Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Cikhulupiro—Khalidwe lomwe limbatithandiza kukhala wakulimba

Cikhulupiro—Khalidwe lomwe limbatithandiza kukhala wakulimba

CIKHULUPIRO cimbatipasa mphanvu. Mwa ciratizo, Sathani ambafuna kupha uxamwali bomwe tinabo na Yahova, koma cikhulupiro cimbatithandiza ‘[kuthimisa] misewe yakugaka ya nyakuipayo.’ (Wayefezo 6:16) Na cikhulupiro, ifepano tingapirire mabvuto yomwe yali ninga mapiri makulu-makulu. Jezu adauza anyakupfunza wace kuti: ‘Mungadakhala na cikhulupiro ninga kambeu ka mpiru, mungadakwanisa kuuza phiri iri kuti: ‘Coka pano uyende kule,’ iro lingadacoka.’ (Mateu 17:20) Pakuti tikudziwa kuti cikhulupiro cingacitise uxamwali bwathu na Yahova kukhala bwakulimba, tenepo tin’funika kubzibvunza kuti: Kodi cikhulupiro n’ciyani? Kodi cikhulupiro cingatokonyedwe tani na bzomwe bziri mu mtima mwathu? Kodi tingalimbise tani cikhulupiro cathu? Ndipo ni mbani omwe tin’funika kumukhulupira?—Waroma 4:3.

KODI CIKHULUPIRO N’CIYANI?

Cikhulupiro cimbaphatanidza bzinthu bzizinji sikuti kumbandokhulupira bzomwe Bibliya limbalewa, thangwe napo ‘madimonyo yambakhulupirambo [kuti Mulungu alipo] ndipo yambatetemera.’ (Tiyago 2:19) Tsono, kodi cikhulupiro n’ciyani?

Pakuti timbakhulupira kuti nthawe zense pan’dzawoneka usiku na masikati, tina citsimikizo cense cakuti bzomwe Mulungu adapicira bzin’dzakwanisika

Bibliya limbalewa bza cikhulupiro mu njira ziwiri. Yakuyamba, ‘cikhulupiro ndico cidikhiro cakutsimikizika ca bzinthu bzakudikhiridwa.’ (Wahebereu 11:1) Penu imwepo muna cikhulupiro, mumbapenukira lini kuti bzomwe Yahova ambalewa mpsacadidi ndipo bzin’dzacitikadi. Mwa ciratizo Yahova adauza Ajirayeri kuti: ‘Imwepo mungadaswa mpangano wangu wakulewa bza masikati na mpangano wangu wakulewa bza usiku, kuti paleke kukhala masikati na usiku mu nthawe yakuikhidwiratu, inembo ndingadaswa mpangano wangu omwe ndidacita na Davide.’ (Jeremiya 33:20, 21) Kodi imwepo mudabva kale matha yakuti nsiku inango dzuwa lin’dzawoneka lini pomwe kudzaulu, nakuti pan’dzawoneka lini pomwe masikati ne usiku? Imwepo mumbapenukira lini Mitemo yomwe Mulungu adaikha m’cirengedwe yomwe imbacitisa dziko lapansiri kuzungulira m’mbuto mwace mwakubverana na dzuwa. Napo bziri tenepo, kodi mun’funika penukira Mulengi wa mitemoyo kuti an’dzacidi bzomwe iye ambalewa? Ne na pang’onopo!—Zaiya 55:10, 11; Mateu 5:18.

Yaciwiri, cikhulupiro ‘ndico cidikhiro cakutsimikizika ca bzinthu bzakudikhiridwa.’ Cikhulupiro cimbalewedwa kuti ni ‘umboni bwakuwoneka,’ ayai bwa bzinthu bzakusaya kuwoneka na maso koma bzicikhala bzacadidi. (Wahebereu 11:1) Mwa njira iponi? Tindendemezere kuti mwana wakubvunzani kuti: ‘Kodi mumbadziwa tani kuti mphepo iripo?’ Napo imwepo mukanati kuwona mphepo, koma mungadafunisisa kumutawira mwa kumulatiza umboni bwakuti mphepo iripo, ninga mphuwe yomwe timbapuma, bzomwe bzimbacika na conzi na bzinthu bzinango bzomwe bzingamuthandize kubvesesa. Tenepo mwanayo akakhulupira kuti bzinthu bzimwebzi mpsacadidi, iye ambabvuma kuti mpsakukwanisika kukhulupira bzinthu bzakusaya kuwoneka. Mpsibodzi-bodzimbo na cikhulupiro, ico cin’funika kukhala na umboni bwacadidi.—Waroma 1:20.

