Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 26

Lufoyi la Yahova Limbatithandiza Kukunda Mantha

Lufoyi la Yahova Limbatithandiza Kukunda Mantha

“Yahova ali kumbali yangu; nin’dzacita lini mantha.” — SALIMO 118:6.

NYIMBO 105 ‘Mulungu ni Lufoyi’

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe bzingaticitise mantha?

 ONANI bzomwe bzidacitikira abale winango. Nestor na mkazace María akhafuna kukatumikira komwe kukhafunika apalizi azinji. * Tsono kuti akwanise kucita bzimwebzi, iwo akhafunika kucinja moyo wawo. Koma akhagopa kuti akacinja moyo wawo acikhala na kobiri zing’ono-ng’ono angakhale lini wakukondwa. Biniam adakhala Mboni ya Yahova m’dziko lomwe basa lathu ndakuletsedwa. Iye adazindikira kuti angadazunzidwa thangwe ra kukhala mtumiki wa Mulungu. Ndipo bzimwebzi bzidamupasa mantha. Tsono comwe cikhamupasa mantha kwene-kwene ni kukumbukira bzomwe famidya yace ingadacita pomwe ingadadziwa kuti iye akhala Mboni ya Yahova. Valérie adagumanidwa na matenda ya kankro ndipo bzidakhala bzakunesa kugumana dotolo omwe angadakwanisa kumucita operação mwakusaya kuphatisa basa mulopa. Bzimwebzi bzidamucitisa kuti abve mantha thangwe akhakumbuka kuti anifa.

2. Thangwe ranyi tin’funika kucita nyongo kuti tileke kukundidwa na mantha yathu?

2 Kodi bzinthu bzomwe tafotokozabzi bzidakucitikiranimbo kale ndipo mudabvambo kale mantha? Azinji wa ifepano adabva kale. Tsono tikalekerera kuti mantha yathu yatikunde, tin’dzacita bzinthu bzomwe bzin’dzadzonga uxamwali bwathu na Yahova. Bzimwebzi ni bzomwe Sathani akufuna. Iye ambaphatisambo basa mantha yathu kuti aticitise kuleka kubvera malamulo ya Yahova pabodzi na lamulo lakuti tipalizire mafala yabwino ya Umambo. (Apokalipse 12:17) Sathani ngwakuipa, ngwakusaya ntsisi ndipo ngwamphanvu. Tsono imwepo mungakwanise kubzikhotcerera kwa iye. Kodi mungacite tani?

3. Kodi n’ciyani cin’dzatithandiza kukunda mantha?

3 Tikatsimikizira kuti Yahova ambatifuna na kuti iye ali ku mbali yathu, ifepano tin’dzakwanisa kumukunda Sathani. (Salimo 118:6) Nyakunemba Salimo 118 adagumana na mabvuto makulu pa moyo wace. Iye akhana anyamadulanthaka azinji ndipo winango wa iwo akhali wanthu wakubvekera (mavesi 9 na 10). Ndipo pa nthawe inango iye adagumana na bvuto likulu kwene-kwene (vesi 13). Iye adalangidwa na Yahova (vesi 18). Napo bzikhali tenepo, nyakunemba Salimoyu adalewa kuti: “Nin’dzacita lini mantha.” N’ciyani comwe cikhamucitisa kubzibva kuti akhali wakukhotcerereka? Iye akhadziwa kuti Yahova ni Baba wace wa kudzulu omwe ambamufuna napo kuti akhadamulanga. Nyakunemba Salimoyu akhatsimikizira na mtima wentse kuti pa mabvuto yali-yentse yomwe angadagumana nayo, Mulungu wace angadakhala wakukonzeka kumuthandiza. —  Salimo 118:29.

