Daniyeli 4:1-37

  • Mambo Nabukadinazori akuzindikira utongi bwa Mulungu (1-3)

  • Maloto ya mambo yakulewa bza muti (4-18)

    • Nthawe 7 zin’dzapita padzaulu pa muti wakugwesedwa (16)

    • Mulungu ni mtongi wa wanthu wentse (17)

  • Daniyeli akuthumbudzula maloto (19-27)

  • Maloto ya mambo yadayamba kukwanisika (28-36)

    • Mambo adakhala nyamsala kwa nthawe 7 (32, 33)

  • Mambo akutumbiza Mulungu wakudzulu (37)

4  “Aya ni mafala ya mambo Nabukadinazori yakuyenda kwa wanthu wa mitundu yakusiyana-siyana na bzirewedwe bzakusiyana-siyana, omwe ambakhala pa dziko lentse la pantsi yakuti: Mukhale na mtendere uzinji!  Ndikukomedwa kukuuzani bza bzizindikiro na bzakudabwisa bzomwe Mulungu Mkululetu wandicitira.  Bzizindikiro bzace mpsikulu ndipo bzakudabwisa bzace mpsamphanvu! Umambo bwace bun’dzakhala mpaka kale-kale ndipo utongi bwace bun’dzatonga mibadwo yentse.  “Ine Nabukadinazori, ndikhakhala mwakukhotcerereka m’nyumba mwangu ndipo bzinthu bzikhandifambira bwino kwene-kwene mu nyumba yangu ya mambo.  Ndidalota bzinthu bzomwe bzidandipasa mantha. Bzithunzi-thunzi na masomphenya yomwe ndidawona m’makumbukidwe mwangu pomwe ndikhadagona pakama pangu, bzikhandipasa mantha kwene-kwene.  Ndipopa ndidatonga kuti adziwi wentse wa mu Babiloniya abwere kuti adzandithumbudzulire* malotoyo.  “Pa nthawe imweyo, antsembe wakucita bzamatsenga, anyakulewalewa na mizimu, Akalideya* na anyakuvima mwakuphatisa basa nyenyezi adabwera. Pomwe ndidawauza bzomwe ndidalota, iwo alibe kukwanisa kundithumbudzulira.  Pakumalizira, Daniyeli omwe adatambira dzina lakuti Beltisazari mwakubverana na mulungu wangu, omwembo ana mzimu wa mirungu yakucena, adabwera ndipo ndidamuuza malotoyo kuti:  “‘Iwe Beltisazari, mtsogoleri wa antsembe wakucita bzamatsenga, ndikudziwa bwino kuti iwepo una mzimu wa mirungu yakucena ndipo palibe cintsintsi comwe cimbakunesa kuthumbudzula. Ndipopa ndifotokozere masomphenya yomwe ndawona m’maloto yangu na kundithumbudzulira. 10  “‘Pomwe ndikhadagona pakama pangu, ndidawona masomphenya; m’masomphenyamo ndidawona muti omwe ukhali pakati pa dziko ndipo ukhali utali kwene-kwene. 11  Mutiyo udakula ndipo udakhala wamphanvu mwakuti ntsonga yace idafika mpaka kudzulu, ndipo ukhawonekera mpaka kuphampha kwa dziko lentse la pantsi. 12  Masamba yace yakhali yakudeka ndipo ukhana bzisapo bzizinji na cakudya cizinji cakukwana wanthu wentse na bzirombo bzentse. Bzirombo bza m’thengo bzikhakhala pantsi pa mthunzi wa mutiyo, mbalame zakudzulu zikhakhala mu mthambi zace ndipo bzamoyo bzentse bzikhagumana cakudya pamwepo. 13  “‘Pomwe ndikhawona masomphenyayo ndiri gone pakama pangu, ndidawona mulindiri wakucena omwe akhabuluka kucokera kudzulu. 14  Iye adalewa mwakukuwa kwene-kwene kuti: “Gwesani mutiyo, gwatani-gwatani nthambizo, mbwezani masamba yace mucimwaza-mwaza bzisapo bzace! Bzirombo bzithawe pantsi pa mutiyo pabodzi na mbalame zakudzulu. 