Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

MSOLO 6

Kodi Munthu Akafa Ambayenda Kuponi?

Kodi Munthu Akafa Ambayenda Kuponi?

1-3. Kodi ni mibvunzo iponi yomwe wanthu ambacita pakulewa bza infa, ndipo kodi bzipembedzo bzinango bzimbaitawira tani?

BIBLIYA limbapicira kuti in’dzafika nsiku yomwe ‘infa in’dzawoneka lini pomwe.’ (Cibvumbulutso 21:4) Mu Msolo 5, tidapfunza kuti cakulombolera cidacitisa kuti tidzakhale na moyo wamuyaya. Tsono wanthu akadapitiriza kufa. (Mpalizi 9:5) Tenepo, m’bodzi mwa mibvunzo yakufunika kwene-kwene omwe timbabzibvunza ngwakuti, Kodi n’ciyani cimbacitika tikafa?

2 Mtawiro wa mbvunzoyu ngwakufunika, maka-maka tikaferedwa munthu omwe timbamufuna. Tingabzibvunze kuti: ‘Kodi iye wayenda kuponi? Kodi iye ankutiwona? Kodi iye angatithandize? Kodi tin’dzamuwona pomwe?’

3 Bzipembedzo bzimbatawira mibvunzoyi mu njira zakusiyana-siyana. Bzinango bzimbapfunzisa kuti penu ndimwe munthu wabwino, mun’dzayenda kudzulu ndipo penu ndimwe munthu wakuipa, mun’kapsa ku moto. Bzinango bzimbalewa kuti mukadzafa mun’dzasanduka mzimu ndipo mun’dzakakhala na anyamuya wanu. Ndipo bzinango bzimbalewa kuti mukafa mumbayeruzidwa, mucikabadwa pomwe ninga munthu munango, kumuka tsowa ayai kusanduka cirombo.

4. Kodi ni nfundo iponi yomwe bzipembedzo bzimbapfunzisa pakulewa bza infa?

4 Bzingawoneke ninga kuti bzipembedzo bzimbapfunzisa nfundo zakusiyana; koma pafupi-fupi bzense bzimbapfunzisa nfundo ibodzi-bodzi yakuti munthu akafa, mzimu wace umbapitiriza kukhala na moyo. Kodi bzimwebzi n’cadidi?

KODI MUNTHU AKAFA AMBAYENDA KUPONI?

5, 6. Kodi n’ciyani cimbacitika tikafa?

5 Yahova ambadziwa bzomwe bzimbaticitikira tikafa, ndipo iye ambatiuza kuti munthu akafa, moyo wace umbamala. Tenepo munthu akafa, bzakukumbuka bzace na nzeru bzimbapitiriza lini kukhala na moyo ku mbuto inango. * Tikafa timbakwanisa lini kuwona, kubva, ne kukumbuka cinthu ciri-cense.

6 Mambo Salomau adalewa kuti ‘anyakufa an’dziwa lini cinthu na cibodzico.’ Iwo angafune lini ayai kuwenga munthu, ndipo ku thenje komwe ambayenda ‘kulibe mabasa, ne kukumbuka bzakucita, ne cidziwiso ne nzeru.’ (Werengani Mpalizi 9:5, 6, 10.) Ndipo pa Psalymo 146:4 pambatiuza kuti munthu akafa, ‘bzakukumbuka bzace’ bzimbafambo.

BZOMWE JEZU ADALEWA PA NKHANI YA INFA

Yahova adalenga wanthu kuti akhale na moyo wamuyaya pa dziko la pansi

7. Kodi Jezu adandendemeza infa na ciyani?

7 Pomwe Lazaro, xamwali wakufunidwa wa Jezu adafa, iye adauza anyakupfunza wace kuti: ‘Lazaro xamwali wathu, adagona.’ Koma Jezu akhathandauza lini kuti Lazaro akhapuma. Patsogolo pace Jezu adawauza kuti: ‘Lazaro wafa.’ (Juwau 11:11-14) Tenepo, Jezu adandendemeza infa na tulo. Iye alibe kulewa kuti Lazaro akhadayenda kudzulu ayai akhana anyamuya wace. Ndipo iye alibe kulewa kuti Lazaro akhazunzidwa ku moto, akhadamuka tsowa ayai kusanduka cirombo, ne, koma bzikhali ninga kuti Lazaro akhadagona tulo tukulu. Bzinembo bzinango bzimbandendemeza infa na tulo. Bibliya limbalewa kuti pomwe Sitefano adaphedwa, ‘iye adagona mu infa.’ (Mabasa 7:60) Mpostolo Paulo adalewambo kuti Akristau winango ‘akhadagona kale mu infa.’—1 Wakolinto 15:6.