4. Kodi ni mantha yaponi yomwe tin’dzakunda tikakhulupira kuti Mulungu ambatifuna?

4 Tin’funika kutsimikizira kuti Yahova ambatifuna. Citsimikizo cimweci ndico cin’dzatithandiza kukunda mantha yomwe yambabwera thangwe ra bzinthu bzitatu ibzi: cakuyamba, tin’dzadyesa tani banja lathu, caciwiri, kugopa wanthu na cacitatu, kugopa kufa. Abale na mpfumakazi omwe tawafotokoza pa ndime yakuyamba wale adakwanisa kukunda mantha thangwe akhatsimikizira kuti Mulungu ambawafuna.

MANTHA YAKUTI TIN’DZADYESA TANI BANJA LATHU

M’bale ana mwanace ndipo akuphata basa lakupha ntsomba kuti adyese banja lace (Onani ndime 5)

5. Kodi n’ciyani comwe cingacitise mantha msolo wa banja? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba lakuyamba.)

5 Msolo wa banja wacikristau ambawona nkhani yakunyang’anira banja lace cakudya kuti njakufunika kwene-kwene. (1 Timotio 5:8) Penu imwepo ndimwe msolo wa banja pinango pa nthawe ya matenda ya coronavírus, mukhacita mantha kuti mun’cosedwa basa. Pinango mukhakumbuka kuti mukacosedwa basa bzin’dzakunesani kugumana cakudya na kobiri zakuti mupagali nyumba ya aluge. Ndipo pinango mukhacitambo mantha kuti mukacosedwa basa mun’dzakwanisa lini kugumana linango. Ayai muli ninga Nestor na Maria, omwe tawafotokoza kale wale, ndipo mukhagopa kucinja bzinthu pa moyo wanu kuti mucite bzizinji pakutumikira Yahova, thangwe ra kugopa kuti bzinthu bzin’kufambirani lini bwino. Sathani akwanisa kale kucitisa atumiki azinji wa Yahova kusiya kumutumikira thangwe ra kukhala na mantha yamweya.

6. Kodi Sathani ambafuna kuti tikumbuke tani?

6 Sathani ambayezera kuticitisa kukhulupira kuti Yahova alibe nafe basa ndipo tin’funika kucita tekha nyongo yakunyang’ana cakudya kuti tipase banja lathu. Ifepano tingayambe kukumbuka kuti tin’funika kucita ciri-centse kuti tipitirize kukhala pa basa, napo penu pa basapo akutiuza kuti ticite bzinthu bzomwe bzingadzonge uxamwali bwathu na Yahova.

7. Kodi Jezu adatitsimikizira ciyani?

7 Jezu ambamudziwa bwino-bwino Mulungu kuposa munthu ali-wentse. Ndipo iye adalewa kuti Mulunguyo ‘ambadziwa bzomwe timbafunikira napo pomwe tikanati kumukumbira.’ (Mateu 6:8) Jezu ambadziwa kuti Yahova ngwakukonzeka kutipasa bzomwe tikufunikira pa moyo wathu. Pakuti ndife Akristau, ifepano timbacita mbali ya banja la Mulungu ndipo tingatsimikizire kuti Yahova, omwe ni msolo wa banja lace, ambadziwa nfundo yomwe iri pa 1 Timotio 5:8 ndipo ambaiphatisa basa.

Yahova an’dzawonesesa kuti tinabzo bzakufunika pa moyo wathu. Ndipo nthawe zinango iye angaphatise basa abale wathu kuti atithandize (Onani ndime 8) *

8. (a) Kodi n’ciyani cingatithandize kumalisa mantha yakuti tin’dzakwanisa lini kudyesa banja lathu? (Mateu 6:31-33) (b) Kodi tingatewezere tani banja lomwe likupereka cakudya kuna mpfumakaziyi?

