Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YA PA TSAMBA LAKUYAMBA | THANGWE RANYI TIN’FUNIKA KUKHALA WAKUKHULUPIRIKA

Thangwe Ranyi n’kwa Bwino Kukhala Wakukhulupirika?

Thangwe Ranyi n’kwa Bwino Kukhala Wakukhulupirika?

‘Pakuti timbakhulupira kuti tina cikumbu-mtima cakulungama, thangwe tinkufuna kucita bzinthu bzense mwa cirungamo.’—Wahebereu 13:18.

M’Bibliya, fala lakuti “kukhulupirika” mu cigirego limbasanduliziridwa kuti cinthu cabwino. Fala limweri lingathandauzembo cinthu cabwino kwene-kwene koma mu makhalidwe.

Akristau wambaphatisisa mwa mphanvu mafala yakufulizidwa na mpostolo Paulo yakuti: ‘Thangwe tinkufuna kucita bzinthu bzense mwa cirungamo.’ Kodi kucita bzimwebzi kumbaphatanidza ciyani?

NKHONDO YA MKATI MWA MTIMA

Wanthu azinji wambabziwona pa supedyo macibese yali-yense pomwe wakanati kuyenda kuna wanthu winango. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti iwo ambafuna kuti wawoneke bwino. Tsono pana cinthu cakufunika kwene-kwene kuposa kagwatidwe ka tsisi katsapano ayai kabvalidwe katsapano. Tsono kulewa cadidi, unthu bwathu bwa mkati bungathumizire ayai kucepswa mawonekedwe yathu yakunja.

Mafala ya Mulungu yambatitsimikizira kuti mwacibadwa timbafuna kucita bzinthu bzakuipa. Pa Ciyambo 8:21 pambalewa kuti: ‘Pakuti mtima wa wanthu ngwakuipa kuyambira pa ubwana bwace.’ Tenepo, kuti tikhale wakukhulupirika, tin’funika kumenya nkhondo kuti tireke kukhala na bzikhumbo bzakufuna kucita bzinthu bzakuipa. Pakulewa bza nkhondo yomwe mpostolo Paulo adaimenya iye adalewa kuti: ‘Mu mtima mwangu ndimbakondwa kwene-kwene na cakutonga ca Mulungu, koma ndimbawona lamulo linango m’thupi mwangu linkumenyana na lamulo la m’makumbukidwe yangu, licindikhalisa kapolo wa lamulo la pikado lomwe liri m’thupi mwangu.’—Waroma 7:22, 23.

Mwa ciratizo, pakuti mitima yathu imbatilimbisa kucita bzinthu bzakuipa,tenepo cibadwa cakufuna kucita bzinthu bzacinyengo cimbakhala ca mphanvu kwene-kwene. N’thangwe race tin’funika kutcenkha kukhala kapolo wa mtima wathu. Ifepano tin’funika kucita cakusankhula pa nkhani iri-yense. Pomwe tin’sankhula kulamba makumbukidwe yakuipa, tingakhale wakukhulupirika, napo tinkukhala na wanthu wakusaya kukhulupirika.

KUNDANI NKHONDO YA CINYENGO

Kuti tikhale munthu wakusaya cinyengo tin’funika kukuza makhalidwe yabwino. Koma bzimbakhala bzakupasa nsisi kuti wanthu azinji wambakhala wankutaya nthawe yawo pa kusankhula bzakubvala bzomwe wabvale m’mbuto mwa kukumbukira kukhala na makhalidwe yabwino. Bzakutewera bzace, iwo wambawona cinyengo kukhala cakufunika ninga njira yakucokera pa bzakucitika bzomwe iwo wali. Bukhu linango lakuti The (Honest) Truth About Disonesty lidati: “Ifepano timbacita cinyengo mu njira ya kuti wanthu wambatiwona ninga wanhtu wakukhulupirika.” Kodi yalipo malango yakukhulupirika yomwe yangatithandize ifepano kucita cakusankhula cabwino, penu kucita pang’ono khalidwe la cinyengo n’kwakubvumizika? Bzakukondwesa mpsakuti yalipo.

Wanthu azinji pa dziko lense wadazindikira kuti Bibliya limbathandiza kwene-kwene pa nkhani imweyi. Bibliya limbalewa bza makhalidwe yabwino kuposa bukhu liri-lense. (Psalymo 19:7) Limbapereka malango yakukhulupirika ninga malango ya malowozi, ya basa, ya cikhalidwe, na ya uzimu. Iro lakhala la kukhulupirika kuyambira kale-kale. Malamulo yace na mitemo yace yankupitiriza kuphata basa kwa magulu yense ya wanthu, mitundu na madzinza. Mwa kupfunza Bibliya, na kumbakumbukira bzomwe tinkupfunzabzo, na kumbaphatisa basa malango yace, bzingatithandinze kukhala na mtima wakusaya cinyengo na wakulungama.

