Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Mzimu wa Mulungu Umbacitira Umboni Pabodzi na Mzimu Wathu

Mzimu wa Mulungu Umbacitira Umboni Pabodzi na Mzimu Wathu

‘Mzimuyo, umbacitira umboni pabodzi na mzimu wathu, kuti ndife wana wa Mulungu.’​—WAR. 8:16.

NYIMBO: 109, 108

1-3. Kodi n’ciyani comwe cidacitika pa nsiku yakupambulika ya Pentekosite ya 33 EC, ndipo bzimwebzi bzidakwanirisa tani polofesiya yomwe ikhadalewedweratu m’Bibliya? (Onani cithunzi-thunzi cakuyambirira.)

YAKHALI macibese ya nsiku ya mdzinga, ca ku ma 9 ora. Imweyi ikhali nsiku yakupambulika kwa wense womwe wakhadakonkhana mu Jeruzalemu. Kukhana madyo, ndipo ikhalimbo nsiku ya malinkhuma. Nsembe zomwe zikhaperekedwa macibese yali-yense zikhadamala kale kuperekedwa mu tempwlo. Pa nthawe imweyi wanthu wakhakondwa kwene-kwene pomwe mkulu wa ansembe akhakonzekera kuti apereke mphaso ya mikate miwiri yakukonzedwa na trigu yakubvunidwa tsapanopa m’munda. (Mwam. 23:15-20) Nsembe imweyi cikhali cizindikiro cakuti nthawe yakubvuna trigu yayamba. Likhali gole la 33 EC, ndipo ikhali nsiku ya Pentekosite.

2 Pomwe bzinthu bzensenebzi bzikhacitika ku tempwlo, cinthu cakufunika kwene-kwene cikhadasala pang’ono kucitika, sikuti ku tempwloko, koma m’cipinda ca padzulu ca nyumba yomwe ikhali mu mzinda. Thimu la Akristau wakukwana 120 womwe wakhadatsonkhana pabodzi, ‘adapitiriza kupemba.’ (Mab. 1:13-15) Bzomwe bzikhadasala pang’ono kucitikabzi bzikhaimira bzomwe mkulu wa ansembe akhacita pa Pentekosite iri-yense, ndipo bzimwebzi bzikhakwanisa polofesiya yomwe ikhadalewedwa na mpolofeta Djoweri pa magole 800 pomwe mafalaya yakhadalewedwa. (Djow. 2:28-32; Mab. 2:16-21) Kodi cinthu comwe cikhafunika kucitikaci cikhali cakufunika tani?

3 Werengani Mabasa 2:2-4. Mzimu wakucena udathululidwa pa thimu la Akristau womwe wakhadakonkhana m’cipinda ca padzulu. (Mab. 1:8) Iwo wadayamba kumbalewa mapolofesiya, ayai kucitira umboni pa bzinthu bzomwe akhadawona na kubva. Kwa wanthu womwe wakhadakonkhana mwa kamfulumizewo, mpostolo Pedru adawafotokozera bzomwe bzikhadamala kucitikabzo. Iye adawafotokozera wanthuwo kuti: ‘Kungulani, ndipo munthu ali-wense atambire batismo, m’dzina la Jezu Kristu, kuti mulekereredwe pikado zanu mukacita bzimwebzo mun’dzatambirambo mzimu wakucena fovolo.’ Wanthu wakukwana 3.000 womwe wadauzidwawo wadabvuma ndipo wadabatizidwa wacidzozedwa na mzimu wakucena womwe akhadauzidwa kuti wangadautambira.​—Mab. 2:37, 38, 41.

4. (a) Thangwe ranyi bzomwe bzidacitika pa Pentekosite 33 EC mpsakufunika kwene-kwene? (b) Kodi nthawe ya bzakucitika bzimwebzi ikhathandauza ciyani? (Onani kuphampha kwa mafala ya m’nyansi.)