8 Tikakhulupira na mtima wentse kuti Yahova ambatifuna ndipo ambafunambo banja lathu, tin’dzakhulupirambo kuti nthawe zentse tin’dzakhala na bzinthu bzakufunikira pa moyo wathu. (Werengani Mateu 6:31, 33.) Yahova ambafuna kutipasa bzinthu bzakufunikira pa moyo wathu ndipo ambapereka na manja mawiri. Pomwe iye adalenga dziko, alibe kundotipasa bzinthu bzakufunikira kuti tikhale na moyo basi. Koma adadzaza dzikoli na bzinthu bzinango bzabwino kwene-kwene bzomwe timbakomedwa nabzo. Iye adacita bzimwebzi thangwe ra kutifuna. (Ciyambo 2:9) Napo pa nthawe yomwe tiribe bzinthu bzizinji, tin’funika kudziwa kuti ni Yahova omwe akutipasa bzinthu bzing’ono-ng’ono bzomwe tinabzobzo. (Mateu 6:11) Tin’funika kumbakumbukira nthawe zentse kuti bzinthu bzomwe Yahova an’dzatipasa kutsogolo bzin’dzakhala bzizinji kuposa bzomwe tikuluza ntsiku zino. Ndipo kutsogoloku iye an’dzatipasambo moyo wakusaya kumala. Bzimwebzi ndibzo bzomwe Nestor na Maria adazindikira.  —  Zaiya 65:21, 22.

9. Kodi tingapfunze ciyani na bzomwe Nestor na María adacita?

9 Nestor na María akhakhala ku Colômbia ndipo akhana nyumba yabwino na basa labwino. Iwo adati: “Tidakumbuka bza kucinja moyo wathu kuti tikwanise kucita bzizinji pakutumikira Yahova. Tsono tikhagopa kuti tikakhala na kobiri zing’ono-ng’ono tingadakhala lini wakukondwa.” Kodi n’ciyani cidawathandiza kumalisa manthayo? Iwo adakumbukira momwe Yahova adawalatizira kuti ambawafuna, ndipopa adasiya basa lomwe akhatambira kobiri zizinji thangwe akhakhulupira kuti nthawe zentse Yahova angadawathandiza pa moyo wawo. Iwo adagulisa nyumba yawo ndipo adayenda komwe kukhafunikira apalizi azinji, ku mphimpha inango ya dziko lawolo. Kodi adabva tani na bzomwe adacitabzi? Nestor adati: “Tidawona bzomwe Mateu 6:33 ambalewa bzikuticikira. Tiribe kusaya cinthu. Ndipo tsapano tina moyo wakukondwa.”

KUGOPA WANTHU

10. Thangwe ranyi wanthu ambagopa wanthu anzawo?

10 Kuyambira pomwe Adamu adaphonyera Mulungu, wanthu ambacitira anzawo bzinthu bzakuipa. (Mpalizi 8:9) Wanthu winango ambaphatisa basa kuipa udindo bwawo kuti acitire wanthu bzinthu bzakuipa. Akambowa ambapweteka wanthu, wana ku xikola ambatukwana na kukhumbza anzawo ndipo nthawe zinango wanthu ambaboneresedwa na wanthu wa m’banja mwawo caiwo. Ndipopa wanthu ambagopa wanthu anzawo. Tsono, kodi Sathani ambaphatisa tani basa mantha yamweya kuti awofokese cikhulupiro cathu?

11-12. Kodi Sathani ambaphatisa tani basa mantha yomwe tinayo na wanthu kuti awofokese cikhulupiro cathu?

11 Sathani ambaphatisa basa mantha yomwe ifepano tinayo na wanthu kuti atitazise kukhala wakukhulupirika kwa Mulungu na kucita basa lakupalizira. Ndipo Sathani ambapumpswambo maboma ya m’dzikoli kuti yaletse basa lathu na kutizunza. (Luka 21:12; Apokalipse 2:10) Wanthu azinji wa m’dziko la Sathaniri ambatilewa nkhani zakuipa na zakunama. Ndipo wanthu omwe ambakhulupira nkhani zakunamazi angatinyoze ayai kutiboneresa. (Mateu 10:36) Ifepano timbadabwa lini na bzomwe Sathani ambacitabzi. Thangwe ranyi? Thangwe iye akhacita kale bzimwebzi na Akristau wakuyambirira.  —  Mabasa 5:27, 28, 40.

