IKIMANYILO 05
Ibaibolo Masyu Ghakufuma kwa Kyala
Yehova atupele Ibaibolo. Iki kyo kyabupe ikinunu fiyo kangi Ibaibolo ili lipangiwe na mabuku aghakufwana 66. Loli mubaghile ukwilalusya ukuti: ‘Ngimba Ibaibolo lyafumile kughu? Ngimba undembi wa Baibolo yo nani?’ Ukuti twamule amalalusyo agha, isagha tukete muno amasyu gha Kyala ghalisile kumyitu.
1. Linga abandu bo balembile Ibaibolo, nongwa yafiki tukuyoba ukuti lyafumile kwa Kyala?
Ibaibolo lyalembiwe na bandu abakufwana 40. Lyalembiwe ifyinja ifyakukinda 1600, ukufuma mu 1513 B.C.E mpaka m’ma 98 C.E. Kangi aba balembile bali bandu bakukindanakindana. Nalinga aba balembile Ibaibolo bakindene loli isi balembile sikolelene. Ngimba isi syabombiwe bulebule? Panongwa yakuti isi balembagha mu Baibolo syafumagha kwa Kyala. (Belenga 1 Batesalonike 2:13.) Aba balembagha bakalembile aminong’ono ghabo. Loli abene ‘bayobagha isi sifumile kwa Kyala bo abasukenie na mbepo mwikemo.’ a (2 Peteri 1:21) Kyala abatuyile mbepo wake mwikemo ukuti balembe aminong’ono ghake.—2 Timoti 3:16.
2. Ngimba bo banani aba babaghile ukusayiwa ni Baibolo?
‘Abandu ba mfisu fyosa, aba munjobelo syosa na mbandu bosa’ babaghile ukusayiwa na masyu amanunu agha ghikwaghiwa mu Baibolo. (Belenga Ubusetuli 14:6.) Kyala ayobile ukuti Ibaibolo lisakwaghiwagha munjobelo isyakukindanakindana ukukinda ibuku lililyosa. Aliwesa amasiku agha abaghile ukubelenga Amasyu gha Kyala, kisita kweghela kuno ikwikala pamo injobelo iyi ikuyoba.
3. Ngimba Yehova alifighilile bulebule Ibaibolo?
Ibaibolo lyalembiwe pa findu ifi kwali kupepe ukuyonga bo ifipapa. Loli abandu aba balighanile Ibaibolo balyeghelile mwakulemba na maboko. Nalinga ukuti abalaghili na bakulumba ba matchalichi baghelagha ukuti bonange Ibaibolo loli abandu babikagha ubumi bwabo pangozi ukuti balifighilile. Yehova akabaghila ukumwitikisya umundu aliwesa pamo ikindu kimo ukuntolesya ukuyobesania nanuswe. Ibaibolo likuyoba ukuti: “Ilisyu lya Kyala lyo likuyako bwila na bwila.”—Yesaya 40:8.
MANYILA NYINGI
Keta muno Kyala abatuyile abandu ukuti balembe Ibaibolo, muno alifighilile kangi namuno abombile ukuti abandu bingi baye nalyo.
4. Ibaibolo likumfumbula uyu Alembile
Ketelela IVIDIYO. Ukufuma apo belenga 2 Timoti 3:16, kangi muyobesanie amalalusyo agha.
-
Linga abandu bo aba balembile Ibaibolo, nongwa yafiki tukuyoba ukuti Masyu gha Kyala?
-
Ngimba mukwinong’ona ukuti kwali kununu ukuti Kyala abatuyile abandu ukuti balembe aminong’ono ghake?
5. Ibaibolo likindile mbulughu bwingi
Linga Ibaibolo lifumile kwa Kyala, syakupilikiwa ukuti umwene alifighilile. Ukufuma iyolo, abandu bamaka baghelile ukulyonanga Ibaibolo. Abalongosi ba matchalichi baghelile ukulifisa. Nalinga ukuti basusiwagha kangi babatilisyagha ukuti bikuya pakubaghogha loli abandu bingi babikile ubumi bwabo pangozi ukuti balifighilile Ibaibolo. Isagha tukete isi syalimbonekile umundu yumo, ketelela IVIDIYO, ukufuma apo muyobesanie amalalusyo agha.
-
Panongwa yakuti lino mumenye isya bandu aba babikile ubumi bwabo pangozi ukuti bafighilile Ibaibolo, ngimba mukuya pakuhoboka ukulibelenga? Nongwa yafiki mukuyoba bo ulu?
Belenga Salimo 119:97, ukufuma apo muyobesanie ililusyo ili:
-
Ngimba findu fiki fikubapangisya abandu bingi ukubika ubumi bwabo pangozi ukuti basanusye nu kubayabila abangi Ibaibolo?
6. Ibuku lya bandu bosa
Ibaibolo lyo buku ili lisanusiwe kangi liyabiliwe ukukinda amabuku ghosa. Belenga Imbombo sya Batumiwa 10:34, 35, ukufuma apo muyobesanie amalalusyo agha:
-
Nongwa yafiki Kyala ikulonda ukuti Amasyu ghake ghasanusiwe kangi ukuti ghayabiliwe pa kisu kyosa?
-
Ngimba findu fiki fikubahobosya ni Baibolo?
Pabupipi
100%
ya bandu pa kisu
bali ni Baibolo munjobelo iyi babaghile ukuyipilika
Likwaghiwa munjobelo isyakukinda
3,000
kangi
likwaghiwa lyosa pamo ikighaba kimokyene
5,000,000,000
Nambala ya ma Baibolo agha ghasokile,
mingi fiyo ukukinda ibuku lililyosa
ABANDU BAMO BIKUYOBA UKUTI: “Ibaibolo buku lya iyolo ili lyalembiwe itolo na bandu.”
-
Ngimba mukwinong’ona isyafiki?
-
Ngimba buketi buliku ubu bukunangisya ukuti Ibaibolo Masyu gha Kyala?
IFUNDO INYWAMU
Ibaibolo Masyu gha Kyala kangi umwene ikuketesya ukuti Ibaibolo likwaghiwa ku bandu bosa.
Ukughomokelamo
-
Ngimba sikusanusya isyafiki linga tukuyoba ukuti Kyala abatuyile abandu ukulemba Ibaibolo?
-
Ngimba findu fiki fikubahobosya namuno Ibaibolo liponile, lisanusiwe kangi namuno liyabiliwe?
-
Ngimba mukwipilika bulebule ukumanya ukuti Kyala abombile syosa isi ukuti muyobesanieghe nawe?
KETA KANGI IFINGI
Belenga inkhani ya muno Ibaibolo lyalembeliwe ukufuma iyolo ukufika nkabalilo ka lino.
“Baibulo Lakumana ndi Zambiri” (Galamukani!, Novembala 2007)
Keta muno Ibaibolo lyaponile.
Keta muno abandu bamo babikile ubumi bwabo pangozi ukuti basanusye Ibaibolo.
Ibaibolo lilembiwe nu kusanusiwa ntubalilo twingi. Ngimba mukumanya bulebule ukuti Amasyu gha Kyala bakaghachenja?
a Bo muno tukuya pakumanyilila Ikimanyilo 7, mbepo mwikemo maka gha Kyala agha ikubombela imbombo.