Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 3

Bzomwe Tingapfunze na Kulira Komwe Jezu Adacita

Bzomwe Tingapfunze na Kulira Komwe Jezu Adacita

Jezu adalira.JUWAU 11:35.

NYIMBO 17 ‘Ndin’funa’

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1-3. Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe bzingaticitise kulira?

KODI ni lini pomwe mudalira kakumaliza? Nthawe zinango timbalira thangwe ra kukomedwa. Tsono nthawe zizinji timbalira thangwe ra kusunama. Mwa ciratizo, ifepano tingalire munthu omwe timbamufuna akafa. Mpfumakazi inango ya ku Estados Unidos, yakucemeredwa Lorilei, idati: “Nthawe zinango ndikhasunama kwene-kwene thangwe ra kufedwa mwanangu mwakuti palibe comwe cikhanditsangalaza. Pa nthaweyo ndikhakumbuka kuti kusunama kwanguko kungadadzamala lini.” *

2 Pana bzinthu bzinango pomwe bzomwe bzingaticitise kulira. Mpfumakazi inango yomwe ni mpainiya ku Japão, yakucemeredwa Hiromi, idalewa kuti: “Nthawe zinango nimbasunama thangwe rakuti wanthu winango omwe nimbawapalizira ambafuna lini kubva bza m’Bibliya. Nimbagwesa misozi ndipo nimbakumbira Yahova kuti andithandize kugumana wanthu omwe akufuna kudziwa cadidi.”

3 Kodi nthawe zinango mumbabzibvambo ninga mpfumakazizi? Azinji wa ifepano timbabzibvambo tenepo. (1 Pedru 5:9) Timbafuna kutumikira Yahova mwakukondwa, tsono nthawe zinango ifepano timbalira thangwe ra kufedwa, kuwofoka ayai thangwe ra bzinthu bzomwe bzimbayeza cikhulupiro cathu. (Salimo 6:6; 100:2) Kodi n’ciyani comwe tingacite tikakhala tikubva tenepo?

4. Kodi tin’cezerana ciyani mu nkhani ino?

4 Tingapfunze bzizinji na ciratizo ca Jezu. Nthawe zinango, iye adagumanambo kale na bzinthu bzomwe bzidamucitisa ‘kulira.’ (Juwau 11:35; Luka 19:41; 22:44; Ahebereu 5:7) Tin’cezerana bzinthu bzimwebzi ndipo tiniwona bzomwe tingapfunze pakulewa bza Jezu na Baba wace Yahova. Ndipo tiniwonambo bzomwe tingacite tikagumana na bzinthu bzomwe bzingaticitise kulira.

JEZU ADALIRA THANGWE RA KUCITA THUPO NA AXAMWALI WACE

Thandizani wale omwe akulira ninga momwe Jezu adacitira (Onani ndime 5-9) *

5. Kodi tingapfunze ciyani pakulewa bza Jezu kucokera pa Juwau 11:32-36?

5 Mu gole la 32 E.C., Lazaro, xamwali wa Jezu, adaduwala acifa. (Juwau 11:3, 14) Lazaroyo akhana mpfumakazi ziwiri, Mariya na Marta ndipo Jezu akhawafuna kwene-kwene. Marta na Mariya akhadasunama kwene-kwene thangwe ra kuluza m’bale wawoyo. Pomwe Lazaro adafa, Jezu adacita ulendo bwakuyenda ku Betaniya, komwe Mariya na Marta akhakhala. Pomwe Marta adabva kuti Jezu akubwera, iye adayenda mwakamfulumize kuti akagumane naye. Ndokumbukirani momwe iye akhadasunamira pomwe adalewa mafala yakuti: “Mbuya, bzingadakhala kuti mukhali kuno, m’bale wangu angadafa lini.” (Juwau 11:21) Pomwe Jezu adawona Mariya na wanthu winango akulira, iye ‘adalirambo.’—Werengani Juwau 11:32-36.

