Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Yahova Ambafuna Wale Omwe Ambabala Bzisapo Mwakupirira

Yahova Ambafuna Wale Omwe Ambabala Bzisapo Mwakupirira

‘Mbeu zakugwera pa mataka yabwino, ni wale omwe . . . ambapitiriza kubala bzisapo mwakupirira.’—LUKA 8:15.

NYIMBO: 68, 72

1, 2. (a) Kodi ciratizo ca abale na mpfumakazi omwe ambapalizira m’magawo yakunesa cimbatilimbisa tani? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba lino.) (b) Kodi n’ciyani comwe Jezu adalewa pa nkhani yakupalizira m’dziko lathu lakubadwira? (Onani mafala ya m’nyansi.)

SERGIO NA OLINDA ni banja la ku Estados Unidos, lomwe linkutumikira ninga apainiya. Iwo ana magole yakupitirira 80, ndipo ambaneseka kufamba thangwe ra bvuto lawo la minyendo. Tsono gole liri-lense, banjali limbayenda kukapalizira ku mbuto inango yakupakirira akanderendere nsiku zense ku macibese, zikakwana nthawe zinomwe. Akafika kumweko, iwo ambakhala pafupi na pomwe akanderenderewo ambaima ndipo ambagawira mabukhu kwa ali-wense omwe an’pita na pamwepo. Ni wanthu lini azinji omwe ambafuna kuceza na Sergio na Olinda, koma napo bziri tenepo, iwo ambapitiriza kukhala wakukondwa, ndipo munthu akawanyang’anisa, iwo ambamumwetulira. Ku masikati, awiriwo ambabwerera kumui, ndipo mangwana yace macibese, iwo ambayenda pomwe ku mbuto ibodzi-bodziyo, zikakwana nthawe zinomwe. Banjali limbacita bzimwebzi gole liri-lense.

2 Ninga Sergio na Olinda, pana abale na mpfumakazi zizinji zakukhulupirika, zomwe zinkupalizira m’gawo la kwawo kwa magole mazinji, napo kuti wanthu azinji ambafuna lini kubva bza Yahova. Kodi imwepo munkupalizirambo m’gawo ninga limweri? Penu bziri tenepo, tinkukutendani kwene-kwene thangwe ra kupirira kwanu na kupitiriza kupalizira m’gawo lanu, napo kuti mpsakunesa. * (Onani mafala ya m’nyansi.) Ndipo dziwani kuti ciratizo canu cimbalimbisa abale azinji, napo wale omwe ankutumikira Yahova kwa nthawe itali. Onani bzomwe nyakunyang’anira dera munango adalewa. Iye adati: “Ndikambapalizira pabodzi na abale na mpfumakazi zakukhulupirika ninga zimwezi, inepano ndimbalimbisidwa na ciratizo cawo. Kukhulupirika kwawo kumbandilimbisa kuti ndipitirize kupirira, ndicikhala wakukhwimika mu utumiki bwangu. Ciratizo cawo, cimbanditokonya kwene-kwene.”

3. Kodi tin’cezerana mibvunzo iponi mu nkhani ino, ndipo n’thangwe ranyi?

3 Mu nkhani ino, tiniwona mitawiro ya mibvunzo mitatu iyi: Kodi n’thangwe ranyi nthawe zinango tingasuname tikambapalizira m’gawo lakunesa? Kodi kubala bzisapo kumbathandauza ciyani? Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kupitiriza kubala bzisapo mwakupirira? Kudziwa mitawiro ya mibvunzoyi kun’tithandiza kupitiriza kucita basa lakupalizira lomwe Jezu adatiuza kuti ticite.

N’THANGWE RANYI NTHAWE ZINANGO TINGASUNAME?

4. (a) Kodi Paulo adabva tani pomwe Ajuda azinji alibe kubvesera bzipsa bza Umambo bzomwe iye akhapalizira? (b) N’thangwe ranyi Paulo adasunama?

