M’bale Winston, tiuzeni momwe mudadziwira Mulungu.

Inepano ndidakulira ku munda munango omwe ukhali kutali na mzinda wa Queensland, mu dziko la Austrália. Koma abereki wangu akhambayenda lini ku gereja. Ndipo thangwe ra kukhala patekha, bzikhandinesa kudziwana na munthu omwe ngwa m’banja lini mwathu. Koma pomwe ndidapfitsa magole 12 yakubadwa, ndidayamba kulinga Mulungu. Ndidapemba kwa iye, ndicimukumbira kuti ndidziwe cadidi pakulewa bza iye. Na kupita kwa nthawe ndidadzacoka komwe tikhakhala kule ndipo ndidayamba kuphata basa mu mzinda wa Adelaide, omwe uli ku mmwera kwa Austrália. Pomwe ndikhana magole 21, ndidagumana na Pam pa nthawe yomwe ndikhali feria ku Sydney, iye adandiuza bza gulu linango la Cipembedzo lakucemeredwa Inglaterra-Israel, lomwe limbakhulupira kuti wanthu wa ku Inglaterra adacokera ku dzinza linango lakutaika ku Israel. Pakulewa bza madzinzayo, gulu limweri lidalewa kuti: “Pana madzinza khumi ya umambo bwa kumpoto yomwe yadayendesedwa ku ukapolo mu gole lacisere AEC m’mbuyomu.” Pomwe ndidabwerera ku Adelaide, ndidauzambo nkhaniyi mwanzangu wa kubasa omwe akhadayamba kupfunza Bibliya na Mboni za Yahova. Ndidaceza naye mu nthawe ing’ono-ng’ono basi, ndipo iye adandiuzambo bzomwe Mboni za Yahova zimbakhulupira, tsono pambuyo pa macezayo, ndidazindikira kuti mpembo omwe ndidacita pomwe ndikhali mwana ule unkutawiridwa. Ndidapfunza cadidi cakulewa bza Mulengi pabodzi na Umambo bwace! Ndipo ndidatsimikiza na mtima wangu wense kuti ndagumana ‘mwala wakuumira’ kwene-kwene.—Mateu 13:45.

Mpfumakazi Pam, bzinkuwoneka kuti imwepo mudayambambo kulinga cadidi cakulewa bza Mulungu kuyambira muli tswaka. Kodi mudacita tani kuti mucigumane?

Inepano ndidakulira mu mzinda wa Coffs Harbour, ku Nova Gales Sul, ndipo wanthu wa m’banja mwangu akhayenda ku gereja. Abereki wangu pabodzi na ayavu wangu omwe adabereke pai, akhakhulupira bzipfunziso bza gulu la Inglaterra-Israel. Ndipo inepano pabodzi na azibale winango, tidapfunzisidwa kuyambira tiri wana kuti Mulungu ambafuna kwene-kwene wanthu wa ku Inglaterra. Koma inepano ndikhakhulupira lini bzipfunzisobzo ndipo ndikhabziwona kuti ndiri  kutali na Mulungu. Pomwe ndidapfitsa magole 14 yakubadwa, ndidayamba kuzungira magereja yakusiyana-siyana, kuphatanidza Anglicana, Batista na Adventista do Sétimo Dia. Tsono magerejaya yalibe kundithandiza kudziwa Mulungu.

Na kupita kwa nthawe, abereki wangu adafulukira ku Sydney, kumweko ndidagumana na Winston, ndipo pa nthawe imweyi iye akhali feria. Ninga momwe iye wafotokozera pakuyamba pale, kuti pomwe tidagumana pakuyamba tidaceza nkhani za cipembedzo, ndipo pomwe iye adabwerera kwawo adayamba kupfunza Bibliya na Mboni za Yahova. Ndipo matsamba yomwe akhanditumizira akhaleka lini kuikha mavesi! Kulewa mwakusaya kubisa pakuyamba ndikhana thupo kwene-kwene ndipo ndikhasaya cakucita kuti ndigumane cadidi. Koma pang’ono na pang’ono ndidadzacigumana.

