Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Tsimikizani ‘Kupitiriza Kufuna Abale’!

Tsimikizani ‘Kupitiriza Kufuna Abale’!

‘Pitirizani kufuna abale.’​—WAHEB. 13:1.

NYIMBO: 72, 119

1, 2. Thangwe ranyi mpostolo Paulo adawona kuti bzikhali bzakufunika kunembera tsamba Akristau Wacihebereu mu magole dzana yakuyambirira?

MU GOLE la 61  EC, magwere Yacikristau ku Jirayeri yadakhala mu nthawe za mtendere. Napo pa nthawe imweyi mpostolo Paulo akhali mkawoko ku Roma, iye akhadikhira kucosedwa mu mkawokomo. Mwanzace Timotio akhadatsudzulidwa kale mkawoko ndipo akhakonzekera kuyenda kukawona abale wacikristau wa ku Judeya. (Waheb. 13:23) Tsono, mu nthawe zakusaya kudziwika, Jeruzalemu ‘angadadzazunguliridwa na magulu ya acikunda,’ ninga momwe Jezu akhadalewera mu polofesiya yace. Wakristau wa ku Judeya, ndipo maka-maka wakukhala ku Jeruzalemu, wakhafunika kucita bzinthu mwakulimba mtima. Jezu akhadawacenjeza kuti iwo wakhafunika kuthawa mwakamfulumize akadzawona bzinthu bzimwebzi bzikuyamba kucitika.—Lu. 21:20-24.

2 Patapita magole 28 kucokera pomwe Jezu adalewa polofesiya imweyi, Akristau wakukhulupirika wa ku Judeya womwe wakhakhala mu Jirayeri iwo wakhadakunda kale bzitsutso na mazunzo. (Waheb. 10:32-34) Tsono Paulo akhadziwa kuti iwo wangadadzagumana na mabvuto yakunesa kwene-kwene yakuyeza cikhulupiro cawo. (Mat. 24:20, 21; Waheb. 12:4) Iye akhafuna kuti iwo wakhale wakukonzeka pa bzomwe bzikhabwera kutsogolo. Iwo wakhafunika kulimbisa cikhulupiro cawo, thangwe cikhulupiro cakulimba cingadawathandiza kupulumusa moyo wawo. (Werengani Wahebereu 10:36-39.) Tenepo Paulo mwakutsogoleredwa na mzimu wa Yahova adanembera abale na mpfumakazi tsamba la kuwauza bzinthu bzomwe iwo wangadafunika kucita. Tsamba limweri lomwe lero limbadziwika kuti bukhu la Wahebereu.

3. Thangwe ranyi ifepano tin’funikirambo mafala yomwe Paulo adanembera Akristau Wacihebereu?

3 Ifepano nsiku zino timbafunikirambo mafala yomwe Paulo adanembera Akristau Wacihebereu m’magole dzana yakuyambirira. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti ifepano tinkugumanambo na bzakucitika bzakundendemerana. Mu nsiku zino pomwe ‘tinkukhala mu nthawe zakupambulika na zakunesa,’ atumiki wa Yahova wankugumana na bzineso pabodzi na mazunzo yakusiyana-siyana (2 Tim. 3:1, 12) Tin’funika kukhala wakutsimikiza kuti cikhulupiro cathu na kubzipereka kwathu mpsakulimba. Azinji wa ifepano tinkukhala mu nthawe za mtendere, zakusaya cizunzo. Tenepo mwakundendemerana na Akristau wa mu nthawe ya Paulo, tin’funika lini kugona tulo, pakuti tsapanopapa tin’gumana na mabvuto yakuyeza cikhulupiro cathu!​—Werengani Luka 21:34-36.

4. Kodi ndiponi vesi la gole la 2016, ndipo thangwe ranyi iro ndakufunika?

4 Kodi n’ciyani comwe cin’dzatithandiza kuti tikonzekere mabvuto ya kutsogolo? Mu bukhu la Wahebereu, Paulo adalewa bzinthu bzizinji bzomwe bzingatithandize kulimbisa cikhulupiro cathu. Cibodzi mwa cinthu cakufunika kwene-kwene ni comwe cinkugumanika mu vesi lakuyamba mu msolo wakumalizira m’bukhu limweri. Vesi limweri ndiro lasankhulidwa kuti likhale vesi la gole la 2016. Iro limbatilimbisa kuti: ‘Pitirizani kufuna abale.’​—Waheb. 13:1.