4 Kodi imwepo mudasunama kale thangwe rakuti wanthu wa m’gawo lanu an’funa lini kubva bzipsa bzabwino bza Umambo? Penu bziri tenepo, imwepo mun’bvesesa momwe mpostolo Paulo adabvera. Iye adapalizira kwa magole pafupi-fupi 30, ndipo adathandiza wanthu azinji kukhala Akristau. (Mabasa 14:21; 2 Wakolinto 3:2, 3) Tsono, ni wanthu lini wense omwe adabvuma cadidi. Mwa ciratizo, Ajuda azinji alibe kukhala Akristau ndipo iwo adalambiratu kubvesera bzipsa bzabwino bzomwe Paulo akhapalizira, mwakuti winango mwa iwo mpaka adafika pakufuna kumupha. (Mabasa 14:19; 17:1, 4, 5, 13) Kodi Paulo adabva tani na bzimwebzi? Iye adati: ‘Ndidasunama kwene-kwene ndipo ndinkuwawidwa mu mtima mwangu.’ (Waroma 9:1-3) N’thangwe ranyi Paulo adasunama? Thangwe ndakuti iye akhafuna kwene-kwene basa lakupalizira pabodzi na wanthu. Paulo akhacita thupo kwene-kwene na Ajudawo, ndipopa iye adasunama kwene-kwene pomwe iwo adalamba nsisi zomwe Mulungu akhalatiza kwa iwo.

5. (a) Kodi n’ciyani comwe cimbaticitisa kupalizira bzipsa bzabwino? (b) N’thangwe ranyi nthawe zinango timbasunama?

5 Ninga Paulo, ifepano timbapalizira wanthu thangwe rakuti timbawafuna ndipo tin’funa kuwathandiza. (Mateu 22:39; 1 Wakolinto 11:1) Ifepano timbadziwa kuti kutumikira Yahova kumbaticitisa kukhala na moyo wabwino kwene-kwene ndipo timbafuna kuthandiza winango kuti akhalembo na moyo wabwinoyu. Ndipopa timbapitiriza kuwalimbisa kuti apfunze cadidi cakulewa bza Yahova pabodzi na cakulinga comwe iye anaco kwa wanthufe. Kucita bzimwebzi, kumbakhala ninga kuti tagula mphaso yabwino kwene-kwene ndipo tinkudandaulira wanthuwo kuti: ‘Ndaphata minyendo, tambirani mphasoyi, ndagulira imwepo.’ Tenepo, mpsakubveka kuti iwo akalamba kutibvesera, ifepano ‘timbawawidwa kwene-kwene mu mtima’ ninga momwe Paulo adabvera. Tsono sikuti ifepano timbawawidwa thangwe rakuti tiribe cikhulupiro, koma thangwe rakuti timbafuna kwene-kwene wanthuwo. Tenepo, napo kuti nthawe zinango timbasunama, ifepano timbapitiriza kupalizira ndipo pinango tingabverane na bzomwe Elena, omwe ankutumikira ninga mpainiya kwa magole yakupitirira 25 adalewa. Iye adati: “Ndimbawona kuti basa lakupalizira ndakunesa, koma ndimbawonambo kuti palibe basa linango lomwe ndingacite kuposa limweri.”

THANDAUZO LA KUBALA BZISAPO

6. Kodi tin’tawira mbvunzo uponi?

6 Kodi n’thangwe ranyi tingakhale na citsimikizo cense cakuti bzinthu bzin’dzatifambira bwino mu utumiki bwathu, kuli-kwense komwe tingapalizire? Kuti titawire mbvunzo wakufunikayu, bwerani ticezerane mathere mawiri yomwe Jezu adayafotokoza, yakulewa bza kufunika kwa ‘kubala bzisapo.’ (Mateu 13:23) There lakuyamba lomwe tin’cezerana ndakulewa bza mpesa.

