Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Nkhani Yakupfunza 45

Momwe Mzimu Wakucena Umbatithandizira

Momwe Mzimu Wakucena Umbatithandizira

‘M’bzinthu bzense, nimbagumana mphanvu kucokera kwa ule omwe ambandipasa mphanvu.’—WAFIRIPO 4:13.

NYIMBO 104 Mzimu Wakucena ni Mphaso ya Mulungu

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1-2. (a) Kodi n’ciyani cingatithandize kuti tipirire mabvuto yomwe timbagumana nayo? Fotokozani. (b) Kodi n’ciyani comwe tiniwona mu nkhani ino?

“NDIKAKUMBUKIRA mabvuto yomwe ndidagumana nayo, nimbawona kuti ningadakwanisa lini kuyamalisa ndekha.” Kodi mudalewambo kale mafala ninga yamweya? Azinji wa ifepano tidayalewa kale. Pinango imwepo mudalewa mafalaya pomwe mudakumbukira bza mphanvu yomwe mudagumana, kuti mukwanise kupirira pomwe mukhaduwala ayai pomwe mudafedwa m’bale wanu. Mukakumbukira mabvutoyo, mumbazindikira kuti mudakwanisa kuyapirira kokha thangwe ra ‘mphanvu yakuposa yacibadwa’ yomwe ni mzimu wakucena wa Yahova.—2 Wakolinto 4:7-9.

2 Ifepano timbafunikira mzimu wakucena kuti utithandize kupirira mapumpso ya dziko lakuipali. (1 Juwau 5:19) Ndipo tin’funikambo kulimbana na ‘mphanvu ya mizimu yakuipa.’ (Wayefezo 6:12) Tsapano tiniwona njira ziwiri za momwe mzimu wakucena ungatithandizire kulimbana na mabvutoyo. Tikamala tiniwonambo bzomwe tingacite kuti tigumane phindu na mzimu wakucena.

MZIMU WAKUCENA UMBATITHANDIZA KUTI TIKHALE NA MPHANVU

3. Kodi Yahova ambatithandiza tani tikagumana mabvuto?

3 Mzimu wakucena wa Yahova umbatipasa mphanvu kuti tikwanise kucita cinthu ciri-cense comwe tin’funa napo tikugumana mabvuto. Mpostolo Paulo adatsimikiza na mtima wense kuti akhakwanisa kutumikira Yahova napo akhagumana mabvuto, thangwe ra kuthemba ‘mphamvu ya Kristu.’ (2 Wakolinto 12:9) Pomwe Paulo adacita ulendo bwaciwiri bwa umisiyonario, iye adaphata basa kwene-kwene sikuti kokha lakupalizira, koma adaphatambo basa kuti agumane kobiri zakugulira bzinthu bzomwe akhafunikira pa moyo wace. Ndipo pomwe iye akhali ku Kolinto, adafikira kumui kwa banja la Akila na Prisila, lomwe likhakonza matendi. Pakuti Paulo akhakonzambo matendi, iye adapambula nthawe yace kuti aphate basa pobodzi na banjalo. (Mabasa 18:1-4) Na tenepo, mzimu wakucena udapasa mphanvu Paulo kuti akwanise kuphata basa acigumana kobiri zakugulira bzakusaya bzace, na kukwanirisa utumiki bwace.

4. Mwakubverana na bukhu la 2 Wakolinto 12:7b-9, kodi Paulo adagumana mabvuto yaponi?

4 Werengani 2 Wakolinto 12:7b-9. * Mwakubverana na mavesiya, kodi n’ciyani comwe Paulo akhathandauza pomwe adalewa kuti ndikulimbana na ‘munga m’thupi’? Mungadakhala kuti imwepo muna munga m’thupi, mungadabva kuwawa kwene-kwene. Na mafalaya, Paulo akhafuna lini kulewa kuti iye akhana munga caiwo, koma akhalewa bza bvuto lomwe akhanalo m’thupi mwace. Iye akhalewa kuti mabvuto yomwe akhagumana nayo yakhali ninga ‘anjo wa Sathani’ omwe adabwera kuti adzamumenye. Pinango Sathani na madimonyo yace ndiwo lini akhacitisa Paulo kugumana mabvuto. Koma pinango madimonyoyo yadawona kuti Paulo akhana ‘munga m’thupi,’ tenepo yadamupsidinga mwamphanvu mpaka iye kubva kuwawa kwene-kwene. Kodi n’ciyani comwe Paulo adacita?