Vesi lathu la gole la 2016: Pitirizani kufuna abale.’​—Wahebereu 13:1

KODI KUPITIRIZA KUFUNA ABALE KUMBATHANDAUZA CIYANI?

5. Kodi kufuna abale kumbathandauza ciyani?

5 Kodi kufuna abale wathu kumbathandauza ciyani? Mu cigirego Paulo adaphatisira basa fala lakuti, phi·la·del·phiʹa, lomwe limbathandauza ‘kufuna abale.’ Kufuna abale kumweku kumbathandauza kufuna munthu omwe timbakomedwa naye kwene-kwene, ninga munthu wa m’banja mwathu ayai xamwali wathu wa pamtima. (Ju. 11:36) Ifepano tin’funika lini kunamizira kuti ndife abale na mpfumakazi koma tin’funadi kukhala abale na mpfumakazi. (Mat. 23:8) Cikhumbo cathu ca mphanvu ca momwe timbabvera mu mtima pa kufuna munthu winango cimbalewedwa mwacigwatho na mafala yakuti: ‘Pakufuna abale, khalani na lufoyi cairo pakati panu. Pakulatizana ulemu, khalani patsogolo.’ (War. 12:10) Mwakubverana na mtemo wa lufoyi la a·gaʹpe, mtundu umweyu wa lufoyi umbabweresa ciphatano cacadidi pakati pa wanthu wa Yahova.

6. Kodi Akristau wacadidi wambabvesesa tani thandauzo la kufuna abale?

6 Mwakubverana na mdziwi munango, mafala yakuti “‘kufuna abale,’” “yambagumanika lini kazinji-kazinji mu mabukhu Yacikristau.” Mu Cijuda fala lakuti “m’bale” nthawe zinango sikuti limbandothandauza wanthu womwe ali pacibale wokha basi, koma bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti thandauzoli likhaphatanidzidwa na wanthu wa mitundu inango ne, koma ikhandophatisidwa basa kwa Wajuda wokha. Tsono, mwakusiyana na bzimwebzi Akristau wense wacadidi ambafunana, mwakusaya kunyang’ana mtundu. (War. 10:12) Pakuti ndife abale timbapfunzisidwa na Yahova kuti timbafunane winango na mwanzace. (1 Wat. 4:9) Tsono thangwe ranyi mpsakufunika kuti tipitirize kufuna abale wathu?

THANGWE RANYI MPSAKUFUNIKA KUPITIRIZA KUFUNA ABALE?

7. (a) Kodi ni thangwe liponi likulu lomwe limbaticitisa kuti tiratize lufoyi kuna abale wathu? (b) Fotokozani thangwe linango likulu lomwe limbaticitisa kuti timbafunane winango na mwanzace.

7 Mtawiro wakusaya kunesa ngwakuti Yahova an’funa kuti ifepano tilatizane lufoyi winango na mwanzace. Bzingakwanisike lini kufuna Mulungu nthawe ibodzi-bodziyo kumbalamba kulatiza lufoyi kuna abale wathu. (1 Ju. 4:7, 20, 21) Kuthumizira bzimwebzi, timbafunane winango na mwanzace. Bzimwebzi mpsakufunika maka-maka pa nthawe ya mabvuto. Paulo akhadziwa kuti Akristau winango Wacihebereu omwe adawanembera tsamba, iwo wakhafunika kuthawa mwakamfulumize wacisiya nyumba zawo na bzinthu bzawo. Jezu adalewa momwe bzikhaliri bzakunesa kukhala mu nthawe imweyo. (Mar. 13:14-18; Lu. 21:21-23) Kuposa nthawe ina iriyense, Akristau wense wakhafunika kulimbisa lufoyi lawo winango na mwanzace.​—War. 12:9.

