Guruka oze aha biriho

EMINYEETO NIBABUUZA

Abazaire Bangye ku Baakuba Nibenda Kugaitururwa?

Abazaire Bangye ku Baakuba Nibenda Kugaitururwa?

 Kimwe aha birikukirayo kureetera eminyeeto amaganya maingi n’okugaitururwa kw’abazaire baabo. Noobaasa kugumisiriza ota amaganya ago?

Omu kicweka eki

 Ebintu bishatu ebi oine kwetantara

 1. Okwetaho orubanja

 “Eizooba rimwe maawe akangira ngu oburemeezi bwona obu aine na tata bukatandika obu naazaarwa, n’ahabw’ekyo nkateekateeka ngu niinye naareeteire obushwere bwabo kushenyuka.”—Diana.

 Guma noijuka eki: Okugaitururwa kwabo tikwine kakwate naiwe. Bombi nibo baine oburemeezi. Tiiwe waareetsire oburemeezi bwabo, n’ahabw’ekyo torikubaasa kubugonjoora. Nibo baine kushoboorora oburemeezi bw’obushwere bwabo.

 ‘Omuntu weena naija kwekorera omutwaro gwe wenka.’—Abagalatia 6:5.

 2. Okubiika enziika

 “Nyiniire tata ekiniga kingi ahabw’okutaba mwesigwa ahari maawe. Nikiija kumwetengyesa kukora n’amaani nyowe kugaruka kumwesiga.”—Rianna.

 Guma noijuka eki: Obundi oine ekiniga n’okushoberwa ahabw’ebiriyo nibibaho aha gati y’abazaire baawe, kandi ohikire kwehurira otyo. Kwonka okubiika enziika n’eky’akabi aha magara gaawe. Nikibaasa kushiisha omubiri gwawe n’enyehurira. Niyo nshonga ahabw’enki nikigambwa ngu okubiika enziika nikishushana n’okunywa obutwa orikuteekateeka ngu omuntu ondiijo niwe araarware. a

 “Reka kuguubwa kubi, ruga omu kiniga.”—Zaaburi 37:8.

 3. Okubangaanisa ngu naiwe obushwere bwawe nibwija kubamu okushemererwa

 “Nintiina ngu naanye niinyija kukora nk’ebi tata yaakozire. Nintiina ngu ku ndaaze omu bushwere nkazaara abaana, niinyija kuba naayeta omu mbeera nk’ezaareeteire abazaire bangye kugaitururwa.”—Jessica.

 Guma noijuka eki: Ahabw’okugira ngu obushwere bw’abazaire baawe bushenyukire, tikirikumanyisa ngu n’obwawe nibwija kushenyuka. Nangwa, ekyahikire aha bazaire baawe noobaasa kukyegyeraho amashomo makuru. Nk’eky’okureeberaho, eki nikibaasa kukwegyesa kumanya emitwarize ei ou orikwenda kutaaha nawe omu bushwere ashemereire kuba aine. Kandi obushwere bw’abazaire baawe obushenyukire nibubaasa kukuhiga kugira emitwarize eraakuhindura omushaija murungi nari omukazi murungi.

 ‘Omuntu weena agyeze [ebikorwa bye].’—Abagalatia 6:4.

Okukira obusaasi oburikureetwaho okugaitururwa kw’abazaire ni nk’okukira obusaasi bw’okuhendeka eigufa. Obusaasi obu nibutwara obwire kutuuba

 Ebintu bishatu ebi orikubaasa kukora

 1. Gamba obusaasi bwawe. Abantu abarikuhunamira enyehurira mbi, nibakira kwejumba omu mize y’akabi nk’okukoresa kubi amaarwa, nari emibazi. Omu mwanya gw’okukora ebyo, gyezaho kukora ebiri ahaifo:

 Gambira abazaire baawe. Omwe aha bazaire baawe nari bombi baateeraho kukutaasya omu nshonga zaabo, omu bucureezi kwonka ohamiire aha kihikire gamba oku eki kirikukureetera kwehurira. Kyaba nikikugumira kugamba nabo butunu, noobaasa kuhandiikira omwe aharibo nari bombi.

 Gambiraho omunywani ou orikwesiga. Okugira omuntu akahurikiza buhurikiza nikibaasa kukureetera oburuhuuko bw’amaani. Baibuli neegira ngu, omunywani owaabuzima naayoreka rukundo obwire bwona, kandi n’ow’eishe-emwe ozaariirwe obwire bw’amaganya.—Enfumu 17:17.

 Gambira Omuhangi. Hariho orikuba ayeteekateekire kukuhurikiza butoosha, ni Yehova Ruhanga ‘ogwo orikuhurira okushaba.’ (Zaaburi 65:2) Baibuli neegira ngu noobaasa ‘kumwegyekyerera okushoberwa kwawe kwona, ahabw’okuba naakutaho omutima.’—1 Petero 5:7.

  •   Aha bazaire baawe n’oha ou orikubaasa kugaaniira nawe ocureire, kandi orikwetegyeka?

  •   Omunywani ou orikwesiga n’oha (yaaba ow’orwingano rwawe nari omukuru) ou orikubaasa kuhindura obwegamo bwawe?

  •   Ni nshonga ki ezi orikubaasa kugambaho butunu omu kushaba?

 2. Manyiira empinduka

 Okugaitururwa kw’abazaire baawe nikubaasa kutwariramu okuza omu ka nsya, eishomero risya, nari entaatsya nsya, nangwa n’abanywani basya. Eki buzima nikibaasa kukureetera kugira amaganya n’okushoberwa, kandi noobaasa kushusha ngu toine butooro. Niki ekirikubaasa kukuhwera kurahuka kumanyiira empinduka? Teeraho kuta omutima aha kumanyiira empinduka nsya.

  •   Okakora mpinduka ki mpango ahabw’okugira ngu abazaire baawe bakagaitururwa?

  •   Noobaasa kukora ki kumanyiira empinduka ezo?

 “Nkeega kumarwa omu muringo gwona ogu mba ndimu.”—Abafilipi 4:11.

 3. Manya okubaasa kwawe

 N’obu okugaitururwa kw’abazaire baawe kuraabe nikubaasa kukureetera amaganya maingi, nikubaasa kukuhwera kumanya okubaasa kwawe. Nikubaasa n’okukwongyera amaani. Jeremy ou abazaire be baagaituriirwe aine emyaka 13 naagira ati: “Okugaitururwa kw’abazaire bangye kukampwera kuba omuntu w’obujunaanizibwa. Niinye naabaire ndi omwana mukuru, n’ahabw’ekyo nkaba ninkira kuhwera maawe, na munyaanyazi omuto.”

Okugaitururwa kw’abazaire baawe nikubaasa kukuhiga kuba omuntu w’obujunaanizibwa omuka

  •   Ahabw’embeera y’abazaire baawe, oyetegyereize ngu oine kubaasa ki?

  •   Ni mitwarize ki ei oine kwongyeramu amaani?

 ‘Ebyahandiikirwe byona bihandiikisiibwe Ruhanga, [kandi biine omugasho gw’okuteera enshonga].’—2 Timoseo 3:16.

a Okwega ebirikukiraho, reeba ekicweka, How Can I Control My Anger?