Nkhani Yakupfunza 4
Kodi Msinda wa Cikumbuso Umbatipfunzisa Ciyani Pakulewa bza Mambo Wakudzulu?
‘Mkateyu unkuimira thupi langu. . . . Vinyuyu ankuimira mulopa wangu wa mpangano.’—MATEU 26:26-28.
NYIMBO 16 Tumbizani Yahova Thangwe ra Mwana Wace Wakudzozedwa
BZOMWE TIN’PFUNZA *
1-2. (a) Thangwe ranyi Jezu adatipfunzisa kuti timbacite msinda wa kukumbukira infa yace mwakusaya kunesa? (b) Kodi ni mikhalidwe iponi ya Jezu yomwe tin’cezerana?
KODI imwepo mungakwanise kufotokoza bzomwe bzimbacitika pa msinda wa kukumbukira infa ya Jezu? Mwakusaya kupenukira, azinji wa ifepano tingakumbukire bzakucitika bzikulu-bzikulu bzomwe bzimbacitika pa msindayu. Thangwe ranyi? Thangwe msinda umweyu umbacitidwa mu njira yakusaya kunesa. Koma napo bziri tenepo, msindayu ngwakufunika kwene-kwene. Pinango tingabzibvunze kuti, ‘Thangwe ranyi msindayu umbacitidwa mu njira yakusaya kunesa?’
2 Mkati mwa utumiki bwace bza pa dziko la pansi, Jezu akhadziwika ninga munthu omwe akhapfunzisa cadidi cakufunika kwene-kwene mwakusaya kunesa, na mwakubveka bwino. (Mateu 7:28, 29) Ndipopa iye adatipfunzisa kuti timbacite msinda wa cikumbuso ca infa yace mwakusaya kunesa. Bwerani tiwone momwe cidacitikira Ciraliro ca Mbuya na bzinthu bzinango bzomwe Jezu adalewa na kucita. Bzimwebzi bzin’tithandiza kubvesesa momwe Jezu akhaliri wakubzicepswa, wakukhwimika na walufoyi. Ndipo tin’pfunzambo momwe tingatewezerere ciratizo cace cabwinoci.
JEZU NGWAKUBZICEPSWA
Bzizindikiro bza pa Cikumbuso, mkate na vinyu bzimbatikumbusa kuti Jezu adatipasa moyo wace nakuti tsapano iye ni Mambo wathu omwe ankutonga kudzulu (Onani mdime 3-5)
3. Mwakubverana na cinembo ca Mateu 26:26-28, thangwe ranyi tingalewe kuti msinda wa Cikumbuso omwe Jezu adauyambisa ukhali wakusaya yakusaya kunesa? (b) Kodi bzizindikiro bzomwe iye adabziphatisa basa pa msindayo bzimbaimira ciyani?
3 Jezu adayambisa msinda wa Cikumbuso ca infa yace pomwe pakhana anyakupfunza wace wakukwana 11. Iye adaphatisa basa bzinthu bzomwe bzidasala pa Paskwa kuti acitire msinda wa Cikumbuso. (Werengani Mateu 26:26-28. *) Iye adaphatisa basa kokha mkate wakusaya cakufufumisa na vinyu omwe ukhadasala pa Paskwapo. Jezu adauza anyakupfunza wace kuti bzinthu bziwiribzi bzikhaimira thupi lace lakusaya pikado na mulopa wace omwe mwakusaya kucedwa ungadaperekedwa thangwe ra anyakupfunza wace. Pinango kacitidwe kakusaya kunesaka kakhali lini kakudabwisa kwa anyakupfunzawo. Thangwe ranyi?
4. Kodi malango yomwe Jezu adapereka kwa Marta, yankutithandiza tani kubvesesa thangwe lomwe Jezu adacitira msinda wa Cikumbuso mu njira yakusaya kunesa?