6. Thangwe ranyi Jezu adalira pomwe Lazaro adafa?

6 Kodi thangwe ranyi Jezu adalira pa nthawe imweyi? Bukhu la Estudo Perspicaz das Escrituras limbatawira mbvunzoyu kuti: “Infa ya Lazaro na msunamo omwe infayo idabweresa kwa mpfumakazi zace ndibzo bzomwe bzidacitisa Jezu ‘kuneseka mu mtima acilira.’” * Pinango Jezu adakumbukira kuwawa komwe xamwali wace Lazaro adabva pomwe akhaduwala na momwe iye adabvera pakudziwa kuti anifa. Jezu adalirambo thangwe ra kuwona kuti Mariya na Marta akhawawidwa na infa ya m’bale wawoyo. Penu imwepo mudaluza kale xamwali wanu ayai wadzinza wanu, mwakusaya kupenukira, mudabvambo ninga momwe Mariya na Marta adabvera. Mbatiwoneni bzinthu bzitatu bzomwe tingapfunze na bzimwebzi.

7. Kodi kulira komwe Jezu adacita kumbatipfunzisa ciyani pakulewa bza Yahova?

7Yahova ambabvesesa momwe mumbabvera. Jezu ambalatiza “makhalidwe” caiyo ya Baba wace. (Ahebereu 1:3) Pomwe Jezu adalira, iye adalatiza momwe Baba wace ambabvera tikafedwa munthu omwe timbamufuna. (Juwau 14:9) Penu imwepo mwafedwa munthu omwe mumbamufuna, mungakhale na citsimikizo centse cakuti Yahova ambawona kusunama kwanu ndipo ambakubverani ntsisi. Iye ambafuna kukutsangalazani.—Salimo 34:18; 147:3.

8. Thangwe ranyi tingakhale na citsimikizo centse cakuti Jezu an’dzalamusa adzinza wathu omwe adafa?

8Jezu akufunisisa kudzalamusa adzinza wanu omwe adafa. Pomwe akhanati kulira, Jezu adatsimikizira Marta kuti: “M’bale wako an’dzamuka.” Ndipo Marta adakhulupira Jezu. (Juwau 11:23-27) Ninga mtumiki wakukhulupirika wa Yahova, Marta mwakusaya kupenukira akhadziwa kuti Eliya na Elizeu adalamusa anyakufa. (1 Wamambo 17:17-24; 2 Wamambo 4:32-37) Ndipo iye akhadabvambo kuti Jezu akhadalamusa kale anyakufa. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Imwepombo mungakhale na citsimikizo centse cakuti mun’dzawonana pomwe na adzinza wanu omwe adafa. Kulira komwe Jezu adacita pomwe akhatsangalaza axamwali wace kumbalatiza kuti iye akufunisisa kudzalamusa wanthu omwe adafa.

9. Kodi tingathandize tani wale omwe akulira thangwe ra kufedwa ninga momwe Jezu adacitira? Fotokozani ciratizo.

9Mbathandizani wale omwe adafedwa. Jezu alibe kundolira pabodzi na Marta na Mariya, koma iye adawatetekera na kuwatsangalaza na mafala. Ifepano tingacitembo bzibodzi-bodzi na wale omwe akulira thangwe ra kufedwa. Mkulu munango wa gwere omwe ambakhala ku Austrália, wakucemeredwa Dan, adati: “Pomwe mkazangu adasaika, inepano ndikhafuna thandizo. Tenepo, mabanja mazinji yakhadakonzeka kumbanditetekera nthawe zentse. Yakhandibvesesa ndikasunama ndipo yakhanditsimula lini ndikalira. Wanthu wa m’mabanjayo akhandithandizambo pa bzinthu bzakusiyana-siyana ninga kutsuka karo yangu, kukandigulira bzinthu na kundiphikira ndikakhala ndikukwanisa lini kucita bzimwebzo. Ndipo akhambapemba nande pabodzi. Iwo adalatiziratu padeca kuti mbaxamwali caiwo na abale omwe ‘adabadwa kuti atithandize pakawoneka mabvuto.’”—Mimwani 17:17.