Tingakhale na citsimikizo centse kuti Yahova ambatifuna napo kuti adzinza wathu akufuna lini kuti timutumikire (Onani ndime 12-14) *

12 Tsono kutigopswa mwakuphatisa basa maboma ndibzo lini bzokha bzomwe Sathani ambacita. Wanthu winango ambagopa bzomwe adzinza wawo an’kumbuka, iwo akakhala Mboni za Yahova. Ndipo nthawe zinango iwo ambagopa kwene-kwene bzimwebzi kuposa kumenyedwa ayai kucitiridwa bzinthu bzakuipa. Iwo ambafuna kwene-kwene adzinza wawo ndipo ambafuna kuti iwo apfunzembo cadidi na kufuna Yahova. Bzimbawawawa kwene-kwene akawona kuti adzinza wawo akunyoza Mulungu wacadidi na atumiki wace. Tsono nthawe zinango adzinza omwe akhanyoza cadidi ambadzayamba kupfunza Bibliya aciyamba kutumikira Yahova. Tiyezezere kuti adzinza wathu aleka kubverana nafe thangwe rakuti takhala Mboni ya Yahova. Kodi tingacite ciyani?

13. Kodi kukhulupira kuti Mulungu ambatifuna kun’dzatithandiza tani adzinza wathu akatilamba? (Salimo 27:10)

13 Ifepano tingatsangalazidwe na mafala yabwino kwene-kwene yakugumanika pa Salimo 27:10. (Werengani.) Tikambakumbukira kuti Yahova ambatifuna kwene-kwene, tin’dzacita lini thupo kuti moyo wathu un’dzakhala tani adzinza wathu akatilamba. Ndipo tin’dzakhala na citsimikizo centse cakuti Yahova an’dzatibaira thangwe ra kupirira kwathu. Yahova an’dzatipasa bzomwe bzikufunikira pa moyo wathu ndipo an’dzatithandiza kukhala wakugwa mpfuwa, wakukondwa na kutithandizambo kupitiriza kukhala pa uxamwali bwakulimba na iye. Tingalewedi kuti Yahova ni xamwali wabwino kwene-kwene kuposa munthu ali-wentse. Bzimwebzi mpsomwe Biniam, omwe tamulewa kwakuyamba ule, adazindikira.

14. Kodi mungapfunze ciyani na bzomwe Biniam adacita?

14 Biniam adabatizidwa basi napo akhadziwa kuti boma la m’dziko lawo likhazunza Mboni za Yahova. Kodi kudziwa kuti Yahova ambamufuna kudamuthandiza tani kukunda mantha? Iye adati: “Mazunzoyo yakhali makulu kwene-kwene. Tsono cinthu comwe ndikhagopa kwene-kwene cikhali kukumbukira bzomwe adzinza wangu angadacita pomwe angadadziwa kuti ndakhala Mboni ya Yahova. Ndikhagopa kuti kukhala Mboni ya Yahova kungadasunamisa pai wangu ndipo adzinza wangu angadadzandilemekeza lini pomwe.” Tsono Biniam akhana citsimikizo centse cakuti Yahova ambathandiza wanthu omwe ambamufuna. Ndipopa iye adalewa kuti: “Ndidakumbukira momwe Yahova adathandizira Akristau anango kupirira mabvuto yakunesa kwa kobiri, tsankhulo na kuboneresedwa na wanthu wakuipa. Ndikhadziwa kuti ndikapitiriza kukhala wakukhulupirika kwa Yahova, iye angadandisimba. Ndidamangidwa kazinji-kentse ndipo ndidaboneresedwa. Pa nthawe imweyire, ndidakwanisa kuwona momwe Yahova ambatithandizira pa nthawe yakunesa tikapitiriza kukhala wakukhulupirika.” Yahova adakhala Pai caiye kwa Biniam ndipo wanthu wa Yahovayo adalatiza kuti akhali abale wace caiwo.

