Ulusubilo Ulwakuti Nkyeni Ifindu Fikuya Pakuchenja
Ngimba mukwinong’ona ukuti ifindu fikuya pakuya kanunu nkyeni? Abandu bingi bikughelaghela ukuti bafiketeghe kanunu ifindu nalinga bikwaghana ni ndamyo inywamu pabumi bwabo. Loli ngimba fibaghile ukuya fyakupilikiwa ukughulila ukuti ifindu fikuya pakuya kanunu nkyeni? Ena. Ibaibolo likutupa ubuketi ubwakutusimikisyila ubu bukunangisya ukuti ifindu fikuya pakuya kanunu naloli nkyeni.
Ngimba Ibaibolo lifingile isyafiki isya nkyeni?
Ibaibolo likwitikisya ifundo iyakuti twe bandu tukwaghana ni ndamyo inywamu fiyo. Loli lifingile ukuti indamyo isi sikuya pakumalika mwalululu. Keta ififwanikisyo ifinandi itolo ifi.
Indamyo: Ukuleka ukuya ninyumba yakwikala
Isi Ibaibolo lifingile: “Abandu bisakuyengagha inyumba nukwitughala mumo.”—Yesaya 65:21.
Isi sikusanusya ukuti: Umundu aliwesa isakuya ninyumba yake iyakwikalamo.
Indamyo: Ukutamya kwa mbombo nu bulondo
Isi Ibaibolo lifingile: “Bisakwikyelagha fiyo nafyosa ifi biyulagha ukubomba.”—Yesaya 65:22.
Isi sikusanusya ukuti: Abandu bosa bisakuya ni mbombo iyi bisakwikutisiwa nayo, bisakuhobokagha nayo kangi yisakubatulagha.
Indamyo: Ifindu ifisita bugholofu
Isi Ibaibolo lifingile: “Amafumu ghisakulongelagha mbwanaloli.”—Yesaya 32:1.
Isi sikusanusya ukuti: Kutisakuyako ukubombelana ifindu ifisita bugholofu panongwa ya kikolo kya mundu, pamo panongwa ya findu ifi umundu ali nafyo kangi undondo atisakuyako. Aliwesa isakubombeliwagha ubugholofu.
Indamyo: Ukuya nifyakulya finandi mumbili ni njala
Isi Ibaibolo lifingile: ‘Ifyakulya fisakuya fingi pa kisu; fisakulefukagha itolo pa fyamba.’—Salimo 72:16.
Isi sikusanusya ukuti: Aliwesa isakuya ni fyakulya fingi kangi ifinunu. Nayumo uyu isakughonagha ni njala pamo ukuya ni fyakulya finandi mumbili.
Indamyo: Ifyongo ni Nkhaza
Isi Ibaibolo lifingile: “Umundu aliwesa isakwitughalagha ndutengano mmipiki yake iya mafilu niya mikuyu, kangi atisakuyako yumo uwa kubapelela ulutende.”—Mika 4:4.
Isi sikusanusya ukuti: Aliwesa isakuya wakufighililiwa nu kwikala mwalutengano panongwa yakuti abandu ababibi batisakuyako, kangi “abagholofu bo bisakukikabagha ikisu.”—Salimo 37:10, 29.
Indamyo: Ubwite
Isi Ibaibolo lifingile: “Ifikolo fya bandu fitisakwandisyamo kangi ukulwa ubwite, nalinga ko kutendekesya isya bwite.”—Yesaya 2:4.
Isi sikusanusya ukuti: Pa kisu kyosa pisakuya uletengano. (Salimo 72:7) Atisakuyako nayumo uyu isakulilagha panongwa yakuti unkamu wake aghoghiwe ku bwite pamo ukubopa nkisu kyake panongwa ya bwite.
Indamyo: Imbungo
Isi Ibaibolo lifingile: “Atisakuyapo yumo umundu mbenekisu uyu isakuyoba ukuti: ‘Ndi mbine.’”—Yesaya 33:24.
Isi sikusanusya ukuti: Abandu batisakubinagha pamo ukulemala. (Yesaya 35:5, 6) Ibaibolo lifingile kangi ukuti “ubufwe butisakuyako.”—Ubusetuli 21:4.
Indamyo: Ukonangiwa kwa Kipeliwa
Isi Ibaibolo lifingile: “Ulungalangala lwisakusekelagha, nubulenge bwisakubalagha nkisu ikyumu.”—Yesaya 35:1.
Isi sikusanusya ukuti: Ikisu kyosa kisakuya paladaiso ukuti abandu bikalengemo kanunu, kangi ubu bo bwali bwighane bwa Kyala pakupela ikisu.—Ubwandilo 2:15; Yesaya 45:18.
Ngimba isi Ibaibolo lifingile sisakufwanisiwa naloli?