5. Kodi Yahova adatawira tani mipembo ya Paulo?

5 Paulo akhafuna kuti munga omwe ukhali m’thupi mwace ucosedwe. Iye adalewa kuti: ‘Thangwe ra bzimwebzi, ndidamukumbira Mbuya [Yahova] katatu-kense, kuti andicose mungayo.’ Napo Paulo akhacita mipembo, koma mungayo udapitiriza kukhala m’thupi mwacemo. Kodi bzimwebzi bzikuthandauza kuti Yahova alibe kutawira mipembo yace? Ne na pang’onopo. Yahova adamutawira. Iye alibe kumalisa mabvuto yomwe Paulo akhagumana nayo, koma adamupasa mphanvu kuti akwanise kuyapirira. Yahova adalewa kuti: ‘Mphanvu yangu imbakhala yakukwana ukakhala wakutepa.’ (2 Wakolinto 12:8, 9) Na thandizo la Mulungu, Paulo adakwanisa kupitiriza kukhala wakukondwa na mtendere wa mu mtima!—Wafiripo 4:4-7.

6. (a) Kodi Yahova angatawire tani mipembo yathu? (b) Kodi mavesi yomwe yali mu ndimeyi yangakuthandizeni tani kukhala na mphanvu?

6 Ninga Paulo, kodi imwepo mudakumbira kale Yahova kuti akuthandizeni kupirira mabvuto yanu? Pinango mudayezera kucita mipembo mwakubwereza-bwereza, koma mukuwona kuti mabvutoyo yakumala lini ndipo yakuthimizirika. Kodi bzimwebzi bzikuthandauza kuti Yahova an’tawira lini mipembo yanuyo? Penu bzimwebzi bzikucitika kwa imwepo, kumbukirani ciratizo ca Paulo. Yahova an’dzatawira mipembo yanu ninga momwe adatawirira mipembo yace. Pinango Yahova angamalise lini bvuto lanu. Koma mwakuphatisa basa mzimu wace wakucena, iye an’dzakupasani mphanvu kuti mukwanise kupirira mabvuto yanuyo. (Psalymo 61:3, 4) Pinango mungasuname kwene-kwene, koma iye an’dzakusiyani lini mwekha.—2 Wakolinto 4:8, 9; Wafiripo 4:13.

MOMWE MZIMU WAKUCENA UMBATITHANDIZIRA

7-8. (a) Thangwe ranyi mzimu wakucena uli ninga mphepo? (b) Kodi Pedru adafotokoza tani momwe mzimu wakucena umbaphatira basa?

7 Kodi ni njira inango iponi ya momwe mzimu wakucena umbatithandizira? Ninga mphepo yomwe imbagwinya xitima ya m’madzi ikakhala pa nyanza yomwe ina mabimbi, mzimu wakucena ungatithandize kupitiriza kutumikira Mulungu mpaka kufika m’dziko lipsa lomwe iye an’funa kudzatipasa.

8 Pakuti mpostolo Pedru akhali msodzi wa nsomba, iye akhali xaxa wakufamba m’madzi. Pakufotokoza momwe mzimu wakucena umbaphatira basa, Pedru adaphatisa basa fala lomwe limbawoneka kuti limbaphatisidwa basa na wanthu omwe ambafamba m’madzi. Iye adanemba kuti: ‘Polofesiya ikanati yalewedwa mwa kufuna kwa munthu, koma wanthu adalewalewa fala lakucokera kwa Mulungu mwa kutsogoleredwa na mzimu wakucena.’ Fala lomwe lasanduliziridwa kuti ‘kutsogoleredwa’ mu cigirego, limbathandauza ‘kulimbisidwa’ ayai ‘kuuzidwa.’—2 Pedru 1:21.