4 Kumbukirani bzomwe bzidacitika pa minyezi yakuyambirira, mkati mwa gole lacitatu la utumiki bwa Jezu. Iye adayenda kukazungira axamwali wace, Lazaro, Marta na Mariya. Tsono pa nthawe yakudekezayo, Jezu adayamba kuwapfunzisa. Marta akhadatanganidwa kwene-kwene na kuphika cakudya cizinji kuti Jezu adye mwakuti akhatetekera lini bzomwe iye akhapfunzisa. Pomwe Jezu adawona bzimwebzi, mwakudeka mtima adamutsimula, acimuthandiza kuwona kuti ni nthawe lini zense cakudya cizinji cimbakhala cakufunika. (Luka 10:40-42) Pomwe pakhadasala nthawe yakucepa kuti aphedwe, Jezu adaphatisa basa malango yomwe akhadaperekayo. Iye adacita msinda wakukumbukira infa yace mu njira yakusaya kunesa. Kodi bzimwebzi bzinkutipfunzisa ciyani pakulewa bza Jezu?
5. Mwa kubverana na Wafiripo 2:5-8, kodi ni khalidwe liponi lomwe Jezu adalilatiza pomwe adacita msinda wakukumbukira infa yace?
5 Pa bzinthu bzense bzomwe Jezu adalewa na kucita, bzimbalatiza kuti iye akhali wakubzicepswa. Mpsakudabwisa lini kuti iye adalatiza kubzicepswa kukulu usiku bomwe mangwana yace angadaphedwa. (Mateu 11:29) Iye akhadziwa kuti angadapereka nsembe ikulu kwene-kwene pa mbiri ya moyo wa wanthu, nakuti Yahova angadadzamulamusa, acikhala mambo kudzulu. Napo bzikhali tenepo, Jezu alibe kufuna kubzipasa mbiri mwakucita msinda wa padzulu kwene-kwene kuti akumbukire infa yace. M’mbuto mwace, iye adauza anyakupfunza wace kuti ambamukumbukire kabodzi pa gole mwa kumbacita msinda wakusaya kunesa. (Juwau 13:15; 1 Wakolinto 11:23-25) Msinda wakusaya kunesayu, umbalatiza kuti Jezu akhali lini wakubzikuza. Mpsakukondwesa kwene-kwene kudziwa kuti Mambo wathu wakudzulu ngwakubzicepswa.—Werengani Wafiripo 2:5-8. *
6. Kodi tingatewezere tani kubzicepswa kwa Jezu tikagumana na mayezo pa moyo wathu?
6 Kodi tingatewezere tani kubzicepswa kwa Jezu? Mwa kumbaikha bzakufuna bza winango pa mbuto yakuyamba. (Wafiripo 2:3, 4) Kumbukirani bza usiku bwakumalizira bwa moyo wa Jezu pano pa dziko la pansi. Iye akhadziwa kuti mwa kanthawe kakucepa angadaphedwa; koma napo bzikhali tenepo, Jezu adacita thupo kwene-kwene na apostolo wace wakukhulupirika omwe angadasunama thangwe ra infa yace. Tenepo, iye adamala usiku bwense ankuwapfunzisa, kuwalimbisa na kuwatsangalaza. (Juwau 14:25-31) Jezu adalatiza kuti akhali wakubzicepswa kwene-kwene mwa kucita thupo na moyo wa anyakupfunza wace m’mbuto mwa kucita thupo na moyo wace. Mwakusaya kupenukira, iye ni ciratizo cabwino kwene-kwene kwa ifepano!
JEZU NGWAKUKHWIMIKA
7. Kodi Jezu adalatiza tani kuti akhali wakukhwimika pambuyo pa Ciraliro ca Mbuya?
7 Jezu adalatiza kuti akhali wakukhwimika, napo pambuyo pa kucita Ciraliro ca Mbuya. Kodi iye adalatiza tani bzimwebzi? Jezu adabvuma kucita bzomwe Baba wace adamuuza, napo akhadziwa kuti kucita bzimwebzo kungamubweresera infa yakupasa manyazi. (Mateu 26:65, 66; Luka 22:41, 42) Jezu adapitiriza kukhala wakukhulupirika kuti atumbizise dzina la Yahova, akhotcerere utongi bwa Mulungu na kupereka mpata wakuti wanthu wakukhulupirika adzakhale na moyo wakusaya kumala. Ndipo pa nthawe ibodzi-bodziyo, iye adakonzekeresa ateweri wace momwe angadadzalimbanira na mabvuto yomwe angadagumana nayo mwakusaya kucedwa.
