Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 47

Kodi Cikhulupiro Canu Cin’dzakhala Camphanvu?

Kodi Cikhulupiro Canu Cin’dzakhala Camphanvu?

“Lekani kuneseka mu mtima mwanu, khulupirani.”—JUWAU 14:1.

NYIMBO 119 Tin’funika Kukhala na Cikhulupiro

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi ni mbvunzo uponi omwe tingabzibvunze tekha?

KODI imwepo nthawe zinango mumbakhala na thupo thangwe ra kukumbukira bzinthu bzomwe bzin’dzacitika kutsogoloku, bzomwe ni kupfudzidwa kwa magereja yakunama, kuphindukiridwa na Gogi wa ku Magogi pabodzi na nkhondo ya Armagedo? Kodi imwepo mudabzibvunza kale kuti: ‘Nthaweyo ikadzafika, kodi nin’dzakwanisa kukhala wakulimba ndikadzawona bzinthu bzimwebzi bzikucitika?’ Penu mudakumbuka kale tenepo, mafala ya Jezu yomwe yali mu vesi lakutsogolera nkhani yathuyi yan’dzakuthandizani. Jezu adauza anyakupfunza wace kuti: “Lekani kuneseka mu mtima mwanu, khulupirani.” (Juwau 14:1) Cikhulupiro camphanvu cin’dzatithandiza kukhala wakukhwimika pa bzomwe bzin’dzacitika kutsogolo.

2. Kodi tingalimbise tani cikhulupiro cathu, ndipo mu nkhani ino tin’cezerana ciyani?

2 Ifepano tingalimbise cikhulupiro cathu kuti tidzakwanise kupirira mabvuto yomwe tin’dzagumana nayo kutsogolo mwa kucezerana bzomwe tingacite tikagumana na mabvuto yomwe yambayeza cikhulupiro cathu ntsiku zino. Tikambakumbukira bzimwebzi, tin’dzawona mbali pa moyo wathu zomwe tin’funika kulimbisa cikhulupiro cathu. Mabvuto yentse yomwe tingagumane nayo yan’dzacitisa kuti cikhulupiro cathu cikhale cakulimba. Bzimwebzi bzin’dzatithandiza kupirira mabvuto yomwe tin’dzagumana nayo kutsogolo. Mu nkhani ino, tin’cezerana mwa cigwatira bzinthu bzinai bzomwe bzidacitikira anyakupfunza wa Jezu bzomwe bzidalatiza kuti iwo akhafunika kukhala na cikhulupiro camphanvu. Tikamala tin’dzawona momwe mabvuto yomwe tingagumane nayo ntsiku zino yakutikonzekeresera ku mabvuto ya kutsogolo.

CIKHULUPIRO CAKUTI MULUNGU AN’DZATIPASA BZOMWE TIMBAFUNIKIRA PA MOYO

Ifepano tingasaye kobiri kuti tigulire bzomwe tikufuna pa moyo wathu, tsono cikhulupiro cin’dzatithandiza kuikha Umambo pa mbuto yakuyamba (Onani ndime 3-6)

3. Mwakubverana na Mateu 6:30, 33, kodi Jezu adabvekesa nfundo iponi pa nkhani yakulewa bza cikhulupiro?

3 Mpsacibadwa kuna msolo wa banja kufuna kugumanira mkazace na wana wace cakudya cakukwana, bzakubvala na mbuto yakukhala. Nthawe zizinji bzimbakhala bzakunesa kuna iwo kukwanisa kucita bzimwebzi thangwe rakuti tikukhala mu nthawe zakunesa. Nthawe zinango, abale wathu wacikristau ambaluza basa ndipo napo aciyezera tani kunyang’ana linango ambakwanisa lini kuligumana. Ndipo anango ambafunikira kulamba basa lomwe limbabverana lini na moyo wathu wacikristau. Bzinthu ninga bzimwebzi bzikaticitikira, timbafunikira kukhulupira Yahova kuti iye an’dzatipasa bzakufunikira kuna mabanja yathu. Jezu adabvekesa nfundo imweyi kuna anyakupfunza wace pa Nkhani ya pa Phiri. (Werengani Mateu 6:30, 33.) Ifepano tikatsimikiza kuti Yahova an’dzatisiya lini tekha, tin’dzakwanisa kuikha Umambo pa mbuto yakuyamba. Tikambawona kuti Yahova akutithandiza mwa kutipasa bzomwe tikufunikira pa moyo wathu, tin’dzakhala wakufendererana naye ndipo cikhulupiro cathu cin’dzakhala camphanvu.

