Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 41

EKYESHONGORO 13 Kristo Niwe Twine Kutooreza

Nitwegyera ki Ahari Yesu omu Biro 40 Ebyahererukireyo ari omu Nsi

Nitwegyera ki Ahari Yesu omu Biro 40 Ebyahererukireyo ari omu Nsi

‘Akamara ebiro makumi ana naabeeyoreka, naabagambira eby’Obukama bwa Ruhanga.’—BYAK. 1:3.

ENTIMA

Oku turikubaasa kutooreza eky’okureeberaho eki Yesu yaataireho omu biro 40 ebyahererukireyo ari omu nsi.

1-2. Niki ekyabaireho obu entumwa za Yesu ibiri baabaire nibaza Emau?

 EKABA eri Nisani 16, 33 Y.A.K. abeegi ba Yesu bakaba baine obusaasi, kandi batiinire. Babiri aharibo bakaba nibaruga Yerusaalemu barikuza omu kirorero ekirikwetwa Emau, ekyabaire kiri nka mahiro 7 okuruga Yerusaalemu. Abashaija abo bakaba baine enaku ahabw’okugira ngu, Yesu ou baabaire nibakuratira, akaba aherize kwitwa. Ebi baabaire nibateekateeka ngu Mesia naija kuhikiiriza bikaba nibireebeka nk’ebi takibaasika. Kwonka hariho ekyabatangaarize.

2 Omushaija ou baabaire batarikumanya akabahika haihi yaagyenda nabo. Abeegi bakamugambira ebintu bibi ebyabaire ahari Yesu. Omushaija ogwo akatandika kubagambira ebintu ebi baabaire batarikwija kwebwa. “Akatandikira ahari Musa na baanabi boona,” arikushoboorora ahabw’enki Mesia yaabaire aine kubonabonesibwa, kandi akafa. Ku bahikire Emau, omushaija ogwo ou baabaire batarikumanya akabeemanyisa ngu niwe Yesu owaabaire azookire. Abeegi abo ka baine kuba baashemereirwe munonga ku baamanyire ngu Mesia ahuriire!—Luk. 24:​13-35.

3-4. Abeegi ba Yesu bakeehurira bata ku yaabeeyorekire, kandi nituza kwega ki omu kicweka eki? (Byak. 1:3)

3 Yesu akeeyoreka abeegi be emirundi mingi omu biro 40 ebyahererukireyo ari omu nsi. (Shoma Ebyakozirwe 1:3.) Omu bwire obwo, abeegi be abaabaire baine enaku kandi batiinire, bakagira okushemererwa, n’obumanzi bw’okubuurira n’okwegyesa amakuru marungi g’Obukama. a

4 Nitubaasa kugasirwa twayega aha birikushemeza ebyabaireho omu bwire obwo. Omu kicweka eki nituza kureeba oku Yesu yaakoreise obwire bwe (1) kugumya abeegi be, (2) kubahwera kwetegyereza gye Ebyahandiikirwe, (3) n’okubatendeka kugira obujunaanizibwa oburikukiraho. Omuri buri mbeera, nituza kureeba oku turikubaasa kutooreza Yesu.

GUMYA ABANDI

5. Ahabw’enki abeegi ba Yesu baabaire baine kugumibwa?

5 Abeegi ba Yesu bakaba baine kugumibwa. Ahabw’enki? Abamwe bakaba batsigireho amaju, eka zaabo, n’emirimo yaabo, kubaasa kukuratira Yesu obutwire bwona. (Mat. 19:27) Abamwe bakaba nibatwarizibwa kubi ahabw’okuhinduka abeegi be. (Yoh. 9:22) Bakefeerereza ebi byona ahabw’okugira ngu bakaba nibaikiriza ngu Yesu niwe Mesia owaaraganisiibwe. (Mat. 16:16) Kwonka Yesu ku yaitsirwe, bakeehwa amatsiko, kandi baahwamu amaani.