Mu 1962, ndidayenda ku Adelaide kuti ndikakhale pafupi na Winston. Iye adalinganiza kuti ndikhale pabodzi na banja linango la Mboni, madzina yawo ni Thomas na Janice Sloman, ndipo iwo akhadatumikira ninga amisiyonario ku Papua-Nova Guiné. Banjali lidanditambira na manja mawiri, pa nthawe imweyi ndikhana magole 18 basi yakubadwa, tenepo iwo adandithandiza kudziwa bzizinji pakulewa bza Mulungu. Mwakusaya kucedwa ndidazindikira kuti ndagumana cadidi, ndipo ndidayambambo kupfunza Bibliya. Pomwe ine na Winston tidalowolana, tidayamba kumbacitira bzinthu pabodzi pa basa la Yahova, ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti tithumizire kutenda kwathu mwala wakuumira omwe tidaugumana.

M’bale Winston, tiuzeni momwe bzinthu bzikhaliri m’magole yanu yakuyambirira mu utumiki bwa Yahova.

Pomwe padapita magole yakucepa ine na Pam titalowolana, Yahova adayamba kutipasa mabasa yakusiyana-siyana mu utumiki bwace. (1 Wakolinto 16:9) Basa lakuyamba lomwe tidacita ni kutumikira m’bale Jack Porter, pomwe adabwera kudzazungira gwere lathu ninga nyakunyan’ganira dera, ndipo pa nthaweyo gwerelo likhana apalizi wakucepa. (Tsapano iye ankutumikira pabodzi na abale winango mu Komiti ya Mthambi ku Australásia.) Ndipo m’bale Jack pabodzi na mkazi wace Roslyn, adatilimbisa kuti titumikire ninga apainiya wakukhazikika, ndipo tidacita upainiyabo kwa magole maxanu. Pomwe ndikhana magole 29 yakubadwa, ine na Pam tidauzidwa kuti tikatumikire ku Nsuwa ya Pacífico do Sul ninga nyakunyang’anira dera, ndipo patsogolo pace tidauzidwa kuti tikatumikire ku mthambi ya Fiji. Ndipo nsuwa zomwe tidatumikira kumweko ni: Samoa Americana, Samoa, Quiribati, Nauru, Niuê, Toquelau, Tonga, Tuvalu na Vanuatu.

Pa nthawe imweyire, wanthu winango omwe akhakhala ku nsuwa zakutali akhafuna lini Mboni za Yahova, tenepo tikhafunika kukhala wakusamala na wakucenjera. (Mateu 10:16) Magwere yakhana apalizi wakucepa, ndipo winango akhalibe m’mbuto zakuti angadatipasa kuti tikhale. Tenepo, tikhakumbira wanthu wa mu mzinda kuti tikhale nawo pabodzi, tsono wanthuwo akhatidekera mtima ndipo akhatitambira na manja mawiri.

M’bale Winston, pa nthawe inango imwepo mudasamalira basa lakusandulizira. Kodi n’ciyani comwe cidakucitisani kucita basa limweri?

Pomwe ndidayamba kutumikira ku nsuwa ya Tonga, abale wa kumweko akhana tumatsamba na mabukhu yakucepa mu cirewedwe ca Citongani comwe ni cirewedwe ca ku Polinésia. Ndipo mu utumiki bwakumunda, abalewo akhapfunzisa wanthu mwakuphatisa basa bukhu lakuti Coonadi Cimene Cimatsogolera ku Moyo Wamuyaya, koma bukhu limweri likhali kokha mu Cingerezi. Tsono pomwe tidakhala na xikola ya akulu wa magwere yomwe idacitika kwa midzinga minai, akulu atatu wa kumweko adabvuma kuti bukhu limweri lisanduliziridwe mu cirewedwe ca Citongani thangwe iwo akhabvesesa lini bwino Cingerezi. Tenepo, Pam adayamba kusandulizira bukhulo na manja, ndipo pomwe lidamala kusanduliziridwa tidatumiza matsambayo ku mthambi ya Estados Unidos kuti akayadinde. Ndipo basa lakusandulizira bukhu limweri lidatenga midzinga misere. Napo kusandulizirako kulibe kucoka bwino ninga momwe bzimbakhalira thangwe tikhalibe kutambira mapfunziro ya momwe tingasandulizirire, pomwe bukhulo lidacoka mu Citongani lidathandiza wanthu azinji wa m’cirewedweci kupfunza cadidi ca m’Bibliya. Ine na Pam ndife lini anyakusandulizira, koma thangwe ra kufuna kuthandiza wanthuwo kudaticitisa kukomedwa na basa lakusandulizirali.