4 Thangwe ranyi Pentekosite ya 33 EC njakufunika kwene-kwene kwa ifepano? Sikuti thangwe ra bzomwe bzidacitika mu tempwlo ya ku Jeruzalemu. Koma thangwe rakuti Jezu ninga mkulu wa ansembe adabwera kudzakwanirisa polofesiya imweyi. [1] Mkulu wa ansembe adapereka mikate miwiri yakuimira, kwa Yahova nsiku imweyire. Mikate miwiri yakuikhidwa bzakufufumisa yomwe idaperekedwa mu tempwlo ikhaimira anyakupfunza wakudzozedwa wapsa womwe wakhadacokera kwa wanthu wakuperewera kukakhala wana wakufuwidwa wa Mulungu. Tenepo, njira idafungulidwa kukhala ‘bzisapo bzakuyambirira’ mwa wana wa wanthu, kuti wayende kudzulu na kukaphatanidzidwa mu Umambo bomwe bun’dzabweresa bzisimbo bzakusaya kulewengeka kwa wanthu wakubvera womwe wan’dzakhala pansi pano. (Tiy. 1:18; 1 Pe. 2:9) Tenepo penu cidikhiro cathu n’cakukakhala kudzulu na Jezu ayai cakukhala m’paraizo pansi pano kwa muyaya, moyo wathu ngwakutokonyedwa kwene-kwene na bzakucitika bza nsiku imweyire!

KODI KUDZOZA KUMBACITIKA TANI?

5. Timbadziwa tani kuti wakudzozedwa wense walibe kudzozedwa mu njira ibodzi-bodzi?

5 Imwepo mungadakhala m’bodzi wa anyakupfunza omwe akhana kalirime ka moto kakugaka pa msolo panu, imwepo mungadaiyebwa lini nsiku imweyire. Ndipo mungadapenukire lini kuti imwepo mwadzozedwa na mzimu wakucena, maka-maka bzingadakhala kuti mwatambira mphaso ya fovolo ya kulewa-lewa cirewedwe cacilendo. (Mab. 2:6-12) Tsono, kodi bzin’funa kulewa kuti wense wadadzozedwa na mzimu wakucena wadadzozedwa mu njira ibodzi-bodzi ninga momwe bzikhadacitikira na thimu lakuyambirira la anyakupfunza 120 wale? Mtawiro ngwakuti ne. Wanthu winango womwe wakhali mu Jeruzalemu wadadzozedwa na mzimu wakucena pa nsiku yawo ya batismo. (Mab. 2:38) Iwo walibe kukhala na kalirime ka moto pa msolo pawo. Kuthumizira bzimwebzo sikuti Akristau wense wadatambira mzimu wakucena pa batismo yawo. Msamariya munango adadzozedwa mwa mzimu wakucena pambuyo pa batismo yace. (Mab. 8:14-17) Kumbali inango, bzinthu bzakusaya kucitika kawiri-kawiri bzidacitikira Korneliyo na wa m’nyumba yace, iwo wadadzozedwa na mzimu wakucena napo akhanati kubatizidwa.​—Mab. 10:44-48.

6. Kodi anyakudzozedwa wense wambatambira ciyani, ndipo bzimwebzi bzimbawatokonya tani?

6 Tenepo wense walibe kudzozedwa mu njira ibodzi-bodzi. Winango wadatambira mcemo wakuyenda kudzulu mwadzidzidzi, koma winango bzidacitika pang’ono-pang’ono. Tsono bziribe basa momwe munthu bzidamucitikirira, koma nyakudzozedwa ali-wense angacite ninga momwe Paulo adalewera kuti: ‘Koma pambuyo pa imwepo kukhulupira, imwepo mudanembedwa cizindikiro mwa mzimu wakucena wakupiciridwayo, omwe ni cizindikiro ca utaka bwathu.’ (Wayef. 1:13, 14) Kutambira mzimu wakucena umweyu kuli ninga citsimikizo ca bzomwe bzinkubwera kutsogolo. Ndipo Mkristau ali-wense wakudzozedwa ambakhala na citsimikizo m’mtima mwace cakuti iye wadzozedwadi na mzimu wakucena.​—Werengani 2 Wakolinto 1:21, 22; 5:5.