7. (a) Mu there la Jezu, kodi ‘mulimi,’ ‘mpesa’ na ‘mthambi’ za mpesayo bzimbaimira ciyani? (b) Kodi ni mbvunzo uponi omwe un’funika kutawiridwa?

7 Werengani Juwau 15:1-5, 8. * Mu thereli, Jezu adafotokoza kuti Yahova ndiye ‘mulimi,’ Jezuyo ni ‘mpesa’ ndipo anyakupfunza wace ni ‘mthambi’ za mpesayo. * (Onani mafala ya m’nyansi.) Patsogolo pace, iye adauza anyakupfunza wace kuti: ‘Babangu ambatumbizidwa mukambapitiriza kubala bzisapo bzizinji muciratiza kuti ndimwe anyakupfunza wangu.’ Kodi kubala bzisapo kumbathandauza ciyani? Mu thereli, Jezu alibe kulewa kuti bzisapobzo bzikhali ciyani maka-maka, koma iye adapereka bzizindikiro bzomwe bzingatithandize kugumana mtawiro wa mbvunzoyu.

8. (a) Mu there la Jezu, n’thangwe ranyi tingalewe kuti ‘kubala bzisapo’ kumbathandauza lini kupfunzisa wanthu? (b) Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe Yahova ambatikumbira kuti ticite?

8 Pakulewa bza Baba wace Yahova, Jezu adati: ‘Mthambi iri-yense yomwe imbabala lini bzisapo mwa ine, iye ambaicosa.’ Kulewa kunango, ifepano tingakhale atumiki wa Yahova kokha tikambabala bzisapo. (Mateu 13:23; 21:43) Tsono, kubala bzisapo komwe kunkulewedwa m’thereli kunkuthandauza lini kupfunzisa wanthu. (Mateu 28:19) Bzingadakhala kuti bziri tenepo, ndiye kuti atumiki azinji wakukhulupirika wa Yahova, omwe alibe kuthandiza munthu mpaka kufika pakukhala mteweri wa Jezu, angadakhala ninga mthambi zomwe zinkulewedwazi. Tsono bziri lini tenepo! Thangwe ranyi? Thangwe ndakuti ifepano tingangingimize lini wanthu kuti apfunze cadidi ca m’Bibliya, ndipo Yahova ngwa lufoyi, mwakuti angatikumbire lini kucita cinthu comwe ifepano tingakwanise lini kucicita. Yahova ambatikumbira kuti ticite kokha bzire bzomwe ifepano tingakwanise kucita.—Bzakutonga 30:11-14.

9. (a) Kodi ‘kubala bzisapo’ kumbathandauza ciyani? (b) Kodi tin’cezerana bza there liponi?

9 Tawona kuti kubala bzisapo kumbathandauza lini kupfunzisa wanthu cadidi ca m’Bibliya. Tsono penu bziri tenepo, kodi kubala bzisapo kumbathandauza ciyani? Kubala bzisapo kumbathandauza kucita bzinthu bzomwe tensenefe tingakwanise kucita. Kodi ni basa liponi lomwe Yahova adapasa atumiki wace wense kuti acite? Ni basa lakupalizira bzipsa bzabwino bza Umambo bwa Mulungu. * (Onani mafala ya m’nyansi.) (Mateu 24:14) Kuti tikwanise kubvesesa bzimwebzi, mbatiwoneni there linango la Jezu lakulewa bza nyakubzala mbeu.

10. (a) Kodi mbeu na mataka yomwe yambafotokozedwa m’there lakulewa bza nyakubzala mbeu yambaimira ciyani? (b) Kodi n’ciyani comwe ngala-ngala ya tirigu imbabala?