8. Kodi tin’funika kucita n’ciyani tsapano pomwe citsautso cikulu cikanati kuyamba?

8 Tsapanopapa Mphepo zakupfudza pa nthawe ya citsautso cikulu zin’dzalekeredwa. (Mar. 13:19; Cibv. 7:1-3) Tenepo, tin’dzacita bwino kutetekera malango yakufuliziridwa yakuti: ‘Imwe wanthu wangu, ndokoni mukapite m’bzipinda bzanu mucikafunga misuwo. Mukabisale kwa kanthawe mpaka ukali butapita.’ (Zai. 26:20) Mafala yakuti ‘m’bzipinda bzanu’ yan’funa kulewa magwere yathu. Zimwezi ni mbuto zomwe timbayenda abale na mpfumakazi kuti tikanamate pabodzi Yahova. Tsono kutsonkhana mwakukhazikika si kwakukwana kwa ifepano. Paulo adakumbusa Akristau wa Cihebereu kuti iwo wakhafunika kuphatisa basa nthawe imweyi kuti wambalimbisane winango na mwanzace ‘pa lufoyi na pa mabasa yabwino.’ (Waheb. 10:24, 25) Tin’funika kukulisa lufoyi lathu kwa abale tsapano, bzimwebzi bzin’dzatithandiza pa nthawe yomwe tin’dzagumana na mabvuto kutsogolo.

9. (a) Kodi ni mpata uponi omwe tingalatizire abale wathu lufoyi? (b) Fotokozani bziratizo bza momwe wanthu wa Yahova wambalatizira lufoyi kwa abale wawo ku mbuto yomwe mumbakhalayo ayai mbali zinango za dziko.

9 Napo tsapano, pomwe citsautso cikulu cikanati kuyamba, tin’funika kumbafuna kwene-kwene abale wathu. Abale wathu azinji wambawonekeredwa na bziteke-teke bza pansi, kusefukira kwa madzi, cinvula ca conzi na matsoka manango ya cirengedwe. Abale winango wambabonera thangwe ra kutsutsidwa na kuzunzidwa. (Mat. 24:6-9) Kuthumizira pa bzense bzomwe bzinkucitikabzi timbagumanambo na mabvuto ya cuma thangwe ra kukhala mu dziko la cinyengo. (Cibv. 6:5, 6) Na kuthumizirika kwa mabvutoya ni mpata wathu kuti tiratize lufoyi cairo kwa abale wathu. Napo ‘lufoyi la [wanthu] wazinji linkumala’, ifepano tin’funika kupitiriza kufuna abale wathu.​—Mat. 24:12. [1]

KODI TINGAPITIRIZE TANI KULATIZA LUFOYI KWA ABALE WATHU?

10. Kodi tsapano tin’cezerana ciyani?

10 Napo tinkugumana na mabvuto mazinji, kodi tingakhale tani na citsimikizo cakuti tinkupitiriza kufuna abale? Kodi ni njira ziponi zomwe tingatsimikizire kuti tinkupitiriza kufuna abale wathu? Pambuyo pakulewa mafala yakuti: ‘Pitirizani kufuna abale,’ mpostolo Paulo adanemba njira zizinji za momwe Akristau angacitire bzimwebzi. Tsapano mbaticezeraneni njira zitanthatu za momwe tingalatizire lufoyi kwa abale wathu.

11, 12. Kodi kutambira alendo kumbathandauza ciyani? (Onani cithunzi-thunzi cakuyambirira.)

11 Lekani kuyebwa kutambira alendo’. (Werengani Wahebereu 13:2.) Cirewedwe cakuyambirira fala lakusanduliziridwa kuti ‘kutambira alendo’ limbathandauza ‘kudekera mtima wanthu omwe timbawadziwa lini.’ Mafala yamweya pinango yangatikumbuse ciratizo ca Abalahamu na Loti. Wense awiri wadadekera mtima alendo womwe iwo akhawadziwa lini. Ndipo alendowa akhali anjo. (Ciy. 18:2-5; 19:1-3) Paulo adalewa bziratizo bzimwebzi pakufuna kuwalimbisa Akristau Wacihebereu kuti wakhale na cizolowezi ca kumbafuna abale wawo mwa kumbatambira alendo.

12 Kodi tinkukulisa lufoyi lathu la kutambira alendo mwa kuwacemera kuti abwere ku mui kwathu kuti tidzadye nawo pabodzi ayai kuti tidzaceze nawo nkhani zakulimbisa? Ifepano tin’funika lini kukonzekera bzinthu bzizinji kuti titambire alendo; ndipo tin’funikambo lini kucemera kokha wale womwe tinkudziwa kuti angadzatibwezere mu njira inango. (Lu. 10:42; 14:12-14) Cakulinga cathu si cakufuna kubziwonesera koma cakulimbisa abale wathu! Napo ifepano tingakwanise lini kumudziwa bwino nyakunyang’anira dera wathu pabodzi na mkazi wace, kodi timbalatiza kuti timbawafuna mwa kuwacemera ku mui kwathu? (3 Ju. 5-8) Na kutanganika komwe tinako pabodzi na kupanikizika kwa nsiku na nsiku, mpsakufunika kwene-kwene kuti ‘tileke kuyebwa kutambira alendo’!

