Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Kodi Muna Mtima Wakupirira?

Kodi Muna Mtima Wakupirira?

‘Imwepombo pirirani.’—TIYAGO 5:8.

NYIMBO: 3, 79

1, 2. (a) Kodi n’ciyani comwe cingaticitise kubvunza kuti ‘Mpaka lini?’ (b) Kodi bziratizo bza atumiki wakale wa Yahova bzingatilimbise tani nsiku zino?

APOLOFETA wakukhulupirika Zaiya na Habakuki adabvunza kuti: ‘Mpaka lini?’ (Zaiya 6:11; Habakuki 1:2) Pomwe Mambo Davide adanemba kapitulo 13 ya bukhu la Psalymo, iye adabvunza mbvunzo ubodzi-bodziyu kanai kense. (Psalymo 13:1, 2) Ndipo pomwe Jezu Kristu akhali pakati pa wanthu wakusaya cikhulupiro wa nthawe imweire, iye adabvunza kuti: ‘Mpaka lini?’ (Mateu 17:17) Nsiku zino tingabzibvunzembo mbvunzo umweyu.

2 Kodi n’ciyani comwe cingaticitise kubvunza kuti ‘Mpaka lini?’ Pinango ni thangwe ra bzinthu bzinango bzakusaya cirungamo bzomwe bzaticitikira. Ayai pinango tinkuduwala ayai tinkukalamba. Ayai pinango takhumudwa thangwe rakuti tinkukhala mu ‘nthawe zakupambulika na zakunesa.’ (2 Timotio 3:1) Ndipo nthawe zinango bzimwebzi bzingacitike thangwe ra makhalidwe yakuipa ya wanthu omwe timbakhala nawo pafupi yomwe yankuticitisa kukhala wakuneta na wakutaya mtima. Bziribe basa thangwe lomwe tingabvunzire, mpsakukondwesa kudziwa kuti Yahova alibe kuimba mulandu atumiki wace wakukhulupirika wakale omwe adacita mbvunzo umweyu.

3. Kodi n’ciyani comwe cingatithandize tikagumana na cakucitika cakunesa kwene-kwene?

3 Kodi n’ciyani comwe cingatithandize tikagumana na cakucitika comwe cinkutinesa kupirira? Tiyago m’bale wace wa Jezu adafuliziridwa kunemba kuti: ‘Abale, pirirani mpaka kukhala kwa Mbuya.’ (Tiyago 5:7) Na tenepo, tensenefe tin’funika kupirira. Koma kodi kupirira n’ciyani ndipo tingalatize tani khalidwe labwinoli?

KODI KUPIRIRA N’CIYANI?

4, 5. (a) Kodi kupirira n’ciyani ndipo tingakulatize tani? (b) Kodi n’ciratizo ciponi comwe Tiyago adafotokoza ca kulatiza kufunika kwa kupirira? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba 3.)

4 Bibliya limbalewa kuti kupirira ni mbali ya cisapo ca mzimu wakucena wa Mulungu. Mwakusaya kuthandizidwa na Mulungu, bzinganese kuti wanthu wakuperewera apirire pa bzakucitika bzakunesa kwene-kwene. Kupirira ni mphaso ya Mulungu, ndipo tikambalatiza khalidwe limweri, timbalatiza kuti timbafuna Yahova na anzathu. Tikambasaya kupirira, lufoyi lathu na winango lingacepe. (1 Wakolinto 13:4; Wagalata 5:22) Kodi kupirira kumbaphatanidza ciyani? Kumbaphatanidza kupitiriza kukhala wakukondwa napo pomwe tinkulimbana na bzakucitika bzakunesa. (Wakoloso 1:11; Tiyago 1:3, 4) Kupirira kumbatithandizambo kupitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Yahova bziribe basa mabvuto yomwe tingagumane nayo. Bzimwebzi bzin’dzatithandiza kutcenkha kubwezera tikambacitiridwa bzinthu bzakuipa. Bibliya limbatiuza kuti tin’funika kudikhirira na mtima wense. Ndipopa mpsakufunika kwene-kwene kupfunza bzomwe bzidanembedwa pa Tiyago 5:7, 8. (Werengani.)