6. Yesu akakora ki ku yaazookire?

6 Hatariho kubangaanisa, Yesu akeetegyereza ngu abeegi be bakagira obusaasi ahabw’okufa kwe, kwonka kikaba kitarikumanyisa bahweiremu amaani omu by’omwoyo. N’ahabw’ekyo aha kiro eki yaazookiireho, akatandika kugumya banywani be. Nk’eky’okureeberaho, akeeyoreka Mariamu Magadaleene obu yaabaire ari aha kituuro naarira. (Yoh. 20:​11, 16) Akeeyoreka n’abeegi be babiri abaagambwaho aha kutandika kw’ekicweka eki. Kandi akeeyoreka n’entumwa Petero. (Luk. 24:34) Nitwegyera ki ahari Yesu? Yetegyereze ekyabaireho obu yaabanza kweyoreka.

7. Nk’oku kiri omuri Yohaana. 20:​11-16, Yesu akareeba Mariamu arikukora ki omu kasheeshe kare ahari Nisani 16, kandi ekyo kikamuhiga kukora ki? (Reeba n’ekishushani.)

7 Shoma Yohaana 20:​11-16. Omu kasheeshe kare Nisani 16, abakazi bamwe abeesigwa bakaza aha kituuro kya Yesu. (Luk. 24:​1, 10) Ka tugambe aha mukazi omwe aharibo, Mariamu Magadaleene. Mariamu ku yaahikire aha kituuro, akashanga kirimu busha. Akairuka yaaza kugambira Petero na Yohaana, bombi bakairuka baza aha kituuro, kandi nawe akabakurata. Abashaija abo ku baahamize ngu ekituuro kirimu busha, bakagaruka omuka. Kwonka Mariamu we akagumaho arikurira. Akaba atarikumanya ngu Yesu naamureeba. Ku yaareebire amarira g’omukazi ogwo omwesigwa akakwatwaho munonga. N’ahabw’ekyo akamweyoreka, kandi yaamugumya. Akagamba nawe, kandi yaamuha obujunaanizibwa bukuru obw’okugambira beene-ishe ngu azookire.—Yoh. 20:​17, 18.

Tooreza Yesu orikuteeraho kwetegyereza abandi, kandi ogirire esaasi abaine amaganya (Reeba akacweka 7)


8. Nitubaasa kutooreza tuta Yesu?

8 Nitubaasa kutooreza tuta Yesu? Nitubaasa kuhwera ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe kugumizamu nibaheereza Yehova, twatooreza Yesu tukamanya obusaasi bwabo, kandi tukagamba nabo omu muringo gw’embabazi. Teekateeka ahari munyaanyazi-itwe Jocelyn, owaafereirwe omurumuna omuri butandu. Naagira ati: “Kumara ameezi maingi, nkaba nguma nyine obusaasi.” Kwonka, ow’eishe-emwe n’omukazi we bakamweta owaabo, baamuhurikiza, kandi baamuhamiza ngu n’ow’omuhendo ahari Ruhanga. Jocelyn naagira ati: “Okaba nooshusha ngu Yehova abakoreise kuncungura okutobera omu nyanja. Bakampwera kugaruka kugira ekihika ky’okuheereza Yehova.” Naitwe nitubaasa kugumya abandi twabahurikiza gye barikugamba oku barikwehurira, kandi tukagamba nabo omu muringo gw’embabazi tugyendereire kubahiga kugumizamu nibaheereza Yehova.—Rom. 12:15.

BAHWERE KWETEGYEREZA GYE EBYAHANDIIKIRWE

9. Abeegi ba Yesu bakatunga bureemezi ki, kandi Yesu akabahwera ata?

9 Abeegi ba Yesu bakaikiriza Ekigambo kya Ruhanga, kandi bakateeraho munonga kukigyenderaho. (Yoh. 17:6) Kwonka nabwo, bakaremwa kwetegyereza ahabw’enki Yesu yaitiirwe aha muti nk’enkozi y’ebibi. Yesu akamanya ngu bakaba nibabangaanisa ahabw’okuteetegyereza gye Ebyahandiikirwe, beitu ti habw’okugira ngu bakaba bataine kwikiriza. (Luk. 9:​44, 45; Yoh. 20:9) N’ahabw’ekyo akabahwera kwetegyereza gye Ebyahandiikirwe. Ka tureebe oku yaakikozire obu yaayeyoreka abeegi be babiri omu muhanda barikuza Emau.

