Genesesi 41:1-57
41 Pomwe padapita magole mawiri, Farawo adalota kuti akhadaima m’mphepete mwa mkulo wa Nilo.
2 Iye adawona ng’ombe 7 zikucoka mu mkulo wa Nilo. Ng’ombezo zikhali zakuwoneka bwino na zakunenepa ndipo zikhadya mauswa m’mphepete mwa mkuloyo.
3 Patsogolo pace iye adawona pomwe ng’ombe zinango 7 za mawonekedwe yakuipa na zakuwonda zikucokera mu mkulo wa Niloyo, ndipo izo zidaima kumbali kwa ng’ombe zakunenepa zire m’mphepete mwa mkuloyo.
4 Patsogolo pace, ng’ombe za mawonekedwe yakuipa na zakuwonda zire zidayamba kudya ng’ombe 7 zakuwoneka bwino na zakunenepa zire. Tenepo Farawo adamuka.
5 Farawo adagona pomwe, ndipo iye adalota pomwe kaciwiri. Iye adalota ngala 7 zikucoka pa mphesi ibodzi ndipo zikhali zakudzala bwino na zakukhuma.
6 Patsogolo pace zidacoka pomwe ngala zinango 7, zakupinimbira na zakuwauka na mphepo ya kumabvadzuwa.
7 Tsono ngala zakupinimbira zire zidayamba kukhudyula ngala 7 zakudzala bwino na zakukhuma zire. Tenepo Farawo adamuka ndipo adawona kuti akhalota.
8 Tsono pomwe adamuka macibese, Farawo adacita thupo kwene-kwene. Tenepo iye adacemeresa antsembe wentse wakucita matsenga wa ku Edjipito na amuna wentse wanzeru. Iye adawafotokozera maloto yaceyo, tsono palibe na m’bodziyo omwe adakwanisa kumuthumbudzulira.
9 Mkulu wa anyakupereka bzakumwa adauza Farawo kuti: “Lero ndikuzimbula pikado yangu.
10 Imwepo a Farawo mukhadakalipa na atumiki wanufe. Tenepo mudaikha m’kawoko inepano pabodzi na mkulu wa anyakuphika pau ku nyumba ya mkulu wa anyakunyang’anira alindiri.
11 Usiku bunango, ali-wentse wa ifepano adalota ndipo malotoyo yakhana mathandauzo yakusiyana.
12 Tsono kumweko kukhana tswaka linango la Cihebereu, mtumiki wa mkulu wa anyakunyang’anira alindiri. Tsono pomwe tidamuuza bza maloto yathuyo, iye adathumbudzula maloto ya ali-wentse wa ifepano.
13 Ndipo bzidacitikadi ndendende ninga momwe iye akhadatithumbudzulira. Ine ndidabwezeresedwa pa basa langu ndipo mwanzanguyo adamanikidwa pa muti.”
14 Tenepo Farawo adacemeresa Zuze, ndipo iwo adamubweresa mwakamfulumize kucokera m’kawoko mule. Iye adasenga ndebvu na tsisi lace acicinja bzakubvala bzace, ndipo adayenda kukawonekera kwa Farawo.
15 Patsogolo pace, Farawo adauza Zuze kuti: “Inepano ndalota bzinthu bzinango, tsono palibe munthu omwe akukwanisa kuthumbudzula. Ndabva kuti iwepo ungabve maloto ucikwanisa kuyathumbudzula.”
16 Tsono Zuze adatawira Farawo kuti: “Ndinembo yani ine? Mulungu ndiye omwe an’lewa bzabwino pakulewa bza imwepo a Farawo, sikuti ine.”
17 Farawo adauza Zuze kuti: “Ndalota ndikhadaima m’mphepete mwa mkulo wa Nilo.
18 Ndalota ng’ombe 7 zakuwoneka bwino na zakunenepa zikucoka mu mkulo wa Nilo, ndipo izo zikhadya mauswa m’mphepete mwa mkuloyo.
19 Patsogolo pace, ndawona pomwe ng’ombe zinango 7 zikucoka mu mkulomo. Izo zikhana mawonekedwe yakuipa ndipo zikhali zakuwonda kwene-kwene. Ndikhanati kale kuwona ng’ombe za mawonekedwe yakuipa ninga zimwezire m’dziko lentse la Edjipito.
