EKICWEKA EKY’OKWEGA 22
Obwengye bw’Okutwebembera
‘[Yehova] niwe arikuha obwengye.’—ENF. 2:6.
EKYESHONGORO 89 Hurikiza, Oyorobe, Reero Otungye Omugisha
EBIRAAGAMBWEHO *
1. Ahabw’enki twena twine kugira obwengye oburikuruga ahari Ruhanga? (Enfumu 4:7)
KU ORAABE oracwiremu aha nshonga nkuru, buzima okareeba ngu nikyetengyesa kushaba obwengye. (Yak. 1:5) Omugabe Sulemaani akahandiika ati: “Obwengye n’ekintu kikuru.” (Shoma Enfumu 4:7.) N’amazima Sulemaani akaba atarikugamba ahari ibara bwengye. Akaba naamanyisa obwengye oburikuruga ahari Yehova Ruhanga. (Enf. 2:6) Kwonka shi obwengye bwa Ruhanga nibubaasa kutuhwera omu buremeezi oburikutuhikaho hati? Eego, nibubaasa, nk’oku turikuza kureeba omu kicweka eki.
2. Ni muringo ki gumwe ogu turikubaasa kuba abanyabwengye buzima?
2 Omuringo gumwe ogu turikubaasa kuba abanyabwengye buzima, n’okwetegyereza ebi abashaija babiri abanyabwengye baayegyeise n’okubigyenderaho. Ow’okubanza, nituza kugamba ahari Sulemaani. Baibuli neegira ngu ‘Ruhanga akaha Sulemaani obwengye n’okwetegyereza ebitakareebwaga.’ (1 Bag. 4:29) Owa kabiri, nituza kugamba ahari Yesu, omunyabwengye oraabaireho omu nsi. (Mat. 12:42) Obunabi bukagamba ahari Yesu buti: “Omwoyo [gwa Yehova nigwija kuguma] ahariwe, agire omwoyo gw’obwengye n’okwetegyereza.”—Isa. 11:2.
3. Nituza kushwijuma ki omu kicweka eki?
3 Obwengye obu Ruhanga yaahaire Sulemaani na Yesu bukababaasisa kuha obuhabuzi oburikukwata aha nshonga z’abantu boona. Omu kicweka eki, nituza kushwijuma ishatu aharizo: Okugira emiteekateekyere eringaniire aha sente, emirimo y’okwebaisaho, n’okwegiraho emiteekateekyere eringaniire.
EMITEEKATEEKYERE ERINGANIIRE AHA SENTE
4. Sulemaani akaba naataana ata ahari Yesu omu by’entaatsya?
4 Sulemaani akaba ari omugaiga munonga, kandi akaba naatuura omu mbeera z’okujarama. (1 Bag. 10:7, 14, 15) Kwonka we Yesu akaba aine ebintu bikye ataine n’eka eye ey’obutwire. (Mat. 8:20) Beitu, abashaija aba bombi bakaba baine emiteekateekyere eringaniire aha bintu, ahabw’okugira ngu obwengye bwabo bukaba nibukomooka ahari Yehova Ruhanga.
5. Sulemaani akaba aine miteekateekyere ki eringaniire aha sente?
5 Sulemaani akagira ngu esente n’eky’oburinzi. (Mub. 7:12) Esente nizitubaasisa kutunga eby’okutubaisaho nangwa n’ebimwe ebi turikwenda. Kwonka Sulemaani n’obu araabe yaabaire ari omugaiga munonga, akeetegyereza ngu hariho ebintu bikuru ebirikukira esente. Nk’eky’okureeberaho, akahandiika ati: “Eiziina rirungi [nari okumanywa nk’omuntu murungi] n’ery’okwetengwa okukira eitungo ringi.” (Enf. 22:1) Kandi Sulemaani akareeba ngu abantu abarikukunda esente tibarikukira kumarwa n’ebi baine. (Mub. 5:10, 12) Kandi akarabura ngu titwine kuta obwesigye bwaitu bwona omu sente, ahabw’okugira ngu n’obu twakuba twine esente zirikwingana ki, nizibaasa kuhwaho ahonaaho.—Enf. 23:4, 5.
