Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Nkhani Yakupfunza 51

Pitirizani ‘Kumbamubvera’

Pitirizani ‘Kumbamubvera’

“Uyu ndiye Mwana wangu wakufunidwa, omwe nimbakomedwa naye. Mbamubverani.”—MATEU 17:5.

NYIMBO 54 ‘Njira Njiyi’

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1-2. (a) Kodi apostolo atatu wa Jezu adauzidwa kucita ciyani, ndipo n’ciyani comwe iwo adacita? (b) Kodi tin’pfunza ciyani mu nkhani ino?

POMWE Paskwa ya mu gole la 32 E.C. idamala, mpostolo Pedru, Tiyago na Juwau adawona bzinthu bzakudabwisa. Pomwe akhali pa ntsonga ya phiri, pinango-pentse Phiri la Herimoni, Jezu adasandulika pamaso pawo. “Nkhope yace idayetima ninga dzuwa, ndipo bzakubvala bzace bzakunja bzidacena ninga ceza.” (Mateu 17:1-4) Pomwe kusandulikako kukhadasala pang’ono kumala, apostolowo adabva Mulungu akulewa kuti: “Uyu ndiye Mwana wangu wakufunidwa, omwe nimbakomedwa naye. Mbamubverani.” (Mateu 17:5) Apostolo atatuwo adalatiza kucokera pa bzomwe adacita pa moyo wawo kuti adabvera Jezu. Ifepano tikufuna kutewezera bzomwe iwo adacita.

2 Mu nkhani idamala ire, ifepano tidapfunza kuti kubvera mafala ya Jezu kumbaphatanidza kuleka kucita bzinthu bzinango. Mu nkhani ino, tin’cezerana bzinthu bziwiri bzomwe Jezu adalewa kuti tin’funika kucita.

“PITANI NA PA MSUWO WAKUPAPATIZA”

3. Mwakubverana na Mateu 7:13, 14, kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita?

3 Werengani Mateu 7:13, 14. Onani kuti Jezu adalewa bza misuwo miwiri yomwe imbatiyendesa ku miseu miwiri yakusiyana, mseu “wakhwankhwa” na mseu “wakupsindiza.” Palibe mseu wacitatu. Ifepano tin’funika kusankhula pa moyo wathu kuti tin’dzafamba mu mseu uponi. Cimweci ni cakusankhula cakufunika kwene-kwene comwe ifepano tingacite, thangwe moyo wathu ukuthemba bzimwebzo.

4. Kodi tingafotokoze ciyani pakulewa bza mseu “wakhwankhwa”?

4 Ifepano tin’funika kupitiriza kukumbukira kusiyana kwa miseu miwiriyi. Mseu “wakhwankhwa” una wanthu azinji thangwe udapusa kufamba. Bzakupasa ntsisi mpsakuti wanthu azinji akupitiriza kufamba mu mseu umweyu thangwe ra kutewera mthithi wa wanthu omwe akufambambo mu mseuyu. Iwo akuzindikira lini kuti Sathani Dyabu ndiye akucitisa kuti wanthu afambe mu mseu umweyu nakuti mseuyo ukuwayendesa ku infa.—1 Akolinto 6:9, 10; 1 Juwau 5:19.

