’obutafaari busya bw’obwongo bukaba nibukorwa buri dakiika! Abacondooza nibateebereza ngu obwongo bw’omuntu mukuru burimu obutafaari bw’omutaano obw’obusimu haihi nk’obuhumbi 100. Obutafaari obu bukwatanisiibwe gye kukora obwongo oburikuremeera nka kiro 1 n’ekicweka. Teekateeka aha miringo emwe erikutangaaza ei obwongo bwaitu burikukoramu.

9. Niki ekirikukuhamiza ngu okubaasa kwaitu kw’okugamba n’ekiconco kuruga ahari Ruhanga?

9 Okubaasa kwaitu kw’okugamba n’eky’okutangaaza. Teekateeka aha kirikubaho twaba nitugamba. Buri kigambo eki orikugamba, obwongo bwawe nibukoragana n’eminofa 100 ey’orurimi rwawe, omumiro, eminwa, omushaya, n’ekifuba. Eminofa egi yoona neeba eine kwehindura omu bwire obuhikire kubaasa kwatura ebigambo ebirikwetegyerezibwa. Aha bikwatiraine n’okubaasa kw’okugamba, okucondooza okwashohoire omu 2019 kukooreka ngu abaana abaherize kuzaarwa nibabaasa kugira ebigambo ebi baahurira bibareetere kugira enyehurira. Okucondooza oku nikuhikaana n’okw’abacondooza baingi abarikugira ngu nituzaarwa twine okubaasa kw’okwetegyereza endimi zitarikushushana n’okuzeega. Buzima, okubaasa kwaitu okw’okugamba n’ekiconco kuruga ahari Ruhanga.​—Kur. 4:11.

10. Nitubaasa kworeka tuta ngu nitusiima ekiconco ky’okugamba eki Ruhanga yaatuhaire?

10 Omuringo gumwe ogw’okworeka ngu nitusiima ekiconco ky’okugamba, n’okushoboororera abatarikwikiririza omu kuhanga turikubagambira ahabw’enki nitwikiririza omuri Ruhanga. (Zab. 9:1; 1 Pet. 3:15) Abarikushagika enyegyesa egyo nibagira ngu ensi n’ebirimu byona bikabaho bubaho. Turikukoresa Baibuli n’enshonga zimwe eziri omu kicweka eki, nitubaasa kujuririra Tataitwe Yehova, kandi tushoboororere abarikwenda kumanya ahabw’enki nituhamiza kimwe ngu Yehova niwe Muhangi w’eiguru n’ensi.​—Zab. 102:25; Isa. 40:25, 26.

11. Ni nshonga ki erikureetera obwongo bwaitu kuba obw’omutaano?

11 Okubaasa kwaitu okw’okwijuka nikutangaaza. Enyimaho, omuhandiiki omwe akateebereza ngu obwongo bw’omuntu nibubaasa kubiika obutumwa oburi omu bitabo bihango nk’obukaikuru 20. Hati, nikiteekateekwaho ngu obwongo bwaitu nibubaasa kubiika ebirikukiraho. Abantu baine kubaasa ki okw’omutaano?

12. Okubaasa kwaitu kw’okwega emitindo y’emicwe nikututaanisa kuta aha nyamaishwa?

12 Omu bihangirwe byona ebiri omu nsi, abantu nibo bonka abaine okubaasa kw’okwega emitindo y’emicwe barikwijuka kandi bakateekateeka aha by’enyima. N’ekirikurugamu, nitubaasa kwega emitindo mirungi, reero tuhindure emiteekateekyere yaitu n’oku turikutwaza. (1 Kor. 6:9-11; Kol. 3:9, 10) Nangwa, nitubaasa kutendeka omuntu waitu w’omunda kumanya ekirungi n’ekibi. (Heb. 5:14) Nitwega kukundana, kugirirana embabazi, n’esaasi. Kandi nitubaasa n’okwega kuba abaringaaniza.

13. Kurugiirira ahari Zaaburi 77:11, 12, twine kukoresa tuta ekiconco kyaitu eky’okwijuka?

13 Omuringo gumwe gw’okworeka ngu nitusiima ekiconco ky’okwijuka n’okukikoresa gye kwijuka emirundi ei Yehova atuhwereire kandi akatuhuumuriza. Eki nikiija kuhamya obwesigye bwaitu omuriwe ngu naija kutuhwera n’omu biro by’omumaisho. (Shoma Zaaburi 77:11, 12; 78:4, 7) Ogundi omuringo n’okwijuka ebintu birungi ebi abandi batukoreire kandi tukabasiima. Abarikucondooza bashangire ngu abantu abarikusiima nibabaasa kwongyera kugira okushemererwa. Kandi ni kikuru kutooreza Yehova turikucwamu kwebwa ebintu ebimwe. Nk’eky’okureeberaho, Yehova naabaasa kwijuka buri kimwe, kwonka twayeteisa naacwamu kutusaasira n’okwebwa enshobe zaitu. (Zab. 25:7; 130:3, 4) Kandi naayenda ngu tumutooreze tusaasire abandi baatushobeza kwonka bakeeteisa.​—Mat. 6:14; Luk. 17:3, 4.