Emiteekateekyere ei twine aha bintu shi neeturemesa kwebembeza eby’Obukama? (Reeba akacweka 6-7) *
6. Yesu akaba aine miteekateekyere ki eringaniire aha kugira ebintu? (Matayo 6:31-33)
6 Yesu akaba aine emiteekateekyere eringaniire aha kugira ebintu. Akaba naanurirwa eby’okurya n’eby’okunywa. (Luk. 19:2, 6, 7) Obu yaakora eky’okutangaaza ky’okubanza, akakora viinyo y’omutindo gw’ahaiguru. (Yoh. 2:10, 11) Kandi obu yaafa, akaba ajwaire ekijwaro ky’obuguzi bwingi. (Yoh. 19:23, 24) Kwonka Yesu taraikiriize ebintu kuba nibyo byaba bikuru ahariwe. Akagambira abakuratsi be ati: “Tihariho omuntu orikubaasa kuheereza abakama babiri . . . Timurikubaasa kuheereza Ruhanga [n’eby’obugaiga].” (Mat. 6:24) Akagira ngu twayebembeza eby’Obukama, Yehova naija kuhamya ngu twatunga eby’okwebaisaho.—Shoma Matayo 6:31-33.
7. Ow’eishe-emwe akagasirwa ata ahabw’okugira emiteekateekyere eringaniire aha sente?
7 Ab’eishe-emwe baingi na banyaanyazi-itwe bagasiirwe munonga ahabw’okugyendera aha bwengye bwa Ruhanga aha bikwatiraine n’esente. Yetegyereze eky’okureeberaho ky’ow’eishe-emwe otari mu bushwere orikwetwa Danieli. Naagira ati: “Omu bushogoyo bwangye, nkacwamu ngu ninyija kwebembeza eby’omwoyo.” Ahabw’okugira ngu Danieli akoorobya embeera ze, abaasize kukoresa obwire bwe n’emyoga ye omu mirimo mingi y’ekibiina. Naayongyeraho ati: “Buzima tindikwefuuza ahabw’omuhanda ogu naatooraine. Buzima, nkaba nimbaasa kutunga esente nyingi ku ogire ngu nizo naacwiremu kutwara nk’ekintu kikuru. Kwonka shi esente zikaba nizibaasa kumpwera kutunga abanywani barungi nk’abu nyine hati? Mbwenu shi zikaba nizibaasa kundeetera okumarwa nk’oku nyine ahabw’okwebembeza eby’Obukama? Tihariho sente ezirikubaasa kwingana n’emigisha ei Yehova ampaire.” Buzima, nitugasirwa twata omutima aha by’omwoyo beitu zitari sente.
EMITEEKATEEKYERE ERINGANIIRE AHA MIRIMO Y’OKWEBAISAHO
8. Nitumanya tuta ngu Sulemaani akaba aine emiteekateekyere eringaniire aha kukora? (Omubuurizi 5:18, 19)
8 Sulemaani akagira ngu okushemererwa okurikuruga omu bweziriki bwaitu “n’ekiconco kya Ruhanga.” (Shoma Omubuurizi 5:18, 19.) Akahandiika ati: ‘Omu [kukora n’amaani] okw’emiringo yoona harimu omugasho.’ (Enf. 14:23) Sulemaani akaba naamanya eki yaabaire naagambaho. Akaba ari omukozi! Akombeka amaju, yaabyara emizaabibu, kandi akaba aine emisiri n’ebidiba. Kandi akombeka n’endembo. (1 Bag. 9:19; Mub. 2:4-6) Buzima ebi byona nibyoreka ngu akaba ari omukozi, kandi buzima akabitungamu okumarwa. Kwonka Sulemaani tarayesigire ebintu byonka kuba nibyo byamureetera okushemererwa. Akeejumba n’omu by’omwoyo. Nk’eky’okureeberaho, akamara emyaka mushanju naareeberera omurimo gw’okwombeka hekalu y’ekitiinisa ey’okuramizamu Yehova! (1 Bag. 6:38; 9:1) Sulemaani bwanyima y’okwejumba omu bintu by’emiringo yoona, eby’omubiri n’eby’omwoyo, akeetegyereza ngu eby’omwoyo nibikirira kimwe eby’omubiri. Akahandiika ati: “Oku nikwo kuhendera ebigambo, ahabw’okuba byona bikahurirwa. Tiina Ruhanga, oyorobere ebiragiro bye.”—Mub. 12:13.