9. Kodi n’ciyani comwe cidacitisa Pedru kuti aphatise basa fala lakuti ‘kutsogoleredwa’?

9 Kodi n’ciyani comwe cidacitisa Pedru kuti aphatise basa fala lakuti ‘kutsogoleredwa’? Luka omwe adanemba bukhu la Mabasa, adaphatisambo basa fala limweri mu cigirego pakufotokoza bza xitima ya m’madzi yomwe ikhapfuwidwa na cimphepo. (Mabasa 27:15) Mdziwi winango wa Bibliya, adalewa kuti pomwe Pedru adanemba kuti anembi wa Bibliya adatsogoleredwa na mzimu wakucena, iye adaphatisa basa fala linango lomwe lingadacitisa wanthu kukumbukira bza xitima ya m’madzi. Na tenepo, Pedru akhafuna kulewa kuti ninga momwe xitima ya m’madzi imbatsogoleredwera na cimphepo kuti ifike komwe ikuyenda, apolofeta omwe adanemba Bibliya adatsogoleredwambo na mzimu wakucena kuti amalize basa lawo. Ndipo mdziwi m’bodzi-bodzi ule adalewa pomwe kuti: “Anembi akhali ninga bzinguwo bza xitima ya m’madzi bzomwe bzikhafuthulidwa pakufamba. Iwo akhadakonzeka kucita basa lomwe mzimu wakucena ukhawatsogolera.” Yahova adacita bzomwe akhafuna kucita. Iye adawapasa ‘cimphepo,’ ayai mzimu wakucena. Ndipo anembi wa Bibliya adacitambo mbali yawo. Iwo adaphata basa mwakutsogoleredwa na mzimu wakucena.

MBALI 1: Pitirizani kumbacita basa lomwe Yahova adapasa atumiki wace kuti alicite

MBALI 2: Mbacitani nyongo kuti mumbacite bwino basa la Yahova (Onani ndime 11) *

10-11. Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe bzingatithandize kutsimikiza kuti mzimu wakucena ukutitsogolera? Fotokozani ciratizo.

10 Ntsiku zino, Yahova akuphatisa lini basa mzimu wace wakucena kuti athandize wanthu kunemba Bibliya. Koma iye akuphatisa basa mzimuyo pakutsogolera wanthu wace. Bzimwebzi bzikulatiza kuti iye akucita mbali yace. Kodi tingatsimikize tani kuti mzimu wakucena ukutitsogolera? Mwakupitiriza kucitambo mbali yathu. Kodi tingacite tani bzimwebzo?

11 Onani ciratizoci. Nyakufambisa xitima ya m’madzi akafuna kuti mphepo imuthandize, iye an’funika kucita bzinthu bziwiri. Cakuyamba, iye an’funika kuikha xitimayo pa mbuto pomwe pakucita mphepo, thangwe akasaya kucita tenepo, bzingakhale bzakunesa kuti xitimayo icoke pa mbutoyo. Caciwiri, iye an’funika kufuthula bzinguwo bza xitimayo acibzifungula kwene-kwene. Napo penu kukucita mphepo kwene-kwene, xitimayo in’dzapitiriza kufamba kokha bzinguwobzo bzikakhala bzidafunguka bwino ndipo bzikumenyedwa na mphepo. Mpsibodzi-bodzimbo na ifepano, tin’dzakwanisa kupitiriza kutumikira Yahova kokha na thandizo la mzimu wakucena. Tsono kuti mzimuyo utithandize, tin’funika kucita bzinthu bziwiri. Cakuyamba, tin’funika kumbacita bzinthu bzomwe bzimbatsogoleredwa na mzimu wa Mulungu. Caciwiri, tin’funika kucita nyongo kuti tizolowere kumbacita bzinthubzo. (Psalymo 119:32) Tikacita bzimwebzi, mzimu wakucena un’dzatipasa mphanvu yakuti tipitirize kutumikira Mulungu, na kupirira mabvuto yomwe timbagumana nayo mpaka m’dziko lipsa.