8. (a) Kodi n’ciyani comwe Jezu adauza apostolo wace wakukhulupirika? (b) Kodi ateweri wa Jezu adalatiza tani kuti akhali wakukhwimika ninga momwe Jezuyo akhaliri?
8 Jezu adalatizambo kuti akhali wakukhwimika mwa kuleka kumbakumbukira bza moyo wace, koma akhakumbukira kwene-kwene bzakusaya bza apostolo wace. Pambuyo pa kucosa Juda, Jezu adayambisa msinda wa Ciraliro ca Mbuya, comwe cingadambakumbusa phindu na mpangano mupsa omwe angadakhala nawo wale omwe angadadzakhala ateweri wace wakudzozedwa thangwe ra mulopa wace. (1 Wakolinto 10:16, 17) Kuti ateweri wacewo apitirize kukhala wakukhulupirika nakuti adzakhale naye pabodzi kudzulu, Jezu adawauza bzomwe iye pabodzi na baba wace akhafuna kuti iwo acite. (Juwau 15:12-15) Jezu adawauzambo bza mayezo yomwe angadadzagumana nayo kutsogolo. Patsogolo pace, mwakuphatisa basa ciratizo cace, Jezu adalimbisa apostolowo mwakuwauza kuti: ‘Khwimikani!’ (Juwau 16:1-4a, 33) Pambuyo pa magole mazinji, anyakupfunza Jezu adadzakhalambo wakukhwimika ninga momwe iye akhaliri. Napo kuti akhagumana na mayezo yakusiyana-siyana, iwo alibe kusiya kumbathandizana.—Wahebereu 10:33, 34.
9. Kodi tingatewezere tani Jezu mwa kukhala wakukhwimika?
9 Nsiku zino, ifepano timbatewezerambo ciratizo ca Jezu mwa kukhala wakukhwimika. Mwa ciratizo, pambafunika kukhwimika kuti tithandize abale wathu omwe ankuzunzidwa thangwe ra cikhulupiro cawo. Nthawe zinango abale wathu angaikhidwe m’kawoko. Bzimwebzi bzikacitika, ifepano tin’funika kucita ciri-cense comwe tingakwanise, kuti tiwakhotcerere kwa omwe ankuwazunza. (Wafiripo 1:14; Wahebereu 13:19) Njira inango yomwe tingalatizire kukhwimika, ni kupalizira mwa mwakusaya kucita mantha. (Mabasa 14:3) Ninga Jezu, ifepano tatsimikiza kupitiriza kupalizira bzipsa bza Umambo, napo wanthu atitsutse ayai atizunze. Nthawe zinango, ifepano tingabzibve kuti ndife lini wakukhwimika. Kodi tingacite ciyani, bzimwebzi bzikaticitikira?
10. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kumbacita Cikumbuso cikambafendera, ndipo thangwe ranyi?
