Keta ifingi

Keta ifi filipo

Ahmad Gharabli/AFP via Getty Images

AMUYEGHE MASO

Ngimba Ifisu Fibaghile Ukukolelana Nukumasya Indamyo Yakuchenga kwa Kabalilo?—Ngimba Ibaibolo Likuyoba Isyafiki?

Ngimba Ifisu Fibaghile Ukukolelana Nukumasya Indamyo Yakuchenga kwa Kabalilo?—Ngimba Ibaibolo Likuyoba Isyafiki?

 Pasabata pa 20 November, 2022, ifisu fyamalile ukubomba ulukomano lwa nambala 27 ulwakabughatila ka United Nations Climate Change (COP27). Abalongosi na bakalyoto aba bali palukomano ulu, bakolelene ukuti babike indalama kufisu ifilondo nubwighane ubwakuti babatule ukumalana nindamyo isi sikwisa panongwa yakuchenja kwa kabalilo. Loli abandu bingi bayobile ukuti ifi fikabaghila ukumasya indamyo isi.

  •   Pa 19 November, 2022, António Guterres, uyu yo ndembi wa kabughatila ka United Nations atile, “Ngukolelana nafyo isyakuti tusungeghe indalama isyakutula linga kubombiwe ingozi. Loli, tukumanya ukuti indalama isi sikabaghila ukufwana . . . Ikisu kyosa iki kili pangozi inywamu fiyo.”

  •   “Ikisu kisyele panandi ukuti kyonangike nindamyo yakuchenja kwa kabalilo.”—Mary Robinson, pulezidenti wa iyolo wa ku Ireland kangi uyu ali wa UN High Commissioner for Human Rights, November 20, 2022.

 Abakilumyana bingi bikupasya fiyo namuno ifindu fisakuyila nkyeni pakisu kyapasi. Loli ilalusyo libaghile ukuya lyakuti, ngimba ifisu fibaghile ukukolelana nukufwanisya ulufingo lwabo ulwakumasya indamyo yakuchenja kwa kabalilo? Ngimba Ibaibolo likuyoba isyafiki?

Ngimba ifisu fibaghile ukukolelana nukumasya indamyo iyi?

 Ibaibolo likuyoba ukuti nalinga abandu babaghile ukubikapo indumbula fiyo ukughelaghela ukuti bamalane nindamyo iyi, bakabaghila ukumasya indamyo isi. Keta ififukwa fibili ifi tukuyobela bo ulu:

  •   “Ukabaghila ukukagholosya akandu aka kaniongele.”—Undumbilili 1:15.

     Isi sikusanusya ukuti: Amaboma ghakabaghila ukubomba kilikyosa iki ghikulonda panongwa yakuti abandu bakapeliwe ukuti bilaghileghe bene. (Yeremiya 10:23) Nalinga ifisu fibaghile ukughelaghela ukuti fikolelaneghe, fikabaghila ukumasya indamyo isi sili nkisu, nalinga fibaghile ukubomba nyingi ukuti fimasye indamyo isi.

  •   “Abandu bisakwiyighanagha bene, bisakuyagha baghanandalama, . . . basitalwitikano.”—2 Timoti 3:2, 3.

     Isi sikusanusya ukuti: Ibaibolo lyayobile ngani ukuti abandu bingi mmasiku agha bisakuyagha bakwiyinong’onela bene kangi batisakuyagha nindumbula yakulonda ukubombela pampene imbombo ukuti ifindu fyendeghe kanunu.

Isi sikutupangisya ukuya nulusubilo

 Ukuti ifindu fisande ukwenda kanunu pakisu kyapasi, fitikweghela pa ifi amaboma gha bandu ghikufinga. Kyala asalile kale Undongosi uyu abaghile ukufwanisya ukuchenja ifindu, Yesu Kristu. Pakuyoba isya umwene, Ibaibolo likuti:

  •   “Yo isakuyagha ndaghili witu. Umwene isakubilikiliwagha ingamu yakuti Kyala Umwenemaka Ghosa, Tata Unsita Kufwamo, Umwalafyale wa Lutengano.”—Yesaya 9:6.

 Yesu yo Mwalafyale wa Bunyafyale bwa Kyala, pamo ukuti iboma lyakumwanya. (Matai 6:10) Umwene ali namaka, amahala kangi umwene ikulonda fiyo ukukipwelelela ikisu kyosa iki na bandu aba bikwikalamo. (Salimo 72:12, 16) Mbulaghili bwake, iboma lyakumwanya lisakubapyuta bosa “aba bikukipyuta ikisu” nukutendekesya ifindu fyosa ifi fyonangike.—Ubusetuli 11:18, Yesaya 35:1, 7.

 Ukuti mumanye nyingi pankhani yamuno indamyo yakuchenja kwa kabalilo yisakumalikila, belenga inkhani iyakuti “Isi Ibaibolo Likuyoba pa Nkhani ya Kuchenja kwa Kabalilo na isi Sikuya Pakubombiwa Nkyeni.”