10 Mu there la nyakubzala mbeu, Jezu adalewa kuti mbeuzo ni ‘mafala ya Mulungu,’ ayai mafala yakulewa bza Umambo bwa Mulungu. Mataka yomwe mbeuzo zimbagwera, ni mitima ya wanthu ndipo mbeu zomwe zimbagwera pa mataka yabwino zimbamera, zicikula. Zikakula, mbeuzo ‘zimbabala bzisapo maulendo yakupitirira 100.’ Bzingadakhala kuti mbeu zomwe zinkulewedwa m’thereli ni ngala-ngala ya tirigu, kodi munkukumbuka kuti ingadabala ciyani? Kodi ingadabala ngala-ngala zinango? Mpsakudziwikiratu kuti ne. Ngala-ngalayo ingadabala mbeu za tirigu, zomwe na kupita kwa nthawe zingadadzakula, zicibalambo tirigu munango. Ndipo thereli limbafotokoza kuti mbeu ibodzi imbabala mbeu zakukwana 100. Kodi bzimwebzi bzin’funa kutipfunzisa ciyani pa nkhani ya basa lathu lakupalizira?—Werengani Luka 8:5-8, 11-15. *

Kodi tingabale tani ‘bzisapo mwakupirira’? (Onani ndime 11)

11. (a) Kodi there la Jezu lakulewa bza nyakubzala mbeu linkutipfunzisa ciyani pa nkhani ya basa lathu lakupalizira? (b) Kodi timbabala tani mbeu zipsa?

11 Pomwe abereki wathu ayai Mboni zinango zidatipfunzisa bza Umambo bwa Mulungu ulendo bwakuyamba, bzidakhala ninga kuti iwo abzala mbeu pa mataka yabwino. Iwo adadekedwa kwene-kwene pomwe ifepano tidabvuma cadidi ca m’Bibliya. Mbeuyo idapitiriza kukula mpaka kufika pakubala bzisapo. Ndipo ninga ngala-ngala ya tirigu yomwe yafotokozedwa pakuyamba ire, yomwe imbabala lini ngala-ngala zinango koma imbabala mbeu za tirigu, ifepano timbakhalambo lini na anyakupfunza wapsa, koma timbabala mbeu zipsa. * (Onani mafala ya m’nyansi.) Kodi timbacita tani bzimwebzi? Tikambauza winango bza Umambo bwa Mulungu, bzimbakhala ninga kuti tinkumwaza na kuthumizira mbeu zomwe zidabzalidwa mu mtima mwathu. (Luka 6:45; 8:1) Tenepo, tikambapitiriza kupalizira bzipsa bza Umambo bwa Mulungu, ifepano ‘timbabala bzisapo mwakupirira.’

12. (a) Kodi n’ciyani comwe tingapfunze m’mathere ya Jezu yakulewa bza mpesa na nyakubzala mbeu? (b) Kodi imwepo mumbabva tani na bzimwebzi?

12 Kodi n’ciyani comwe tingapfunze na mathere ya Jezu yakulewa bza mpesa na nyakubzala mbeu? Tinkupfunza kuti ‘kubala bzisapo’ kumbathemba lini penu wanthu an’tetekera bzipsa bza Umambo ayai ne. Koma kumbathemba kupitiriza kucita basa lathu lakupalizira. Ndipo Paulo adabvekesambo nfundo imweyi pomwe adalewa kuti: ‘Munthu ali-wense an’dzatambira mabai-bai yace mwakubverana na basa lace.’ (1 Wakolinto 3:8) Yahova an’dzatisimba thangwe ra basa lathu, sikuti thangwe ra bzakutewera bza basa lathulo. Matilda, omwe ankutumikira ninga mpainiya kwa magole 20 adati: “Ndimbadekedwa kwene-kwene kudziwa kuti Yahova ambasimba nyongo yathu.”

KODI TINGAPITIRIZE TANI KUBALA BZISAPO MWAKUPIRIRA?

13, 14. Mwakubverana na Waroma 10:1, 2, kodi ni mathangwe yaponi yomwe yadacitisa Paulo kupitiriza na basa lakupalizira?