Mpfumakazi Pam, kodi moyo omwe mukhanawo ku nsuwa ukhadasiyana tani na omwe mukhanawo ku Austrália?

Kulewa cadidi, ukhali moyo wakusiyana kwene-kwene! Thangwe mbuto zinango, ifepano tikhabonera na mbudu, kupsa, kudjedjera, kudzongeredwa bzinthu na makoso, kuduwala kawiri-kawiri ndipo nthawe zinango tikhasaya cakudya. Ndipo kuphampha kwa nsiku iri-yense, tikhadekedwa kwene-kwene kuwona nyanza kucokera m’nyumba yomwe tikhakhala, thangwe nyumba  za kumweko zikhapsimphiridwa na masamba ya miti ya koko ndipo mphepete zikhadjedewa lini. Usiku bunango, mwezi ukhabvunika mpaka tikhakwanisa kuwona miti ya koko, ndipo na cezaco tikhakwanisambo kuwona nyanza. Bzimwebzi bzidatithandiza kuti timbakumbukire bzinthu bzabwino, m’mbuto mwakukumbukira bzinthu bzakuipa.

Tidadekedwa na wana wa kumweko, thangwe wanawo akhatitsangalaza kwene-kwene ndipo pomwe adatiwona pa ulendo bwakuyamba adadabwa thangwe ra kukhala azungu. Pomwe tidakazungira nsuwa ya Niuê, kamulumbwana kanango kadapfuwa boko la Winston kacilewa kuti: “Ndimbakomedwa na ukuse bwanubu.” Kamulumbwanako kakhanati kawona boko laukuse ndipo kakhadziwa lini kuti kangadalifotokoza tani bokolo!

Bzidatiwawa kwene-kwene mu mtima pomwe tidawona kuti wanthu wa kumweko akhali wakusauka ndipo akhana moyo wakunesa. M’mbuto yawo yakukhala ikhali yabwino kwene-kwene koma akhalibe thanzi labwino na madzi yabwino yakukwanira. Tsono abale wathu akhalibe nabzo basa, thangwe iwo akhadazolowera kale moyo umweule. Ndipo pomwe tidafika iwo adakomedwa kwene-kwene thangwe rakuti akhali pabodzi na abale wawo winango, kumweko iwo akhana m’mbuto yomwe akhanamatira na kutumbiza Yahova. Ciratizo cawo cidatithandiza kupitiriza kuikha patsogolo bzinthu bzakufunika na kupitiriza kukhala na moyo wakusaya kufuna bzizinji.

Tin’dziwa kuti nsiku zinango, imwepo mukhafunika kucita nyongo kuti mugumane madzi na kuphika cakudya canu mwakuphatisa basa njira zomwe mukhazidziwa lini. Kodi mudakwanisa tani kucita bzimwebzi?

Cakuyamba ndikutenda kuti pai wangu adandipfunzisa mabasa yakusiyana-siyana. Iwo adandipfunzisa momwe ndingaphatisire basa bzinthu bzizinji bzakusiyana-siyana, mwa ciratizo iwo adandiuza momwe ndingaphatizire moto pa nkhuni na momwe ndingaphatisire basa bzinthu bzimwebzi napo bzikakhala bzakucepa. Mwa ciratizo, pomwe tidayenda ku Quiribati, tidakhala m’kanyumba kang’ono kakukonzedwa na dongo, pansi akhadaikha minyala, ndipo parede yakene ikhali ya nsungwi. Ndipo kuti ndiphike mwakusaya kuneseka, ndidacera dindi pansi kuti likhale ninga citawo ndikhaikha m’mwemo mabade ya koko kuti ndiphatizire moto. Kuti ndigumane madzi, ndidacera ncera pabodzi na akazi wa kumweko. Tsono kuti atunge madziyo, iwo akhamangirira cingwe kunsonga kwa muti, ayai ndirewe kuti bzikhali ninga mtepa wakumedzera nsomba. Koma m’mbuto mwakumangirira medzo ku cingweco, iwo akhamangirira m’golo. Pambuyo pace, m’bodzi na m’bodzi akhathusa m’goloyo mu nceramo. Ndipo pomwe m’golo ule ukhafika m’madzi ukhagwa ucidzala madzi mwakusaya kunesa, mpaka idafika nthawe yangu yakuti nditungembo. Inepano ndidathusa m’golo wangu kazinji-kense, tsono ukhatunga lini madzi koma ukhandoyandama basi! Tenepo winango adayamba kundiseka, ndipo pomwe adanyamala, mkazi munango adabzipereka kuti andithandize. Ndipo nthawe zense akazi wa kumweko akhandithandiza na kundidekera mtima.