5 N’thangwe ranyi tin’funika kudikhirira Yahova? Mpostolo Tiyago ankutindendemezera na mulimi. Napo kuti mulimi ambacita nyongo yakubzala mbeu zace, iye ambakwanisa lini kubvumbisa nvula ne kucitisa kuti m’mera ukule mwakamfulumize. Iye ambafunika kudikhirira mwakupirira ‘bzisapo bzakufunika bza m’munda.’ Mpsibodzi-bodzimbo, pana bzinthu bzizinji bzomwe tingakwanise lini kubzicita pomwe tinkudikhirira kuti mapiciro ya Yahova yakwanisike. (Marko 13:32, 33; Mabasa 1:7) Tsono ninga mulimi, tin’funika kukhala wakupirira.

6. Kodi tingapfunze ciyani na ciratizo ca mpolofeta Mikeya?

6 Mpolofeta Mikeya adapirira mabvuto yakunesa, ninga momwe ife tinkucitira nsiku zino. Iye adakhala na moyo pa nthawe ya utongi bwa Mambo Ahazi. Ahazi akhali mambo wakuipa kwene-kwene. Ninga bzakutewera bzace, m’dzikolo mukhadadzala na cinyengo. Ndipo bzinthu bzikhadaipiratu mwakuti Bibliya limbalewa kuti wanthu akhadafika pakukhala ‘maxaxa pakucita bzinthu bzakuipa.’ (Werengani Mikeya 7:1-3.) Koma Mikeya akhadziwa kuti angadakwanisa lini kucinja mkhalidweyu. Tsono, n’ciyani comwe iye angadacita? Iye adati: ‘Koma ine ndin’dzadikhirira Yahova. Ndin’dzadikhirira Mulungu wa cipulumuso cangu. Mulungu wangu an’dzandibva.’ (Mikeya 7:7) Ninga Mikeya, ifembo tin’funika ‘kudikhirira.’

7. N’thangwe ranyi tin’funika kucita bzizinji kuposa kundodikhira kuti Yahova akwanirise mapolofesiya yace?

7 Tikakhala na cikhulupiro ninga ca Mikeya, ifepano tin’dzakhala wakufunisisa kudikhirira Yahova. Ifepano tin’dzakhala lini ninga munthu omwe ali m’kawoko omwe ankudikhira nsiku yakuti aphedwe. Palibe cinango comwe iye angacite kuposa kundodikhirira nsiku yakufayo. Tsono mwakusiyana na munthuyu, ifepano tinkudikhira Yahova mwakufunisisa, thangwe tinkudziwa kuti pa nthawe yakuthemera, iye an’dzakwanirisa piciro lace la kutipasa moyo wakusaya kumala! Ndipopa tin’khala ‘wakulimbika m’bzinthu bzense na kupirira pabodzi na cikondweso.’ (Wakoloso 1:11, 12) Ndipo pomwe tinkudikhira, tin’funika kusamala kuti tireke kumbadandaula thangwe ra kuwona ninga kuti Yahova ankucedwa kukwanirisa mapiciroyo, thangwe tikacita bzimwebzi, tingamukhumudwise.—Wakoloso 3:12.

BZIRATIZO BZABWINO BZA KUPIRIRA

8. Kodi kukumbukira bziratizo bza amuna na akazi wakukhulupirika wakale kungatithandize kucita ciyani?

8 Kodi n’ciyani comwe cin’dzatithandiza kudikhira? Ni kukumbukira bziratizo bza amuna na akazi wakukhulupirika wakale, omwe adadikhira mwakupirira Yahova kuti akwanirise mapiciro yace. (Waroma 15:4) Ndipo tikambakumbukira bziratizobzi, tin’funika kukumbukira nthawe yomwe iwo adakhala ankudikhira, thangwe lomwe lidawacitisa kudikhira na momwe Yahova adawasimbira thangwe ra kupirira kwawo.