10 Ifepano tingakulise kukhwimika kwathu mwa kumbakumbukira cidikhiro comwe tinaco comwe cidakwanisika thangwe ra nsembe ya cakulombolera ya Jezu. (Juwau 3:16; Wayefezo 1:7) Njira ibodzi yomwe ingatithandize kutenda nsembe ya cakulombolera ya Jezu, ni kumbawerenga mavesi pa midzinga yakutewera msinda wa Cikumbuso. Pomwe nsiku ya Cikumbuso inkufendera, mbawerengani mavesi yakulewa bza Cikumbusoco, ndipo mbapembani mucimbakumbukira bzinthu bzomwe bzidacitika pa nthawe ya infa Jezu. Kucita bzimwebzi kun’dzacitisa kuti tikadzafika pa msinda wa Cikumbuso tireke kudzaneseka kubvesesa bza thandauzo la bzizindikiro bzomwe bzimbaphatisidwa basa pa Cikumbuso na bzomwe Cakulombolera ca Kristu cimbaimira. Ndipo tikambabvesesa bzomwe Jezu pabodzi na Yahova adaticitira na phindu lomwe tinalo thangwe ra lufoyi lomwe adalilatiza kwa ifepano, cidikhiro cathu cin’dzakhala camphanvu ndipo tin’dzakhala wakukhwimika na wapirira mpaka kuphampha.—Wahebereu 12:3.
11-12. Kodi n’ciyani comwe tapfunza mpaka pano?
11 Mpaka pano, tawona kuti Ciraliro ca Mbuya cimbatikumbusa lini kokha kufunika kwa cakulombolera, koma cimbatikumbusambo bza mikhalidwe yomwe Jezu anayo, yomwe ni kubzicepswa na kukhwimika. Ndipo iye ankupitiriza kulatiza mikhalidweyi kudzulu mwa kutumikira ninga Mkulu wa Ansembe, omwe ambatidandaulira kwa Mulungu! (Wahebereu 7:24, 25) Kuti tilatize kutenda kwathu, tin’funika kumbagumanika pa msinda wa Cikumbuso ca infa ya Jezu ninga momwe iye adalewera. (Luka 22:19, 20) Ifepano timbacita Cikumbuso ca infa ya Jezu pa nsiku yomwe imbabverana na Nisani 14, yomwe ni nsiku yakufunika kwene-kwene pa gole.
12 Ciraliro ca Mbuya comwe cimbacitidwa mu njira yakusaya kunesa, cimbatipfunzisa khalidwe linango la Jezu, khalidwe lomwe iye akhaliratiza nthawe zense pomwe akhali pansi pano, lomwe lidamucitisa kuti apereke moyo wace thangwe ra ifepano. Kodi khalidwero ndiponi?
JEZU NGWALUFOYI
13. Kodi cinembo ca Juwau 15:9 na 1 Juwau 4:8-10 cimbalatiza tani lufoyi lomwe Yahova na Jezu adalatiza kwa ifepano, ndipo ni mbani omwe ambagumana phindu na lufoyi limweri?
13 Bzense bzomwe Jezu akhacita, bzikhalatiza lufoyi lomwe Yahova analo kwa ifepano. (Werengani Juwau 15:9; 1 Juwau 4:8-10. *) Kuthumizira pa bzense, mwa lufoyi lace Jezu adapereka moyo wace thangwe ra ifepano. Tenepo, penu ndife anyakudzozedwa ayai wa ‘mabira manango,’ tensenefe timbagumana phindu thangwe ra lufoyi lomwe Yahova pabodzi na Mwana wace adatilatiza mwa kuphatisa basa nsembe ya cakulombolera. (Juwau 10:16; 1 Juwau 2:2) Tikambakumbukira momwe Jezu adacitira msinda wa Cikumbuso; tin’dzakwanisa kuwona lufoyi lace na thupo lomwe akhanalo kwa anyakupfunza wace. Mwa njira iponi?
Thangwe ra lufoyi, Jezu adacitisa kuti msinda wa Cikumbuso umbacitidwe mu njira yakusaya kunesa, ndipo bzimwebzi bzacitisa kuti msindayu umbacitike magole yenseneya napo pa nthawe yakunesa (Onani mdime 14-16) *
14. Kodi Jezu adalatiza tani lufoyi kwa anyakupfunza wace?
14 Jezu adalatiza lufoyi kwa ateweri wace, mwa kuyambisa msinda wa Cikumbuso wakusaya kunesa. Bzimwebzi bzidathandiza anyakupfunza wace wakudzozedwawo kuti ambacite msindayu gole liri-lense, napo pa nthawe zakunesa ninga mwa ciratizo, akakhala m’kawoko. (Cibvumbulutso 2:10) Kodi anyakupfunzawo adabveradi malango ya Jezu? Inde, adabvera!