12. Kodi tin’cezerana ciyani mu ndime zakutewerazi?

12 Mpaka pano, tawona bzinthu bziwiri bzakulatiza momwe mzimu wakucena umbatithandizira. Cakuyamba, mzimuyo umbatipasa mphanvu ndipo umbatithandiza kupitiriza kukhala wakukhulupirika napo tikugumana mabvuto. Caciwiri, mzimuyo umbatitsogolera, umbatithandiza kucita basa la Yahova na kupitiriza kufamba mu njira yomwe imbatitsogolera ku moyo wakusaya kumala. Ndime zakutewerazi tin’cezerana bzinthu bzinai bzomwe tin’funika kucita kuti mzimu wakucena upitirize kumbatithandiza.

KODI TINGACITE CIYANI KUTI MZIMU WAKUCENA UPITIRIZE KUTITHANDIZA?

13. Mwakubverana na bukhu la 2 Timotio 3:16, 17, kodi Bibliya lingatithandize tani, ndipo n’ciyani comwe tin’funika kucita?

13 Cakuyamba, kupfunza Fala la Mulungu. (Werengani 2 Timotio 3:16, 17. *) Mulungu adaikha nzeru zace m’makumbukidwe mwa anembi wa Bibliya, mwakuphatisa basa mzimu wakucena. Tikambawerenga Bibliya na kukumbukira bzomwe timbawerengabzo, malango ya Mulungu yambapita m’makumbukidwe na mu mtima mwathu. Malangoyo yambatithandiza kucinja bzinthu pa moyo wathu kuti tikondwese Yahova. (Wahebereu 4:12) Tsono kuti mzimu wakucena utithandize, tin’funika kumbapambula nthawe yakupfunza Bibliya ntsiku zense na kukumbukira bzomwe timbawerengabzo. Tikacita bzimwebzi, Fala la Mulungu lin’dzaphata basa pa bzomwe timbalewa na kucita.

14. (a) Thangwe ranyi tingalewe kuti mzimu wakucena umbagumanika pa mitsonkhano? (b) Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita kuti mzimu wakucena umbatithandize pa mitsonkhano?

14 Caciwiri, kunamata Mulungu pa mitsonkhano. (Psalymo 22:22) Pa mitsonkhano pambagumanika mzimu wakucena wa Yahova. (Cibvumbulutso 2:29) Thangwe ranyi tikulewa tenepo? Thangwe ndakuti, tikakhala pa mitsonkhano pabodzi na abale wathu kuti tinamate Mulungu, timbapemba ticikumbira mzimu wakucena, timbaimba nyimbo za Umambo zakucokera m’Fala la Mulungu, ndipo timbatambira malango ya m’Bibliya yakufotokozedwa na abale wakusankhulidwa na mzimu wakucena. Ndipo mzimuyo umbathandizambo mpfumakazi kukonzekera na kucita bwino mbali zomwe zimbakhala nazo pa mitsonkhano. Tsono kuti mzimuyo utithandize, tin’funika kumbakonzekera mitsonkhanoyo kuti timbakwanise kupereka mitawiro. Na tenepo, tikambagumanika pa mitsonkhano, tin’dzatambira thandizo la mzimu wakucena ninga momwe bzinguwo bza xitima ya m’madzi bzimbacitira bzikakhala bzikumenyedwa na mphepo.

15. Kodi mzimu wakucena umbatithandiza tani pa basa lakupalizira?

15 Cacitatu, kupalizira bzipsa bzabwino. Tikambaphatisa basa Bibliya pakupalizira na pakupfunzisa, timbalatiza kuti tikubvuma mzimu wakucena kutithandiza pa basa lathu lakupalizira. (Waroma 15:18, 19) Tsono kuti titambire thandizoli mwakukwanira, kawiri-kawiri tin’funika kumbapalizira mwa kuphatisa basa Bibliya. Ndipo cinthu cinango comwe cingatithandize kuti timbakhale na maceza yabwino na wanthu omwe timbawapalizira, ni kuphatisa basa Bziratizo bza Upalizi bzakucokera mu kabukhu kakuti Moyo Wathu Wacikristau na Utumiki—Kabukhu ka Mitsonkhano.