7. Kodi Mkristau ali-wense wakudzozedwa an’funika kucita ciyani kuti adzatambire mabai-bai ya kudzulu?

7 Kodi Mkristau omwe watambira cizindikiroci angawone kuti anaco kale cidikhiro cakuyenda kudzulu? Mtawiro ngwakuti ne. N’cadidi kuti munthu umweyu wacemeredwa. Koma bzakuti iye an’dzatambira mabai-bai yace ayai ne, bzinkuthemba kukhulupirika kwace pa mayezo ya kucemeredwa kwaceko. Mpostolo Pedru adafotokoza kuti: ‘Pa thangwe limweri abale, citani ciri-cense cakuthemera kuti mupitirize kukhala wakukhulupirika, na cakulinga cakuti mukhale m’bodzi wa wanthu womwe Mulungu ankuwacemera na kuwasankhula, pakuti mukapitiriza kucita bzimwebzi, mun’dzatazira lini ne na pang’onopo. Tenepo mukacita bzimwebzo, an’dzakufungulirani msuwo kuti mupite mu umbiri bwa umambo bwakusaya kumala bwa mbuya na mpulumusi wathu Jezu Kristu.’ (2 Pe. 1:10, 11) Mkristau ali-wense wakudzozedwa an’funika kupitiriza kukhala wakukhulupirika, akasaya kucita tenepo, cidikhiro cace cakuti akakhale kudzulu cin’dzaphata lini basa.​—Waheb. 3:1; Cibv. 2:10.

KODI MUNTHU ANGADZIWE TANI KUTI WADZOZEDWA?

8, 9. (a) Thangwe ranyi atumiki azinji wa Mulungu wambawona nkhani ya kudzoza kukhala yakunesa kuibvesesa? (b) Kodi munthu angadziwe tani kuti wadzozedwadi?

8 Atumiki azinji wa Mulungu nsiku zino ambawona kuti nkhani yakudzoza imbakhala ya kunesa kuibvesesa, inde iyo njakunesadi kuibvesesa. Ni bzinthu lini bzomwe anyakudzozedwawo wambacita kuyezeza. Pakuti cakulinga ca Mulungu cikhali cakuti wanthu wakhale na moyo pansi pano. (Ciy. 1:28; Psal. 37:29) Kusankhula wanthu kuti wakatonge kudzulu ninga wamambo na atongi bzikhali lini makonzedwe ya Mulungu. Yamweya ni makonzedwe yakupambulika yomwe bzikhafunika lini kukhala tenepoyo. Kucemeredwa kumweku kumbacinja bzinthu bzizinji ninga makumbukidwe, kawonedwe ka bzinthu na cidikhiro ca munthuyo pomwe iye wadzozedwa.​—Werengani Wayefezo 1:18.

9 Tsono munthu angadziwe tani kuti iye wadzozedwadi, na kuti watambiradi cizindikiro cakupambulika? Mtawiro wakubveka bwino timbaugumana pa mafala yomwe Paulo adanembera abale wakudzozedwa wa ku Roma, pakulewa kuti ‘wakucemeredwa kukhala wakucena’. Iye adawauza kuti: ‘Pakuti mulibe kutambira mzimu wa ukapolo wakuyambisa mantha, koma mudatambira mzimu wakuti mukhale wana, ndipo na mzimu umweyo timbakuwa kuti: “Abba, Baba!” Mzimuyo, umbacitira umboni pabodzi na mzimu wathu, kuti ndife wana wa Mulungu.’ (War. 1:7; 8:15, 16) Mwacigwatho, tingalewe kuti mzimu wa Mulungu umbacitira umboni kuti munthuyo wacemeredwadi kuti kutsogolo iye ankatenga mbali m’makonzedwe ya Umambo bwa Mulungu.​—1 Wat. 2:12.

10. Kodi mafala ya pa 1 Juwau 2:27 yambathandauza ciyani pomwe yambalewa kuti Mkristau wakudzozedwa ambafunika lini kupfunzisidwa na munthu munango?