9. Yesu akooreka ata ngu aine emiteekateekyere eringaniire aha murimo gw’okwebaisaho?
9 Yesu nawe akaba ari omukozi. Omu myaka ye y’obuto omu nsi, akaba ari omubaizi. (Mak. 6:3) Buzima abazaire be bakaba nibasiima obuhwezi bwe omu kuteeraho kwabo kubaisaho eka yaabo mpango. Ahabw’okugira ngu Yesu akaba ahikiriire, ashemeire kuba yaabaire naabaija ebintu ebiine akatare k’amaani! Kandi ashemeire kuba yaabaire naakunda omurimo gwe. Kwonka, n’obu Yesu araabe yaabaire ari omweziriki omu murimo gwe ogw’okwebaisaho, akaba naataho obwire bw’okwejumba omu by’omwoyo. (Yoh. 7:15) Bwanyima obu yaabaire ari omu buheereza obw’obutwire, akahiga abaabaire bamuhurikiize ati: “Mutarihendekyera eby’okurya ebirikuhwaho, kureka eby’okurya ebirikugumaho okuhitsya aha magara agatahwaho.” (Yoh. 6:27) Kandi omu Rubazo rwe Orw’aha Rushozi, akagira ati: “Mwebiikire eitungo omu iguru.”—Mat. 6:20.
Nitubaasa kuringaaniza tuta emirimo y’okwebaisaho n’eby’omwoyo? (Reeba akacweka 10-11) *
10. Abamwe niki ekirikubaasa kubahindukira oburemeezi aha mirimo y’okwebaisaho?
10 Obwengye bwa Ruhanga nibutuhwera kugira emiteekateekyere eringaniire aha mirimo y’okwebaisaho. Itwe Abakristaayo, nitwegyesibwa ‘kukora n’amaani, emirimo mirungi.’ (Efe. 4:28) Bakama baitu nibakira kureeba ngu turi abanyamazima kandi abeeziriki, kandi nibabaasa kutugambira ngu nibakunda emikorere yaitu. Twine ebigyendererwa birungi, nitubaasa kutandika kukora eshaaha nyingi, turikuteekateeka ngu nitwija kureetera bakama baitu kwongyera kukunda Abajurizi ba Yehova. Kwonka, omu kaire kakye nitubaasa kwetegyereza ngu tutandikire kwehuzya obujunaanizibwa bwaitu n’eby’omwoyo. Nituba twine kuhinduramu, kugira ngu tutagwera orubaju.
11. Ow’eishe-emwe akeega ki aha bikwatiraine n’okugira emiteekateekyere eringaniire aha kukora?
11 Ow’eishe-emwe omutsigazi orikwetwa William areebire butunu obukuru bw’okugira emiteekateekyere eringaniire aha murimo gw’okwebaisaho. William arikugamba aha mureeberezi ou yaabaire naakorera, akagira ati: “[Ow’eishe-emwe ogu] n’eky’okureebera omu kugira emiteekateekyere eringaniire aha kukora. N’omweziriki omu kukora, kandi aine enkoragana nungi n’abu arikukorera emirimo ahabw’emikorere ye mirungi. Kwonka aha muheru gw’eizooba yaaruga aha murimo, eby’omurimo naabitsiga enyima ata omutima aha ka ye n’okuramya kwe. Kandi kwo buzima, n’omwe aha bantu abashemereirwe munonga abu ndikumanya!” *