Bzinkuwoneka kuti mwensenemwe mudadekedwa kwene-kwene na utumiki bomwe mudacita pa nsuwa zire. Kodi pana bzinthu bzinango bzomwe bzidakudekerani bzomwe mukufuna kutiuzambo?

Winston: Bzidatinesa kuzolowera miyambo inango yomwe imbacitika ku nsuwa zimwezi. Mwa ciratizo, pomwe abale akhatithandiza na cakudya, kawiri-kawiri akhatipasa cakudya cense comwe iwo akhanaco. Pakuyamba, tikhadziwa lini kuti tikhafunika kumbawapasambo cinthu cinango pambuyo pakuti atipasa cakudya. Tenepo, tikhadya cakudya cense comwe akhatipasa. Ndipo pomwe tidazindikira bza mwambo wawo, tikhawapasambo cakudya. Napo tikhaphonyesa bzinthu bzinango, abale wathu akhatibvesesa. Ndipo iwo akhakomedwa kwene-kwene pomwe tikhawazungira pa mdzinga wakupambulika pakapita minyezi mitanthatu. Kupambula abale wa kumweko, tikhali ifepano basi Mboni za Yahova zomwe abalewo akhadaziwona kale pa nthawe imweyire.

Kuzungira komwe tidacita kudaperekambo umboni wabwino kuna wanthu omwe ambakhala pa nsuwa ya Quiribati. Thangwe ranyi ndikulewa tenepoyo? Thangwe ndakuti wanthu omwe akhakhala m’mizinda mizinji ya nsuwayi, akhakumbuka lini kuti cipembedzo cathu n’ca pa dziko lense la pansi, koma akhawona ninga kuti ni kagulu kokha ka abale wanthu wale. Tenepo pomwe abalewo adazungiridwa na m’bale pabodzi na mkazi wace wakucokera ku madziko yakunja, wanthu wa kumweko adamalisa makumbukidwe yawo yakuti abale wale akhali kokha ka gulu ka kumweko, ndipo adadabwa kwene-kwene na bzimwebzo.

Pam: Pana cinthu cibodzi comwe ndimbaciyebwa lini comwe cidaticitikira ku Quiribati, gwere la kumweko likhana abale wakucepa. Kumweko kukhana mkulu wa gwere m’bodzi basi, dzina lace likhali Itinikai Matera, iye akhacita bzense bzomwe akhakwanisa kuti atisamalire. Nsiku inango iye adabwera na dengu ndipo m’mwemo mukhana dzai libodzi basi. Pomwe adafika adalewa kuti:  “Ndabweresera imwepo.” Pa nthawe imweyi bzikhali bzakunesa kwa ifepano kuwona dzai la nkhuku. Napo bzomwe adacitabzo bzikhali bzakucepa ifepano tidatokonyedwa kwene-kwene thangwe ra mtima wakupasa wa m’baleyu.

Mpfumakazi Pam, tikudziwa kuti gole linango mudaluza mwana omwe adabadwa wakufa kale. Kodi n’ciyani comwe cidakuthandizani kupirira?