15-16. Kodi abale winango adakwanisa tani kucita Cikumbuso napo kuti akhali pa nthawe yakunesa?
15 Kuyambira m’magole dzana yakuyambirira mpaka nsiku zino, Akristau wacadidi, ambakumbukira infa ya Jezu nthawe zense. Napo pa nthawe yakunesa, iwo ambacita ciri-cense comwe angakwanise kuti acite Cikumbuso ca infa ya Jezu. Mwa ciratizo, pomwe m’bale Harold King adaikhidwa m’kawoko mwa yekha-yekha ku China, akhafunika kucita nyongo ikulu kwene-kwene kuti acite Cikumbuso. Kodi iye adacita tani bzimwebzo? Mwa kabisira iye adakonza mkate na vinyu mwa kuphatisa basa bzinthu bzomwe akhanabzo m’mwemo. Iye adawerenga nsiku kuti akwanise kuzindikira nsiku yomwe Cikumbuso cingadacitika. Pomwe nthawe ya Cikumbuso idakwana, m’baleyo adayamba kuimba nyimbo, adapemba ndipo adafotokoza nkhani ya Cikumbuso. Bzensenebzi adacita yekha m’kawokomo.
16 Ciratizo cinango n’ca thimu la mpfumakazi zomwe zikhali m’kawoko pa nthawe ya Nkhondo Yaciwiri ya pa Dziko Lense. Napo bzikhali tenepo, iwo adaikha moyo wawo pangozi kuti acite msinda wa Cikumbuso. Pakuti msindayu umbacitidwa mu njira yakusaya kunesa, iwo adaucita mwakuti palibe omwe adazindikira bzimwebzi. Iwo adati: “Tidatenga kabankho ticikaikha pakati ticikakukutidza na nguwo icena, ndipo tidaikha pakabankhopo mkate na vinyu ticikazungulira. Tiribe kugasa maluju kucitira kuti wanthu aleke kutiwona, koma tidaphatisa basa vela. . . . Mwa njira imweyi, tidabwerezera lumbiro lathu kwa Baba wathu la kuphatisa basa mphanvu zathu zense kuti tikhotcerere dzina lace lakucena.” Mwakusaya kupenukira, mpfumakazizi zidalatiza kuti zikhana cikhulupiro camphanvu kwene-kwene! Ndipo thangwe ra lufoyi likulu la Jezu, ifepano timbalatiza kutenda kwathu mwa kucita Cikumbuso napo pa nthawe zakunesa.
17. Kodi ni mibvunzo iponi yomwe tingabzibvunze pomwe nsiku ya Cikumbuso inkufendera?
17 Pomwe nsiku ya Cikumbuso inkufendera bzibvunzeni kuti: ‘Kodi ndingatewezere tani Jezu mwa kulatiza lufoyi? Kodi ndimbakumbukira kwene-kwene bzakufuna bzangu kuposa bzakufuna bza winango? Kodi ndimbadikhirira kuti abale wa m’gwere ambacite bzinthu bzomwe iwo angakwanise lini kucita?’ Nthawe zense tin’funika kumbatewezera Jezu na kumbafuna abale wathu.—1 Pedru 3:8.
MBAKUMBUKIRANI BZA MSINDAYU NTHAWE ZENSE
18-19. (a) Kodi Cikumbuso cin’dzayebwedwa m’dziko lipsa? (b) Kodi mwatsimikiza kucita ciyani?
18 Lamulo lakuti timbacite Cikumbuso ca infa ya Jezu lin’khalisa lini kwene-kwene. Thangwe ranyi tinkulewa tenepo? Jezu ‘akadzabwera’ pa nthawe ya citsautso cikulu, iye an’dzakonkhanisira kudzulu ‘anyakusankhulidwa’ wace omwe akali pa dziko la pansi pano, ndipo kuyambira pamwepo cikumbuso cin’dzacitika lini pomwe.—1 Wakolinto 11:26; Mateu 24:31.