4-5. Kodi n’ciyani cidathandiza banja linango kupirira thupo thangwe ra kusaya bzomwe likhafunikira pa moyo wawo?

4 Onani bzomwe bzidacitika na banja linango ku Venezuela. Banjali lidawona momwe Yahova adalithandizira pomwe likhana thupo kuti lingadagumana tani bzakufunikira pa moyo wawo. Banja la Castro likhalima munda kuti likwanise kukhala na kobiri zomwe zingadawathandiza pa moyo wawo. Tsono akapondo omwe akhana nfuti adawatengera mundayo aciwathamangisa. Pai wa banjalo, omwe dzina lace ni Miguel, adalewa kuti: “Tsapano, ifepano timbathemba kamunda kang’ono-ng’ono komwe tidacita kulugari. Macibese yali-yentse timbakumbira Yahova kuti atipase cakudya ca ntsiku imweyo.” Bzinthu bzikunesa pa moyo wa banja la Castro, koma thangwe ra kukhulupira kuti Baba wawo walufoyi an’dzawapasa bzomwe akufunikira ntsiku zentse, banjali limbakwanisa kugumanika pa mitsonkhano nthawe zentse licikwanisambo kuyenda kukapalizira. Iwo ambaikha Umambo pa mbuto yakuyamba pa moyo wawo ndipo Yahova ambawapasa bzakufunikira pa moyo wawo.

5 Pa nthawe yentse yomwe Miguel na mkazace, Yurai, akhagumana na mabvuto, iwo adakwanisa kuwona kuti Yahova akhawathandiza. Nthawe zinango, Yahova akhaphatisa basa abale na mpfumakazi kuti athandize Miguel kugumana cakudya na basa. Ndipo nthawe zinango, Yahova adathandiza banjali mwakuphatisa basa thandizo lomwe lidaperekedwa na mthambi ya dzikolo. Yahova alibe kuwasiya okha. Thangwe ra bzimwebzi, cikhulupiro cawo cidakhala cakulimba. Pomwe mwana wawo wakuyamba Yoselin adafotokoza momwe Yahova adawathandizira, iye adamaliza na mafala yakuti: “Ndidakomedwa kwene-kwene kuwona na maso yangu kuti Yahova akutithandiza. Nimbamuwona ninga xamwali omwe ningamuthembe pa moyo wangu.” Iye adalewa pomwe kuti: “Mabvuto yomwe banja lathu lidagumana nayo yadatikonzekeresa pa mabvuto makulu yomwe tin’dzagumana nayo kutsogolo.”

6. Kodi imwepo mungalimbise tani cikhulupiro canu penu bzikukunesani kugumana kobiri?

6 Kodi imwepo mukubonera thangwe ra kusaya kobiri? Penu mun’ti inde, dziwani kuti imweyi ni nthawe yakunesa kwene-kwene kwa imwepo. Tsono, napo kuti mukugumana na mabvuto, imwepo mungaphatise basa nthawe imweyi kuti mulimbise cikhulupiro canu. Pembani kwa Yahova ndipo werengani mafala ya Jezu yomwe yali pa Mateu 6:25-34 ndipo kumbukirani bzomwe mwawerengabzo. Kumbukirani bziratizo bza ntsiku zino bzomwe bzingakutsimikizireni kuti Yahova ambathandiza wale omwe ambakhala wakutanganidwa pa basa lace. (1 Akolinto 15:58) Mukacita bzimwebzi, mun’dzatsimikiza kuti penu Baba wanu wakudzulu athandiza kale wanthu omwe akhagumana na mabvuto ninga yanu, iye an’dzakuthandizanimbo. Iye ambadziwa bzomwe mumbafunikira pa moyo, ndipo ambadziwambo bzomwe angacite kuti akwanise kukuthandizani. Mukambawona kuti Yahova akukuthandizani pa moyo wanu, cikhulupiro canu cin’dzalimba kuti mudzakwanise kupirira mabvuto makulu yomwe yakubwera kutsogolo.—Habakuki 3:17, 18.