8. Kodi timbadziwa tani kuti Mulungu alibe kulenga wanthu kuti ambafe?

8 Kodi Mulungu adalenga Adamu na Eva kuti pambuyo pace adzafe? Nee! Yahova adawalenga kuti akondwe na moyo wakusaya kumala na thanzi labwino, ndipo adapasa wanthu cikhumbo cakukhala na moyo kwa muyaya. (Mpalizi 3:11) Abereki ambafuna lini kuwona wana wawo acikalamba na kufa, ndipo Yahova ambabvambo bzibodzi-bodzi na ifepano. Tsono penu Mulungu adatilenga kuti tikhale kwamuyaya, n’thangwe ranyi timbafa?

THANGWE RANYI TIMBAFA?

9. Thangwe ranyi lamulo lomwe Yahova akhadapasa Adamu na Eva likhali lakusaya kunesa kulibvera?

9 Mu zunde la Edeni, Yahova adauza Adamu kuti: ‘Pa miti yense m’mundamu umbadye na mtima wense. Koma, muti wakudziwisa cabwino na cakuipa, bzin’funika lini kuudya, thangwe nsiku yomwe un’dzaudya, cadidi un’dzafa.’ (Ciyambo 2:9, 16, 17) Lamuloli likhali lini lakunesa kulibvera, ndipo Yahova akhana ugo bwakuuza Adamu na Eva bzomwe n’bzabwino na bzakuipa. Mwakubvera Yahova, iwo angadalatiza kuti ambalemekeza utongi bwace. Iwo angadamulatizambo kutenda kwawo pa bzinthu bzomwe akhadawapasa.

10, 11. (a) Kodi Sathani adapumpsa tani Adamu na Eva? (b) Thangwe ranyi pakhalibe mathangwe yakukhululukira Adamu na Eva pa bzomwe iwo adacita?

10 Mpsakupasa nsisi kuti Adamu na Eva adasankhula kusiya kubvera Yahova. Sathani adabvunza Eva kuti: ‘Kodi n’cadidi kuti Mulungu adalewa kuti lekani kudya cisapo ca muti na ubodziyo wa m’zundemu?’ Eva adatawira kuti: ‘Bzisapo bza miti yense ya m’zundemu adatiuza kuti timbadye. Koma bza cisapo ca muti omwe uli pakati pa zunde, Mulungu adatiuza kuti: “Lekani kudya bzisapo bzace, ne na kubzikhuyako, kuti muleke kufa.”’—Ciyambo 3:1-3.

11 Sathani adati: ‘Cipo! Mun’dzafa lini. Iye Mulunguyo akudziwa kuti, nsiku yomwe mun’dzacidyayo, maso yanu yan’dzafungukiratu, mucidzakhala ninga Mulungu, mucidziwa bzabwino na bzakuipa.’ (Ciyambo 3:4-6) Sathani akhafuna kucitisa Eva kukumbuka kuti iye angadambabzisankhulira yekha bzomwe mpsabwino na bzakuipa, ndipo adamunamiza pa bzomwe bzingadadzamucitikira ataleka kubvera Mulungu. Sathani adauza Eva kuti angadafa lini, tenepo Eva adadya cisapoco ndipo pambuyo pace adakapasambo mwamuna wace. Adamu na Eva akhadziwa kuti Yahova akhadawauza kuti aleke kudya cisapoco, tenepo, pomwe iwo adadya cisapoco, iwo adasankhula kusiya kubvera lamulo lakubveka bwino na lakusaya kunesa. Mwa kudya cisapoco, iwo wadalatiza kuti akhalemekeza lini Baba wawo wa kudzulu walufoyi. Tenepo pakhalibe mathangwe yakuwakhululukira pa bzomwe iwo adacitabzo!

12. Kodi Yahova adabva tani pomwe Adamu na Eva adasiya kumubvera?

12 Mpsakupasa nsisi kuti abereki wathu wakuyamba alibe kulatiza ulemu kwa Mulengi wawo! Kodi mungabve tani bzicikhala kuti mudaphata basa mwa mphanvu kuti mulere mwana wanu wacimuna na wacikazi ndipo pambuyo pace, iwo ankukupandukirani ndipo ankucita bzinthu bzakusiyana na bzomwe mukhadikhira? Kodi bzingakuwaweni lini?

Adamu adacokera ku pfumbi, ndipo iye adabwerera pomwe kupfumbiko

13. Kodi Yahova akhathandauza ciyani pomwe adalewa kuti ‘kupfumbiko un’dzabwerera’?

13 Pomwe Adamu na Eva adasiya kubvera, iwo adaluza mwayi wakukhala na moyo wakusaya kumala. Yahova adauza Adamu kuti: ‘Thangwe iwepo ndiwe pfumbi, ndipo kupfumbiko un’dzabwerera.’ (Werengani Ciyambo 3:19.) Bzimwebzi bzinkuthandauza kuti Adamu angadakhala pomwe pfumbi, ninga momwe akhaliri anati kulengedwa. (Ciyambo 2:7) Adamu ataphonya, iye adafa ndipo kukhalibe pomwe.

