1. Ngimba po pakabalilo kaliku apa abapakiwa bosa bisakubuka kumwanya?

 KWA fyinja fingi ifi fikindile, ababombi ba Yehova bilalusyagha ukuti, ‘Ngimba Abakristu abapakiwa bisakubuka ndili kumwanya?’ Pakwanda, twinong’onagha ukuti lumo abapakiwa bamo bisakwikala mu Paladaiso kwa kabalilo akapimba linga ubwite bwa Armagedoni bukindile. Loli mu Ingasya ya Ndindilili iya Julayi 15, 2013, twamanyile ukuti abapakiwa bosa aba bali pakisu kyapasi, bisakubuka kumwanya bo ubwite bwa Armagedoni bukali ukwanda.—Mat. 24:31.

2. Ngimba ilalusyo liliku ili tubaghile ukwilalusya, kangi tukuya pakuyobesania isyafiki munkhani iyi?

² Loli bamo babaghile ukulalusya ukuti: Ngimba syafiki sisakubombiwa ku Bakristu “abang’osi isingi,” aba bisakukindililagha ukumbombela Yehova mbusubiliwa pakisu linga “ubutolwe ubukulumba” bwandile ukubombiwa? (Yoh. 10:16; Mat. 24:21) Bamo babaghile ukupasya ukuti atisakuyapo yumo uwakubatula nukubapa ubulongosi linga abakamu nabalumbu babo abapakiwa babukile kumwanya. Tukuya pakuyobesania inkhani sibili isya mu Baibolo isi sibaghile ukubapangisya ukuti binong’oneghe bo ulu. Ukufuma apo, tukuya pakuyobesania ififukwa ifi tutikulondiwa ukupasya.

NGIMBA FINDU FIKI IFI FITISAKUBOMBIWA KUBANG’OSI ISINGI?

3-4. Ngimba bamo babaghile ukupasya nisyafiki kangi nongwa yafiki?

³ Bamo babaghile ukupasya ukuti abang’osi isingi bisakuleka ukumbombela Yehova linga akayapo nayumo unkamu wa Nkabughatila Kakulongosya uwakuti abalongosyeghe. Lumo babaghile ukwinong’ona bo ulu panongwa ya nkhani simo isya mu Baibolo. Isagha tuyobesanie ififwanikisyo fibili. Ikyakwanda kikuyoba isya Mputi Unkulumba Yehoyada. Umwene ali mbombi nsubiliwa wa Kyala. Umwene nu nkasi wake, Yehosheba, balimfighilile umwana unkeke Yoashi kangi balintulile ukuya nutuyilo utununu nukuya mwalafyale nsubiliwa. Pakabalilo aka Yehoyada ali mumi, Yoashi ambombelagha Yehova kangi abombagha inunu.  Loli bo Yehoyada afwile, Yoashi alyandile ukubomba ifindu ifibibi. Umwene alyandile ukubapilikila abanyafyale ababibi kangi alekile ukumbombela Yehova.—2 Syambu. 24:​2, 15-19.

⁴ Ikifwanikisyo ikyabubili, kya Bakristu aba baliko bo abatumiwa bafwile bosa. Untumiwa wabumalilo ukufwa ali yo Yohani. Bo akali ukufwa, abatulagha Abakristu ukumbombela Yehova mbusubiliwa. (3 Yoh. 4) Mwakufwana itolo nabatumiwa abasubiliwa abangi ba Yesu, Yohani iyipagha ukukifighilila ikipanga ku bandu aba bamanyisyagha ifimanyisyo ni nyiho isyabutungulu. (1 Yoh. 2:18; keta amasyu agha ghikulingania ivesi pa 2 Tes. 2:7.) Loli bo Yohani afwile, bingi nkipanga balyandile ukukonga ifimanyisyo ifya bakususya. Bo ifyinja finandi fikindilepo, abakususya aba balyandile ukumanyisya ifimanyisyo fingi ifyabutungulu kangi bitikisyagha ukuti utuyilo utubibi tubombiweghe mfipanga.

5. Ngimba inkhani sibili isi sikututula ukuti tunginong’onagha isyafiki?

⁵ Ngimba inkhani sibili isya mu Baibolo isi sikunangisya ukuti syo isi sisakubombiwa kubang’osi isingi linga abapakiwa babukile kumwanya? Ngimba sikunangisya ukuti Abakristu abasubiliwa bisakuleka ukumbombela Yehova bo muno abombile Yoashi, pamo bisakuya bakususya bo muno babombile Abakristu bakunyuma? Ansala yo wakuti hayi. Tuli nulusubilo ukuti linga abapakiwa babukile kumwanya, abang’osi isingi bisakukindilila ukumbombela Yehova munjila inunu kangi isakukindilila ukubapwelelela. Nongwa yafiki tukusubila isi?