15  Tsono siyani tsinde na mizi yace pantsi ndipo tsindero mulimange na simbi na mkuwa* pakati pa mauswa. Tsindero limbatote na mame yakudzulu ndipo mbali yace ikhale pakati pa bzirombo na mauswa. 16  Mtima wace ucinje kuti uleke kukhala mtima wa munthu, apasidwe mtima wa cirombo ndipo papite nthawe 7. 17  Alindiri ndiwo atonga bzimwebzi ndipo anyakucena akumbira kuti wanthu wentse adziwe kuti Wapadzulu kwene-kwene ndiye Mtongi wa maumambo ya wanthu, ndipo ambapereka umambobo kwa omwe iye akufuna ndipo ambabukhazikisa napo kwa munthu omwe ngwakunyozeka kwene-kwene.” 18  “‘Yamweya ndiyo maloto yomwe ine mambo Nabukadinazori ndidalota. Tsapano iwe Beltisazari, ndithumbudzulire pakuti adziwi winango wentse wa mu umambo bwangu an’kwanisa lini kundithumbudzulira. Tsono iwepo ungakwanise kundithumbudzulira thangwe una mzimu wa mirungu yakucena.’ 19  “Pa nthawe imweyo, Daniyeli, omwe akhadapasidwa dzina lakuti Beltisazari, adadabwa kwa kanthawe ndipo adayamba kubva mantha. “Tsono mamboyo adati: ‘Iwe Beltisazari, leka kubvuma kuti malotoya pabodzi na kuthumbudzula kwace bzikucitise mantha.’ “Beltisazari adatawira kuti: ‘Imwe mbuya wangu, bzingadakhala bwino malotoya yacitikire wale omwe ambakuwengani ndipo kuthumbudzula kwace kucitikire anyamadulanthaka wanu. 20  “‘Muti omwe imwepo mudauwona, omwe udakula ucikhala wamphanvu, omwe ntsonga yace idafika mpaka kudzulu ndipo ukhawonekera pa dziko lentse la pantsi, 21  omwe masamba yace yakhali yakudeka, omwe ukhana bzisapo bzizinji na cakudya cizinji cakukwana wanthu wentse na bzirombo bzentse, omwembo bzirombo bza m’thengo bzikhakhala pantsi pa mthunzi wa mutiyo ndipo mbalame zakudzulu zikhakhala mu mthambi zace, 22  ndimwepo mambo, thangwe imwepo mwakula mucikhala wamphanvu ndipo ulemerero* bwanu bwakula bucifika kudzulu ndipo utongi bwanu bwafika mpaka kuphampha kwa dziko la pantsi. 23  “‘Ndipo mambo mudawona mulindiri wakucena omwe akhabuluka kucokera kudzulu acilewa kuti: “Gwesani mutiyo muciupfudza, tsono siyani tsinde na mizi yace pantsi ndipo tsindero mulimange na simbi na mkuwa* pakati pa mauswa. Tsindero limbatote na mame yakudzulu ndipo mbali yace ikhale pakati pa bzirombo na mauswa mpaka zipite nthawe 7.” 24  Imwe mambo, kuthumbudzula kwace n’kuku, ndipo ni lamulo la Mulungu Mkululetu lomwe lin’gwera imwepo mambo mbuya wangu. 25  Imwepo mun’dzathothedwa pakati pa wanthu ndipo mun’dzakakhala pabodzi na bzirombo bza m’thengo, mun’dzadya mauswa ninga ng’ombe ndipo mun’dzatota na mame yakudzulu. Zin’dzapita nthawe 7, mpaka pomwe mun’dzadziwa kuti Mulungu Mkululetu ndiye Mtongi wa maumambo ya wanthu ndipo ambapereka umambobo kwa omwe iye akufuna. 