10. Yesu akahamiza ata abeegi be ngu niwe Mesia? (Luka 24:​18-27)

10 Shoma Luka 24:​18-27. Yetegyereze ngu Yesu taremanyiise abeegi be ahonaaho, kureka akababuuza ebibuuzo. Ahabw’enki? Obundi akaba naayenda ngu bagambe ebyabaire biri omu biteekateeko byabo, n’omu mitima yaabo. Kandi ekyo nikyo baakozire. Bakamugira ngu bakaba nibateekateeka ngu Yesu naija kucungura Israeli kuruga omu butegyeki bw’Abarooma. Ku baaherize kugamba oku baabaire nibeehurira, Yesu akakoresa Ebyahandiikirwe kubahwera kwetegyereza obunabi bwingi obwahikiriire. b Bwanyima omwabazyo ogwo, Yesu akahwera n’abeegi abandi kwetegyereza amazima ago. (Luk. 24:​33-48) Ekyo nitubaasa kukyegyeraho ki?

11-12. (a) Nitwegyera ki aha muringo ogu Yesu yaayegyeise amazima ga Baibuli? (Reeba n’ebishushani.) (b) Owaabaire naayegyesa Nortey Baibuli akamuhwera ata?

11 Nitubaasa kutooreza tuta Yesu? Eky’okubanza, waaba nooyegyesa omuntu Baibuli, buuza ebibuuzo omu muringo gw’obwengye kukuhwera kumanya eki arikuteekateeka, n’ekiri omu mutima gwe. (Enf. 20:5) Waaheza kumanya oku arikwehurira, mworekye oku arikubaasa kutunga ebyahandiikirwe ebirikuhikaana n’embeera ye. Kandi yetantare kumugambira eky’okukora. Kureka, muhwere kuteekateeka aha Byahandiikirwe, n’oku arikubaasa kugyendera aha misingye ya Baibuli. Yetegyereze eky’okureeberaho ky’ow’eishe-emwe Nortey kuruga Ghana.

12 Obu Nortey yaabaire aine emyaka 16, akatandika kwega Baibuli. Omu bwire bukye, ab’eka ye bakamuhiiganisa. Niki ekyamuhweraire kuguma ahami? Owaabaire naamwegyesa Baibuli akakoresa Matayo eshuura 10 kumushoboororera ngu Abakristaayo ab’amazima nibaija kuhiiganisibwa. Nortey naagira ati: “Okuhiiganisibwa ku kwatandikire, nkahamiza kimwe ngu ntungire amazima.” Kandi, owaabaire naamwegyesa Baibuli akamuhwera kuteekateeka ahari Matayo 10:16 kugira ngu abe omunyabwengye kandi ashoboorore ebi arikwikiriza omu ka omu muringo gw’ekitiinisa. Bwanyima y’okubatizibwa, Nortey akaba naayenda kuba payoniya, kwonka ishe akaba naayenda ngu aze aha Yunivasite. Omu mwanya gw’orikumwegyesa kumugambira eky’okukora, akakoresa ebibuuzo kumuhwera kuteekateeka aha misingye ya Baibuli. Niki ekyarugiremu? Nortey akacwamu kuza omu buheereza obw’obutwire. Ishe akamubinga omuka. Nortey naayehurira ata ahabw’ebyabaireho? Naagira ati: “Nimpamiza kimwe ngu nkacwamu gye.” Naitwe twahwera abandi kuteekateeka aha Byahandiikirwe, nibaija kuba Abakristaayo abahami.—Efe. 3:​16-19.