ABABOMBI BA YEHOVA BISAKUKINDILILAGHA UKUMBOMBELA

6. Ngimba tubalilo tutatu tuliku utu tukuya pakuyobesania mbupimba?

⁶ Nongwa yafiki tukusubila ukuti ababombi ba Yehova bisakukindililagha ukumbombela, nalinga mo ntubalilo utupalapala? Panongwa ya isi bikumanyila mu Baibolo isyakufwana nutubalilo utupalapala. Amasiku agha, indamyo nyingi fiyo ukukinda ntubalilo twa Baisraeli nu twa Bakristu ba kunyuma. Isagha tuyobesanie nyingi isi syabombiwe ntubalilo tutatu utu: (1) Nkabalilo ka Baisraeli, (2) nkabalilo ka Bakristu abakunyuma, kangi (3) nkabalilo kitu aka ko “kabalilo ka kwanduliwa fyosa.”—Imbo. 3:21.

7. Nongwa yafiki Abaisraeli abasubiliwa bakalondiwagha ukuwa amaka linga abanyafyale nabangi bingi bandile ukubomba ifindu ifibibi?

⁷ Nkabalilo ka Baisraeli. Pakabalilo akapimba bo Mose akali ukufwa, ababbulile Abaisraeli ukuti: “Menye une ukuti linga mfwile une, mwisakubomba isya buniongafu nukwepukamo mu njila iyi nabanangisye.” (Kukumbu. 31:29) Mose yope abasokile Abaisraeli ukuti linga bansambukile Yehova, bisakukoliwa nukubuka kubutumwa. (Kukumbu. 28:​35, 36) Ngimba amasyu agha ghafwanisiwe naloli? Ena. Kwa fyinja fingi, abanyafyale bingi babombagha ifindu ifibibi kangi babapangisyagha nabandu ukuti biputeghe ku bakyala babutungulu. Isi syapangisye ukuti Yehova abafunde abandu ababibi abakikolo kya Israeli. Kangi akabitikisye abanyafyale ba ku Israeli ukuti babalongosyeghe abandu. (Eze. 21:​25-27) Bo baketile ukuti isi Kyala ayobile sifwanisiwe, syabapangisye ukuya bakifu ukuti bambombeleghe umwene mbusubiliwa.—Yes. 55:​10, 11.

8. Ngimba tukulondiwa ukuswigha panongwa yakuti abakususya balisile nkipanga ikya Bakristu ba kunyuma? Lingania.

⁸ Nkabalilo ka Bakristu bakunyuma. Ngimba tukulondiwa ukuswigha ukuti abakususya balisile nkabalilo ka Bakristu bakunyuma? Hayi napapanandi. Yesu ayobile ngani ukuti abakususya bingi bisakwingilagha nkipanga. (Mat. 7:​21-23; 13:​24-30, 36-43) Untumiwa Pauli, Peteri na  Yohani, baketile ukuti ubusololi bwa Yesu ubu bwalyandileko ukufwanisiwa ntubalilo twabo. (2 Tes. 2:​3, 7; 2 Pet. 2:1; 1 Yoh. 2:18.) Mwanakalinga itolo bo Yohani afwile, abakususya bali kukighaba kya Babeloni Unkulumba, ili lyo tchalichi lyabutungulu pakisu kyosa. Isi Yesu ayobile syafwanisiwagha.

9. Ngimba akabalilo aka tulimo, kakindene bulebule na ka Baisraeli kangi nankabalilo ka kipanga ikya Bakristu ba kunyuma?

⁹ “Akabalilo ka kwanduliwa fyosa.” Ntubalilo twitu indamyo nyingi fiyo ukukinda ntubalilo twa Baisraeli nantubalilo utu abakususya bali bingi nkipanga kya Bakristu bakunyuma. Ngimba tukwikala ntubalilo tuliku? Tukwikala “mmasiku gha kubumalikisyo” bwa findu ifibibi. (2 Tim. 3:1) Loli Ibaibolo likunangisya ukuti utubalilo utupalapala utu twalyandile pakabalilo akakufwana itolo. Kangi utubalilo utu tukuya pakukindilila mpaka Ubunyafyale bwa Mesiya bubapele abandu ukuya bagholofu nukukipela ikisu ukuya paladaiso. Aka kisakuya kabalilo aka kikukoleliwa ukuti “Akabalilo ka kwanduliwa fyosa.” (Imbo. 3:21.) Utubalilo utu twalyandile mu 1914. Ngimba findu fiki fyalyanduliwe? Yesu alimikiwe ukuya Mwalafyale kumwanya. Yonongwa yake Yehova alyandile ukuya nuwakumwimila, uyu afumile nkikolo kya Mwalafyale unsubiliwa Davidi. Loli Yehova akaghomolilepo ubunyafyale bosa. Bo isi sibombiwe itolo, Yehova abatulile ababombi bake aba pakisu ukuti bambombeleghe munjila iyi umwene ikulonda. (Yes. 2:​2-4; Eze. 11:​17-20) Ngimba ukwiputa kwabwanaloli kwisakusofanisiwa kangi?