CIKHULUPIRO KUTI TIPIRIRE “CONZI CAMPHANVU”

Cikhulupiro camphanvu cingatithandize kupirira conzi camphanvu, ayai mabvuto yomwe yali ninga conzi (Onani ndime 7-11)

7. Mwakubverana na Mateu 8:23-26, kodi “conzi camphanvu” cidayeza tani cikhulupiro ca anyakupfunza?

7 Pomwe Jezu na anyakupfunza wace adaphatidwa na conzi mu nyanza, Jezu adaphatisa basa bzomwe bzidacitikabzo kuti awathandize kubvesesa kufunika kwa kulimbisa cikhulupiro. (Werengani Mateu 8:23-26.) Pomwe conzi ca mphanvu cidayamba ndipo madzi yadayamba kupita m’barko, Jezu akhagona. Pomwe anyakupfunzawo thangwe ra mantha adayenda kukamuuza kuti awapulumuse, Mbuyayo adawatsimula kuti: “Kodi thangwe ranyi mukucita mantha tenepa wanthu wacikhulupiro cakucepamwe?” Anyakupfunza wa manthawo akhafunika kukhulupira kuti Yahova angadakwanisa kukhotcerera Jezu pabodzi na omwe akhanaye pa conzico. Kodi mukukwanisa kuwona bzomwe tikupfunza na nkhani imweyi? Cikhulupiro camphanvu cingatithandize kupirira “conzi ca mphanvu” ayai mabvuto yomwe yali ninga conzi camphanvu.

8-9. Kodi cikhulupiro ca Anel cidayezedwa tani, ndipo n’ciyani comwe cidamuthandiza?

8 Onani momwe mpfumakazi ya ku Porto Rico yakucemeredwa Anel, yomwe ikanati kulowodwa, idakhalira na cikhulupiro cakulimba pomwe ikhayezedwa. Mayezo yomwe mpfumakaziyi idagumana nayo yakhali “conzi” caico. Mayezoyo yadayamba mu 2017, pomwe conzi camphanvu cakucemeredwa Maria cidapfudza nyumba ya Anel. Thangwe ra bzomwe bzidacitikabzo, iye adaluza basa. Anel adalewa kuti: “Pa nthawe imweyo ndidacita thupo kwene-kwene, tsono ndidapfunza kuthemba Yahova mwakumbacita mpembo ndipo ndiribe kubvuma kuti thupolo linditazise kucita bzinthu bzomwe ningadakwanisa kucita.”

9 Anel adalewa kuti cinthu cinango pomwe comwe cidamuthandiza kukunda mabvutoyo cikhali kubvera. Iye adati: “Kubvera malango ya gulu la Yahova kudandithandiza kugwa nfuwa. Ndidakwanisa kuwona boko la Yahova thangwe ra cilimbikiso comwe ndidatambira pabodzi na thandizo lomwe lidaperekedwa na abale wakusiyana-siyana wa pa dziko lentse.” Iye adalewa pomwe kuti: “Yahova adandipasa bzinthu bzizinji kuposa bzomwe ndidakumbira ndipo cikhulupiro cangu cidakhala cakulimba kwene-kwene.”

10. Kodi mungacite ciyani mukakhala kuti mukugumana na “conzi camphanvu”?

10 Kodi imwepo mukugumana na “conzi camphanvu” pa moyo wanu? Pinango imwepo mukubonera thangwe ra malengwa ya pantsi. Ayai pinango mukugumana na conzi cakuyezezera, ninga bvuto likulu la matenda lomwe likukucitisani kukhala na thupo na kusaya kudziwa bzakucita. Tsono lekani kubvuma kuti thupolo likucitiseni kusiya kutumikira Yahova. Mufenderereni mwakucita mpembo na mtima wentse. Limbisani cikhulupiro canu mwa kumbakumbukira nthawe zomwe Yahova adakuthandizani kale m’mbuyomu. (Salimo 77:11, 12) Imwepo mungatsimikize kuti iye an’dzakusiyani lini, ne tsapano, ne kutsogolo.