16. Kodi tin’funika kucita ciyani kuti tikhale na mzimu wakucena?

16 Cacinai, kupemba kwa Yahova. (Mateu 7:7-11; Luka 11:13) Kuti tikhale na mzimu wakucena, tin’funika kukumbira kwa Yahova mu mpembo. Palibe comwe cingaphingize mipembo yathu kufika kwa Yahova, ne mzimu wakucena kufika kuna ife, napo tikhale m’kawoko, ne Sathani caiyeyo an’kwanisa lini kuphingiza. (Tiyago 1:17) Kodi tin’funika kupemba tani kuti mzimu wakucena utithandize? Kuti tigumane mtawiro wace, bwerani tiwone ciratizo comwe ciri mu bukhu la Luka. *

PITIRIZANI KUMBAPEMBA

17. Kodi tikupfunza ciyani na mpembo omwe ukugumanika pa Luka 11:5-9, 13?

17 Werengani Luka 11:5-9, 13. There la Jezuli likulatiza momwe tingacitire mpembo wakukumbira mzimu wakucena. Mu thereli, mwamunayo adapasidwa bzomwe akhafuna thangwe ra ‘kupitiriza kukumbira.’ Iye alibe kucita mantha kuyenda kukakumbira thandizo kuna xamwali wace, napo pakhali pakati pa usiku. (Onani Mareferensiya ya Luka 11:8 mu—Kabukhu ka Mitsonkhano ka Julho 2018, tsamba 5.) Kodi there la Jezuli likutipfunzisa ciyani pakulewa bza mpembo? Iye adati: ‘Pitirizani kukumbira, ndipo mun’dzapasidwa; pitirizani kupsaga ndipo mun’dzagumana; pitirizani kugogodza ndipo an’dzakufungulirani.’ Kodi tikupfunza ciyani na mpemboyu? Tikupfunza kuti mzimu wakucena un’tithandiza, tikapitiriza kumbapemba na kumbaukumbira. *

18. Mwakubverana na there la Jezu, thangwe ranyi tingakhale na citsimikizo cense cakuti Yahova an’dzatipasa mzimu wakucena?

18 There la Jezuli limbatithandizambo kuwona thangwe race Yahova ambatipasa mzimu wakucena. Mwamuna wa mu thereli, akhafuna kutambira bwino mulendo omwe akhadabwera kumui kwace. Iye akhalibe cakudya cakuti angadapasa mulendo omwe akhadabwera pakati pa usikuyo, napo bzikhali tenepo, iye adawona kuti bzikhali bzakufunika kuti mulendoyo adye. Jezu adalewa kuti mwamuna ule adapasidwa cakudya na xamwali wace thangwe ra kupitiriza kukumbira. Kodi Jezu akhafuna kupfunzisa ciyani na thereli? Iye akhafuna kupfunzisa kuti penu munthu wakuperewera ambathandiza xamwali wace omwe ambapitiriza kumukumbira, tani pakulewa bza Baba wathu, Yahova omwe ngwakudeka mtima, kulewa mwakusaya kupenukira, iye ambathandiza wale omwe ambapitiriza kumukumbira mzimu wakucena! Tenepo, tingakhale na citsimikizo cense cakuti Yahova an’dzatipasa mzimu wakucena tikapitiriza kumukumbira.—Psalymo 10:17; 66:19.

19. Thangwe ranyi tina citsimikizo cense cakuti Sathani an’kwanisa lini kutikunda?

19 Sathani anileka lini kutiboneresa, napo bziri tenepo, ifepano tina citsimikizo cense cakuti iye an’kwanisa lini kutikunda. Thangwe ranyi tikulewa tenepo? Thangwe ndakuti pana njira ziwiri za momwe mzimu wakucena umbatithandizira. Njira yakuyamba, mzimuyo umbatipasa mphanvu zomwe timbafunikira kuti tipirire mabvuto. Njira yaciwiri, mzimuyo ni mphanvu yomwe imbatithandiza kupitiriza kutumikira Yahova mpaka tidzafike m’dziko lipsa. Tenepo, tin’funika kumbalokotera thandizo lense lomwe mzimu wakucena umbatipasa!