19 Napo pa nthawe yomwe Cikumbuso cin’dzacitika lini pomwe, tina citsimikizo cense cakuti wanthu wa Yahova an’dzakumbukira bza Ciraliro ca Mbuya ninga cizindikiro ca kubzicepswa, kukhwimika na lufoyi lomwe lidalatizidwa. Mu dziko lipsa, tin’dzafotokozera wanthu omwe an’dzakhala m’mwemo bza kufunika kwa Cikumbuso. Nsiku zino kuti tigumane phindu na Cikumbusoci, tin’funika kutewezera kubzicepswa, kukhwimika na lufoyi lomwe Jezu adalilatiza. Tinkupenukira lini kuti Yahova an’dzatisimba kwene-kwene tikacita bzimwebzi.—2 Pedru 1:10, 1.
NYIMBO 13 Kristu ni Ciratizo Cathu
^ ndi. 5 Tsapanopapa ifepano tin’khala na msinda wa Ciraliro ca Mbuya ca kukumbukira infa ya Jezu Kristu. Msindayu umbatipfunzisa bza mikhalidwe yomwe Jezu anayo, ninga kubzicepswa, kukhwimika na lufoyi. Mu nkhani ino, tin’pfunza momwe tingatewezerere mikhalidwe yabwinoyi.
^ ndi. 3 Mateu 26:26 Pomwe akhapitiriza kudya, Jezu adatenga mkate ndipo, pambuyo pakucita mpembo, adaubedula-bedula, acipasa anyakupfunza wace, aciti: “Tengani, dyani. Mkateyu unkuimira thupi langu.” 27 Ndipo atatenga kopo, adacita mpembo ndipo adawapasa, aciti: Mwani, mwensenemwe, 28 thangwe vinyuyu ankuimira ‘mulopa wangu wa mpangano,’ omwe un’dzataidwa thangwe ra wanthu azinji kuti alekereredwe pikado zawo.
^ ndi. 5 Wafiripo 2:5 Khalani na makumbukidwe yamweya, yomwe Jezu Kristu akhanayombo. 6 Napo iye akhali ninga Mulungu, alibe kukumbukira kupamba bzimwebzo kuti akhale wakundendemerana na Mulunguyo. 7 Ne, koma adasiya bzense bzomwe akhanabzo, pakutenga mkhalidwe wa ukapolo, acindendemerana na wanthu. 8 Kuposa bzimwebzi, atakhala munthu, adabzicepswa, acikhala wakubvera mpaka pa infa, inde, infa ya pa muti wakuzunzikira.
^ ndi. 13 Juwau 15:9 Ninga momwe Baba ambandifunira, inepano ndimbakufunanimbo; pitirizani kukhala mu lufoyi langu.
1 Juwau 4:8 Ule omwe alibe lufoyi ambamudziwa lini Mulungu thangwe Mulungu ni lufoyi. 9 Lufoyi la Mulungu lidawonekera kuna ife mwa kutumiza Mwana wace wakuyamba kubadwa kubwera m’dziko, kuti tikhale na moyo mwa iye. 10 Lufoyi limweri linkuthandauza kuti ife tiribe kumufuna Mulungu, koma iye ndiye adatifuna mwa kutitumizira mwana wace ninga msembe yakumpsinkhira pikado zathu.
^ ndi. 59 BZOMWE BZINKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: zithunzi-thunzi bzomwe bzikulatiza abale omwe ankucita Cikumbuso ca infa ya Jezu Kristu: gwere la m’magole dzana yakuyambirira; m’magole ya 1800; m’kawoko mu nthawe ya Nazi; na mu Nyumba ya Umambo yomwe iri bwanzu thangwe ra kupsa ku dziko linango la ku América do sul.