Abalahamu adadikhirira magole mazinji kubadwa kwa azukulu wace Esau na Djakobi (Onani ndime 9, 10)

9, 10. Kodi Abalahamu na Sara adadikhira Yahova kwa magole mangasi?

9 Onani ciratizo ca Abalahamu na Sara. Pakuti iwo adalatiza ‘cikhulupiro na kupirira,’ iwo adatambira ‘mapiciro.’ Bibliya limbalewa kuti ‘pomwe Abalahamu adapirira,’ Yahova adamupicira kuti angadadzamusimba na kumucitisa kukhala baba wa mtundu ukulu. (Wahebereu 6:12, 15) N’thangwe ranyi Abalahamu akhafunika kupirira? Thangwe pangadatenga nthawe kuti picirolo likwanisike. Pa Nisani 14 mu gole la 1943 Jezu anati kubwera, Abalahamu, Sara pabodzi na wanthu wense wa m’banja mwawo adayambuka Mkulo wa Efrate acipita mu Dziko Lakupiciridwa. Koma Abalahamu adadikhira magole 25 kuti mwana wace Izaki abadwe ndipo padapita pomwe magole 60 kuti azukulu wace Esau na Djakobi abadwe.—Wahebereu 11:9.

10 Kodi Abalahamu adatambira Dziko Lakupiciridwa lensenelo? Bibliya limbalewa kuti Yahova ‘alibe kumupasa utaka buli-bwense kumweko, ne mbuto yakukwana nzayo yace, koma adapicira kudzamupasa dzikolo ninga utaka kwa iye na kwa mbadwo zace, napo kuti akhalibe mwana.’ (Mabasa 7:5) Na kupita kwa nthawe mbadwo za Abalahamu zidadzakhala mtundu ukulu zicikakhala m’dziko lakupiciridwa, koma bzimwebzi bzadacitika magole 430 pambuyo pa Abalahamu kuyambuka Mkulo wa Efrate.—Kufuluka 12:40-42; Wagalata 3:17.

11. N’thangwe ranyi Abalahamu adadikhira na mtima wense, ndipo kodi n’ciyani comwe cin’dzamukondwesa kwene-kwene kutsogolo?

11 Abalahamu adadikhira Yahova thangwe akhakhulupira kuti iye angadateweza mapiciro yace. Iye akhakhulupira Yahova. (Werengani Wahebereu 11:8-12.) Abalahamu adadikhira mwakukondwa napo kuti iye alibe kuwona kukwanisika kwa mapiciro yense ya Mulungu. Ndokumbukirani momwe Abalahamu an’dzakondwera m’paraizo akadzawerenga m’Bibliya nkhani ya moyo wace na ya banja lace. * (Onani mafala ya m’nyansi.) Ndokumbukiranimbo momwe iye an’dzakondwera akadzadziwa kuti adacita mbali yakufunika kwene-kwene pa kukwanirisa cakulinga ca Yahova pa nkhani ya Mesiya wakupiciridwa! Mwakusaya kupenukira Abalahamu an’dzawona kuti adacita bwino kudikhirira bzisimbobzo.

12, 13. N’thangwe ranyi Zuze akhafunika kudikhira mwakupirira, ndipo n’ciyani comwe cidamuthandiza?

12 Mzukuludwe wa Abalahamu Zuze adadikhirambo Yahova mwakupirira. Iye adacitiridwa bzinthu bzinango bzakusaya cirungamo. Cakuyamba, abale wace adamugulisa ninga kapolo pomwe akhana magole 17 yakubadwa. Caciwiri, iye adaikhidwa m’kawoko thangwe adanamiziridwa kuti akhafuna kupswitha mkazi wa bwana wace. (Ciyambo 39:11-20; Psalymo 105:17, 18) Zuze adagumana na bzinthu bzizinji bzakuipa pa moyo wace napo kuti iye akhali mtumiki wakukhulupirika wa Mulungu. Koma patapita magole 13, bzinthu bzidadzacinja. Zuze adadzabula m’kawoko ndipo adadzakhala munthu waciwiri wakufunika mu utongi bwa Edjipito.—Ciyambo 41:14, 37-43; Mabasa 7:9, 10.