NYIMBO 41 Mulungu, Bvani Mpembo Wangu

^ ndi. 5 Mu nkhani ino, tiniwona momwe mzimu wakucena wa Yahova ungatithandizire tikagumana na mabvuto. Ndipo tiniwonambo bzomwe tin’funika kucita kuti mzimuyo utithandize.

^ ndi. 4 2 Wakolinto 12:7 Kokha thangwe ra kutambira mafala mwakudabwisa. Tsono kuti ndileke kubzikuza mwakunyanyira, ndaikhidwa munga m’thupi omwe ni anjo wa Sathani kuti ambandikwanse nthawe zense kuti ndileke kubzikuza mwakunyanyira. 8 Thangwe ra bzimwebzi, ndidadandaulira Mbuya katatu-kense kuti andicose mungayo. 9 Koma iye adandiuza kuti: “Kudeka mtima kwangu n’kwakukwanira kwa iwepo, pakuti mphamvu yangu imbakhala yakukwana ukakhala wakutepa.” Na kukondwa kukulu, ndidapemba bza kutepa kwangu, kuti mphanvu ya Kristu ipitirize kukhala mwa ine ninga tendi.

^ ndi. 13 2 Timotio 3:16 Mafala yense yakunembedwa yadafuliziridwa na Mulungu, ndipo yana phindu pakupfunzisa, pakutsimula, pakulungamiza bzinthu, na pakulanga m’cirungamo, 17 kuti munthu wa Mulungu akhale wakuthemera bwino na wakukonzeka mwakukwanira kuti acite basa liri-lense labwino.

^ ndi. 16 Pa mabukhu manai yomwe yambafotokoza bza moyo wa Jezu, ni bukhu la Luka lokha lomwe limbatithandiza kubvesesa kufunika kwa mpembo.—Luka 3:21; 5:16; 6:12; 9:18, 28, 29; 18:1; 22:41, 44.

^ ndi. 17 Luka 11:5 Tenepo iye adawauza kuti: “Tiyezeze kuti m‘bodzi wa imwepo ana xamwali wace ndipo akumuyendera kumui kwace pakati pa usiku acikamuuza kuti: ‘Xamwali ndifiyalisimbo mikate mitatu, 6 thangwe xamwali wangu wafika tsapanopapa kucokera pa ulendo, koma inepano ndiribe cakumupasa.’ 7 Tsono iye akutawira ali m’katimo kuti: ‘Leka kundinesa. Ndafunga kale msuwo ndipo ine pabodzi na wana wangu tagona kale. Ningamuke lini kuti ndikupase cinthu.’ 8 Inepano ndikukuuzani kuti: Iye an’dzamuka acimupasa bzense bzomwe an’funabzo, sikuti thangwe ni xamwali wace, koma thangwe ra kupitiriza kwace kukumbira. 9 Tenepo ine ndikukuuzani kuti: Pitirizani kukumbira, ndipo mun’dzapasidwa; pitirizani kupsaga ndipo mun’dzagumana; pitirizani kugogodza ndipo an’dzakufungulirani. 13 Tenepo, penu imwepo napo ndimwe wakuipa, mumbadziwa kupasa wana wanu mphaso zabwino, ndiye tani Baba kudzulu, an’dzapereka mzimu wakucena kwa wense omwe animukumbira!”

^ ndi. 62 BZOMWE BZINKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: MBALI 1: M’bale na mpfumakazi akufika pa Nyumba ya Umambo. Mwa kutsonkhana na abale wawo, iwo akucita mbali pa cakucitika comwe cimbathandizidwa na mzimu wakucena. MBALI 2: Iwo akupereka mitawiro pa mitsonkhano. Mbali ziwirizi zikuphatanidzambo bzomwe tapfunza mu nkhani ino, ninga: kupfunza Bibliya, kupalizira na kupemba kwa Yahova.