OKWEGIRAHO EMITEEKATEEKYERE ERINGANIIRE
12. Sulemaani akooreka ata ngu ayeyineho emiteekateekyere eringaniire, kwonka niki ekyamuremeise kuguma atyo?
12 Obu Sulemaani yaabaire ari omuheereza wa Yehova omwesigwa, akaba ayeyineho emiteekateekyere eringaniire. Omu butsigazi bwe, akaikiriza ngu akaba aine obugarukiro, reero yaashaba Yehova kumuhabura eky’okukura. (1 Bag. 3:7-9) Obu Sulemaani yaabaire atandikire kutegyeka, akaba naamanya akabi akari omu kugira omwetunguuro. Akahandiika ati: “Amaryo gakuratwa okucwekyerera, n’omutima ogurikwetunguura gukuratwa okugwa.” (Enf. 16:18) Eky’obusaasi, Sulemaani bwanyima akaremwa kugyendera aha buhabuzi bwe. Bwanyima y’okumara obwire naategyeka, akagira omwetunguuro yaayehuzya ebiragiro bya Ruhanga. Nk’eky’okureeberaho, kimwe aha biragiro kikaba nikigira ngu omugabe w’Abaheburaayo “arekye kushwera abakazi baingi, omutima gwe gukahinduka” gukahaba. (Bir. 17:17) Sulemaani akeehuzya ekiragiro ekyo yaayetungira abakazi 700 n’ebinyanshunju 300, kandi baingi aharibo bakaba bari abakaafiire! (1 Bag. 11:1-3) Obundi Sulemaani akaba naateekateeka ngu “buri kimwe nikiija kuguma kiri gye.” Kyona eki Sulemaani yaateekateekire, bwanyima akahikwaho ebyarugire omu kugomera Yehova.—1 Bag. 11:9-13.
13. Nitubaasa kwega ki twateekateeka aha bucureezi bwa Yesu?
13 Yesu akaguma ayeyineho emiteekateekyere eringaniire kandi ey’obucureezi. Obu yaabaire atakaizire mu nsi, akakora ebintu by’omuhendo omu kuheereza Yehova. ‘Ebintu byona, eby’omu iguru n’eby’ahansi,’ bikahangwa kurabira omuri Yesu. (Kol. 1:16) Obu Yesu yaabatizibwa, akaijuka ebintu ebi yaakozire akiri na Ishe. (Mat. 3:16; Yoh. 17:5) Kwonka okwijuka ebintu ebyo tikiraamureeteire kugira omwetunguuro. Kandi akaba atarikutwaza omu muringo ogurikworeka ngu naakira abandi. Akagambira abeegi be ngu taraizire omu nsi, “kuheerezibwa, kureka okuheereza abandi, n’okuhayo amagara ge okucungura baingi.” (Mat. 20:28) Kandi akagira ngu tarikubaasa kukora ekintu kyona ahabwe. (Yoh. 5:19) Yesu ka yaayorekire ngu n’omucureezi! Akatuteeraho eky’okureeberaho kirungi munonga eky’okukuratira.
14. Nitwegyera ki ahari Yesu aha bikwatiraine n’okwegiraho emiteekateekyere mirungi?
14 Yesu akegyesa abakuratsi be kwegiraho emiteekateekyere ehikire. Eizooba rimwe, akabahamiza ati: “Eishokye ery’aha mitwe yaanyu ribazirwe ryona.” (Mat. 10:30) Ebigambo ebyo nibituhuumuriza, na munonga twaba nitukira kwegiraho emiteekateekyere etahikire. Eki nikituhamiza ngu Tataitwe ow’omu iguru naatufaho munonga, kandi ngu turi ab’omuhendo omu maisho ge. Yaacwamu kutwikiriza kumuramya, ekyo titushemereire kukibangaanisaho, nari kuteekateeka ngu tituhikire kwija kutunga amagara agatahwaho.