Tooreza Yesu orikuhwera abandi kwetegyereza gye Ebyahandiikirwe (Reeba akacweka 11) e


HWERA AB’EISHE-EMWE KUBA “EBICONCO” OMU BANTU

13. Yesu akakora ki kuhamya ngu omurimo gwa Ishe gwagumizamu nigureebererwa? (Abaefeso 4:8)

13 Obu Yesu yaabaire ari omu nsi, akakora gye omurimo ogu Ishe yaabaire amuhaire kukora. (Yoh. 17:4) Kwonka Yesu akaba atarikuteekateeka ati: ‘Waaba nooyenda ngu ekintu kikorwe gye, oine kukyekorera.’ Omu buheereza bwe obw’emyaka eshatu n’ekicweka, akatendeka abandi kukora omurimo ogwo. Atakagarukire omu iguru, akakwatsa abeegi be obujunaanizibwa bw’okureeberera entaama za Yehova ez’omuhendo n’okwebembera omurimo gw’okubuurira n’okwegyesa. Abamwe bakaba bari omu myaka ya 20. (Shoma Abaefeso 4:8.) Yesu akakora ki omu biro 40 ebyahererukireyo ari omu nsi kuhwera abashaija abaabaire bamuhamiireho, kandi abeeziriki, kuba “ebiconco” omu bantu?

14. Yesu akahwera ata abeegi be kutunguuka omu by’omwoyo omu biro 40 ebyahererukireyo ari omu nsi? (Reeba n’ekishushani.)

14 Yesu akaha abeegi be obuhabuzi butunu, kwonka omu muringo gwa rukundo. Nk’eky’okureeberaho, ku yaayetegyereize ngu bamwe omuribo bakaba nibakira kubangaanisa, akabahana. (Luk. 24:​25-27; Yoh. 20:27) Akabahwera kumanya ngu ni kikuru kuta omutima aha kureeberera abaheereza ba Yehova omu mwanya gw’emirimo yaabo y’okwebaisaho. (Yoh. 21:15) Akabaijutsya kutagyeragyeranisa obujunaanizibwa bwabo n’obw’abandi omu kuheereza Yehova. (Yoh. 21:​20-22) Kandi akabahwera kuhindura emiteekateekyere yaabo etahikire ei baabaire baine aha Bukama, n’okuta omutima aha kubuurira amakuru marungi. (Byak. 1:​6-8) Abareeberezi nibabaasa kwegyera ki ahari Yesu?

Tooreza Yesu orikutendeka ab’eishe-emwe kuba abahikire kutunga obujunaanizibwa obundi (Reeba akacweka 14)


15-16. (a) Abareeberezi nibabaasa kutooreza bata Yesu? Shoboorora. (b) Patrick akagasirwa ata omu kuhana?

15 Abareeberezi nibabaasa kutooreza bata Yesu? Baine kutendeka ab’eishe-emwe, otwariiremu n’abakiri bato, kandi bakabahwera kuba abahikire kutunga obujunaanizibwa oburikukiraho. c Abareeberezi tibaine kuteekateeka ngu abu barikutendeka bahikiriire. Baine kuhabura ab’eishe-emwe abato omu muringo gwa rukundo kugira ngu bamanye bingi, kandi beetegyereze obukuru bw’okuba abacureezi, abeesigwa, n’okukunda kuheereza abandi.—1 Tim. 3:1; 2 Tim. 2:2; 1 Pet. 5:5.

16 Yetegyereze oku ow’eishe-emwe Patrick yaagasiirwe omu buhabuzi. Obu yaabaire ari muto akaba naakira kugamba kubi, kandi arikutwariza kubi abandi otwariiremu na banyaanya. Omureeberezi owaabaire akuzire akamanya obweremwa bwa Patrick, kandi akamuha obuhabuzi butunu, kwonka omu muringo gw’embabazi. Patrick naagira ati: “Nyine okushemererwa ahabw’okugira ngu akampa obuhabuzi. Nkaba mpwa amaani ku naabaire ndeeba ab’eishe-emwe abandi barikutunga obujunaanizibwa obu naabaire niinyenda. Kwonka obuhabuzi obu omureeberezi yaampaire bukampwera kuta omutima aha kwecureeza nkaheereza abandi, omu mwanya gw’okuguta aha bujunaanizibwa obu ndikwenda kutunga omu kibiina.” N’ekyarugiremu, Patrick akatooranwa kuba omureeberezi aha myaka 23.—Enf. 27:9.