13 Kodi n’ciyani comwe cin’dzatithandiza ‘kubala bzisapo mwakupirira’? Tinati kutawira mbvunzoyu, mbaticezeraneni cakuyamba bza ciratizo ca Paulo. Tabva kuti Paulo akhadasunama kwene-kwene thangwe rakuti Ajuda alibe kubvuma bzipsa bza Umambo bzomwe iye akhapalizira. Tsono, Paulo alibe kundowasiya tenepo, m’mbuto mwace iye adapitiriza kumbawapalizira. Iye akhacita thupo kwene-kwene na Ajudawo ndipo pakulewa bza iwo, iye adati: ‘Bzomwe ndinkufunisisa mu mtima mwangumu, ndipo bzomwe ndimbapemba mwakudandaulira Mulungu, mpsakuti iwo apulumusidwe. Pakuti ndinkuwacitira umboni bwakuti iwo ana nyongo pakutumikira Mulungu, koma sikuti mwakubverana na cidziwiso caico.’ (Waroma 10:1, 2) Kodi n’thangwe ranyi mpostolo Paulo adapitiriza kucita basa lakupalizira, napo kuti wanthu azinji akhamutetekera lini?

14 Paulo adafotokoza mathangwe matatu. Pa thangwe lakuyamba, iye adalewa kuti akhapalizira Ajuda thangwe ra ‘bzomwe akhafunisisa mu mtima mwace.’ Iye akhafuna kuti Ajuda apulumuke. (Waroma 11:13, 14) Ndipo thangwe laciwiri, Paulo adalewa kuti akhambapembera Ajudawo ‘mwakudandaulira Mulungu.’ Paulo akhadandaulira Yahova kuti athandize Mjuda ali-wense payekha kuti abvume bzipsa bza Umambo. Ndipo pakulewa bza thangwe lacitatu, Paulo adafotokoza kuti Ajudawo akhana ‘nyongo pakutumikira Mulungu.’ Tenepo, Paulo akhawona bzabwino bzomwe wanthuwo akhacita, pabodzi na mtima omwe iwo akhanawo wakufuna kutumikira Yahova. Ndipo iye akhadziwa kuti na kupita kwa nthawe, Ajudawo angadadzakhalambo ateweri wa Kristu, ninga iye.

15. Kodi tingatewezere tani Paulo? Fotokozani bziratizo.

15 Kodi tingatewezere tani Paulo? Cakuyamba, tin’funika kucita nyongo yakugumana wanthu omwe ana ‘makumbukidwe yabwino yomwe yangawathandize kudzagumana moyo wakusaya kumala.’ Caciwiri, ifepano tin’funika kumbakumbira Yahova kuti athandize wanthu wa mitima yabwino kuti ambatibvesere tikambawapalizira. (Mabasa 13:48; 16:14) Bzimwebzi ndibzo bzomwe Silvana omwe ankutumikira ninga mpainiya kwa magole pafupi-fupi 30 ambacita. Iye adati: “Ndinati kuyenda kukapalizira, inepano ndimbapemba kwa Yahova kuti andithandize kumbawona wanthu ninga momwe iye ambawawonera.” Timbakumbirambo Yahova kuti wanjo atithandize kugumana wanthu omwe ankufunisisa kubva bza iye. (Mateu 10:11-13; Cibvumbulutso 14:6) Robert, omwe ankutumikira ninga mpainiya kwa magole yakupitirira 30 adati: “Mpsakudekeza kwene-kwene kumbaphata basa pabodzi na wanjo omwe ambadziwa bzomwe bzinkucitikira mwenekaciro nyumba m’bodzi na m’bodzi.” Cacitatu, ifepano tin’funika kumbacita nyongo yakumbawona bzabwino bzomwe wanthu ambacita, pabodzi na mtima wawo wakufuna kutumikira Yahova. Mkulu wa gwere munango wakucemeredwa Carl, omwe adabatizidwa magole 50 m’mbuyomu adati: “Ndikambapalizira munthu, ndimbacita nyongo yakuwona tubzinthu tung’ono-tung’ono tomwe munthuyo ankucita ninga kumwetulira, momwe ankundinyang’anisira ayai akacita mbvunzo wakucokera pansi pa mtima, kuti ndizindikire penu iye ankufunisisadi kubva ayai ne.” Tikambacita bzimwebzi, ifepano tin’dzabala ‘bzisapo mwakupirira’ ninga momwe Paulo adacitira.