N’cadidi, inepano ndidakhala na pathupi mu 1973 pomwe tikhakhala ku Pacífico do Sul. Tenepo, ine na bayangu tidapangana kubwerera ku Austrália, ndipo pomwe tidamala minyezi minai tiri kumweko tidaluza mwana wathu omwe tikhamudikhirirayo. Winston adawawidwambo kwene-kwene thangwe ra kufedwa mwanaceyo. Ndipo kuwawidwa kwangu kudamala magole mazinji kuti kumale, koma kulibe kumaliratu mpaka tidatambira Nsanza ya Mulindiri ya 15 Abril, 2009, ya Chichewa. Mbali ya “Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga” idatawira mbvunzo wakuti: “Ngati mwana wabadwa wakufa, kodi pali chiyembekezo chakuti mwanayo adzauka?” Nkhaniyo idatilimbisa kuti Yahova ndiye ambadziwa bzomwe an’dzacita ndipo iye nthawe zense ambacita bzomwe mpsabwino. Ndipo iye an’dzamalisa kuwawidwa kwense komwe timbabva thangwe ra kukhala m’dziko lakuipa, ndipo mwalufoyi iye an’dzaphatisa basa Mwana wace kuti ‘apfudze mabasa ya Sathani.’ (1 Juwau 3:8) Nkhaniyo idatithandizambo kuti timbatende kwene-kwene ‘mwala’ wakufunika omwe ni kukhala atumiki wa Yahova! Ndikudziwa lini kuti nthawe zino tingadakhala kuponi bzingadakhala kuti tiribe kugumana cidikhiro cakulewa bza Umambo bwa Mulungu.

Pambuyo pa kuluza mwana wathuyo, tidayamba pomwe utumiki bwa nthawe zense. Tidatumikira kwa minyezi yakucepa ku Beteli ya Austrália ndipo patsogolo pace tidayamba pomwe basa la kunyang’anira dera. Mu 1981, pambuyo pa kutumikira kwa magole manai ku Nova Gales Sul na ku Sydney, tidauzidwa kuti tikatumikire ku Beteli ya Austrália, ndipo mpaka pano tiri kumweko.

M’bale Winston, kodi pana cinthu cinango comwe cidakucitikirani ku Nsuwa za Pacífico do Sul, comwe cikukuthandizani pa basa lanu lomwe munkucita ninga m’bodzi wa abale wa Komiti ya Mthambi ku Australásia?

Kulewa cadidi, pana bzinthu bzizinji bzomwe bzidandicitikira. Koma ndinifotokoza cibodzi cokha, Beteli ya Austrália idauzidwa kuti imbanyang’anire Samoa Americana na Samoa. Na kupita kwa nthawe, mthambi ya Nova Zelândia idaphatanidzidwa icikhala pabodzi na Austrália. Ndipo tsapano, mthambi ya Australásia imbanyang’anira Austrália, Samoa Americana na Samoa, Ilhas Cook, Nova Zelândia, Niuê, Timor-Leste, Toquelau na Tonga, ndipo ifepano tina mwayi wakuzungira m’mbuto zimwezi ninga wakuimira mthambi. Tenepo bzomwe ndidagumana nabzo pomwe ndikhaphata basa pabodzi na abale na mpfumakazi wakukhulupirika omwe ambakhala ku nsuwa zimwezi, bzikundithandiza kwene-kwene pa basa lomwe ndinkucita tsapano m’cipinda ca mthambi.

Pa kumalizira ndikufuna kulewa kuti kwa magole mazinji ine na Pam tidazindikira kuti mbakulu lini wokha omwe ambalinga Mulungu, tadziwa bzimwebzi na bzomwe bzidacitika pa moyo wathu. Maswaka yambafunambo ‘mwala wakuumira’ kwene-kwene napo kuti wanthu winango wa m’banja mwawo ambaufuna lini. (2 Wamambo 5:2, 3; 2 Nkhani 34:1-3) Kulewa cadidi, Yahova ni Mulungu wa lufoyi omwe ambafuna kuti wanthu wense agumane moyo wakusaya kumala, bziribe basa penu ni tswaka ayai wacikulire!

Pomwe ine na Pam tidayamba kulinga Mulungu kwa magole 50 m’mbuyomu, tikhadziwa lini kuti kulingako kungadatifikisa kuponi. Kulewa mwakusaya kupenukira, cadidi ca Umambo ni mwala wakufunika kwene-kwene! Ndipo ifepano tatsimikiza kuuphatisisa na manja mawiri!