20 Ndipo ng’ombe zakuwonda na zakuipazo zidayamba kudya ng’ombe 7 zakuyamba, zakunenepa zire.
21 Tsono pomwe izo zidadya zinzacezo, zikhawoneka lini ninga kuti zadya, pakuti zikhadawonda basi ninga pakuyamba pale. Tenepo inepano ndidadzidzimuka ndicimuka.
22 “Patsogolo pace, ndidalota ngala 7 za tirigu zikucoka pa mphesi ibodzi, ndipo ngalazo zikhali zakudzala bwino na zakukhuma.
23 Patsogolo pace ndidawona pomwe ngala zinango 7 zikucoka, zakupinimbira na zakuwauka na mphepo ya kumabvadzuwa.
24 Patsogolo pace, ngala zakupinimbirazo zidayamba kukhudyula ngala 7 zakukhuma zire. Ndafotokozera antsembe wakucita bzamatsenga, tsono palibe ne na m’bodziyo omwe wakwanisa kundithumbudzulira.”
25 Tsono Zuze adauza Farawo kuti: “Maloto yanu yentse mawiriya yana thandauzo libodzi. Mulungu wacadidi wakudziwisani imwepo a Farawo bzomwe iye an’funa kucita.
26 Ng’ombe zabwino 7, zikuimira magole 7. Mpsibodzi-bodzimbo na ngala 7 zabwino, izo zikuimira magole 7. Malotoya, thandauzo lace ndibodzi.
27 N’gombe zinomwe zakuwonda na zakuipa zomwe zidacoka mu mkulo pambuyo pa zakuyamba zire, zikuimira magole 7, ndipo ngala 7 zakusaya bzinthu zire, zakuwauka na mphepo ya kumabvadzuwa, ni magole 7 ya njala.
28 Ninga momwe ndakuuzirani kale a Farawo, Mulungu wacadidi wakuwonesani bzomwe an’funa kudzacita.
29 “Kun’dzakhala magole 7 ya phoso lizinji m’dziko lentse la Edjipito.
30 Yakadzapita magole yamweyo, kun’dzakhala pomwe magole manango 7 ya njala, ndipo magole yentse ya phoso ku Edjipito yan’dzayebwedwa. Njalayo in’dzadzonga dziko lentse lino.
31 Wanthu an’dzakumbukira lini pomwe kuti m’dzikoli mukhana cakudya cizinji, pakuti njalayo in’dzakhala ikulu kwene-kwene.
32 Imwepo a Farawo mwalota bzimwebzi kawiri thangwe Mulungu wacadidi watsimikiza kucita bzimwebzi ndipo iye an’cita bzimwebzi tsapanopapa.
33 “Tenepo imwe a Farawo, nyang’anani munthu wakuzindikira na wanzeru ndipo mumuikhe kuti akhale nyakunyang’anira dziko lentse la Edjipito.
34 Imwe a Farawo, ikhani wanthu kuti ambanyang’anire dzikoli ndipo mumbatenge mbali ibodzi pa mbali zixanu za bzakudya bza dziko la Edjipito m’magole 7 yomwe yan’dzakhala na phoso lizinji.
35 M’magole yomwe yan’dzakhala na cakudya cizinjiyo, anyakunyang’anirawo ambadzatsonkhanise cakudya acicikoya bwino m’mizinda kuti cidzakhale canu imwepo a Farawo.
36 Cakudya cimweco, cin’dzakhala cakudya m’magole 7 ya njala yomwe in’dzacitika m’dziko la Edjipito kuti wanthu na bzifuwo aleke kudzafa.”
37 Farawo na anyabasa wace adakomedwa na bzomwe Zuze adalewabzo.
38 Tenepo Farawo adabvunza anyabasa wace kuti: “Kodi tingamuwone kuponi munthu munango kuposa uyu, omwe ana mzimu wa Mulungu?”
39 Farawo adauza Zuze kuti: “Pakuti Mulungu wakudziwisa bzinthu bzentsenebzi, palibe munthu munango wakuzindikira na wanzeru ninga iwepo.
40 Iwepo un’khala nyakunyang’anira nyumba yangu ndipo wanthu wangu wentse ati ambabvere bzomwe iwepo un’lewa. Tsono inepano nin’khala mkulu kuposa iwepo thangwe ndine mambo.”
41 Ndipo Farawo adauzambo Zuze kuti: “Tsapano ndikukuikha kukhala nyakunyang’anira dziko lentse la Edjipito.”
42 Farawo adacosa mphete yakudindira ku cala cace, aciikha ku cala ca Zuze ndipo adamubvazika bzakubvala bzabwino kwene-kwene, acimubvazikambo kolar ya oro m’khosi mwace.