5. Kodi wanthu winango adacita nyongo iponi kuti agumane mseu “wakupsindiza” na kuyamba kufamba mu mseuyo?

5 Mwakusiyana na mseu “wakhwankhwa,” pana mseu winango “wakupsindiza,” ndipo Jezu adalewa kuti ni wanthu ang’ono-ng’ono omwe angakwanise kuugumana. Thangwe ranyi? Onani kuti pa vesi lakutewera, Jezu akucenjeza ateweri wace bza apolofeta wakunama. (Mateu 7:15) Tikafuna kulewenga magereja, tiniwona kuti yalipo mazinji kwene-kwene ndipo yambalewa kuti yambapfunzisa cadidi. Tsono bzipfunziso bzawobzo bzimbacitisa wanthu kukhala azimola acitazira kunyang’ana mseu wakuyendesa ku moyo. Koma mseu umweyo ungagumanike. Jezu adalewa kuti: “Mukapitiriza kubvera fala langu, ndimwedi anyakupfunza wangu. Ndipo imwepo mun’dzadziwa cadidi, ndipo cadidico cin’dzakutsudzulani.” (Juwau 8:31, 32) Tikukutendani thangwe rakuti imwepo mulibe kutewera mthithi wa wanthu koma mudanyang’ana cadidi. Imwepo mudayamba kupfunza Bibliya na nyongo kuti mudziwe bzomwe Mulungu ambafuna kuna ifepano, ndipo mudabvera bzomwe Jezu adapfunzisa. Bzinthu bzinango bzomwe mudapfunza mpsakuti Yahova ambafuna kuti tilambe bzipfunziso bza magereja yakunama na kutcenkha kumbacita maphwando na bzicito bzomwe Bibliya limbabvumiza lini. Imwepo mudapfunza pomwe kuti kucita bzomwe Yahova ambafuna na kutcenkha bzomwe iye ambafuna lini bzingakhale bzakunesa kwene-kwene kubzicita. (Mateu 10:34-36) Bziribe kukhala bzakupusa kucinja bzinthu pa moyo wanu. Napo bziri tenepo, imwepo mudacinja thangwe ra lufoyi lomwe munalo kuna Baba wanu wakudzulu ndipo mudafuna kuti iye akomedwe namwe. Yahova adakomedwa namwe kwene-kwene!—Mimwani 27:11.

BZOMWE TINGACITE KUTI TIPITIRIZE KUFAMBA MU MSEU WAKUPSINDIZA

Malamulo na mitemo ya Mulungu bzimbatithandiza kupitiriza kufamba mu mseu “wakupsindiza” (Onani ndime 6-8) *

6. Mwakubverana na Salimo 119:9, 10, 45, 133, kodi n’ciyani cingatithandize kufamba mu mseu wakupsindiza?

6 Pakuti tayamba kale kufamba mu mseu wakupsindiza, kodi n’ciyani cingatithandize kupitiriza kufamba mu mseu umweyu? Onani ciratizoci. M’madziko manango, miseu yomwe iri m’mapiri imbakhala na bzakukhotcera mphepete mwace kuti karo ileke kuyenda ku ciphompho. Bzinthu bzimwebzi bzimbakhotcerera karo na wanthu kuti aleke kuyenda ku ciphompho. Tsono pomwe wanthu ambabziwona, palibe omwe ambadandaula kuti bzinthu bzimwebzi bzingawapweteke ayai kuwapha! Mitemo ya Yahova yakugumanika m’Bibliya iri ninga bzinthu bzimwebzi. Mitemo yace imbatithandiza kupitiriza kufamba mu mseu wakupsindiza.—Werengani Salimo 119:9, 10, 45, 133.

7. Kodi maswaka yan’funika kuuwona tani mseu wakupsindiza?

7 Maswakamwe, kodi imwepo nthawe zinango mumbabzibva ninga kuti mitemo ya Yahova ikukupherani ufulu bwanu? Bzimwebzi ndibzo bzomwe Sathani ambafuna kuti mukumbuke. Iye ambafuna kuti imwepo mukumbukire kwene-kwene bzomwe akucita wale omwe akufamba mu mseu wakhwankhwa thangwe bzimbawoneka ninga kuti iwo ana moyo wabwino. Iye angaphatise basa bzomwe anzanu wa ku xikola ambacita ayai bzomwe mumbawona pa interneti kuti akucitiseni kubzibva ninga kuti mukuluza cinthu cabwino. Sathani ambafuna kuti imwepo mukumbuke kuti mitemo ya Yahova ikukutazisani kupfatsa pa moyo. * Tsono kumbukirani ibzi: Sathani an’funa lini kuti wale omwe akufamba pa mseuyo adziwe bzomwe bziniwacitikira kuphampha kwa ulendo bwawo. Koma Yahova adakuthandizani kale kubvesesa bzomwe an’dzapasa wale omwe ambafamba pa mseu wakuyendesa ku moyo.—Salimo 37:29; Zaiya 35:5, 6; 65:21-23.