JEZU ADALIRA THANGWE RA KUCITA THUPO NA WANTHU

10. Kodi Luka 19:36-40 ambafotokoza ciyani?

10 Jezu adafika ku Jeruzalemu pa 9 Nisani, mu gole la 33 E.C. Pomwe iye akhadasala pang’ono kufika mu mzindamo, thimu la wanthu lidamufenderera licimbatandika bzakubvala bzawo mu mseu pakulatiza kuti akhamubvuma ninga Mambo wawo. Kulewa cadidi imweyi ikhali nthawe yakudekeza kwene-kwene. (Werengani Luka 19:36-40.) Tsono, pinango anyakupfunza wace akhadikhirira lini bzomwe bzidadzacitika patsogolo pace. Pomwe adafika pafupi na Jeruzalemu, iye adanyang’anisa mzindayo acilira. Na misozi m’maso mwace, Jezu adafotokoza bzinthu bzomwe bzingadadzacitikira wanthu wa mu mzinda wa Jeruzalemu.—Luka 19:41-44.

11. Thangwe ranyi Jezu adalirira wanthu wa ku Jeruzalemu?

11 Jezu akhadasunama thangwe akhadziwa kuti napo akhadatambiridwa bwino mu Jeruzalemu, Adjuda azinji angadabvuma lini mafala ya Umambo yomwe iye akhapalizira. Thangwe ra bzimwebzi, mzinda wa Jeruzalemu ungadapfudzidwa ndipo Mdjuda ali-wentse omwe angadapulumuka angadakhala kapolo. (Luka 21:20-24) Ndipo bzakupasa ntsisi mpsakuti bzentse bzomwe Jezu adalewa bzidacitikadi tenepo. Kodi n’ciyani comwe wanthu azinji ambacita kwanuko mukawapalizira mafala ya Umambo? Penu mbang’ono-ng’ono omwe ambabvuma cadidi comwe mumbapalizira, kodi n’ciyani comwe imwepo mungapfunze na kulira komwe Jezu adacita? Mbatiwoneni pomwe bzinthu bzitatu bzomwe tingapfunze.

12. Kodi kulira komwe Jezu adacita na wanthu omwe akhawapalizira kumbatipfunzisa ciyani pakulewa bza Yahova?

12Yahova ambacita thupo na wanthu. Kulira komwe Jezu adacita kumbatithandiza kuwona kuti Yahova ambacita thupo kwene-kwene na wanthu. Iye “an’funa lini kuti munthu ali-wentse adzapfudzidwe, koma an’funa kuti wanthu wentse akungule.” (2 Pedru 3:9) Ntsiku zino, ifepano tingalatize kuti timbafuna anzathu mwa kucita nyongo yakupalizira mafala yabwino mwakuphata mtima.—Mateu 22:39. *

Mbapalizirani pa nthawe yomwe mungagumane wanthu ninga momwe Jezu adacitira (Onani ndime 13-14) *

13-14. Kodi Jezu adalatiza tani ntsisi kuna wanthu, ndipo ifepano tingacite tani kuti tikhale na khalidwe limweri?

13Jezu akhapalizira na nyongo. Iye akhalatiza lufoyi lace kwa wanthu mwakuphatisa basa mpata uli-wentse omwe akhakhala nawo kuti awapfunzise. (Luka 19:47, 48) Kodi thangwe ranyi iye adacita bzimwebzi? Thangwe rakuti Jezu akhawabvera ntsisi. Nthawe zinango, wanthu azinji akhafuna kubva bzomwe Jezu akhapfunzisa mwakuti iye na anyakupfunza wace akhalibe “nthawe kuti adye” cakudya. (Marko 3:20) Iye akhakhalambo wakutsudzuka kupfunzisa usiku, nthawe yomwe ikhali yabwino kwa munthu omwe akhamupfunzisayo. (Juwau 3:1, 2) Wanthu azinji omwe akhatetekera pomwe Jezu akhapfunzisa alibe kukhaliratu anyakupfunza wace pa nthawe imweyo. Koma tingalewe kuti wanthu wentse omwe adamutetekera adacitiridwa umboni mwakukwanira. Ntsiku zino, ifepano tin’funika kupereka mpata kwa wanthu wentse kuti abve mafala yabwino. (Mabasa 10:42) Kuti tikwanise kucita bzimwebzi, tin’funika kucinja-cinja momwe timbapalizirira.