CIKHULUPIRO CIMBAPHATANIDZA MTIMA WA MUNTHU

Pakuti cikhulupiro cin’funika kukhala na umboni, tenepo kuti munthu akhale na cikhulupiro an’funika kukhala ‘na cidziwiso caico ca cadidi.’ (1 Timotio 2:4) Koma kundokhala na cidziwiso n’kwakukwanira lini. Mwa ciratizo, mpostolo Paulo adanemba kuti: ‘Na mu mtima munthu ambakhala na cikhulupiro.’ (Waroma 10:10) Munthu an’funika lini kumbandokhulupira cadidi, koma an’funikambo kumbawona cadidico kukhala cafunika mu mtima mwace. Tenepo munthuyo akambacita bzinthu mwakubverana na cadidi, an’dzalatiza kuti ana cikhulupiro mu mtima mwace. (Tiyago 2:20) Munthu omwe ambatenda lini cadidi na mtima wace wense, mbzimbamunesa kusiya bzinthu bzakuipa bzomwe akhacita ndipo ambandocita bzomwe ambafuna. (2 Pedru 3:3, 4; Juda 18) Ndipopa Bibliya limbalewa kuti ni wenseli omwe adawona bzakudabwisa bzomwe bzidacika kale-kale adakhulupira napo kuti bzikhalimbisa cikhulupiro. (Mirewengo 14:11; Juwau 12:37) Mzimu wakucena wa Mulungu, umbathandiza kokha omwe ambafuna cadidi.—Wagalata 5:22; 2 Watesalonika 2:10, 11.

BZOMWE BZIDATHANDIZA DAVIDE KUKHALA NA CIKHULUPIRO CAKULIMBA

Mambo Davide ni m’bodzi pa wanthu omwe adakhala kale na cikhulupiro cakulimba. (Wahebereu 11:32, 33) Ndipo pa banja lense la Davide, palibe omwe akhana cikhulupiro ninga cace. Mwa ciratizo, nsiku inango Eliyabi omwe akhali m’mkulu wace wa Davide adalatiza kuti akhana cikhulupiro cakucepa pomwe iye adalewa kuti Davideyo akhana makumbukidwe yakuipa. (1 Samuweri 17:26-28) Palibe omwe ambabadwa na cikhulupiro ne kutengera abereki, tenepo cikhulupiro ca Davide cidalatiza kuti iye akhali pa uxamwali bwakulimba na Mulungu.

Pa Psalymo 27, pambalatiza bzomwe bzidathandiza Davide kukhala na cikhulupiro cakulimba. (Vesi 1) Davide akhakumbukira bzomwe bzidamucitikira na momwe Yahova adakundira anyamadulanthaka wace. (Mavesi 2, 3) Iye akhambawona kufunika kwa tendi la mkonkhano ndipo akhambayenda kumweko kukanamata Mulungu. (Vesi 4) Davide akhanamata Mulungu mu templo pabodzi na atumiki winango. (Vesi 6) Ndipo iye nthawe zense akhambapemba kwa Yahova. (Mavesi 7, 8) Davide akhafunambo kupfunzisidwa njira za Mulungu. (Vesi 11) Cikhulupiro cikhali cakufunika kwene-kwene kwa Davide, mwakuti adabvunza kuti: ‘Ndingadakhala ndiri kuponi bzingadakhala kuti ndiribe cikhulupiro?’—Vesi 13.

KODI MUNGAKHALE TANI NA CIKHULUPIRO CAKULIMBA?

Imwepo mukateweza bzomwe Davide adalewa pa Psalymo 27, mun’dzakhalembo na cikhulupiro ninga comwe iye akhanaco. Pakuti cikhulupiro cimbacokera pa cidziwiso caico, tenepo imwepo mukambapfunza Fala la Mulungu pabodzi na mabukhu yakulewa bza Bibliya, mun’dzakulisa khalidwe la mzimu wa Mulungu. (Psalymo 1:2, 3) Mukambamala kupfunza, mbapambulani nthawe yakuti mumbakumbukire bzomwe mwapfunzabzo. Mukacite bzimwebzi, mun’dzakulisa khalidwe lanu lakumbatenda bzomwe Yahova ambakucitirani. Ndipo cikhulupiro canu cin’dzakhala cakulimba, mwakuti ico cin’dzakucitisani kufuna kumunamata Yahova ku mitsonkhano na kumbapalizirambo winango bza cidikhiro canu. (Wahebereu 10:23-25) Kuthumizira bzimwebzi, ifepano tingalatize cikhulupiro cathu mwa ‘kumbapemba nthawe zense na kuleka kuneta.’ (Luka 18:1-8) Tenepo, ‘mbapembani nthawe zense’ kwa Yahova, ndipo mbakhulupirani kuti ‘iye ambakusamalirani.’ (1 Watesalonika 5:17; 1 Pedru 5:7) Cikhulupiro cimbatithandiza kuti timbacite bzinthu bzabwino, ndipo bzimwebzi bzimbatilimbisa kwene-kwene.—Tiyago 2:22.