KUGOPA KUFA

15. Thangwe ranyi timbagopa kufa?

15 Bibliya limbalewa kuti infa ni nyamadulanthaka. (1 Akolinto 15:25, 26) Ifepano tikakumbukira bza kufa timbacita thupo kwene-kwene, maka-maka bzikakhala kuti ifepano ayai wadzinza wathu akuduwala kwene-kwene. Thangwe ranyi timbagopa kufa? Thangwe Yahova adatilenga kuti timbakhale na moyo wakusaya kumala. (Mpalizi 3:11) Tsono kugopa infako kungatithandize nthawe zinango. Thangwe ranyi? Thangwe kungakhotcerere moyo wathu. Ndipo kumbacitisa kuti timbadye cakudya cabwino, timbacite masenzeka yakulimbisa thupi, timbanyang’ane thandizo la ulapi tikakhala tikuduwala na kutcekha kuikha utowa moyo wathu pa ngozi.

16. Kodi n’ciyani comwe Sathani ambayezera kuticitira thangwe ra kudziwa kuti timbafuna kukhala na moyo?

16 Sathani ambadziwa kuti ifepano timbafuna kukhala na moyo. Ndipo iye adalewa kuti tin’dzabvuma kudzonga uxamwali bwathu na Yahova na kucita cinthu ciri-centse kuti tipulumuse moyo wathu. (Djobi 2:4, 5) Koma iye akhanama. Pakuti ndiye “omwe ambacitisa kuti wanthu afe,” ndipopa ambayezera kutigopswa mwakuphatisa basa infa kuti tisiye kutumikira Yahova. (Ahebereu 2:14, 15) Nthawe zinango wanthu omwe ambatsogoleredwa na Sathani ambatigopswa mwakulewa kuti an’tipha tikapitiriza kutumikira Yahova. Tikakhala kuti tikuduwala, nthawe zinango Sathani ambaphatisa basa mpata umweyu kuti adzonge cikhulupiro cathu. Adotolo ayai abale wathu omwe ni Mboni lini za Yahova angayezere kutingingimiza kuti tiikhidwe mulopa, komwe ni kuphonyera mitemo ya Mulungu. Ayai munthu unango angayezere kutingingimiza kuti tibvume thandizo la ulapi lomwe limbabverana lini na bzomwe Bibliya limbapfunzisa.

17. Thangwe ranyi tin’funika lini kugopa infa? (Aroma 8:37-39)

17 Napo timbafuna lini kufa, timbadziwa kuti Yahova an’dzapitiriza kutifuna napo ticifa. (Werengani Aroma 8:37-39.) Axamwali wa Yahova akafa, iye ambapitiriza kuwakumbukira ninga kuti iwo akana moyo. (Luka 20:37, 38) Ndipo iye an’dzawalamusa kuti akhale pomwe na moyo. (Djobi 14:15) Yahova adapagali pereso yakuumira kwene-kwene kuti ifepano ‘tidzakhale na moyo wakusaya kumala.’ (Juwau 3:16) Ifepano timbadziwa kuti Yahova ambatifuna kwene-kwene ndipo ambatithandiza. Ndipopa timbathemba iye kuti atitsangalaze, atipase nzeru na mphanvu tikakhala tikuduwala ayai wanthu akafuna kutipha. Ndipo mpsimwebzi bzomwe mpfumakazi Valérie na mwamuna wawo adacita.  —  Salimo 41:3.