‘BOKO LAKO LIREKE KUPUMA’

16, 17. (a) Kodi n’ciyani comwe tingapfunze na cinembo ca Mpalizi 11:6? (b) Kodi basa lathu lakupalizira lingatokonye tani wale omwe ambatiwona tinkupalizira?

16 Nthawe zense tin’funika kumbakumbukira kuti basa lathu lakupalizira lingatokonye wanthu winango, napo bzingawoneke ninga kuti palibe omwe an’funa kutibvesera. (Werengani Mpalizi 11:6.) * Wanthu ambawona bzense bzomwe timbacita. Iwo ambawona kuti ifepano timbabvala bwino, ndife waulemu na wakufikirika. Bzimwebzi bzingawatokonye ndipo na kupita kwa nthawe, napo wale omwe akhatikumbukira kuipa, angacinje makumbukidwe yawo. Sergio na Olinda adawona kuti nfundo imweyi njacadidi.

17 Thangwe ra matenda, Sergio na Olinda akhadasiya kumbayenda kukapalizira ku mbuto yakupakirira akanderendere ire. Iwo adati: “Tidacita nsiku ne kuyenda kukapalizira. Tsono pomwe tidayamba kumbayenda, wanthu akhambatibvunza kuti: ‘Mulipo? Tikhadakusuwani, n’ciyani cikhadacitika?’” Olinda adalewa pomwe kuti: “Anyakufambisa akanderendere azinji akhambatiimisira boko, acitiuza kuti basa labwino, ndipo winango akhambakumbira marevista yathu.” Ndipo Sergio na Olinda adadabwa kwene-kwene, pomwe mwamuna munango adabwera pomwe iwo akhadakhala na kangolo kawo, aciwapasa maluwa yomwe iye akhadawagulira. Mwamunayo adatenda awiriwo thangwe ra basa lakupalizira lomwe iwo ambacita.

18. Kodi n’thangwe ranyi imwepo mwatsimikiza kupitiriza ‘kubala bzisapo mwakupirira’?

18 Boko lanu likaleka kupuma mwa kupitiriza kumbauza winango bza Umambo bwa Mulungu, imwepo mun’dzacita mbali yakufunika kwene-kwene pa nkhani ya kupereka ‘umboni kwa mitundu yense.’ (Mateu 24:14) Ndipo kuposa bzense, imwepo mun’dzakhala wakukondwa kwene-kwene thangwe ra kudziwa kuti munkukondwesa Yahova. Iye ambafuna wanthu wense omwe ‘ambabala bzisapo mwakupirira’!

^ ndi. 2 Napo Jezu caiye adalewa kuti bzimbakhala bzakunesa kwene-kwene kupalizira ‘ku dziko’ lathu lakubadwira. Ndipo mafalaya yambagumanika m’mabukhu yense manai yomwe yambalewa bza utumiki bwace.—Mateu 13:57; Marko 6:4; Luka 4:24; Juwau 4:44.

^ ndi. 7 Juwau 15:1 Inepano ndine mpesa caiwo, ndipo Baba wangu ndiye mulimi. Imwepo mudacena kale thangwe ra mafala yomwe ndidakuuzani yale. 2 Mthambi iri-yense yomwe imbabala lini bzisapo mwa ine, iye ambaicosa, ndipo iri-yense yomwe imbabala bzisapo, iye ambaitunthula kuti ibale bzisapo bzizinji. 3 Imwepo mudacena kale thangwe ra mafala yomwe ndidakuuzani yale. 4 Pitirizani kukhala wakuphatana nane, ndipo inepano ndin’dzakhalambo wakuphatana namwe. Imwepo mungabale lini cisapo pokha-pokha mukapitiriza kukhala wakuphatana nane, ninga momwe mthambi ingabalembo lini cisapo mwa iyo yokha ikasaya kupitiriza kukhala yakuphatirira mpesayo. 5 Ine ndine mpesa; imwepo ndimwe mthambi zace. Omwe an’pitiriza kukhala wakuphatana nane, ndipo inembo ndicipitiriza kuphatana naye, munthu umweyo an’dzabala bzisapo bzizinji, pakuti mukalekana nane palibe comwe mungacite. 8 Babangu ambatumbizidwa mukambapitiriza kubala bzisapo bzizinji muciratiza kuti ndimwe anyakupfunza wangu.