Syakupilikiwa ukuti utubalilo tumo mubaghile ukuketa ukuti isi Ibaibolo lifingile sikabaghila ukufwanisiwa. Loli tukubakasya ukuti mukete kangi kanunu isi Ibaibolo lifingile isya nkyeni. Nongwa yafiki? Isi Ibaibolo lifingile sikindene fiyo na isi abandu babaghile ukufinga pamo ukuyobela ngani isya nkyeni. Isi Ibaibolo lifingile sifumile kwa Kyala. Keta isi sikupangisya ukuti isi Ibaibolo lifingile siye syakukindana fiyo na isi abandu bikufinga:
Kyala nsubiliwa akabalilo kosa. Ibaibolo likuyoba ukuti Kyala “akabaghila ukutungulupa.” (Titi 1:2) Mwakongelelapo, Kyala mwene yo uyu ali na maka aghakumanya isya nkyeni. (Yesaya 46:10) Mu Baibolo silimo inkhani nyingi fiyo isi sikunangisya ukuti isi Kyala ayobile ngani sikufwanisiwa naloli akabalilo kosa. Ukuti mumanye nyingi, ketelela ividiyo iyakuti Ngimba Tukumanya Bulebule Ukuti Ibaibolo Likuyoba Ubwanaloli?
Kyala ali namaka aghakumasyila indamyo syitu. Ibaibolo likuti Kyala ali namaka ghakubomba “syosa isi sinkyelile.” (Salimo 135:5, 6) Mmasyu aghangi, tubaghile ukuyoba ukuti kakayapo kamo aka kabaghile ukuntola Kyala ukufwanisya isi afingile. Kangi ikyakulondiwa fiyo kyo kyakuti Kyala ikulonda ukututula panongwa yakuti atughanile.—Yohani 3:16.
Pakuya bandu, lumo tubaghile ukwilalusya ukuti, ‘Linga naloli Kyala ikulonda ukututula kangi ali namaka ghakubomba bo ulu, nongwa yafiki tukali tukwaghana ni ndamyo mpaka lino?’ Ukuti mwamuliwe ilalusyo ili, ketelela ividiyo iyakuti Nongwa Yafiki Kyala Itikisye Indamyo pa Kisu Kyapasi?
Ngimba isi Ibaibolo lifingile sisakufwanisiwa bulebule?
Kyala isakubombela Ubunyafyale bwake, ubu lyo boma lya kumwanya ukuti afwanisye isi afingile. Umwene ansalile Yesu Kristu ukuti aye Mwalafyale wa Bunyafyale ubu, kangi ampele amaka ghakukipwelelela ikisu na bandu aba bikwikalamo. Pakabalilo aka Yesu ali pa kisu apa, abumbulusyagha ababine, abalyesisye abandu, ali namaka pakipeliwa nu kubasyusya abafwe. (Marko 4:39; 6:41-44; Luka 4:40; Yohani 11:43, 44) Apa tubaghile ukuyoba ukuti anangisye itolo isi isakubomba pakuya Mwalafyale wa Bunyafyale bwa Kyala.
Ketelela ividiyo iyakuti Ngimba Ubunyafyale bwa Kyala Findu Fiki? ukuti mumanye nyingi isya muno Ubunyafyale bwa Kyala bwisakubatulila.
Ngimba isi Ibaibolo lifingile sisakufwanisiwa ndili?
Mwalululu apa. Nongwa yafiki tukuyoba bo ulu? Ibaibolo lyayobile ngani isya findu ifi fisakuya fimanyikilo fyakuti Ubunyafyale bwa Kyala busyele panandi ukwanda ukulaghila pa kisu kyapasi. (Luka 21:10, 11) Ifindu ifi fikubombiwa amasiku agha pa kisu fifwene itolo na ifi Ibaibolo lyayobile ngani ukuti fisakubombiwa.
Ukuti mumanye nyingi, belenga inkhani iya mutu wakuti “Kasi Ufumu wa Chiuta Wambenge Pawuli Kulamulira pa Charu Chapasi?”
Ngimba isi Ibaibolo lifingile sikututula bulebule amasiku agha?
Undembi wa Baibolo yumo atile ulusubilo ulu Ibaibolo likutupa luli “bo yi nyangula ya moyo.” (Bahiburi 6:19) Bo muno inyangula yikutulila ukuti isitima yileke ukuyughanika uku na uku linga kuli umbelo, isi Ibaibolo lifingile isya nkyeni sikututula ukuti tukindilile ukwifimbilisya ku ndamyo isi tukwaghana nasyo pakabalilo aka. Ulusubilo lwitu lukututula ukuti twikaleghe mwalutengano na mwalusekelo kangi tukwinong’ona kanunu nu kuya nu bumi ubununu.—1 Batesalonike 5:8.