14Mbakhalani wakukonzeka kucinja kapaliziridwe kanu. Tikasaya kucinja-cinja nthawe ya upalizi bwathu, tin’dzakwanisa lini kugumana wanthu omwe akufuna kubva mafala yabwino. Mpainiya munango wakucemeredwa Matilda adalewa kuti: “Inepano pabodzi na mwamuna wangu timbayezera kupalizira wanthu mu nthawe zakusiyana-siyana. Kumacibese-bese timbapalizira m’mbuto za malonda. Kumidiya, pomwe wanthu ali nyalu-nyalu kuyenda kukadya, timbapalizira mwakuphatisa basa kangolo. Kumaulo timbakapalizira nyumba na nyumba thangwe wanthu ambakhala ali pa mui.” Tin’funika lini kumbapalizira pa nthawe yomwe tikuwona kuti njabwino kwa ifepano. Koma tin’funika kukhala wakukonzeka kucinja ndondomeko yathu kuti tipalizire pa nthawe yomwe tingagumane wanthu. Tikacita bzimwebzi, tingakhale na citsimikizo cakuti Yahova an’dzakomedwa.

JEZU ADALIRA THANGWE RA KUCITA THUPO NA DZINA LA YAHOVA

Mukakhala mukugumana na bzineso, mbadandaulirani Yahova mu mpembo ninga momwe Jezu adacitira (Onani ndime 15-17) *

15. Mwakubverana na Luka 22:39-44, kodi n’ciyani comwe cidacitika usiku bwakuti mangwana yace Jezu angadaphedwa?

15 Usiku bwa 14 Nisani, mu gole la 33 E.C., Jezu adayenda ku zunde la Getsemani. Kumweko iye adapemba na mtima wentse kwa Yahova. (Werengani Luka 22:39-44.) Pa nthawe yakunesayi, Jezu “adacita mipembo yakudandaulira acimbalira na kugwesa misozi.” (Ahebereu 5:7) Kodi Jezu adapempherera ciyani usiku bwakuti mangwana yace angadaphedwa? Iye adakumbira mphanvu kuti apitirize kukhala wakukhulupirika kwa Yahova na kucita bzomwe iye ambafuna. Yahova adabva mpembo wakudandaulira wa Mwana waceyo ndipo adatuma anjo kuti akamupase mphanvu.

16. Thangwe ranyi Jezu akhacita thupo pomwe akhapemba mu zunde la Getsemani?

16 Mwakusaya kupenukira, Jezu adalira pomwe akhapemba mu zunde la Getsemani thangwe akhacita thupo kuti wanthu angadamuwona ninga munthu wakunyoza Mulungu. Iye akhadziwa kuti bzikhali bzakufunika kupitiriza kukhala wakukhulupirika kuti acenese dzina la Baba wace. Penu imwepo mukugumana na mabvuto yomwe yakuyeza kukhulupirika kwanu kwa Yahova, kodi mungapfunze ciyani na kulira komwe Jezu adacita? Mbaticezeraneni pomwe bzinthu bzitatu bzomwe tingapfunze.

17. Kodi tikupfunza ciyani bza Yahova thangwe ra kutawira mipembo yakudandaulira ya Jezu?

17Yahova ambatetekera mipembo yanu yakudandaulira. Yahova adatetekera mipembo yakudandaulira ya Jezu. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti Jezu akhafunisisa kukhala wakukhulupirika kwa Baba wace na kucenesa dzina lace. Penu thupo lathu likulu ndakukhala wakukhulupirika kwa Yahova na kucenesa dzina lace, iye an’dzatawira mipembo yathu yakukumbira thandizo.—Salimo 145:18, 19.

18. Kodi ni mwa njira iponi Jezu ali ninga xamwali omwe ambatibvesesa?

18Jezu ambabvesesa momwe mumbabvera. Tikakhala na thupo, timbakomedwa kukhala na xamwali omwe ambalatiza kuti akubvesesa momwe tikubvera, maka-maka ule omwe adagumanambo na mabvuto ninga yomwe tikugumana nayoyo. Jezu ni xamwali umweyo. Iye ambadziwa kuti kuwofoka na kufunikira thandizo n’ciyani. Iye ambadziwa bzomwe bzimbatiwofokesa ndipo an’dzawonesesa kuti tikutambira thandizo ‘pa nthawe yomwe tikufunikira thandizolo.’ (Ahebereu 4:15, 16) Ninga momwe Jezu adabvumira thandizo la anjo m’zunde la Getsemani, ifepano tin’funikambo kubvuma thandizo lomwe Yahova ambapereka mwakuphatisa basa mabukhu, mavidiyo, nkhani, maulendo ya ubusa ya akulu ayai thandizo lomwe timbatambira kuna abale na mpfumakazi wakukhwima mwauzimu.