18. Kodi mwapfunza ciyani na bzomwe bzidacitikira Valérie?

18 Pomwe Valérie akhana magole 35 yakubadwa, iye adagumanidwa na matenda ya kankro. Kodi lufoyi lidamuthandiza tani kukunda mantha pomwe moyo wace ukhali pa ngozi? Iye adati: “Pomwe ndidauzidwa kuti ndina matenda ya kankro, ntsiku imweyire moyo wathu udacinja. Ndidayezera kunyang’ana adotolo kuti andicite operação tsono adotolo wentse adalewa kuti an’kwanisa lini kucita operação mwakusaya kuphatisa basa mulopa. Bzimwebzi bzidandicitisa thupo kwene-kwene. Tsono, pakuti lamulo la Mulungu limbaletsa kuphatisa basa mulopa, inepano ndidatsimikiza kuti ningadabvuma lini kucitidwa operação mwakuphatisa basa mulopa. Pa moyo wangu wentse, ndidawona kuti Yahova akhandilatiza kuti ambandifuna, ndipopa imweyi idakhalambo nthawe kuti ndimulatizembo kuti nimbamufuna. Nthawe iri-yentse ndikauzidwa nkhani yomwe ikhandidekera lini, ndikhatsimikiza kukhala wakukhulupirika kwa Yahova kuti Sathani aleke kukunda. Pomwe padapita nthawe ndidadzacitidwa operação mwakusaya kuphatisa basa mulopa. Manungo yangu yalibe kudzakhaliratu bwino, koma nimbawona kuti nthawe zentse Yahova ambandipasa bzomwe ndikufunikira. Ntsiku inango pa mtsonkhano wa kuphampha kwa mdzinga tidapfunza nkhani ya msolo wakuti ‘Khalani Wakukhwimika Pomwe Mukugumana na Mabvuto.’ * Nkhani imweyi tidaipfunza pomwe ndikhanati kudziwa kuti ndina matenda ya kankro. Iyo idatitsangalaza kwene-kwene ndipo tidaiwerenga kazinji-kentse. Nkhani imweyi na nkhani zinango zidatithandiza kupitiriza kumbayenda ku mitsonkhano, kupalizira na kukhala wakugwa mpfuwa.”

LEKANI KUKHALA NA MANTHA

19. Kodi n’ciyani cin’citika tsapanopapa?

19 Pa dziko lentse la pantsi Akristau akukwanisa kukunda mabvuto yakucokera kwa Dyabu, thangwe Yahova ambawathandiza. (1 Pedru 5:8, 9) Imwepo mungakwanisembo. Tsapanopapa Yahova an’phatisa basa Jezu pabodzi na anyakudzozedwa “kuti apfudze mabasa ya Dyabu.” (1 Juwau 3:8) Bzimwebzi bzikadzacitika, wanthu wa Mulungu an’dzamutumikira pa dziko la pantsi ‘mwakusaya kugopa cinthu ciri-centse.’ (Zaiya 54:14; Mikeya 4:4) Pomwe nthawe imweyi ikanati kufika, tin’funika kucita ciri-centse kuti tikunde mantha.

20. Kodi n’ciyani cin’dzatithandiza kukunda mantha?

20 Ifepano tin’funika kulimbisa cikhulupiro cathu cakuti Yahova ambafuna na kukhotcerera atumiki wace. Comwe cingatithandize kucita bzimwebzi, ndico kumbakumbukira na kucezerana bzomwe Yahova adacita kuti akhotcerere wanthu wace m’mbuyomu. Ndipo tingakumbukirembo bzomwe iye adaticitira pomwe tikhagumana na mabvuto. Mwakuthandizidwa na Yahova, ifepano tingakwanise kukunda mantha!—  Salimo 34:4.

NYIMBO 129 Ifepano Tin’dzapitiriza Kupirira

^ Mantha nthawe zinango ngabwino thangwe rakuti yambatikhotcerera. Tsono kukhala na mantha kwene-kwene kudaipa pomwe thangwe kungatidzonge. Thangwe ranyi tikulewa tenepo? Thangwe Sathani ambaphatisa basa mantha yamweyo kuti atidzonge. Ndipopa tin’funika kucita ciri-centse kuti titcenkhe kukhala na mantha kwene-kwene. Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kucita bzimwebzi? Nkhani ino in’tilatiza kuti tikakhulupira kuti Yahova ali ku mbali yathu ndipo ambatifuna, tingakwanise kukunda mantha.

^ Madzina yanango yacinjidwa.

^ ZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: M’bale ali pabodzi na mkazace ndipo akuyenda kukapereka cakudya kwa mpfumakazi ya m’gwere mwawo yomwe ikuphata basa mwanyongo kuti ithandize banja lace.

^ ZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Abereki wa mulumbwana m’bodzi akufuna lini kuti iye atumikire Yahova, tsono mulumbwanayo akukhulupira na mtima wentse kuti Mulungu animuthandiza.