10. (a) Ngimba Ibaibolo lyayobile ngani isyafiki pankhani ya kwiputa kwa bwanaloli mmasiku ghitu? (Yesaya 54:17) (b) Nongwa yafiki ubusololi ubu bwakukasya fiyo?

¹⁰ Belenga Yesaya 54:17. Inong’onela ubusololi ubu bukuti: “Kitisakuyapo kimo ikyakubafulasya umwe.” Amasyu gha mu Baibolo agha ghikufwanisiwa amasiku agha. Amasyu aghakusubisya aghakukongapo agha, ghope ghikufwanisiwa kumyitu amasiku agha, ghikuti: “Yuyune nimwene nisakubamanyisyagha abandu bako bisakuyagha mbununu na ndutengano. Ubulongi bwa naloli bwisakubapelelagha umwe ukuya bamaka. . . . Mwisakuyagha ndutengano itolo naba babangalilagha umwe.” (Yes. 54:​13, 14) Yope “kyala wa kisu iki,” uyu yo Setano, akabaghila ukukanisya imbombo iyi ababombi ba Yehova bikubomba iyakubamanyisya abandu isya Kyala. (2 Kor. 4:4) Ukwiputa kwa bwanaloli kwaghomosiwepo kangi kutisakusofanisiwa. Ukwiputa kwa bwanaloli kulipo lino kangi kukuya pakukindilila ukuyako kwa bwila na bwila. Nakimo ikilwilo iki kibaghile ukutufulasya.

 NGIMBA FINDU FIKI IFI FISAKUBOMBIWA KUBANG’OSI ISINGI?

11. Ngimba findu fiki fikutusimikisyila ukuti abakilundilo ikikulumba bisakukindilila ukulongosiwa linga abapakiwa babukile kumwanya?

¹¹ Ngimba syafiki isi sisakubombiwa linga abapakiwa babukile kumwanya? Kumbuka ukuti Yesu ntimi witu. Umwene yo ntu wakipanga kya Bukristu. Yesu ayobile mwakupilikiwa kanunu ukuti: “Buno undongosi winu ali yumoywene, yo yu Kristu.” (Mat. 23:10) Yesu, uyu ikulaghila kumwanya, isakubapwelelelagha fiyo aba bikunkonga. Panongwa yakuti Kristu ikubafighilila, bosa aba bikunkonga batisakutilagha kilikyosa. Loli tutikumanya syosa pankhani ya muno Kristu isakubalongosyelagha abandu pakabalilo ako. Isagha tuyobesanie ififwanikisyo fimo ifya mu Baibolo ifi fibaghile ukutusimikisyila.

12. Ngimba Yehova abapwelelelagha bulebule ababombi bake (a) bo Mose afwile? (b) bo Eliya ambilile ububombeli ubungi? (Keta kangi ikithuzi.)

¹² Bo Abaisraeli bakali ukwingila Nkisu kya Lufingo, Mose afwile. Ngimba syafiki syababonekile ababombi ba Kyala? Ngimba Yehova alekile ukubatula ababombi bake bo umundu unsubiliwa uyu afwile? Hayi. Akabalilo kosa aka bayagha basubiliwa, Yehova abatulagha. Bo Mose akali ukufwa, Yehova alimbulile ukuti amwimike Yoswa ukuti abalongosyeghe abandu. Mose alimmanyisye Yoswa kwa fyinja fingi. (Kuso. 33:11; Kukumbu. 34:9.) Mwakongelelapo, baliko abanyambala bingi aba balongosyagha, abanyafyale baghalongosyagha amagulu gha bandu 1000, amagulu gha bandu 100, amagulu gha bandu 50 namagulu gha bandu 10. (Kukumbu. 1:15) Abandu ba Kyala bapweleleliwagha kanunu. Tukumanyila ifundo iyakufwana itolo kwa Eliya. Umwene iyipagha fiyo ukuti abatule Abaisraeli ukuti bamwiputeghe Yehova. Loli panyuma pake, Yehova alintumile ukuti akambombeleghe ku Yuda. (2 Banyaf. 2:1; 2 Syambu. 21:12.) Ngimba Yehova alekile ukubatula ababombi bake aba bali mbunyafyale bwa fikolo 10 ifya Israeli? Hayi. Eliya alimmanyisye Elisha kwa fyinja fingi. Kangi baliko “abasololi,” aba bamanyisiwe kanunu. (2 Banyaf. 2:7) Yonongwa yake baliko abanyambala bingi aba batulagha pakubalongosya ababombi ba Kyala. Yehova akindililagha ukufwanisya ubwighane bwake kangi abapwelelelagha ababombi bake abasubiliwa.