19. Kodi mungacite ciyani kuti mukhale na mphanvu mukakhala mukugumana na mabvuto yomwe yakuyeza kukhulupirika kwanu kwa Mulungu? Fotokozani ciratizo.

19Yahova an’dzakupasani “mtendere wace.” Kodi Yahova ambatilimbisa tani? Tikambapemba kwa Yahova, timbatambira “mtendere wace omwe wanthu angaubvesese lini.” (Afilipi 4:6, 7) Mtendere omwe Yahova ambatipasa umbadjedjeresa mitima yathu ndipo umbatithandiza kukumbuka bwino. Bzimwebzi mpsacadidi. Onani bzomwe mpfumakazi inango yakucemeredwa Luz idalewa. Iyo idati: “Nthawe zizinji ndikhabzibva wakupswoma ndipo bzimwebzi bzikhambandicitisa kukumbuka kuti Yahova ambandifuna lini. Tsono bzimwebzi bzikambacitika, nthawe imweyoletu ndikhambamuuza Yahova momwe ndikubvera. Mpembo ukhandithandiza kubva bwino.” Ninga momwe mpfumakaziyi yalewera, bzimwebzi bzikulatiziratu kuti mpembo ungatipase mtendere.

20. Kodi tapfunza ciyani thangwe ra kulira komwe Jezu adacita?

20 Kulewa cadidi kulira komwe Jezu adacita kumbatipfunzisa bzinthu bzakutsangalaza na bzakuthandiza. Takumbusidwa kuti tin’funika kuthandiza axamwali wathu omwe afedwa na kukhulupirambo kuti Yahova na Jezu an’dzatithandiza tikafedwa munthu omwe timbamufuna. Tawonambo kuti timbapalizira na kupfunzisa mwantsisi thangwe rakuti Yahova na Jezu Kristu ambalatiza khalidwe limweri. Ndipo tatsangalazidwambo kudziwa kuti Yahova na Mwana wace ambabvesesa momwe timbabvera, ambatibvesesa tikakhala tidawofoka ndipo akufuna kutithandiza kupirira. Mbatipitirizeni kuphatisa basa bzomwe tapfunza mpaka pa ntsiku yomwe Yahova an’dzakwanirisa lumbiro lace lakuti “an’dzapukuta misozi yentse m’maso [mwathu]”!—Apokalipse 21:4.

NYIMBO 120 Titewezere Kubzicepswa kwa Jezu

^ ndi. 5 Bibliya limbalewa kuti nthawe zinango Jezu adalirambo. Mu nkhani ino, tin’cezerana bzinthu bzitatu bzomwe bzidacitisa kuti Jezu alire ndipo tiniwona bzomwe tingapfunze na kulira kwace.

^ ndi. 1 Madzina yanango yacinjidwa.

^ ndi. 12 Fala la Cigerego lomwe lidasanduliziridwa kuti “mwanzako” pa Mateu 22:39 limbandothandauza lini munthu omwe timbamudziwa ayai omwe timbakhala naye pafupi. Koma lingathandauzembo munthu ali-wentse omwe tingagumane naye ayai kulewalewa naye.

^ ndi. 58 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Thangwe ra ntsisi, Jezu adatsangalaza Mariya na Marta. Ifepano tingacitembo bzibodzi-bodzibzi na wale omwe afedwa adzinza wawo.

^ ndi. 60 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Jezu adakhala wakukonzeka kupfunzisa Nikodemo usiku. Ifepano tin’funikambo kumbapfunza Bibliya na wanthu pa nthawe yomwe njabwino kuna iwo.

^ ndi. 62 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Jezu adapemba acikumbira mphanvu kuti apitirize kukhala wakukhulupirika kwa Yahova. Ifepano tin’funikambo kucita bzibodzi-bodzibzi tikagumana na bzineso.