Napo bziri tenepoyo bzingakhale bzakusaya kunesa kukhala wa cinyengo kuposa kukhala na cidziwiso ca m’Bibliya. Thangwe rakuti tinkukhala m’dziko la makhalidwe ya kuipa kwene-kwene ndipo mphanvu yakutikwewa kuti ticite makhalidwe yakuipaya nja mphanvu kwene-kwene. N’thangwe race tin’funika kumbapemba kwa Mulungu kuti atithandize. (Wafiripo 4:6, 7, 13) Tikacita bzimwebzi, bzin’dzatithandiza kukhala wakulimba mtima pa kukhotcerera comwe n’cabwino ndipo tin’dzakhalambo wakusaya cinyengo m’bzinthu bzense.

BZISIMBO BZAKUKHALA WAKUKHULUPIRIKA

Hitoshi, omwe tamulewa pa nkhani yakuyambirira ule, adagumana phindu la kudziwika ninga nyabasa wakukhulupirika. Iye nsiku zino ankuphatira basa bwana omwe ambakomedwa na khalidwe lace lakusaya cinyengo. Hitoshi adalewa kuti: “Ndine wakukomedwa kwene-kwene, thangwe ndidagumana basa labwino lomwe limbandicitisa kuti ndipitirize kukhala na cikumbu-mtima cakucena.”

Winango bzidawacitikirambo bzibodzi-bodzibzo. Mbatiwoneni bziratizo bzinango bza wanthu womwe wadagumanambo phindu thangwe la kuphatisa basa mitemo ya m’Bibliya pa nkhani ya kusaya “kukhala wacinyengo m’bzinthu bzense.”

  • Cikumbu-mtima Cakucena

    “Ndidasiya kupfunza pomwe ndikhana magole 13 ya kubadwa kuti ndikaphate basa na mbava. Ninga bzakutewera bzace, pafupifupi bzinthu bzangu bzense ndidabzigumana thangwe ra kuphatisa basa cinyengo. Patsogolo pace, ndidalowodwa, inepano na mwamuna wangu tidayamba kupfunza Bibliya na Mboni za Yahova. Ifepano tidapfunza kuti Yahova * Mulungu ambawenga kwene-kwene cinyengo tenepo ifepano tidasankhula kucinja makhalidwe ya moyo wathu. Mu gole la 1990 tidasankhula kubzipereka kwa Yahova mwa kubatizidwa ticikhala Mboni za Yahova.”—Mimwani 6:16-19.

    “M’mbuyomu m’nyumba mwangu mukhadadzala na bzinthu bza kuba tsono nsiku zino mulibe ne na cibodzico; ndipo bzimwebzi bzimbandicitisa kukhala na cikumbu-mtima cakucena. Bzimbakhala bzakudekeza kwene-kwene pa kuyenda ku kagona usiku buli bwense pakudziwa kuti Yahova ambadekedwa nane.”—Cheryl, Irlanda.

    “Bwana wangu pomwe adadziwa kuti inepano ndalamba kutambira kobiri ya bobobo na munthu omwe ambagula bzinthu bzathu iye adalewa kuti: ‘Mulungu wako acitise kuti iwepo upitirize kukhala munthu wakukhulupirika kwene-kwene! N’cisimbo cikulu kwene-kwene kukhala na munthu ninga iwepo pa basa pano.’ Kukhala wa kukhulupirika m’bzinthu bzense, bzimbandicitisa kukhala na cikumbu-mtima ca kucena kwa Yahova Mulungu. Ndipo bzimbandithandizambo kulimbisa banja langu na wanthu winango kucita bzibodzi-bodzibzo.”—Sonny, Hong Kong.

  • Mtendere wa mu mtima

    “Inepano ndimbaphata basa ku Banco internacional. Basa limweri limbacitisa kuti kukhulupirika ukusiye kumbali na cakulinga cakuti ukhale na kobiri zizinji. Nkhani yomwe imbakhala inkulewedwa njakuti: ‘Kodi pana kuphonyeka kukhala wa kusaya kukhulupirika pang’ono penu bzimwebzi bzimbathandiza kuti munthu ukhale na kobiri zizinji ndipo na kuyendesa patsogolo Cuma?’ Koma kukhala wakukhulupirika, kumbabweresa mtendere wa mu mtima. Ndine wakutsimikiza kupitiriza kukhala wakukhulupirika bziribe basa na bzomwe bzibwerebzo. Mabwana yangu yambadziwa kuti inepano ndingawanamize lini ne kuwanamizira.”—Tom, Estados Unidos.

  • Timbakhala Wakulemekezeka

    “Nyakundinyang’anira wangu adandiuza kuti ndiname pakulewa bza bzinthu bzomwe bzidasaika kubasa. Pomwe mbava zidaphatidwa, bwana adanditenda kwene-kwene thangwe ra kukhulupirika kwangu. Kukhala wakukhulupirika mu dziko la cinyengo kumbafunika kulimba mtima. Koma pa kumalizira pace, timbakhala wakukhulupiriridwa na kulemekezedwa na anzathu.”—Kaori, Japão.

Kukhala na cikumbu-mtima cakucena, mtendere wa mu mtima, na kumbakhala wakulemekezeka—mabai-bai yamweya yambalatiza kuti kukhala munthu wakukhulupirika ni kwabwino. Kodi imwepo munkutawiriza lini bzimwebzi?

^ ndi. 18 Yahova ni dzina la Mulungu lakugumanika mʼBibliya.