11. Thangwe ranyi tin’funika kumbabvera wale omwe akutsogolera?

11 Kodi n’ciyani cinango comwe cingakuthandizeni kupirira mabvuto? Ninga momwe Anel adalewera, comwe cingakuthandizeni ni kubvera. Pfunzani kuthemba wale omwe Yahova na Jezu ambawathemba. Nthawe zinango, wale omwe akutsogolera angatipase malango yomwe tingayabvesese lini, tsono Yahova ambasimba kubvera. Ifepano timbadziwa kuti kubvera kumbapulumusa moyo kucokera m’Fala lace na kucokera kuna wanthu wakukhulupirika omwe thangwe ra kubvera adapulumusa moyo. (Kufuluka 14:1-4; 2 Nkhani 20:17) Mbakumbukirani bziratizobzi. Kucita bzimwebzi kun’dzakucitisani kufuna kubvera malango ya gulu tsapano na kutsogolo. (Ahebereu 13:17) Tenepo, imwepo mun’dzakhala lini na mantha na conzi camphanvu comwe cin’citika tsapanopapa.—Mimwani 3:25.

CIKHULUPIRO KUTI TIPIRIRE KUSAYA CIRUNGAMO

Kupemba mwakubwereza-bwereza kun’dzatithandiza kulimbisa cikhulupiro cathu (Onani ndime 12)

12. Kodi cinembo ca Luka 18:1-8 cikulatiza kuti ni kundendemerana kuponi komwe kulipo pakati pa cikhulupiro na kupirira bzinthu bzakusaya cirungamo?

12 Jezu akhadziwa kuti kusaya cirungamo kungadayeza cikhulupiro ca anyakupfunza wace. Kuti iye awathandize kupirira bzinthu bzimwebzi, adafotokoza ciratizo comwe cimbagumanika m’bukhu la Luka. Jezu adafotokoza nkhani ya mamsiwa omwe adapitiriza kulirira mtongi wakusaya cirungamo kuti amucitire cirungamo. Mkaziyo akhakhulupira kuti angadapitiriza kumulirira, mtongiyo angadamuthandiza. Patsogolo pace, mtongiyo adathandiza mkazi mamsiwayo. Kodi tikupfunza ciyani? Yahova ambacita lini bzinthu mwakusaya cirungamo. Ndipopa Jezu adalewa kuti: “Kodi Mulungu omwe ambapirira na wanthu wace wakusankhulidwa, an’dzawonesesa lini kuti wale omwe ambamudandaulira usiku na masikati acitiridwa cirungamo?” (Werengani Luka 18:1-8.) Ndipo Jezu adalewa pomwe kuti: “Tsono Mwana wa munthu akadzafika, kodi an’dzagumanadi cikhulupiro pa dziko la pantsi?” Pomwe tikucitiridwa bzinthu bzakusaya cirungamo, tin’funika kulatiza kupirira mwakulatiza cikhulupiro cakulimba ninga ca mamsiwa ule. Na cikhulupiro cimweci, ifepano tingatsimikize kuti ziwande ayai zicepe ntsiku Yahova an’dzatithandiza. Ndipo tin’funikambo kukhulupira kuti mpembo una mphanvu kwene-kwene. Nthawe zinango, mipembo yathu in’dzatawiridwa mu njira zomwe tikhazidikhirira lini.

13. Kodi mpembo udathandiza tani banja lomwe lidacitiridwa bzinthu bzakusaya cirungamo?

13 Onani ciratizo ca mpfumakazi yakucemeredwa Vero, yomwe imbakhala ku República Democrática do Congo. Mpfumakazi Vero pabodzi na bayace omwe ni Mboni lini ya Yahova na mwana wawo mkazi wa magole 15 adathawa m’mudzi omwe akhakhala thangwe ra kuthamangisidwa na thimu la acikunda. Pomwe akhafamba mu njira, adafika pa mbuto pomwe pakhana acikunda winango ndipo acikundawo adawagopswa kuti aniwapha. Pomwe mpfumakazi Vero idayamba kulira, mwana wawoyo adayezera kuwanyamaliza mwa kupemba mwakukuwa aciguma dzina la Yahova mwakubwereza-bwereza. Pomwe mwanayo adamaliza kupemba, mkulu wa acikundawo adamubvunza kuti: “Mtsikanawe, kodi mbani adakupfunzisa kupemba?” Mtsikanayo adatawira kuti: “Mai wangu ndiwo adandipfunzisa, mwakuphatisa basa mpembo wakugumanika pa Mateu 6:9-13.” Mkulu wa acikundayo adalewa kuti: “Mtsikanawe, ndoko na abereki wako mwa mtendere ndipo Yahova Mulungu wako akukhotcerere!”