Zuze akhadziwa kuti Yahova akhawona bzense bzomwe bzikhamucitikira nakuti bzikhali bwino kudikhira bzisimbo bza Yahova

13 Kodi bzinthu bzakusaya cirungamobzi bzidacitisa Zuze kukhumudwa? Kodi iye adawona kuti Yahova wamulekerera? Nee. Zuze adadikhira mwakupirira. Kodi n’ciyani comwe cidamuthandiza? Iye akhakhulupira Yahova. Iye akhadziwa kuti Yahova akhawona bzense bzomwe bzikhamucitikira. Ndipo timbadziwa bzimwebzi thangwe ra bzomwe iye adauza abale wace kuti: ‘Lekani kugopa. Kodi ine ndapita m’mbuto mwa Mulungu? Napo kuti imwepo mukhafuna kundicita kuipa, Mulungu akhana cakulinga cabwino ndipo akhafuna kupulumusa moyo wa wanthu azinji ninga momwe iye ankucitiramu.’ (Ciyambo 50:19, 20) Zuze akhadziwa kuti bzikhali bwino kudikhira bzisimbo bza Yahova.

14, 15. (a) Kodi n’ciyani comwe Davide akhafunika kudikhirira? (b) Kodi n’ciyani comwe cidamuthandiza kudikhira mwakupirira?

14 Mambo Davide adacitiridwambo bzinthu bzakusaya cirungamo kazinji kense. Yahova adasankhula Davide kuti akhale mambo wa Jirayeri pomwe iye akhali tswaka. Koma padapita magole 15 kuti Davide akhale mambo wa dzinza lace. (2 Samuweri 2:3, 4) Mkati mwa magole yamweya, Davide akhakhala wakubisala thangwe Mambo Sauli akhafuna kumupha. * (Onani mafala ya m’nyansi.) Bzimwebzi bzidacitisa kuti Davide aleke kukhala na nyumba. Iye akhakhala m’dziko lacirendo ayai mphako za m’dambo. Koma na kupita kwa nthawe Sauli adadzaphedwa ku nkhondo. Bzimwebzi bzitacitika, Davide adadikhira pomwe kwa magole manomwe kuti akhale mambo wa Jirayeri.—2 Samuweri 5:4, 5.

15 N’thangwe ranyi Davide akhali wakukonzeka kudikhira mwakupirira? Iye ambapereka mtawiro m’bukhu la psalymo mu kapitulo 13 yomwe timbagumanambo mbvunzo omwe iye adaucita kanai kense wakuti: ‘Mpaka lini?’ Iye adalewa kuti: ‘Koma ine, ndimbakhulupira lufoyi lanu lakukhulupirika; mtima wangu un’dzakondwa thangwe ra mabasa yanu ya cipulumuso. Ndin’dzaimbira Yahova, pakuti iye wadipasa mabai-bai mazinjisa.’ (Psalymo 13:5, 6) Davide akhadziwa kuti Yahova akhamufuna nakuti iye angadamuthandiza nthawe zense. Iye akhakumbukira bza momwe Yahova akhadamuthandizira mu nthawe za m’mbuyo na kumbakumbukira mabai-bai yomwe angadadzatambira pambuyo pa Yahova kumalisa mabvuto yomwe akhagumana nayo. Davide akhadziwa kuti bzikhali bwino kudikhira bzisimbo bza Yahova.

Yahova ambatikumbira lini kucita cinthu comwe iye ambacicita lini

16, 17. Kodi Yahova na Jezu Kristu adapereka tani bziratizo bzabwino pa nkhani ya kudikhirira?