17. Yesu akooreka ata ngu naayesiga abeegi be?

17 Yesu akaha abeegi be obujunaanizibwa bw’okubuurira n’okwegyesa. (Mat. 28:20.) Abeegi nibabaasa kuba baabaire nibeereeba nk’abatarikubaasa kuhikiiriza obujunaanizibwa obwo. Kwonka, Yesu akaba naamanya ngu nibabaasa kubuhikiiriza, kandi ekyo akakibagambira. Akooreka ngu naabeesigira kimwe obu yaagira ati: “Nk’oku Tata yantumire, naanye nikwo ndikubatuma.”—Yoh. 20:21.

18. Abareeberezi nibabaasa kutooreza bata Yesu?

18 Abareeberezi nibabaasa kutooreza bata Yesu? Abareeberezi abanyabwengye nibarekurira abandi obujunaanizibwa obumwe. (Fil. 2:​19-22) Nk’eky’okureeberaho, abareeberezi nibabaasa kushaba ab’eishe-emwe abato kwejumba omu kuboneza n’okureeberera Ekyombeko ky’Obukama. Kandi ku barikubaha obujunaanizibwa, nibabatendeka, bagira obwesigye ngu nibaija kubuhikiiriza gye. Matthew omureeberezi musya naasiima abareeberezi abakuzire abaamutendekire omu bujunaanizibwa bwe, kandi bakamwesiga ngu naija kubuhikiiriza gye. Naagira ati: “Ngasiirwe ahabw’okugira ngu bampweraire kwegyera aha nshobe zangye n’okwongyera kukora gye.” d

19. Twine kumariirira kukora ki?

19 Omu biro 40 ebyahererukireyo Yesu ari omu nsi, akagumya abandi, yaabeegyesa, kandi yaabatendeka. Ka tumariirire kumutooreza. (1 Pet. 2:21) Kandi naija kutuhwera, ahakuba akaraganisa ati: “Ndi hamwe naimwe ebiro byona okuhitsya obu ensi egi erihwaho.”—Mat. 28:20.

EKYESHONGORO 15 Himbisa Omwana wa Yehova Omujigaijo!

a Ebitabo by’Engiri, n’ebitabo ebindi omu Baibuli nibyoreka emirundi mingi obu Yesu yaayeyoreka abandi nka Mariamu Magadaleene (Yoh. 20:​11-18), abakazi abandi (Mat. 28:​8-10; Luk. 24:​8-11), abeegi be babiri (Luk. 24:​13-15), Petero (Luk. 24:34), entumwa abandi oyihireho Tomasi (Yoh. 20:​19-24), entumwa boona otwariiremu Tomasi (Yoh. 20:26), abeegi be mushanju (Yoh. 21:​1, 2), abeegi abarikurenga 500 (Mat. 28:16; 1 Kor. 15:6), omurumuna Yakobo (1 Kor. 15:7), entumwa boona (Byak.1:4), n’entumwa obu baabaire bari haihi na Besania. (Luk. 24:​50-52) Emirundi endiijo neebaasa kuba etarahandiikirwe.—Yoh. 21:25.

b Kutunga obunabi obundi oburikukwata ahari Mesia, Reeba ekicweka, “Obunabi shi Nibuhamya ngu Yesu Niwe Mesia?” aha jw.org

c Obumwe, abashaija abarikuhikiiriza ebirikwetengyesa nibabaasa kutooranwa kuba abareeberezi ba saketi baine emyaka 25-30. Kwonka, abashaija nk’abo nibaba baine kubanza baamanyiira kuba abareeberezi.

d Kureeba emiringo endiijo oku orikubaasa kuhwera ab’eishe-emwe abato kuba abahikire kutunga obujunaanizibwa obundi, yeijutsye ebiri omu Omunaara gw’Omurinzi ogwa Agusto 2018, rup. 11-12, kacw. 15-17, n’ogwa Apuri 15, 2015, rup. 3-13.

e ENSHOBOORORA Y’EKISHUSHANI: Bwanyima y’omwegi wa Baibuli kuhwerwa kuteekateeka aha Byahandiikirwe, yaacwamu kunaga eby’okuhuundisa ebya Noiri.