14. Kodi n’ciyani comwe cingayeze cikhulupiro cathu, ndipo n’ciyani comwe cin’dzatithandiza kupirira?

14 Bziratizo bzimwebzi bzikutipfunzisa kuti tin’funika lini kunyozera mphanvu ya mpembo. Tsono tani penu mipembo yanu ikutawiridwa lini mwakamfulumize ayai mwakudabwisa? Ninga mamsiwa wa mu ciratizo ca Jezu, pitirizani kupemba na citsimikizo cakuti Mulungu wathu an’dzakusiyani lini mwekha ndipo na kupita kwa nthawe iye an’dzatawira mpembo wanthu mu njira zakusiyana-siyana. Pitirizani kukumbira Yahova kuti akupaseni mzimu wace wakucena. (Afilipi 4:13) Kumbukirani kuti mwakusaya kucedwa Yahova an’dzakusimbani ndipo mun’dzakumbukira lini pomwe mabvuto yomwe mudagumana nayo kale-kale. Mukapirira mabvuto yomwe mukugumana nayo mwakuthandizidwa na Yahova, mun’dzakhala wakulimba pa mabvuto yomwe yakubwera kutsogolo.—1 Pedru 1:6, 7.

TIN’FUNIKA CIKHULUPIRO KUTI TIKUNDE MABVUTO

15. Mwakubverana na Mateu 17:19, 20, kodi anyakupfunza wa Jezu adagumana na bvuto liponi?

15 Jezu adauza anyakupfunza wace kuti cikhulupiro cingadadzawathandiza kukunda mabvuto. (Werengani Mateu 17:19, 20.) Pa nthawe inango, iwo adatazira kucosa bziwanda m’thupi mwa munthu, napo kuti iwo akhakwanisa kucita bzimwebzo. Thangwe ranyi iwo adatazira? Jezu adawauza kuti iwo akhafunika kukhala na cikhulupiro camphanvu. Iye adawauza kuti iwo angadakhala na cikhulupiro camphanvu angadakwanisa kupirira mabvuto makulu-makulu yomwe yali ninga bzimapiriri bzikulu-bzikulu! Ntsiku zino, ifepano tikugumanambo na mabvuto yomwe yambawoneka kuti ngakunesa kuyapirira.

Ifepano tingagumane na bvuto likulu, tsono cikhulupiro cin’dzatithandiza kupitiriza kutumikira Yahova (Onani ndime 16)

16. Kodi cikhulupiro cidathandiza tani Geydi kupirira bvuto likulu lomwe adagumana nalo?

16 Onani ciratizo ca mpfumakazi Geydi, yomwe imbakhala ku Guatemala. Mwamuna wace wakucemeredwa Edi adaphedwa pomwe akhabwerera kumui kucokera ku mitsonkhano. Kodi cikhulupiro ca Geydi cidamuthandiza tani kupirira bvuto likululi? Iye adalewa kuti: “Mpembo udandicitisa kutulira Yahova thupo langu, bzomwe bzidandicitisa kukhala na mtendere wa mu mtima. Ndidawona Yahova akundithandiza mwakuphatisa basa adzinza wangu na azixamwali wangu wa m’gwere. Kutanganidwa na basa la Yahova kudacepesa kuwawa komwe ndikhabva ndipo kudandithandiza kukhala na moyo ntsiku zentse mwakusaya kukhala na thupo la bzomwe bzin’dzacitika mangwana yanzace.” Kucokera pa bzomwe bzidandicitikirabzo, ndidapfunza kuti bziribe basa mabvuto yomwe yangandibwerere kutsogolo, inepano nin’dzakwanisa kupirira mwakuthandizidwa na Yahova, Jezu na abale wa m’gwere.