10 Wale womwe adatambira mcemo wakupambulika wakucokera kwa Mulungu, iwo an’funika lini kukhala na umboni bwakucokera kwa wanthu winango. Iwo an’funika lini munthu kuti awawone na cakulinga cakuti adziwe comwe cawacitikira. Yahova ambawatsimikizira kucokera m’makumbukidwe na m’mitima yawo. Pakulewa bza Akristau wakudzozedwa, mpostolo Juwau adalewa kuti: ‘Imwepo mudadzozedwa na wakucenayo, ndipo mwensemwe muna cidziwiso ca cadidi.’ Iye adathumizira pomwe kuti: ‘Imwepo, Mulungu adakudzozani na mzimu ndipo mzimuyo ukali mwa imwepo. Tenepo bzin’funika lini kuti awoneke munthu munango akupfunziseni, pakuti mudadzozedwa mwacadidi sikuti mwakunamizira, thangwe ra kudzozedwako munkupfunzisidwa bzinthu bzense. Ninga momwe mwapfunzisidwira pitirizani kubverana naye.’ (1 Ju. 2:20, 27) Akristau wakudzozedwa amwewa ambafunika kutambira malango yauzimu ninga momwe bzimbafunikira kwa mkristau ali-wense. Koma iwo ambafunika lini munthu munango kuti atsimikizire kudzozedwa kwawo. Mzimu wakucena wa Mulungu ndiwo omwe umbawatsimikizira kuti adzozedwadi.

MOYO WAKUBADWA PAPSA

11, 12. Kodi Mkristau wakudzozedwa angabzibvunze ciyani ,ndipo iwo wambabzibvunza lini ciyani?

11 Pomwe mzimu wakucena umbapereka citsimikizo cakuti munthu wadzozedwadi, munthuyo ambayamba kucinja bzinthu bzizinji. Jezu akhalewa bza kucinja kwa mkati ayai ‘kubadwa papsa.’ [2] (Ju. 3:3, 5) Iye adafotokoza kuti: ‘Leka kudabwa thangwe ndakuuza kuti, imwepo mun’funika kubadwa papsa. Mphepo imbayenda komwe in’funa, ndipo munthu ambabva kuunga kwace, koma ambadziwa lini komwe inkucoka ne komwe inkuyenda. Mpsibodzi-bodzimbo na ali-wense wakubadwa mwa mzimu.’ (Ju. 3:7, 8) N’cadidi, kwa mkristau wakudzozedwa mpsakunesa kufotokozera bwino-bwino munthu omwe ngwakudzozedwa lini.

12 Wale womwe wadadzozedwa angabzibvunze kuti: ‘Thangwe ranyi ndasankhulidwa? Thangwe ranyi wasankhula inepano m’mbuto mwa kusankhula munango?’ Iwo pinango wangafike pa kubzibvunza penu ankuthemeradi. Koma wambabzibvunza lini penu iwo wasankhulidwadi ayai ne. M’mbuto mwace mitima yawo imbakhala yakukondwa kwene-kwene na kutenda thangwe ra kusankhulidwako. Iwo wambabva ninga momwe mpostolo Pedru adabvera pomwe adalewa kuti: ‘Alemekezeke Mulungu omwe ni Baba wace wa Mbuya wathu Jezu Kristu, pakuti mwa nsisi zace zikulu, adatibala papsa kuti tikhale na cidikhiro ca moyo pa kulamusidwa mwa Kristu Jezu, kuti tikhale na utaka bwakusaya kubvunda, bwakusaya kupswipa na bwakusaya kumala mphanvu. Utaka bumwebu adamusungira imwepo kudzulu.’ (1 Pe. 1:3, 4) Anyakudzozedwa akakhala ankuwerenga mafala yamweya mwa kusaya kupenukira iwo wambadziwa kuti Baba wawo wakudzulu ankulewa-lewa na iwo.

13. Kodi munthu wa kudzozedwa na mzimu wakucena ambacinja makumbukidwe yaponi, ndipo n’ciyani cimbamucinjisa makumbukidweyo?

