Linga tukuti umundu yumo ikwiyaya, a bamo babaghile ukwinong’onela isya mundu yumo uyu ali nu bogha fiyo, uyu atikulonda ukulembuka linga kukyile pamo uyu inkhani sitikumalika linga andile ukuyoba isya ndamyo syake.

 Ifindu ifi tuyobile pamwanya apa, fyo ifi abandu bamo bikubomba linga bikwiyaya. Loli aba bikufufuza basyaghile ukuti abandu abangi, fiyofiyo abanyambala bikubomba ifindu mwakukindanakindana linga bikwiyaya. Ilipoti limo likuyoba ukuti abanyambala “bighanile ukughala nukubombela imikota iyakusyutisya ubungo linga bikwiyaya. Isi sibaghile ukuboneka ukuti umundu ikughala itolo, loli ubwanaloli bo bwakuti abaghile ukuti ikubomba isi panongwa yakwiyaya. Abanyambala bingi linga bikwiyaya, batikukaba ukukalala nu kunyalala.”

 Bakaya banyambala bosa aba bikwiyaya aba babaghile ukubomba isi. Kali umundu ikubomba bulebule, loli ubwanaloli bo bwakuti abandu bingi, bikwiyaya fiyo “ntubalilo utupalapala utu.” (2 Timoti 3:1) Linga mukwiyaya, ngimba Ibaibolo libaghile ukubatula bulebule?

 Ibaibolo lili nubulongosi ubwakutula fiyo ubu bubaghile ukututula linga tukwiyaya. Isagha tukete ifundo sitatu isi.

1.  1. “Komma lelo ukwiyaya isya kilabo, buno ilya kilabo likwiyayila lyene. Ilisiku lyosa likufwana nubutolwe, ili ubwake, ili ubwake.”—Matai 6:34.

    Isi sikusanusya ukuti: Tutikulondiwa ukutila pamo ukupasya fiyo na isi sikuya pakubombiwa nkyeni. Utubalilo twingi, isi tukwiyaya nasyo sitikubombiwa bo muno twinong’onelagha. Utubalilo tumo ifindu fikwenda kanunu itolo nalinga fikaya momuno uswe twaghulila ukuti fibaghile ukuyila.

    Mughele ukubomba isi: Mukumbukile akabalilo kamo kunyuma apa umwe mwinong’onagha ukuti ifindu ifibibi fikuya pakubombiwa, loli fikabombiwe. Ukufuma apo mukete ifi mukwinong’ona ukuti fibaghile ukubombiwa, mughele ukuketesya linga fibaghile naloli ukubombiwa kangi linga yibaghile ukuya ndamyo nywamu.

2.  2. “Bo muno ikyela kikupyasikisya ikyela ikinine, mo mumo yope numundu ikubombela ukughendesya amahala gha mwinake.”—Isya Mbupingamu 27:17.

    Isi sikusanusya ukuti: Abandu abangi babaghile ukututula, linga tukubabulako isi tukwiyaya nasyo. Babaghile ukutupako ubulongosi bwa isi abene babombile pakabalilo aka biyayagha. Kangi utubalilo tumo babaghile ukututula ukumanya muno tubaghile ukuyiketela indamyo iyi twaghene nayo.

    Mughele ukubomba isi: Mwinong’onele isya mundu yumo uyu abaghile ukubapa ubulongosi ubwakutula, bo ummanyani winu yumo uyu mukuketa ukuti yope alyaghanepo ni ndamyo iyakufwana itolo ni yinu. Mundalusye linga isi abombile syalintulile pamo hayi.

3.  3. “Syosa is mukwiyaya nasyo syo muntaghileghe yuyo, namanga umwene ikubiyayila umwe.”—1 Peteri 5:7.

    Isi sikusanusya ukuti: Kyala sikumbaba fiyo linga umundu yumo ikutamiwa. Umwene ikutubula ukuti twiputeghe kumyake inkhani yiliyosa iyi tukwiyaya nayo.

    Mughele ukubomba isi: Mulembe ifindu fyosa ifi mukwiyaya nafyo. Ukufuma apo mwipute kwa Kyala ukufwana nifindu ifi mukwiyaya nafyo, kangi muyobe indamyo yiliyosa payene nukunsuma ukuti abatule.

 Ibaibolo lili nifundo isingi isyakutula fiyo linga tukwiyaya. Likuyoba ukuti mu nkyeni nayumo umundu uyu isakwiyayagha. Ngimba isi sikwisa kubombiwa bulebule?

 Ubunyafyale bwa Kyala bukwisa kusosyapo ifindu fyosa ifi fikupangisya ukuti twiyayeghe. (Ubusetuli 21:4) Mubunyafyale bwa Kyala, twisakwibwa syosa isi twiyayagha nasyo.—Yesaya 65:17.

 Isi syo “Kyala umwenelutengano” afingile ukubabombela umwe. (Baroma 16:20) Umwene ikutusimikisyila ukuti: “Namanga nsimenye isi mbatendekekisye umwe, . . . inunu komma imbibi ko kuti mbape ulusubilo mbumi bwinu ubwa nkyeni.”—Yeremiya 29:11 NWT.