17. Kodi n’ciyani comwe mungacite mukakhala mukugumana na mabvuto makulu yomwe yali ninga phiri?

17 Kodi imwepo mwafedwa wadzinza wanu tsapanopa? Pambulani nthawe kuti mulimbise cikhulupiro canu pakulewa bza kulamusidwa kwa anyakufa mwa kuwerenga nkhani za m’Bibliya zakulewa bza wale omwe adalamusidwa. Kodi imwepo mukulira thangwe rakuti wadzinza wanu wacosedwa m’gwere? Pfunzani kuti mutsimikize mwekha kuti njira imweyi yomwe Mulungu ambaiphatisa basa kuti atilange njabwino. Onani bvuto liri-lentse lomwe mungagumane nalo ninga mpata wakuti mulimbise cikhulupiro canu. Uzani Yahova momwe mukubvera. Lekani kumbabzipambula, koma citani uxamwali na abale na mpfumakazi zanu. (Mimwani 18:1) Citani mabasa yomwe yangakuthandizeni kupirira, napo kuti mungacite bzimwebzo uko mukukumbukira bzomwe bzidakucitikirani m’mbuyomu. (Salimo 126:5, 6) Pitirizani kumbagumanika pa mitsonkhano, kupalizira na kuwerenga Bibliya. Ndipo pitirizani pomwe kumbakumbukira bzisimbo bzomwe Yahova an’dzakupasani kutsogolo. Imwepo mukambawona momwe Yahova akukuthandizirani, cikhulupiro canu cin’dzayenda cicilimba.

“TITHANDIZENI KUKHALA NA CIKHULUPIRO CAKULIMBA”

18. Kodi n’ciyani comwe mungacite mukawona kuti cikhulupiro canu camala mphanvu?

18 Penu mabvuto yomwe mudagumana nayo m’mbuyomu ayai tsapano yadacitisa kuti cikhulupiro canu cikhale cakusaya mphanvu, lekani kuwofoka. Onani mabvutoyo ninga mpata wakuti mulimbise cikhulupiro canu. Citani mkumbiro ninga omwe apostolo wa Jezu adaucita, wakuti: “Tithandizeni kukhala na cikhulupiro cakulimba.” (Luka 17:5) Ndipo kumbukiranimbo bziratizo bzomwe tacezerana mu nkhani ino. Ninga Miguel na Yurai, kumbukirani nthawe zentse zomwe Yahova adakuthandizani kale. Ninga mwana wa mpfumakazi Vero na Anel, pembani kwa Yahova na mtima wentse maka-maka mukakhala mukugumana na bvuto likulu. Ndipo ninga Geydi, kumbukirani kuti Yahova an’dzakuthandizani mwakuphatisa basa adzinza wanu ayai azixamwali wanu. Imwepo mukabvuma kuti Yahova akuthandizeni kupirira mabvuto yomwe mukugumana nayo tsapano, mun’dzakwanisa kuwona kuti iye an’dzakuthandizani kupirira mabvuto yomwe mungadzagumane nayo kutsogolo.

19. Kodi Jezu akhakhulupira ciyani, ndipo imwepo mungakhulupire ciyani?

19 Jezu adafotokoza mbali zakusiyana-siyana za anyakupfunza wace zomwe adalatiza kuti akhana cikhulupiro cakucepa. Tsono, iye akhakhulupira kuti mwakuthandizidwa na Yahova iwo angadadzakwanisa kupirira mabvuto yomwe angadadzagumana nayo kutsogolo. (Juwau 14:1; 16:33) Iye akhakhulupirambo kuti cikhulupiro cakulimba cingadadzathandiza thimu likulu kupulumuka pa citsautso cikulu. (Apokalipse 7:9, 14) Kodi imwepo mun’dzakhala m’bodzi wa iwo? Thangwe ra kudeka mtima kukulu kwa Yahova, imwepo mungadzakhale, mukaphatisa basa mpata uli-wentse omwe munawo wakulimbisa cikhulupiro canu!—Ahebereu 10:39.

NYIMBO 118 ‘Tithumizireni Cikhulupiro’

^ ndi. 5 Ifepano tikufuna kuti dziko lakuipali lipfudzidwe. Tsono nthawe zinango ifepano timbabzibvunza penu cikhulupiro cathu cin’dzakhala camphanvu pa nthawe imweyo. Mu nkhani ino, tin’cezerana bziratizo na bzinthu bzomwe tingacite kuti tilimbise cikhulupiro cathu.