8. Kodi maswaka yangapfunze ciyani na bzomwe bzidacitika na Olaf?

8 Onani bzomwe mungapfunze kucokera pa bzomwe bzidacitika na m’bale omwe ni tswaka wakucemeredwa Olaf. * Anzace wa ku xikola akhamupumpsa kuti acite upombo. Pomwe iye adawauza kuti Mboni za Yahova zimbakhala na moyo mwakubverana na mitemo yakulungama ya m’Bibliya, atsikana winango omwe akhapfunza naye adacita ciri-centse kuti amupumpse kuti acite naye upombo. Tsono Olaf adakhala wakulimba acicita bzomwe mpsabwino. Iye alibe kugumana na mabvuto yamweya yokha. Olaf adati: “Apfunzisi wangu adayezera kundipumpsa kuti ndiyende kukacita mapfunziro ya padzulu kuti wanthu ambandilemekeze. Iwo adandiuza kuti ndikasaya kucita bzimwebzo, ningadagumana lini basa ayai ningadakhala lini na moyo wabwino.” Kodi n’ciyani cidathandiza Olaf kuti apirire pomwe akhapumpsidwa? Iye adalewa kuti: “Ndidacita uxamwali na abale wa m’gwere mwangu. Iwo adakhala ninga wanthu wa m’banja mwangu. Ndipo cinango n’cakuti ndidayambambo kupfunza kwene-kwene Bibliya. Kupfunza kwene-kwene Bibliya kudanditsimikizira kuti cimweci ni cadidi. Bzimwebzi bzidandicitisa kutsimikiza kufuna kutumikira Yahova.”

9. Kodi n’ciyani comwe an’funika kucita wale omwe akufuna kupitiriza kufamba mu mseu wakupsindiza?

9 Sathani akufuna kukucitisani kuti imwepo mucoke pa mseu wakuyendesa ku moyo. Iye akufuna kuti imwepo mutewere wanthu azinji omwe ali mu mseu wakhwankhwa omwe “umbatsogolera ku infa.” (Mateu 7:13) Tsono, ifepano tin’dzapitiriza kufamba mu mseu wakupsindiza tikapitiriza kubvera Jezu na kuwona mseu umweyu kuti ni mbuto yakutikhotcerera. Tsapano, bwerani tiwone cinthu cinango comwe Jezu adatiuza kuti tin’funika kucita.

KHAZIKISANI MTENDERE NA M’BALE WANU

10. Mwakubverana na Mateu 5:23, 24, kodi n’ciyani comwe Jezu adalewa kuti tin’funika kucita?

10 Werengani Mateu 5:23, 24. Jezu adafotokoza cinthu cakufunika kwene-kwene comwe Adjuda akhacita pa kunamata comwe cikhalatiza kuti akhamubvera. Kumbukirani kuti munthu ali mu templo ndipo akufuna kupereka bira kuna wantsembe. Ndipo pa nthawe imweyo iye wakumbukira kuti ana mathangwe na m’bale wace. Iye akhafunika kusiya birayo ‘aciyenda’ kuna m’bale waceyo. Thangwe ranyi? Thangwe pakhana cinthu cakufunika kwene-kwene comwe iye akhafunikira kucita kuposa kupereka mphaso kwa Yahova. Jezu adalewa mwakubveka bwino kuti: “Ukayambe wakhazikisa mtendere na m’bale [wako].”

Kodi imwepo mun’dzatewezera Djakobo, omwe mwakubzicepesa adakhazikisa mtendere na m’bale wace? (Onani ndime 11-12) *

11. Fotokozani nyongo yomwe Djakobo adacita kuti akhazikise mtendere na Esau.

11 Ifepano tingapfunze nfundo zabwino kwene-kwene pa nkhani yakukhazikisa mtendere mwa kuwona bzomwe Djakobo adacita pa moyo wace. Pambuyo pa Djakobo kukhala ku dziko linango magole 20, Mulungu adatumiza anjo kukamuuza kuti abwerere ku dziko lace. (Ciyambo 31:11, 13, 38) Tsono pakhana bvuto. M’bale wace mkulu, Esau, akhafuna kumupha. (Ciyambo 27:41) Djakobo adacita “mantha kwene-kwene pabodzi na thupo” kuti pinango m’bale wace akhadamukoyera cakumtima. (Ciyambo 32:7) Kodi n’ciyani comwe Djakobo adacita kuti akhazikise mtendere na m’bale wace? Cakuyamba, iye adauza Yahova bvuto lacero mwakucita kumudandaulira mu mpembo. Patsogolo pace, iye adatumiza mphaso kwa m’bale wace Esau. (Ciyambo 32:9-15) Ndipo pomwe iwo adawonana maso na maso, Djakobo ndiye omwe adayamba kulatiza ulemu kwa Esau. Iye adamugodamira Esau, sikuti kabodzi, ayai kawiri, koma kanomwe! Mwakubzicepesa na mwakucita bzinthu mwa ulemu, Djakobo adakhazikisa mtendere na m’bale wace.—Ciyambo 33:3, 4.