Okwegiraho emiteekateekyere egwereire orubaju rumwe nikibaasa kuturemesa kutunga migisha ki? (Reeba akacweka 15) *
15. (a) Omunaara gw’Omurinzi gukatuhiga kwegiraho miteekateekyere ki etagwereire rubaju? (b) Nk’oku kirikworekwa omu kishushani aha rupapura 24, twayetaho munonga omutima, nitufeerwa migisha ki?
15 Emyaka nka 15 enyima, Omunaara gw’Omurinzi gukatuhiga kuteeraho kwegiraho emiteekateekyere eringaniire guti: “Buzima, titurikwenda kweteekateekaho ekirenga tukagira omwepanko, kwonka nabwo titurikwenda kurengyesereza turikwetwara nk’ab’ahansi munonga. Kureka, tushemereire kwegiraho emiteekateekyere eringaniire, erikutuhwera kumanya okubaasa kwaitu n’obweremwa bwaitu. Omukazi omwe Omukristaayo akagira ati: ‘Tindi mubi munonga, kwonka nabwo tindi murungi munonga. Nyine ebi ndikukora gye n’ebindikukora kubi, kandi eki n’ekya buri omwe.’” * Nooreeba obukuru bw’okwegiraho emiteekateekyere eringaniire?
16. Ahabw’enki Yehova naatuha obuhabuzi bw’obwengye?
16 Yehova naatuha obuhabuzi bw’obwengye kurabira omu Kigambo kye. Naatukunda, kandi naayenda ngu tushemererwe. (Isa. 48:17, 18) Eky’obwengye ekirikureeta okushemererwa okurikukirayo n’okwebembeza okukora ebi Yehova arikukunda. Twakora tutyo, nitwetantara oburemeezi bwingi oburikutungwa abo abarikuta omutima munonga aha sente, emirimo y’okwebaisaho, nari okwetaho omutima. Buri omwe ahariitwe ka amariirire kuba omunyabwengye, kandi ashemeze omutima gwa Yehova!—Enf. 23:15.
EKYESHONGORO 94 Okusiima Ekigambo kya Ruhanga
^ Sulemaani na Yesu bakaba baine obwengye bwingi. Obukomooko bw’obwengye obwo akaba ari Yehova Ruhanga. Omu kicweka eki, nituza kushwijuma obuhabuzi bwa Sulemaani na Yesu oburikukwata aha kugira emiteekateekyere eringaniire aha sente, emirimo y’okwebaisaho, n’okwegiraho emiteekateekyere eringaniire. Nituza n’okureeba oku ab’eishe-emwe bagyenzi baitu bagasiirwe ahabw’okugyendera aha buhabuzi bwa Baibuli omu nshonga ezi.
^ Reeba ekicweka “Oku Orikubaasa Kukunda Kukora n’Amaani” omu Omunaara gw’Omurinzi ogwa Febwari 1, 2015.
^ Reeba ekicweka “Baibuli Neebaasa Kukuhwera Kutunga Okushemererwa” omu Watchtower eya Agusto 1, 2005.
^ ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: John na Tom n’ab’eishe-emwe abatsigazi abari omu kibiina kimwe. John naamara obwire arikuboneza emotoka ye. Tom naakoresa emotoka ye kuhwera abandi kwejumba omu buheereza n’okuza omu nteerane z’ekibiina.
^ ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: John naakora arenzya obwire. Tarikwenda kureebya mukama we. N’ahabw’ekyo mukama we ku arikumushaba kukora kurenzya aha bwire obwa butoosha, naikiriza. Omu mwabazyo ogwo, Tom ori omuheereza omu kibiina yaagyenda n’omureeberezi kugumya munyaanyazi-itwe. Tom akagambira kare mukama we ngu emyabazyo emwe omu saabiiti naija kuba naakora ebiine akakwate n’okuramya Yehova.
^ ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: John naayetaho omutima. Tom, orikwebembeza eby’omwoyo kukira ebye, naayongyera ahari banywani be arikuhwera omu kuhunduuza Ekyombeko ky’enteerane empango.