13 Pomwe akanati kudzozedwa na mzimu wa Mulungu wanthu wamwewa wambakhala na cidikhiro ca kudzatambira moyo wakusaya kumala pansi pano. Iwo wakhafunisisa kudzawona nthawe yomwe Yahova an’dzacosa mabvuto yense pansi pano, ndipo wakhafunambo kucita mbali ya kudzatambira bzisimbo bza kutsogolo bzimwebzi. Pinango iwo wakhakumbukira nthawe yomwe wan’dzakhala wankutambira abale wawo womwe wadafa kucokera ku thenje. Pinango wakhakumbukira nthawe yomwe wan’dzamanga nyumba zawo wacizikhala, na kudya bzisapo bza miti yomwe wan’dzakhala wadabzala. (Zai. 65:21-23) Tsono n’thangwe ranyi makumbukidwe yawo yambacinja? Iwo wambakhala lini wakusaya kukomedwa na cidikhiro cawo ca kudzulu, wambacinja lini makumbukidwe yawo thangwe ra kupanikizidwa m’bzakukumbuka. Ne thangwe rakuti waneta napo pansi pano ndipo wan’funa kuyenda kudzulu. Ndipo wambacinja lini thangwe ra kufuna kukadziwa bzinthu bzinango kudzulu. Koma thangwe rakuti mzimu wa Mulungu ndiwo wawacemera ndipo aciwacinjambo makumbukidwe yawo na cidikhiro cawo ca pansi pano wacikhala na cidikhiro cakudzulu.

14. Kodi Akristau wakudzozedwa wambamuwona tani moyo pomwe ali pansi pano?

14 Tsono tingalewe kuti anyakudzozedwa amwewa wambafuna kufa? Paulo adafuliziridwa kutawira mbvunzoyu kuti: ‘Ndipo, ife womwe tiri mu tendi ino tinkubuula, thangwe ra kulemedwa. Maka-maka si thangwe ra kufuna kukhundula, koma thangwe ra kufuna kubvala, kuti comwe cimbafa cipitidwe m’mbuto na moyo.’ (2 Wak. 5:4) Iwo sikuti wankufuna lini pomwe moyo uno ndipo ankundofuna kumaliza moyo wawo pansi pano kuti wayende kukakhala kudzulu. Mwakusiyana na bzimwebzi, iwo wakufunisisa kulokotera mpata wa nsiku zasalazi kutumikira bwino Yahova na axamwali pabodzi na wadzinza wawo. Tenepo, bziribe basa na bzomwe iwo wankucita, iwo wankundofuna lini kuthandiza kokha, koma wambakumbukira cidikhiro cawo ca kudzatambira moyo kudzulu.​—1 Wak. 15:53; 2 Pe. 1:4; 1 Ju. 3:2, 3; Cibv. 20:6.

KODI IMWEPO MWACEMEREDWA?

15. Kodi ni mibvunzo iponi payokha, yomwe njakukwanira lini kuti munthu adziwe penu wadzozedwadi na mzimu wakucena kuti akatambire mabai-bai kudzulu?

15 Pinango imwepo mungabzibvunze penu mwatambira mcemo wakupambulikayu. Penu munkuwona kuti mwatambira mcemo wakupambulikayu, mungacite bwino kukumbukira mibvunzo yakufunikayi. Kodi imwepo mumbabzibva kuti muna nyongo kwene-kwene mu utumiki? Kodi imwepo mumbafuna kwene-kwene kupfunza Fala la Mulungu ndipo mumbafuna kupfunza ‘bzinthu bzakuzika bza Mulungu’? (1 Wak. 2:10) Kodi imwepo mudawona kale bzisimbo bzakupambulika mu utumiki bwanu? Kodi imwepo mumbafunisisa kucita kufuna kwa Yahova? Kodi imwepo mumbabzibva kukhala na udindo bukulu bwa kufuna kuthandiza anzanu mwa uzimu? Kodi imwepo mudagumana kale na mayezo muciwona kuti Yahova wakuthandizani mwa kusaya kupita m’mbali? Pinango pa mibvunzoyi mtawiro wanu ngwakuti inde, kodi tingalewe kuti imwepo mwadzozedwa? Mtawiro ngwakuti ne, imwepo mulibe kudzozedwa. Tinkulewa tenepoyo thangwe rakuti womwe wambabzibva tenepoyo si wakudzozedwa wokha. Mzimu wa Yahova umbaphatambo basa mu njira yakundendemerana kwa wale womwe wana cidikhiro ca kudzakhala na moyo pansi pano. Cadidi n’cakuti penu imwepo munkubzibvunza kuti mwadzozedwa ayai ne bzimwebzi bzinkulatiziratu padeca kuti mulibe kudzozedwa. Pakuti wakudzozedwa na mzimu wa Yahova wambabzibvunza lini penu wadzozedwadi ayai ne! Iwo wambabzidziwiratu kuti mbakudzozedwa!