^ ndi. 7 Napo kuti mthambi zomwe zimbalewedwa m’thereli zimbaimira Akristau wakudzozedwa, atumiki wense wa Mulungu angapfunze bzizinji kucokera m’there limweri.

^ ndi. 9 Fala lakuti ‘kubala bzisapo’ lingathandauzembo kukulisa makhalidwe yomwe yambacita mbali ya ‘cisapo ca mzimu.’ Tsono nkhani ino na yakutewera, zin’fotokoza bza kubala ‘bzisapo bza miromo yathu,’ ayai kupalizira bzipsa bzabwino bza Umambo bwa Mulungu.—Wagalata 5:22, 23; Wahebereu 13:15.

^ ndi. 10 Luka 8:5 “Nyakubzala mbeu munango adayenda kukabzala mbeu zace. Tsono pomwe akhabzala mbeuzo, zinango zidagwera m’mphepete mwa njira ndipo zidapondedwa, zicidyedwa na mbalame za mlenga-lenga. 6 Mbeu zinango zidagwera pa tsendwa ndipo pambuyo pakumera, mbeuzo zidauma thangwe pakhalibe mnyontho. 7 Ndipo zinango zidagwera pa minga ndipo mingazo zidakulira pabodzi na mbeuzo, ziciziphingiza kukula. 8 Tsono zinango zidagwera pa mataka yabwino, ndipo zidamera, zicibala bzisapo maulendo yakupitirira 100.” Atamala kuwafotokozera bzimwebzi, iye adalewa mwakukuwa kuti: “Omwe ana makutu yakubva, abve.” 11 Tenepo, thandauzo la thereli ndiri: Mbeuzo ni mafala ya Mulungu. 12 Zomwe zidagwera m’mphepete mwa mseuzo ni wanthu omwe ambabva mafalayo. Tsono Dyabu ambabwera ndipo ambadzacosa mafalayo m’mitima mwawo kuti aleke kukhulupira acipulumuka. 13 Ndipo zomwe zidagwera pa tsendwazo ni wale omwe akabva falalo, iwo ambalitambira na cikondweso, tsono ambakhala alibe mizi. Iwo ambakhulupira kwa kanthawe, koma pa nthawe ya mayezo iwo ambagwa. 14 Mbeu zakugwera pa minga, ni wale omwe ambabva fala la Mulungu. Tsono thangwe ra kutengeka na thupo la cuma na bzakukondwesa bza moyo uno, iwo ambatazira kukula bwino, ndipo bzisapo bzawo bzimbakhwima lini. 15 Ndipo mbeu zakugwera pa mataka yabwino, ni wale omwe pambuyo pa kubva falalo na mtima wabwino, iwo ambaliphatisisa, acipitiriza kubala bzisapo mwakupirira.

^ ndi. 11 Nthawe zinango, Jezu adaphatisa basa bziratizo bza kubzala na kubvuna kuti abvekese nfundo yakupfunzisa wanthu.—Mateu 9:37; Juwau 4:35-38.

^ ndi. 16 Mpalizi 11:6 Bzala mbeu zako macibese ndipo boko lako lireke kupuma mpaka ku maulo; pakuti un’dziwa lini kuti n’ziponi zomwe zin’phata, penu ni izi ayai zire ayai pinango ni zense.