Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Mtendere—Kodi Tingaugumane Tani?

Mtendere—Kodi Tingaugumane Tani?

TINKUKHALA mu nthawe zakunesa kwene-kwene, tenepo bzingakhale bzakunesa kugumana mtendere. Ndipo napo bzicikhala kuti tinawo kale mtendereyo, tingauluze mwakusaya kunesa. Kodi n’ciyani comwe Bibliya limbalewa, comwe cingatithandize kugumana mtendere caiwo na wamuyaya? Ndipo tingathandize tani winango kuti augumanembo?

BZOMWE TINGACITE KUTI TIGUMANE MTENDERE

Kuti tigumane mtendere caiwo, ifepano tin’funika kubzibva kukhala wakukhotcerereka. Tin’funikambo kukhala na axamwali wabwino ndipo kuposa bzense tin’funika kukhala wakufendererana na Mulungu. Kodi tingacite tani bzimwebzi?

Malamulo na mitemo ya Yahova nthawe zense njaphindu kwa ifepano. Ndipo tikambaiteweza, timbalatiza kuti timbakhulupira Yahova nakuti tin’funa kukhala pa uxamwali bwakulimba na iye. (Jeremiya 17:7, 8; Tiyago 2:22, 23) Tikacita bzimwebzi, Yahova an’dzatifenderera, acitipasa mtendere wa mu mtima. Pa Zaiya 32:17 pambati: ‘Cakutewera ca cirungamo caico cin’dzakhala mtendere, ndipo bzicito bza cirungamo caico bzin’dzakhala cisungiko na mtendere kwa muyaya.’ Kulewa cadidi, ifepano tingagumane mtendere caiwo kokha tikambabvera Yahova na mtima wense.—Zaiya 48:18, 19.

Thupo limbacitisa kuti tireke kukhala na mtendere

Yahova adatipasa mphaso inango yakufunika kwene-kwene, yomwe ingatithandize kugumana mtendere kwa muyaya. Mphasoyo ni mzimu wace wakucena.—Mabasa 9:31.

MZIMU WA MULUNGU UNGATITHANDIZE KUKULISA MTENDERE

Mpostolo Paulo, adalewa kuti mtendere ni mbali ya ‘cisapo ca mzimu.’ (Wagalata 5:22, 23) Tenepo, tikafuna kukhala na mtendere, ifepano tin’funika kumbabvuma kutsogoleredwa na mzimu wakucena kuti utithandize. Kodi tingacite tani bzimwebzi?

Cakuyamba, tin’funika kumbawerenga Bibliya nsiku zense. (Psalymo 1:2, 3) Tikambapambula nthawe yakukumbukira bzomwe tawerengabzo, mzimu wakucena un’dzatithandiza kubvesesa bzomwe Yahova ambafuna pa nkhani zakusiyana-siyana. Mwa ciratizo, ifepano timbapfunzisidwa momwe Yahova ambapitirizira kukhala na mtendere na thangwe lomwe limbacitisa khalidweli kukhala lakufunika kwene-kwene kwa iye. Tenepo, tikambaphatisa basa bzomwe timbapfunza m’Bibliya, tin’dzakhala na mtendere ukulu pa moyo wathu.—Mimwani 3:1, 2.

Caciwiri, tin’funika kumbakumbira Mulungu mzimu wace wakucena. (Luka 11:13) Yahova ambapicira wale omwe ambam’kumbira thandizo kuti: ‘Mtendere wa Mulungu, omwe umbaposa makumbukidwe yense un’dzasunga mitima yanu pabodzi na luso lanu lakukumbuka mwa Kristu Jezu.’ (Wafiripo 4:6, 7) Tenepo, tikakhala wakufendererana na Yahova ticimbakhulupira mzimu wace, iye an’dzatipasa mtendere wa mu mtima.—Waroma 15:13.

Bibliya lidathandiza wanthu azinji kucinja moyo wawo, ndipo tsapano iwo ali pa mtendere na Yahova pabodzi na anzawo, acikhalambo na mtendere wa mu mtima. Kodi iwo adakwanisa tani kucita bzimwebzi?

BZOMWE WINANGO ADACITA KUTI AGUMANE MTENDERE

Abale na mpfumakazi zinango, akhali waukali na waciwembo anati kupfunza cadidi. Tsono pomwe adapfunza cadidi, iwo adacita nyongo yakucinja moyo wawo, ndipo tsapano iwo mbakudeka mtima, wakupirira ndipo ambakhala pa mtendere na anzawo. * (Onani mafala ya m’nyansi.) (Mimwani 29:22) Onani momwe m’bale David na mpfumakazi Rachel adacinjira unthu bwawo.

Tingagumane mtendere mwa kumbaphatisa basa nfundo za m’Bibliya na kumbakumbira mzimu wa Mulungu mu mpembo

Pomwe akhanati kupfunza cadidi, David akhambalewa kuipa anzace ndipo akhambalewalewa mwaukali na wanthu wa m’banja mwace. Koma na kupita kwa nthawe, iye adawona kuti akhafunika kucinja khalidwe lacero. Kodi n’ciyani comwe cidamuthandiza kugumana mtendere? David adati: “Ndidayamba kumbaphatisa basa nfundo za m’Bibliya pa moyo wangu, ndipo bzimwebzi bzidandithandiza kumbalemekeza wanthu wa m’banja mwangu.”

Rachel adakulira m’banja la ukali kwene-kwene, ndipo ndibzo bzomwe iye akhacitambo. Iye adati: “Ndidakulira m’banja la ukali kwene-kwene, ndipo mpaka pano ndikadalimbana na bvuto limweri.” Kodi n’ciyani comwe cidathandiza Rachel kugumana mtendere? Iye adati: “Ndimbakhulupira Yahova ndipo ndimbapemba kwa iye nthawe zense.”

