Thangwe ranyi mwamuna omwe adauzidwa na Bowazi kuti alombole Rute adalewa kuti kulowola Rute ‘kungadadzonga’ utaka bwace? (Rute 4:1, 6)

Mu nthawe za m’Bibliya, mwamuna akafa ne kusiya mwana, wanthu akhabzibvunza kuti: Kodi mbuto yace in’khala ya yani? Kodi dzina lace lin’feratu? Malamulo ya Mozeji yakhatawira mibvunzo imweyi.

Kodi n’ciyani cikhacitika bzikakhala kuti mwenekaciro mbuto wafa ayai wagulisa mbutoyo thangwe ra kusauka? M’bale wace ayai famidya yace ndiyo ikhadathemera kulombola ayai kugula pomwe mundayo. Bzimwebzi bzikhacitisa kuti mbutoyo ipitirize kukhala ya famidya zacezo. — Mwambo 25:23-28; Mirewengo 27:8-11.

Kodi n’ciyani comwe cikhacitika kuti dzina la munthu omwe wafayo lireke kupfudzikiratu? M’bale wace akhalowola mkaziyo. Ndipo bzimwebzi ndibzo bzomwe bzidacitika na Rute. Bzimwebzi bzikhacitika kuti am’berekere mwana m’bale waceyo; ndipo mwanayo akhatenga dzina na bzinthu bza munthu omwe adafayo. Makonzedwe yamweya yakhacitisambo kuti akazi mamsiwa awone munthu wakuwafuwa. — Bzakutonga 25:5-7; Mateu 22:23-28.

Onani bzomwe bzidacitikira Naomi. Iye akhadalowodwa na mwamuna wakucemeredwa Elimeleki. Pomwe Elimelekiyo na wana wace awiri amuna adafa, pakhalibe munthu omwe angadafuwa Naomiyo. (Rute 1:1-5) Pomwe Naomi adabwerera ku Djuda, iye adauza mulowola wace Rute kuti akabvunze Bowazi penu angadakwanisa kugula mbuto yomwe ikhali ya bayace Elimeleki. Bowazi akhali famidya ya Elimeleki. (Rute 2:1, 19, 20; 3:1-4) Tsono Bowazi akhadziwa kuti pakhana munthu munango omwe akhali famidyaletu ya Elimeleki. Bibliya limbalewa lini dzina la munthu umweyu, koma limbandomucemera kuti “Ngana.” Iye ndiye akhathemera kugula mbuto ya Elimeleki kusiyana na Bowazi. — Rute 3:9, 12, 13.

Mwamuna umweyu akhafuna kuthandiza Naomi. (Rute 4:1-4) Iye akhadziwa kuti angadadzonga kobiri zizinji kuti agule mbuto ya Elimelekiyo, ndipo iye akhadziwambo kuti Naomi akhadakalamba ndipo angadabereka lini mwana kuti adzatenge utaka bwa Elimeleki. Bzimwebzi bzidamudekera thangwe akhadziwa kuti akagula mbutoyo, ingadakhala yaceretu.

Tsono pomwe adazindikira kuti akabvuma kugula mbutoyo akhafunikambo kulowola Rute, iye adacinja nzeru zace. Ndipo adalewa kuti: “Mpsakukwanisika lini kumulombola thangwe ningadzonge utaka bwangu.” (Rute 4:5, 6) Thangwe ranyi iye adacinja nzeru zace?

Mwamuna ule ayai munthu ali-wentse omwe angadalowola Rute acibereka naye mwana, mwanayo ndiye angadakhala mwenekaciro wa utaka bwa Elimeleki. Kodi bzimwebzi ‘bzingadadzonga’ tani “utaka” bwa mwamuna ule? Bibliya limbalewa lini bzizinji bza nkhaniyi, tsono pinango bzinthu bzomwe bzikufotokozedwa m’nyantsibzi ndibzo bzomwe mwamuna ule akhakumbukira.

• Cakuyamba, iye akhawona kuti kobiri yomwe angadagulira mbuto ya Elimeleki ingadayenda papezi, thangwe mbutoyo ingadakhala lini yace. Iyo ingadadzakhala ya mwana wa Rute.

• Caciwiri, iye angadakhala na udindo bwa kufuwa Naomi na Rute.

• Cacitatu, Rute angadabereka wana winango na mwamunayo, wanawo akhafunika kudzagawana utaka bwace na wana omwe iye akhanawo kale.

• Cacinai, penu mwamuna umweyu akhalibe wana, mwana wa Ruteyo angadakhala mwenekaciro wa utaka bwace na bwa Elimeleki. Mwamuna umweyu alibe kufuna kuikha pa ngozi utaka bwacebo kuti athandize Naomi. Iye adabvuma kuti famidya inango ya Elimeleki, omwe akhali Bowazi, acite bzimwebzi. Ndipo Bowazi adabvuma kucita bzimwebzi thangwe akhafuna kuti “dzina la mwamuna [wa Rute] libwerere pa utaka bwace.” — Rute 4:10.

Bzikuwoneka kuti mwamuna umweyu adalamba thangwe bzomwe iye akhandofuna ni kuti utaka bwace na dzina lace bziyenderere. Iye akhandobzikumbukira yekha basi, akhalibe basa na munthu. Napo kuti iye akhafuna kuti dzina lace lipitirize kukhala liripo, koma bzimwebzi bziribe kucitika, ntsiku zino palibe omwe ambalidziwa dzina lace. Ndipo iye adaluzambo mwayi omwe Bowazi adakhala nawo, wakucita mbali ya wanthu wa dzinza lomwe Mesiya, Jezu Kristu, adabadwira. Mwamuna umweyu adaluza bzinthu bzabwino thangwe ra kusaya kufuna kuthandiza anzace! — Mateu 1:5; Luka 3:23, 32.