12. Kodi tikupfunza ciyani na bzomwe Djakobo adacita?

12 Tikupfunza nfundo yakufunika kucokera pa bzomwe Djakobo adakonzekera kuti agumane na Esau na bzomwe adacita pomwe adagumana naye. Mwakubzicepesa, Djakobo adakumbira Yahova kuti amuthandize. Ndipo iye adalatiza kuti akhafuna kucita bzomwe adakumbira mu mpembo mwakucita bzomwe angadakwanisa kuti akhazikise mtendere na m’bale wace. Pomwe iwo adagumana, Djakobo alibe kunesana na Esau kuti mbani omwe akhana lazau ndipo mbani omwe akhadaphonya. Bzomwe Djakobo akhafuna kukhali kukhazikisa mtendere na m’bale wace. Kodi tingatewezere tani bzomwe Djakobo adacita?

MOMWE TINGAKHAZIKISIRE MTENDERE NA WINANGO

13-14. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita tikakalipisa m’bale wathu wacikristau?

13 Penu tikufuna kufamba mu mseu omwe ukuyendesa ku moyo, tin’funika kukhala mwa mtendere na abale wathu. (Aroma 12:18) Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita tikazindikira kuti takalipisa m’bale wathu wacikristau? Ninga Djakobo, ifepano tin’funika kupemba kwa Yahova na mtima wathu wentse kuti asimbe nyongo yathu yakufuna kukhazikisa mtendere na m’bale wathu.

14 Tin’funika kukhala na nthawe yakukumbukira bzomwe tin’funika kucita. Tingabzibvunze mibvunzo ninga iyi: ‘Kodi ndine wakukonzeka kulewa kuti ndaphonya ndine, ticikhazikisa mtendere? Kodi Yahova na Jezu an’dzabva tani inepano ndikayambisa maceza yakukhazikisa mtendere na m’bale wangu ayai mpfumakazi yangu?’ Mitawiro yathu ingaticitise kubvera Jezu ndipo mwakubzicepesa tingafenderere m’bale wathu wacikristau kuti tikhazikise mtendere. Pa nkhani imweyi, tingatewezere ciratizo ca Djakobo.

15. Kodi kuphatisa basa nfundo yakugumanika pa Aefezo 4:2, 3 kungatithandize tani kukhazikisa mtendere na m’bale wathu?

15 Kumbukirani momwe bzinthu bzingadakhalira Djakobo angadalatiza kubzikuza pomwe adagumana na m’bale wace! Maceza yawoyo yangadamala lini bwino. Pomwe tikuyenda kukafotokozerana na m’bale wathu bzomwe taphonyerana, tin’funika kucita bzimwebzo na mtima wakubzicepesa. (Werengani Aefezo 4:2, 3.) Mimwani 18:19 ambalewa kuti: “M’bale omwe wakalipisidwa ngwakunesa kwene-kwene kufikiridwa kuposa mzinda omwe una litsito, ndipo pana kunesana komwe kuli ninga mipiringidzo yakufungira misuwo ya ntsanza.” Kupepesa mwakubzicepesa kun’dzatithandiza kukhazikisa mtendere na munthu omwe tamuphonyera.

16. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kukumbukira, ndipo n’thangwe ranyi?

16 Cinango n’cakuti tin’funika kukumbukira bwino-bwino bzomwe tin’kalewa kuna m’bale wathuyo na momwe tingakabzilewere. Tikawona kuti takonzeka, ifepano tin’funika kufenderera munthu omwe tamukalipisayo na cakulinga cakufuna kumalisa ukali bwace. Pakuyamba, iye angalewe mafala yomwe yangatidekere lini. Bzingakhale bzakupusa kuna ifepano kukalipa ayai kuyezera kubzikhotcerera, tsono kucita bzimwebzi kungacitisedi kukhazikisa mtendere? Bzikuwonekeratu kuti nee. Kumbukirani kuti kukhazikisa mtendere na m’bale wanu n’kwakufunika kwene-kwene kuposa kuyezera kudziwa kuti mbani ana lazau ndipo mbani aphonya.—1 Akolinto 6:7.