16 Yahova ambatikumbira lini kucita cinthu comwe iye ambacicita lini. Iye n’ciratizo cabwino pa nkhani ya kudikhirira. (Werengani 2 Pedru 3:9.) Mwa ciratizo, magole mazinji m’mbuyomu mu zunde la Edeni, Sathani adaimba mulandu Yahova kuti ngwakusaya kulungama. Yahova ‘ankudikhira’ nthawe yomwe dzina lace lin’dzacenesedwa. Bzimwebzi bzin’dzabweresa bzisimbo bzizinji kuna wale omwe ‘ankumudikhira na mtima wense.’—Zaiya 30:18.

17 Jezu nayembo ana mtima wakudikhirira. Pomwe akhali pansi pano, iye adakhala wakukhulupirika mpaka infa. Mu gole la 33, iye adakapereka kudzulu nsembe yace ya cakulombolera kwa Yahova. Koma iye adadikhirira mpaka mu gole la 1914 kuti ayambe kutonga ninga Mambo. (Mabasa 2:33-35; Wahebereu 10:12, 13) Ndipo Jezu an’pitiriza kudikhirira mpaka kuphampha kwa Utongi bwace bwa magole 1.000, kuti adzapfudze anyamadulanthaka wace wense. (1 Wakolinto 15:25) Bzinkuwoneka kuti panipita magole mazinji yakuti adikhirire. Koma tinkupenukira lini kuti kudikhirako kun’dzabweresa bzisimbo bzizinji.

BZOMWE BZINGATITHANDIZE KUDIKHIRA

18, 19. Kodi n’ciyani comwe cin’dzatithandiza kudikhira mwakupirira?

18 N’cadidi, Yahova ambafuna kuti tikhale wakupirira na wakukonzeka kudikhira. Kodi n’ciyani comwe cin’dzatithandiza kucita bzimwebzi? Tin’funika kukumbira mzimu wakucena wa Mulungu mu mpembo. Lekani kuyebwa kuti kupirira ni mbali ya cisapo ca mzimu wakucena wa Mulungu. (Wayefezo 3:16; 6:18; 1 Watesalonika 5:17-19) Tenepo, timbakumbire Yahova kuti atithandize kukhala wakupirira!

19 Timbakumbukirembo bzomwe bzidathandiza Abalahamu, Zuze na Davide kuti adikhirire kukwanisika kwa mapiciro ya Yahova. Iwo akhana cikhulupiro ndipo akhadziwa kuti Yahova angadateweza mapiciro yace. Ndipo akhambakumbukira lini bza iwo wokha na bzakufuna bzawo basi. Tikambakumbukira bzisimbo bzomwe iwo adatambira, ifembo tin’dzakhala na mtima wakudikhira.

20. Kodi tikhale wakutsimikiza kucita ciyani?

20 Napo ticigumana na mabvuto makulu, titsimikize kukhala na mtima ‘wa kudikhira.’ Pinango nthawe zinango tingabzibvunze kuti: ‘Mpaka lini imwe Yahova?’ (Zaiya 6:11) Koma na thandizo la mzimu wakucena wa Mulungu, tingakhale ninga mpolofeta Jeremiya omwe adalewa kuti: ‘Yahova ni gawo langu, ndipopa ndin’pitiriza kumudikhirira.’—Maliro 3:21, 24.

^ ndi. 11 Moyo wa Abalahamu umbafotokozedwa m’makapitulo pafupi-fupi 15 ya m’bukhu la Ciyambo. Ndipo anembi wa Bzinembo bza Cigerego adafotokozambo bza Abalahamu kupitirira cinyau 70.

^ ndi. 14 Patandopita magole mawiri yokha, Yahova adalamba Sauli ninga mambo. Napo bzikhali tenepo, Sauli adapitiriza kutonga kwa magole 38 mpaka infa yace.—1 Samuweri 13:1; Mabasa 13:21.