43 Iye adamupakiza m’ngolo yace yaciwiri yakulemekezeka yomwe akhanayo ndipo wanthu akhakuwa kutsogolo kwace kuti: “Avrékh!”* Tenepo Farawo adamuikha kukhala nyakunyang’anira dziko lentse la Edjipito.
44 Farawo adauzambo Zuze kuti: “Napo kuti Farawo ndine, palibe munthu ali-wentse omwe angacite* cinthu ciri-centse m’dziko lentse la Edjipito akasaya kubvumizidwa na iwepo.”
45 Patsogolo pace, Farawo adapasa Zuze dzina lakuti Zafenati-paneya ndipo adam’pasambo Asenati mwana wa Potifera, wantsembe wa mzinda wa Oni* kuti akhale mkazace, ndipo Zuze adayamba kunyang’anira* dziko lentse la Edjipito.
46 Zuze akhana magole 30 yakubadwa pomwe adayenda kukawonekera* kwa Farawo mambo wa ku Edjipito.
Patsogolo pace Zuze adacoka pamaso pa Farawo, ndipo adayamba kuzungira dziko lentse la Edjipito.
47 M’magole yentse 7 ya phoso yale, m’dzikolo mukhana cakudya cizinji kwene-kwene.
48 M’magole manomweyo, Zuze adapitiriza kukonkhobza cakudya centse comwe cikhabvunidwa m’dziko la Edjipito, acimbacikoya m’mizinda. Mu mzinda uli-wentse iye akhambakoya cakudya cakucokera m’minda ya pafupi na mzindayo.
49 Zuze adapitiriza kukoya cakudya cizinji kwene-kwene ndipo cakudyaco cidawanda ninga mcenga wa m’nyanza, mwakuti adasiya kucipima, thangwe angadakwanisa lini kumbacipima pakuti cikhali cizinji kwene-kwene.
50 Gole lakuyamba la njala likanati kufika, Zuze adabereka wana awiri wacimuna na Asenati, mwana wacikazi wa Potifera, wantsembe wa mzinda wa Oni.
51 Zuze adapasa mwana wace wakuyamba kubadwa dzina lakuti Manase,* pakuti adati: “Mulungu wandicitisa kuyebwa mabvuto yangu yentse na wentse wa pamui pa pai wangu.”
52 Ndipo mwana waciwiri adamupasa dzina lakuti Efraimu,* pakuti iye adati: “Mulungu wandicitisa kukhala na wana m’dziko la matsautso yangu.”
53 Tenepo magole 7 ya phoso yale yadamala m’dziko la Edjipito,
54 ndipo magole 7 ya njala yadayamba, ninga momwe Zuze akhadalewera. Njalayo idafika m’madziko yentse, tsono dziko lentse la Edjipito likhana phoso.
55 Patsogolo pace njalayo idafika m’dziko lentse la Edjipito, ndipo wanthu adayamba kudandaulira Farawo kuti awapase cakudya. Tsono Farawo adauza Aedjipito wentsewo kuti: “Ndokoni kwa Zuze ndipo kaciteni ciri-centse comwe iye an’kuuzani.”
56 Njalayo idapitiriza pa dziko lentse la pantsi. Tenepo Zuze adayamba kufungula magwangwa yentse yomwe yakhali pakati pawo acimbagulisa cakudya kwa Aedjipito, thangwe njalayo ikhadafika pakuipa kwene-kwene m’dzikolo.
57 Kuthumizira bzimwebzi, wanthu wa pa dziko lentse la pantsi adayamba kuyenda ku dziko la Edjipito kukagula cakudya kwa Zuze, thangwe njalayo ikhadafika pakuipa kwene-kwene pa dziko lentse la pantsi.
Mafala ya m'nyantsi
^ Bzikuwoneka kuti mafalaya njakuuza wanthu kuti apereke ulemu.
^ Mafala yace caiyo: “omwe angadzuse boko lace ayai mwendo wace.”
^ Ayai, “Heliyopolisi.”
^ Ayai, “kufamba-famba.”
^ Ayai, “pomwe adayamba kutumikira.”
^ Kuthandauza “Wakucitisa kuyebwa; Wakuyebwesa.”
^ Kuthandauza “Kubereka kawiri.”