26  “‘Tsono pakuti adatonga kuti tsinde na mizi yace bzisale, imwepo mun’dzayamba pomwe kutonga mu umambo bwanu mukadzadziwa kuti Mulungu ndiye akutonga kudzulu. 27  Tenepo mambo, bvumani malango yangu. Siyani pikado zanu, citani bzomwe mpsabwino ndipo siyanimbo bzakuipa mucilatiza ntsisi kwa anyakusauka. Mukacita bzimwebzi, pinango bzinthu bzingapitirize kukufambirani bwino.’” 28  Bzentsenebzi bzidacitikira mambo Nabukadinazori. 29  Pomwe padapita minyezi 12, iye akhafamba padzulu pa nyumba yace ya mambo ya ku Babiloniya. 30  Ndipo mamboyo akhalewa kuti: “Kodi ngumweyu lini Babiloniya Mkulu, omwe inepano ndidaumanga na mphanvu zangu kuti mukhale nyumba ya mambo, nakuti ndilatize ulemerero na ukulu bwangu?” 31  Pomwe mamboyo akhalewalewa, kudabveka fala kudzulu lakuti: “Bvaya, iwe mambo Nabukadinazori: ‘Umambo bwacosedwa kwa iwepo, 32  ndipo un’dzathothedwa pakati pa wanthu. Un’dzakhala pabodzi na bzirombo bza m’thengo, ucidzadya mauswa ninga ng’ombe, ndipo zin’dzapita nthawe 7, mpaka pomwe un’dzadziwa kuti Mulungu Mkululetu ndiye Mtongi wa maumambo ya wanthu ndipo ambapereka umambobo kwa omwe iye akufuna.’” 33  Pa nthawe imweyoletu, mafalaya yadakwanisika kwa Nabukadinazori. Iye adathothedwa pakati pa wanthu ndipo adayamba kudya mauswa ninga ng’ombe. Thupi lace likhatota na mame yakudzulu mpaka tsisi lace lidakula ninga matengera ya mphungu ndipo ntcala zace zikhali ninga za mbalame. 34  “Kuphampha kwa nthawe imweyire, ine Nabukadinazori ndidanyang’anisa kudzulu ndipo makumbukidwe ya unthu yadayamba kundibwerera. Ndipo ndidatumbiza na kupasa ulemerero Mulungu Mkululetu, Ule omwe ambakhala na moyo mpaka kale-kale, thangwe utongi bwace bun’dzakhala mpaka kale-kale ndipo umambo bwace bun’dzatonga mibadwo yentse. 35  Wanthu wentse wakukhala pa dziko la pantsi, n’cinthu lini pakundendemeza na Iye. Ndipo iye ambacita bzomwe akufuna kwa anyankhondo wace wakudzulu na kwa wanthu wakukhala pa dziko la pantsi. Palibe munthu omwe angamutazise* kucita cinthu ciri-centse ayai kumubvunza kuti: ‘Kodi mwacita ciyani?’ 36  “Pa nthawe imweyo makumbukidwe ya unthu yadandibwerera, ndipo ulemerero bwa umambo bwangu, ukulu bwangu na ulemerero bwangu bzidabwerera kwa ine. Anyakupereka malango na nduna zangu adayamba pomwe kundikumbira nzeru, ndipo ndidapasidwa pomwe umambo bwangu ndicipasidwambo ulemu* kuposa bomwe ndikhanabo pakuyamba. 37  “Na tenepo, ine Nabukadinazori ndikutumbiza, kukuza na kupereka ulemerero kuna Mambo wakudzulu, thangwe mabasa yace yentse njacadidi, njira zace n’zakulungama, ndipo angacitise manyazi wale omwe mbakubzikuza.”

Mafala ya m'nyantsi

Ayai, “adzanditsumbudzulire.”
Limweri ni thimu la wanthu omwe akhabzibva kuti akhadziwa kuvima na kudziwa bzinthu bzakutsogolo.
Ayai, “mulimange na cakumangira ca simbi na ca mkuwa.”
Ayai, “ukulu.”
Ayai, “kobre.”
Ayai, “angaletse boko lace.”
Ayai, “ukulu.”