David na Rachel ni kokha bziratizo bza wanthu azinji, omwe tsapano akwanisa kugumana mtendere thangwe ra kuphatisa basa nfundo za m’Bibliya na kukhulupira thandizo la mzimu wakucena. Ndipo napo kuti tinkukhala m’dziko la ukali, ifepano tingakhale na mtendere wa mu mtima. Bzimwebzi bzingacitise kuti tikhale pa mbverano wakulimba na wanthu wa m’banja mwathu pabodzi na abale na mpfumakazi zathu m’gwere. Tsono Yahova ambafuna kuti tikhale ‘mwa mtendere na wanthu wense.’ (Waroma 12:18) Kodi bzimwebzi bzingakwanisike? Ndipo n’thangwe ranyi tin’funika kumbacita nyongo yakukhala mwa mtendere na winango?

CITANI NYONGO YAKUKHALA MWA MTENDERE NA WINANGO

Mu utumiki bwathu bwakumunda, timbapalizira mafala ya mtendere yakulewa bza Umambo bwa Mulungu. (Zaiya 9:6, 7; Mateu 24:14) Wanthu azinji ambadekedwa na mafalaya ndipo ambabvuma kupfunza Bibliya. Ninga bzakutewera bzace, iwo ambakhala lini pomwe na thupo thangwe ra bzomwe bzinkucitika m’dzikoli, m’mbuto mwace, iwo ambakhala na cidikhiro cabwino pakulewa bza kutsogolo, ndipo bzimwebzi bzimbawacitisa ‘kulinga mtendere.’—Psalymo 34:14.

Ni wanthu lini wense omwe ambabvuma bzomwe timbapalizira, ndipo winango ambadzabvuma na kupita kwa nthawe. (Juwau 3:19) Tsono Mulungu ambatipasa mzimu wace, bziribe basa momwe wanthuwo ambatitambirira. Mzimuyo umbatithandiza kupitiriza kukhala mwa mtendere na kumbalewalewa nawo mwa ulemu pomwe tinkuwapalizira. Mwa njira imweyi, timbateweza malango ya Jezu yakuti: ‘Mukafika pa mui, musanani na wanthu wa pa muipo, ndipo nyumbayo ikakhala yakuthemera, mtendere omwe munkuifunira ukhale pa nyumbayo; penu inkuthemera lini, mtendere wanu ubwerere kwa imwepo.’ (Mateu 10:11-13) Tikambacita bzimwebzi, tin’dzakhala mwa mtendere na wanthu, bziribe basa bzomwe winango angalewe ayai angacite, ticimbadziwa kuti na kupita kwa nthawe, ifepano tingadzathandize wanthu amwewa.

Timbakhalambo mwa mtendere na wanthu tikambalewalewa mwa ulemu na akulu-akulu wa boma, napo wale omwe ambatsutsa basa lathu lakupalizira. Mwa ciratizo, m’dziko linango la ku África, boma likhaletsa Mboni za Yahova kumanga Nyumba za Umambo. Abale wathu adawona kuti akhafunika kucita bzinthu mwa mtendere kuti akwanise kumalisa bvutoli. Tenepo, iwo adatumiza m’bale munango omwe akhadatumikira ninga misiyonario m’dziko limwero, kuti akalewelewe na nyakuimikira dzikolo (embaixador), omwe akhakhala ku Inglaterra. M’baleyo adayenda ndipo adakafotokozera nyakuimikirayo bza basa lomwe Mboni za Yahova zimbacita.

M’baleyo adati: “Nditafika pakutambirira alendo, ndidazindikira kuti mkazi omwe akhatambira alendoyo akhalewalewa cirewedwe comwe inepano ndidapfunza. Tenepo, ndidam’musa m’cirewedwe caceco. Mkaziyo adadabwa kwene-kwene pomwe adawona kuti ndimbadziwa cirewedwe cace ndipo adandibvunza kuti: ‘Ndingakuthandizeni tani?’ Mwa ulemu ndidamuuza kuti ndikhafuna kulewalewa na nyakuimikira dziko limwelire. Tenepo, iye adamupfuwira mtedwe, ndipo nyakuimikirayo adabwera, acindimusa m’cirewedwe ca kumweko. Iye adanditetekera pomwe ndikhamufotokozera bza basa lomwe Mboni za Yahova zimbacita.”

Pomwe m’baleyo adafotokozera nyakuimikirayo bza basa lathu, iye adabvesesa ndipo adasiya kumbatsutsa Mboni za Yahova. Abale adakomedwa kwene-kwene, pomwe boma la dziko lire lidadzacinja makumbukidwe, licibvumiza Mboni za Yahova kumanga Nyumba za Umambo. Kulewa cadidi, tikambalemekeza winango, ifepano timbakhala mwa mtendere na anzathu.

KHALANI NA MTENDERE KWA MUYAYA

Nsiku zino, atumiki wa Yahova ambakondwa kwene-kwene kukhala m’paraizo wauzimu, acimbamutumikira mwa mtendere. Ndipo tensenefe tingathandizire kukulisa khalidweli mwa kumbacita nyongo yakukhala na mtendere pa moyo wathu. Tikacita bzimwebzi, Yahova an’dzakomedwa nafe kwene-kwene, ndipo mu dziko lipsa iye an’dzatipasa mtendere omwe un’dzakhala kwa muyaya.—2 Pedru 3:13, 14.

^ ndi. 13 Kutsogoloku tin’dzacezerana bza kudeka mtima, lomwe ni khalidwe lacixanu pa makhalidwe yomwe yambacita mbali ya cisapo ca mzimu.