16. Tikudziwa tani kuti si wense womwe wadaphata basa na mzimu wakucena wadadzozedwa kuti wakatambire mabai-bai yawo kudzulu?

16 M’Bibliya timbawona bziratizo bzizinji bza wanthu wa wakukhulupirika womwe mzimu wakucena ukhaphata basa mwa mphanvu pa iwo, napo walibe cidikhiro ca kukakhala na moyo kudzulu. Juwau Batista akhali m’bodzi wa wanthu amwewa. Jezu adamutenda kwene-kwene koma iye adatsimikiza kuti Juwau Batista ankuphatanidzidwambo lini mu Umambo bwa Kudzulu. (Mat. 11:10, 11) Mzimu wakucena udaphatambo basa pa Davide. (1 Sam. 16:13) Iye akhali munthu wa cikhulupiro cakulimba mpaka adafuliziridwa kunemba mabukhu manango ya m’Bilbiya. (Mar. 12:36) Napo bziri tenepoyo, pa Pentekosite Pedru adalewa bza Davide kuti: ‘Alibe kukwira kudzulu.’ (Mab. 2:34) Mzimu wakucena akhaphata basa mwa mphanvu kwa wanthu wamwewa, koma mzimuyo ulibe kucitira umboni bwakuti iwo wakhadasankulidwa kuti wakatambire moyo kudzulu. Bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti iwo akhali wanthu wa mathangwe ayai wakuphonya kwene-kwene. Koma bzin’funa kulewa kuti cidikhiro cawo n’cakumusidwa acikhala na moyo pansi pano.​—Ju. 5:28, 29; Mab. 24:15.

17, 18. (a) Kodi atumiki azinji wa Mulungu lero lino wana cidikhiro ciponi? (b) Kodi nkhani inkubwerayi in’dzatawira mibvunzo iponi?

17 Atumiki azinji wa Yahova lero lino walibe mwayi umweyu wakukatambira mabai-bai yawo kudzulu. Iwo wana cidikhiro cibodzi-bodzi ninga ca Davide, Juwau Batista na ca atumiki winango, amuna na akazi wakukhulupirika wakale. Ninga Abalahamu iwo wambanyang’anisa kutsogolo komwe wan’dzakhala nzika za Umambo bwa Mulungu. (Waheb. 11:10) Ndipo wakusankhulidwa kuti wakakhale na moyo kudzulu wasala wang’ono-ng’ono pansi pano m’nthawe za kumalizira zino. (Cibv. 12:17) Bzimwebzi bzin’kufuna kulewa kuti azinji wakusankhulidwa wa 144.000 wadafa wakukhulupirika.

18 Tsono napo bziri tenepoyo, kodi wale womwe wan’dzatambira moyo wakusaya kumala pansi pano, wan’funika kumbawawona tani womwe wambalewa kuti mbakudzozedwa? Penu munthu wayamba kudya bzizindikiro bza ciraliro ca Mbuya m’gwere lanu kodi mun’funika kumuwona tani? Kodi mun’funika kukhala na thupo thangwe ra kukula kwa mulewengo wa anyakudzozedwa? Mibvunzo imweyi in’dzatawiridwa m’nkhani inkubwerayi.

^ [1] (ndime 4) Pentekosite pinango idacitika mu nthawe yomwe Lamulo likhaperekedwa pa phiri la Sinai. (Kuf. 19:1) Penu n’tenepo, ninga momwe Mozeji adauzidwira kucita cipangano ca Cilamulo kwa Jirayeri mu nsiku zace, tenepo Jezu Kristu adabweresambo mtundu upsa, Jirayeri wa uzimu, cipangano cipsa, pa nsiku ibodzi-bodziyo.

^ [2] (ndime 11) Kuti mubvesese bza thandauzo la kubadwa papsa, onani Nsanza ya Mulindiri ya Chichewa ya 1 Abril ya 2009, matsa. 3-11.