MBAKHULUPIRANI JEZU

Usiku bomwe mangwana yace angadafa, Jezu adauza anyakupfunza kuti: ‘Khulupirani Mulungu, ndipo khulupiranimbo inepano.’ (Juwau 14:1) Mafalaya yankulatiza kuti ifepano tin’funika lini kumbandokhulupira Yahova yekha, koma timbakhulupirembo Jezu. Kodi imwepo mungalatize tani kuti mumbakhulupira Jezu? Mbatiwoneni njira zitatu.

Kodi kukhulupira Jezu kumbathandauza ciyani?

Yakuyamba, mbawonani cakulombolera ninga mphaso yakupambulika yomwe mudatambira kwa Mulungu. Mpostolo Paulo adati: ‘Moyo omwe ndinawo tsapano, ni thangwe ra kukhulupira Mwana wa Mulungu, omwe adandifuna ndipo adabzipereka thangwe ra ine.’ (Wagalata 2:20) Ninga Paulo, imwepo mumbakhulupira Jezu mwa kutsimikizira kuti cakulombolera n’cafunika kwene-kwene pa moyo wanu, cimbaphata basa kuti Mulungu alekerere pikado zanu, cimbakupasani cidikhiro cakudzakhala na moyo wakusaya kumala ndipo cimbalatiza umboni bukulu bwakuti Mulungu ambakufunani. (Waroma 8:32, 38, 39; Wayefezo 1:7) Penu mukukhulupiradi kuti cakulombolera cingakuthandizeni, imwepo mun’dzakwanisa kucosa makumbukidwe yakuphonyeka yomwe yangakubwererani.—2 Watesalonika 2:16, 17.

Yaciwiri, thangwe ra nsembe ya Jezu ifepano timbakhala pa uxamwali na Yahova mwa kucita mpembo. Ndipo thangwe ra cakulombolera, tingapembe kwa iye ‘na ufulu bwa kulewalewa kuti aticitire nsisi na [kutidekera] mtima pa nthawe yomwe tikufunikira thandizo.’ (Wahebereu 4:15, 16; 10:19-22) Mpembo umbatithandiza kuleka kuphonyera Yahova.—Luka 22:40.

Yacitatu, ni kubvera Jezu. Mpostolo Juwau adanemba kuti: ‘Ule omwe an’khulupira Mwanayo ana moyo wakusaya kumala, omwe an’khulupira lini Mwanayo an’dzaugumana lini moyo, koma ukali bwa Mulungu bun’dzakhala pa iye.’ (Juwau 3:36) Onani kuti pa vesiri Juwau akulewa bza kusaya kubvera. Tenepo, kuti mulatize kuti mumbakhulupira Jezu, mun’funika kumbamubvera. Njira ibodzi yakubvera Jezu ni kuteweza ‘cakutonga ca Kristu,’ ayai kucita bzense bzomwe iye adalewa na kupfunzisa. (Wagalata 6:2) Njira inango ni kuteweza malango yomwe ‘kapolo wakukhulupirika na wanzeru’ ambapereka. (Mateu 24:45) Tenepo mukambabvera Kristu, mun’dzakhala na mphanvu yakupirira mabvuto yomwe yangawoneke ninga conzi cakupasa mantha.—Luka 6:47, 48.

‘BZILIMBISENI PA CIKHULUPIRO CANU CAKUCENA’

Nsiku inango, mwamuna munango adauza Jezu kuti: ‘Inepano ndinaco cikhulupiro! Limbisani cikhulupiro cangu!’ (Marko 9:24) Mwamunayo akhana cikhulupiro cakucepa, koma iye akhali wakubzicepswa ndipo akhadziwa kuti akhafunika kuthumizira cikhulupiro caceco. Ninga mwamunayu, nthawe zinango timbagumana na bzinthu bzomwe bzimbalatiza kuti tin’funika kuthumizira cikhulupiro cathu. Tsono nthawe yakulimbisa cikhulupiroco njimweinoletu. Ninga tawona kale m’mbuyomu, timbalimbisa cikhulupiro cathu tikambapfunza Fala la Mulungu na kumbalikumbukira. Tikacita bzimwebzi tin’dzalatiza kuti tinkutenda bzense bzomwe Yahova ambaticitira. Cikhulupiro cathu cimbalimbambo tikambatsonkhana pabodzi na abale wathu, tikambauza wanthu winango bza cikhulupiro cathu na kupitiriza kupemba. Ndipo tikalimbisa cikhulupiro cathu, tin’dzatambira mphaso ikulu yomwe imbaposa zense. Fala la Mulungu limbati: ‘Imwepo wakufunidwamwe, bzilimbiseni pa cikhulupiro canu cakucena . . . pitirizani kucita bzinthu bzomwe bzingacitise kuti Mulungu akufuneni.’—Juda 20, 21.