Nitworeka ngu nitusiima ekiconco ky’obwongo turikubukoresa kuhaisa Yehova ekitiinisa (Reeba akacweka 14) *

14. Ekiconco ky’obwongo nitubaasa kukikoresa tuta kworeka ngu nitusiima owaakituhaire?

14 Nitubaasa kworeka ngu nitusiima Yehova ahabw’okutuha obwongo turikubukoresa kumuhaisa ekitiinisa. Abamwe nibacwamu kukoresa obwongo bwabo kwigutsya ebyetengo byabo, barikweteeraho emitindo eyaabo ey’ekihikire n’ekigwire. Kwonka ahabw’okugira ngu Yehova niwe yaatuhangire, n’eky’oburyo kuteekateeka ngu emitindo ye neekirira kimwe emitindo ei turikubaasa kweteeraho. (Rom. 12:1, 2) Twagyendera aha mitindo ya Yehova nitugira obusingye. (Isa. 48:17, 18) Kandi nitugira ekigyendererwa ky’okubaho ekihikire, eky’okuhaisa Omuhangi waitu ekitiinisa n’okumushemeza.​—Enf. 27:11.

BAIBULI N’EKICONCO KY’OMUTAANO

15. Yehova okutuha ekiconco kya Baibuli nikyoreka kita ngu naatukunda?

15 Baibuli n’ekiconco kuruga ahari Ruhanga. Tataitwe ow’omu iguru akakoresa abashaija kugihandiika ahabw’okugira ngu naatufaho nk’abaana be ab’omu nsi. Yehova naakoresa Baibuli kugarukamu ebibuuzo byaitu ebikuru, nk’eky’okureeberaho: Tukakomooka nkahi? Ekigyendererwa ky’okubaho niki? Kandi niki ekiraabeho omu biro by’omumaisho? Yehova naayenda ngu abaana be boona batungye eby’okugarukamu eby’ebibuuzo ebyo, n’ahabw’ekyo kumara emyaka mingi abaasiise abantu kuvunuura Baibuli omu ndimi nyingi. Obunaku obu, Baibuli yoona nari bimwe aha bitabo byayo biriho omu ndimi ezirikurenga 3,000! Baibuli nikyo kitabo ekikizireyo kuvunuurwa n’okugabwa omu byafaayo. Oyihireho ahu turikutuura nari orurimi oru turikugamba, baingi baine omugisha gw’okwega Baibuli omu rurimi rwabo orw’obuzaarwa.​—Reeba akabokusi “ Okuvunuura Baibuli omu Ndimi z’Africa.”

16. Kurugiirira ahari Matayo 28:19, 20, nitubaasa kworeka tuta ngu nitutwara Baibuli nk’ekiconco ky’omuhendo?

16 Nitubaasa kworeka ngu nitusiima Baibuli turikugishoma buri izooba, turikuteekateeka aha bi erikwegyesa, kandi turikuteeraho kugyendera aha bi turikwega. Okwongyera ahari ekyo, nitworeka ngu nitusiima Ruhanga turikuteeraho kusherura oburyo bw’okubuurira abantu baingi nk’oku kirikubaasika.​—Zab. 1:1-3; Mat. 24:14; shoma Matayo 28:19, 20.

17. Twagamba ahari biconco ki omu kicweka eki, kandi nituza kugamba ahari ki omu kicweka ekirikukurataho?

17 Ahu twahika, twaheza kureeba ebiconco ebi Ruhanga atuhaire ebirikutwariramu ensi ei turikutuuramu, obwongo bwaitu obukozirwe omu omuringo ogurikutangaaza, n’Ekigambo kye Baibuli. Kwonka hariho ebiconco ebindi ebi Yehova atuhaire ebi tutarikureeba n’amaisho gaitu. Eby’omuhendo ebi ebitarikureebwa nibiza kugambwaho omu kicweka ekirikukurataho.

EKYESHONGORO 12 Yehova Ruhanga, Orikukirayo

^ kacw. 5 Ekicweka eki nikiza kutuhwera kwongyera kusiima Yehova n’ebiconco bishatu aha bi atuhaire. Nikiza n’okutuhwera kushoboororera gye abarikubangaanisa yaaba Ruhanga ariho.

^ kacw. 64 ENSHOBOORORA Y’EKISHUSHANI: Munyaanyazi-itwe naayega orurimi orundi kwegyesa abashuhuuki amazima g’Ekigambo kya Ruhanga.