14. Thangwe ranyi timbafa?

14 Adamu na Eva angadabvera Mulungu, iwo angadakhala ana moyo mpaka pano. Koma pomwe adaleka kumubvera, iwo adaphonya ndipo adafa. Pikado iri ninga nthenda ikulu yomwe tidatambira kucokera kwa abereki wathu wakuyambirira. Tensenefe tidabadwa na pikado, ndipopa timbafa. (Waroma 5:12) Koma Mulungu akhafuna lini kuti wanthu ambafe, ndipo Bibliya limbalewa kuti infa ni ‘nyamadulanthaka.’—1 Wakolinto15:26.

CADIDI CAKULEWA BZA INFA CIMBATITSUDZULA

15. Kodi cadidi cakulewa bza infa cimbatitsudzula tani?

15 Cadidi cakulewa bza infa cimbatitsudzula ku bzipfunziso bzizinji bzakunama. Bibliya limbatipfunzisa kuti anyakufa ambabva lini kuwawa, tingalalewe lini nawo, ndipo iwo angalalewe lini nafe. Tingawathandize lini, ndipo iwo angatithandizembo lini. Iwo angaticite lini cakuipa, tenepo tin’funika lini kuwagopa. Tsono, bzipembedzo bzizinji bzimbapfunzisa kuti anyakufa ambayenda kukakhala ku mbuto inango, nakuti tingawathandize tikalipira kobiri kwa ansembe ayai atsogoleri wa bzipembedzo. Tsono tikadziwa cadidi cakulewa bza infa, timbapumpsidwa lini na bzipfunziso bzakunamabzi.

16. Kodi bzipembedzo bzizinji bzimbapfunzisa ciyani pakulewa bza anyakufa?

16 Sathani ambaphatisa basa cipembedzo cakunama kuti atinamize na kuticitisa kukumbuka kuti anyakufa ambapitiriza kukhala na moyo. Mwa ciratizo, bzipembedzo bzinango bzimbapfunzisa kuti tikafa, mzimu umbapitiriza kukhala na moyo ku mbuto inango. Kodi cipembedzo canu cimbakupfunzisani bzimwebzi, ayai cimbakupfunzisani bzomwe Bibliya limbalewa pa nkhani ya anyakufa? Sathani ambaphatisa basa kunama kuti apambuse wanthu kwa Yahova.

17. Thangwe ranyi cipfunziso cakuti wanthu wakuipa akafa ambayenda kukatenthedwa ku moto cimbatukwanisa Yahova?

17 Bzipfunziso bza bzipembedzo bzizinji mpsakusunamisa kwene-kwene. Mwa ciratizo, bzinango bzimbapfunzisa kuti wanthu wakuipa ambayenda kukatenthedwa ku moto kwa muyaya. Cipfunziso cimweci cimbatukwanisa Yahova. Iye angabonerese lini wanthu mu njira imweyi! (Werengani 1 Juwau 4:8.) Kodi imwepo mungamuwone tani munthu omwe ambalanga mwanace mwa kutentha manja yace pa moto? Imwepo mungawone kuti ni munthu wakuipa kwene-kwene, ndipo mungafune lini na kumudziwako. Sathani an’funa kuti timbamuwone tenepo Yahova!

18. Thangwe ranyi tin’funika lini kugopa anyakufa?

18 Bzipembedzo bzinango bzimbalewa kuti wanthu akafa, iwo ambasanduka mizimu, ndipo bzimbapfunzisa kuti tin’funika kumbalemekeza na kugopa mizimuyo, thangwe iyo ingakhale axamwali ayai anyamadulanthaka wathu. Wanthu azinji ambakhulupira gunkha limweri. Tenepo iwo ambagopa anyakufa, ndipo ambawalemekeza ayai kuwanamata m’mbuto mwa Yahova. Tsono kumbukirani kuti anyakufa ambabva lini cinthu ciri-cense, tenepo tin’funika lini kuwagopa. Yahova ni Mulengi wathu. Iye ni Mulungu wacadidi, ndipo tin’funika kunamata iye yekha.—Cibvumbulutso 4:11.

19. Kodi kudziwa cadidi cakulewa bza infa kumbatithandiza tani?

19 Kudziwa cadidi cakulewa bza infa, kumbatitsudzula ku bzipfunziso bza bzipembedzo bzakunama, ndipo cadidici cimbatithandiza kubvesesa mapiciro yabwino ya Yahova yakulewa bza moyo wathu na tsogolo lathu.

20. Kodi tin’dzapfunza ciyani mu msolo wakutewera?

20 Kale-kale m’mbuyomu, mtumiki wa Mulungu wakucemeredwa Djobi adabvunza kuti: ‘Kodi munthu akafa angakhale pomwe na moyo?’ (Djobi 14:14) Kodi mpsakukwanisika kuti munthu wakufa akhale pomwe na moyo? Tin’dzawona mtawiro wakukondwesa omwe Mulungu ambatipasa m’Bibliya mu msolo wakutewerayu.

^ ndi. 5 Wanthu winango ambakhulupira kuti munthu akafa, mzimu wace umbapitiriza kukhala na moyo. Tsono kuti mudziwe bzizinji, onani Mafala Yakuthumizira 17 na 18.