17. Kodi mungapfunze ciyani na bzomwe Gilbert adacita?

17 M’bale munango wakucemeredwa Gilbert adacita nyongo ikulu kuti akhazikise mtendere. Iye adati: “Inepano ndidanyosana na mwanangu wacikazi. Ndidamala magole mawiri ndikucita nyongo yakulewalewa na mwananguyo mwakugwa nfuwa kuti ndikhazikise mtendere.” N’ciyani cinango comwe Gilbert adacita? Iye adalewa pomwe kuti: “Ndikanati kuceza na mwananguyo, ndidacita mpembo kuti ndikonzekerese nzeru zangu pa mafala yakuipa yomwe pinango iye angadalewa. Ndikhafunika kukhala wakukonzeka kulekerera. Ndikhadziwa kuti ndikhafunika lini kukalatiza kuti ndina lazau, ndipo udindo bwangu bukhali bwakukhazikisa mtendere.” Kodi n’ciyani cidacitika patsogolo pace? Gilbert adati: “Tsapano, nimbabzibva bwino mu mtima mwangu thangwe rakuti nimbabverana na adzinza wangu wentse.”

18-19. Penu ifepano taphonyera munthu, kodi n’ciyani comwe tin’funika kutsimikiza kucita, ndipo n’thangwe ranyi?

18 Tsono, n’ciyani comwe mun’funika kutsimikiza kucita mukadziwa kuti mwakalipisa m’bale wanu wacikristau? Tewezani malango ya Jezu yakuti mukhazikise mtendere. Uzani Yahova bza nkhaniyo mu mpembo ndipo thembani mzimu wace wakucena kuti ukuthandizeni kukhazikisa mtendere. Mukacita bzimwebzi, imwepo mun’dzakhala wakupfantsa ndipo mun’dzalatiza kuti mukubvera Jezu.—Mateu 5:9.

19 Ifepano timbatenda thangwe rakuti Yahova ambatipasa malango mwakuphatisa basa “msolo wa gwere,” omwe ni Jezu Kristu. (Aefezo 5:23) Ninga mpostolo Pedru, Tiyago na Juwau, tin’funika kutsimikiza ‘kumbamubvera.’ (Mateu 17:5) Ifepano tawona bzomwe tingacite kuti tikhazikise mtendere na abale wathu wacikristau omwe tidawaphonyera. Mwa kucita bzimwebzi, tin’dzafamba mu mseu wakupsindiza wakuyendesa ku moyo, tin’dzatambira bzisimbo bzizinji tsapano ndipo kutsogolo tin’dzakhala na mpfantso wakusaya kumala.

NYIMBO 130 Khalani Wakulekerera

^ ndi. 5 Jezu adaticenjeza kuti tipite na pa msuwo wakupapatiza omwe umbayendesa ku moyo. Iye adatiuzambo kuti tikhale mwa mtendere na abale wathu wacikristau. Kodi ni mphitca ziponi zomwe tingagumane nazo pomwe tikutsanda kuphatisa basa malango yace, ndipo tingazikunde tani?

^ ndi. 7 Onani mbvunzo 6 mu broxura lakuti Mitawiro ya Mibvunzo 10 ya Maswaka, Ndingacite Tani Kuti Ndileke Kumbabvuma Kupumpsidwa na Anzangu?” na vidiyo ya bzithunzi-thunzi bza pa kwadru yakuti Lekani Kumbabvuma Kupumpsidwa na Anzanu! pa www.pr418.com. (Pitani pomwe padanemba kuti MBUTO YA MABUKHU > MAVIDIYO > MASWAKA > MAVIDIYO YAKUCITA KUNEMBEDWA.)

^ ndi. 8 Madzina yanango yacinjidwa.

^ ndi. 56 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Thangwe ra kufamba mu mseu “wakupsindiza” wakukhotcereredwa na malamulo ya Mulungu, ifepano timbatcenkha bzinthu bzamaika, upombo na kupumpsidwa kuti ticite mapfunziro yapadzulu pa moyo wathu.

^ ndi. 58 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Kuti akhazikise mtendere, Djakobo adagodamira m’bale wace Esau mwakubwerezera-bwerezera.