13, 14. Kodi tingalatize tani kuti ‘tinkukumbukira womwe ali m’kawoko’?

13 ‘Kumbukirani womwe ali m’kawoko.’ (Werengani Wahebereu 13:3.) Paulo akhalewa lini bza ali-wense omwe ali m’kawoko. Iye akhalewa kokha bza abale womwe wali m’kawoko thangwe ra cikhulupiro cawo. Paulo akhalimbo m’kawoko kwa magole manai pa nthawe yomwe adawanembera mafala yamweya Akristau Wacihebereu. (Waf. 1:12-14) Iye adawauza abalewo kuti akhafunika kulatiza ‘nsisi kwa womwe wali mkawoko.’ (Waheb. 10:34) Kupambula wale womwe akhamuwona pomwe akhamusamalira mkawoko, Akristau Wacihebereu akhakwanisa lini kuwonana naye. Kodi iwo angadalatiza tani kuti ambamukumbukira? Iwo akhafunika kucita mipembo kwa Yahova kuti awathandize kuti Pauloyo abwerere pomwe kwa iwo.​—Waheb. 13:18, 19.

14 Nthawe zathu zinombo, tina abale womwe tiri lini nawo pabodzi m’kawoko. Ndipo pinango tingakwanise lini kupereka thandizo la kuthupi ninga wale womwe wali pafupi na nyumba za kawoko. Koma napo bziri tenepoyo tingalatizembo nsisi na lufoyi mwa kupitiriza kumbawakumbukira abale wathu wakukhulupirika wamwewa mwa kumbawapembera na kudandaulira Yahova kuti awathandize. Mwa ciratizo, tin’funika kukumbukira abale, mpfumakazi ndipo nthawe zinango na wana womwe wali mkawoko ku Eritreia, kuphatanidza abale atatu womwe ni Paulos Eyassu, Isaac Mogos, na Negede Teklemariam—womwe wali mkawoko kwa magole yakuposa 20.

15. Thangwe ranyi ‘malowozi yan’funika kukhala yakulemekezeka kwa wense’?

15 Malowozi yakhale yakulemekezeka kwa wense.’ (Werengani Wahebereu 13:4.) Tingalatizembo kuti timbafuna abale wanthu mwa kukhala wakucena mwa makhalidwe. (1 Tim. 5:1, 2) Ndipo akawoneka munthu omwe ‘akapitirira malire mwa kufuna kugumana phindu’ mwa kugonana na m’bale ayai mpfumakazi ayai mwa m’bodzi wa wanthu wa m’banja la mwanzace, kucita tenepoyo ni kuswa mbverano wa ubale bwathu. (1 Wat. 4:3-8) Kuthumizira bzimwebzo, kumbukirani momwe mkazi angabvere akawona mwamuna wace omwe ambawona bzinthu bza maika mwa kubisala. Kodi kucita bzimwebzi kungalatize kuti ambafuna mkazi waceyo na kulemekeza malowozi yace?​—Mat. 5:28.

16. Kodi kukomedwa na bzomwe tinabzo kungatithandize tani kulatiza kuti timbafuna abale?

16 Khalani ‘wakukomedwa na bzomwe munabzo kale pa nthaweyo.’ (Werengani Wahebereu 13:5.) Cikondweso ca cadidi cimbacokera pa kukhulupira Yahova. Kumukhulupiraku kumbaticitisa kuti tikhale na kawonedwe kacikati-kati ka bzinthu bza kuthupi. (1 Tim. 6:6-8) Ndipo kumbatithandiza kuzindikira kuti uxamwali bwathu na Yahova pabodzi na abale ndibo bwakufunika kwene-kwene kuposa cinthu ciri-cense comwe tingagule na kobiri. Munthu wakukomedwa na bzomwe anabzo ambang’ung’udzika lini, ambadandaula lini, ayai kunyang’ana bzakuphonya kwa winango. Ndipo munthu umweyu ambakuzambo lini makumbukidwe ya njiru na ya dyera, yomwe yangamutazise kupitiriza kufuna abale. Mwakusiyana na bzimwebzi munthu wakukondwa na bzomwe anabzo ambakhala na mtima wakupasa.​—1 Tim. 6:17-19.

