BUKHU la Cibvumbulutso limbagumanika na mafala mazinji yomwe njakundendemezera. (Cibvumbulutso 1:1) Mwa ciratizo, bukhuli limbalewa bza mkazi omwe ambacemeredwa na dzina lakuti ‘Babulo Mkulu’ lomwe lidanembedwa pa mkuma pace. Mkaziyu ambalewedwa kuti adakhala pakati pa ‘mathimu ya wanthu na mitundu.’ (Cibvumbulutso 17:1, 5, 15) Pakuti palibe mkazi womwe angacite bzimwebzi, tenepo fala lakuti Babulo Mkulu ndakundendemezera. Tenepo, mkazi hule umweyu ankuimira ciyani?

Pa Cibvumbulutso 17:18, mkazi m’bodzi-bodziyu ankufotokozedwa kuti ni ‘mzinda ukulu omwe una umambo bwakutonga  wamambo wa pa dziko la pansi.’ Fala lakuti ‘mzinda’ limbaimira gulu la wanthu wakulinganizidwa. Pakuti ‘mzinda ukulu’ umweyu umbanyang’anira ‘wamambo wa pa dziko la pansi,’ tenepo mkazi wakucemeredwa na dzina lakuti Babulo Mkulu ankuthemera kukhala gulu la mphanvu ya kutsogolera dziko lense la pansi. Iwo ambacemeredwa umambo bwa pa dziko lense. Kodi ni umambo bwa mtundu wanyi? Ni umambo bwa cipembedzo. Tsapano bwerani tiwone mavesi manango mu bukhu la Cibvumbulutso momwe yankufotokozera nkhani imweyi.

Umambo bungakhale m’manja mwa wanthu wa ndale, wa malonda, ayai wa cipembedzo. Mkazi omwe ankucemeredwa na dzina lakuti Babulo Mkulu sikuti ni gulu la ndale thangwe rakuti Fala la Mulungu limbalewa kuti ni ‘wamambo wa pa dziko la pansi,’ ayai mathimu ya ndale ya pa dziko la pansi yomwe ‘yadacita naye bza upombo.’ Mkaziyu ambacita upombo mwa kumbabverana na atongi wa pa dziko la pansi na kumbacita ciri-cense kuti akwanise kukhala na mphanvu ya mautongiyo. Ni thangwe race iye ambacemeredwa ‘hule mkulu.’​—Cibvumbulutso 17:1, 2; Tiyago 4:4.

Babulo Mkulu sikuti ni wamambo wa anyamalonda thangwe rakuti ‘anyamalonda wa pa dziko la pansi,’ womwe ankuimira mathimu ya anyamalondawa an’dzamulira pomwe iye an’dzapfudzidwa. Tenepo, wense pabodzi, wamambo na anyamalonda an’dzanyang’anisa Babulo Mkulu ‘na patali.’ (Cibvumbulutso 18:3, 9, 10, 15-17) Na tenepo, mpsakubveka kulewa kuti Babulo Mkulu sikuti ni wanthu wa ndale ayai magulu ya anyamalonda, koma ni utongi bwa bzipembedzo.

Cinthu cinango comwe cinkulatiza kuti Babulo Mkulu ni gulu la bzipembedzo n’cakuti iye ambapumpsa mitundu yense na ‘bzakucita bzace bza matsenga.’ (Cibvumbulutso 18:23) Mu njira iri-yense kukhulupira bza mizimu kudacokera ku bzipembedzo mwakubverana na madimonyo, thangwe race mpsakudabwisa lini kuti Bibliya limbacemera Babulo Mkulu kuti ni ‘mbuto yakukhala madimonyo.’ (Cibvumbulutso 18:2; Bzakutonga 18:10-12) Babulo Mkulu umweyu ambafotokozedwa pomwe ambakhala ankutsutsa cipembedzo ca cadidi, mwa kuzunza ‘wapolofeta’ na ‘wanthu wakucena.’ (Cibvumbulutso 18:24) Ndipo Babulo Mkulu ambawenga kwene-kwene wale womwe ali m’cipembedzo ca cadidi mwa kuzunza mpaka kufika pa kupha wale womwe ni ‘mboni za Jezu.’ (Cibvumbulutso 17:6) Thangwe race mkazi womwe ambacemeredwa Babulo Mkulu, bzinkucita kuwonekeratu padeca kuti ambaimira bzipembedzo bzense bzakunama, kuphatanidza na bzipembedzo bzense bzomwe bzimbatsutsana na Yahova Mulungu.