17. Kodi ‘kukhala wakulimba mtima’ kungatithandize tani kuwalatiza lufoyi abale wathu?

17 ‘Khalani wakulimba mtima.’ (Werengani Wahebereu 13:6.) Kukhulupira kwathu Yahova kumbatilimbisa mtima, bziribe basa mabvuto yomwe timbagumana nayo. Kulimba mtima kumweku ndiko kumbaticitisa kuti tikhale na makhalidwe ya bwino. Lufoyi pabodzi na makhalidwe ya bwino ya abale wathu, yan’dzatithandiza kumanga na kulimbisa ubale bwathu. (1 Wat. 5:14, 15) Napo pomwe dzikoli lin’dzakhala mu mdima pa citsautso cikulu, ifepano tin’dzakwanisa ‘kuima ticidzadjigumisa misolo [yathu]’ pakudziwa kuti cipulumuso cathu ciri pafupi.​—Lu. 21:25-28.

Kodi mumbatenda basa lomwe akulu ambaticitira? (Onani ndime 18)

18. Kodi tingacite ciyani pakufuna kulatiza lufoyi kwa abale ‘womwe ambatitsogolera pakati pathu’?

18 ‘Akumbukireni womwe wambatsogolera pakati panu.’ (Werengani Wahebereu 13:7, 17.) Tikambakumbukira basa la mphanvu lomwe akulu wambaticitira mwakusaya kulipiridwa, bzin’dzatithandiza kukulisa lufoyi na kuwatenda kwathu. Ndipo tin’funa lini kuti abale amwewa aluze cikondweso cawo ayai abonere kwene-kwene thangwe ra bzakucita bzathu. Mwakusiyana na bzimwebzi, tin’funika kubvera pakufuna kulatiza kuti ‘timbawalemekeza kwene-kwene mwa lufoyi thangwe ra basa lawo.’​—1 Wat. 5:13.

PITIRIZANI KUCITA BZIMWEBZI MWAKUTHUMIZIRIKA

19, 20. Kodi ni mu njira ziponi zomwe tin’funika kulatiza lufoyi lathu kwa abale ‘mwakuthumizirika’?

19 Mwakusaya kupenukira, wanthu wa Yahova wambadziwika na lufoyi lomwe analo. Paulo adazindikira nfundo imweyi mu nthawe yace. Ndipopa iye adapitiriza kulimbisa wense kuti ‘pitirizani kucita bzimwebzi mwakuthumizirika.’ (1 Wat. 4:9, 10) Nthawe zense mpsakukwanisika kucita bwino!

20 Tenepo pomwe munkuwona vesi lathu la gole lino, mbatikumbukireni mibvunzo iyi: Kodi ndingacite ciyani kuti ndimbatambire alendo? Kodi n’ciyani comwe ndingacite kuti ndimbakumbukire abale wathu womwe wali m’kawoko? Kodi ndingacite ciyani kuti ndimbalemekeze makonzedwe ya Mulungu ya malowozi? Kodi n’ciyani comwe cingandithandize kuti ndikhale na cikondweso ca cadidi? Kodi ndingacite ciyani kuti ndikuze kukhulupira kwangu Yahova? Kodi ndingacite ciyani kuti ndimbabvere kwene-kwene womwe wambanditsogolera? Penu ifepano tin’kwanisa kuteweza mbali zitanthatu zimwezi, vesi lathu la gole lino lin’dzakhala lini ninga cizindikiro mu Nyumba yathu ya Umambo. Kukumbukira bzimwebzi kun’dzatilimbisa ‘kupitiriza kufuna abale.’​—Waheb. 13:1.

^ [1] (ndime 9) Pana bziratizo bzizinji bza momwe Mboni za Yahova zimbalatizirana lufoyi pa nthawe ya matsoka, onani Nsanza ya Mulindiri ya Chichewa ya 15 Julho, ya 2002, tsa. 8-9, na bukhu lakuti Testemunhas de Jeová—Proclamadores do Reino de Deus, msolo  19.