13. Ngimba Yehova afingile isyafiki kumyitu pa Bahiburi 13:5b? (Keta kangi ikithuzi.)

¹³ Bo mukwinong’onela ififwanikisyo ifi, ngimba mukwinong’ona ukuti syafiki sisakubombiwa linga abapakiwa ababumalilo babukile kumwanya? Tutikulondiwa ukuswigha. Ibaibolo likutusimikisyila mwakupilikiwa kanunu  fiyo apa likuti: Yehova atisakubaleka ababombi bake pakisu kyapasi. (Belenga Bahiburi 13:5b.) Mwakufwana itolo na Mose na Eliya, akagulu akanandi ka Bakristu abapakiwa aba bikutulongosya lino, basimenye ukuti kwakulondiwa ukubamanyisya abangi. Kwa fyinja fingi, Abankabughatila Kakulongosya bikubamanyisya abanyambala bamo abang’osi isingi ukuti balongosyeghe. Mwakifwanikisyo, batendekisye amasukulu mingi aghabakulumba, aghabakwendela idela, agha aba bali mu Komiti ya Ofesi, agha aba bikuketesya pa Beteli na ghangi. Abankabughatila Kakulongosya bikubamanyisya kangi abatuli pambombo isyakukindanakindana isya makomiti gha Kabughatila Kakulongosya. Abatuli ba mmakomiti aba, bikukindilila ukuboma mbusubiliwa imbombo isyakukindanakindana isya gulu. Bitendekisye kale ukukindilila ukubomba imbombo iyakusipwelelela ing’osi sya Kristu.

14. Ngimba fundo yiliku inywamu iyi tukuyobesania munkhani iyi?

¹⁴ Ifundo inywamu iyi tukuyobesania yo yakuti: Linga abapakiwa babumalilo babukile kumwanya, ababombi ba Yehova bisakukindilila ukumbombela mbusubiliwa. Panongwa ya bulaghili bwa Yesu Kristu, ababombi ba Kyala batisakuleka ukumbombela Yehova. Bwanaloli ukuti pakabalilo ako, twisakusambukiliwa na Gogi wa Magogi, uku ko kukolelana kwa fisu. (Eze. 38:​18-20.) Loli isi sisakubombiwa kwa kabalilo akapimba kangi sitisakubatolesya ababombi ba Kyala ukuti bakindilile ukumbombela Yehova. Kyala isakubafighilila naloli. Nkisetuka kyake, untumiwa Yohani akibwene “ikilundilo ikikulumba fiyo” kya ng’osi isingi isya Kristu. Yohani abuliwe ukuti “ikilundilo ikikulumba fiyo” ikya bandu “bababa bo aba bafumile mbukamandaniwa ubukulumba.” (Ubuset. 7:​9, 14) Yonongwa yake tukusubila ukuti Yehova isakubapoka.

15-16. Ukufwana na Ubusetuli 17:​14, ngimba abapakiwa ba Kristu bisakubombagha isyafiki pakabalilo ka bwite bwa Armagedoni, kangi nongwa yafiki isi syakukasya?

¹⁵ Loli pope bamo babaghile ukulalusya ukuti: ‘Ngimba abapakiwa bisakubombagha isyafiki linga babukile kumwanya?’ Ibaibolo likwamula ilalusyo ili mwakupilikiwa kanunu. Likunangisya ukuti abakulumba ba maboma nkisu iki “bisakulwagha ubwite na kang’osi.” Loli bisakutoliwa  pabwite ubu. Tukubelenga ukuti: “Umwene kang’osi yo isakubatolagha.” Ngimba bo banani aba bisakutulanagha nawe ukulwa? Ivesi lilili likwamula. Likuti bosa aba “babilikiliwa, basaliwa kangi basubiliwa.” (Belenga Ubusetuli 17:14.) Ngimba bo banani? Bapakiwa aba basyukile. Yonongwa yake linga abapakiwa babumalilo aba bali pakisu babukile kumwanya bo ubutolwe ubukulumba buli pipi, imbombo yabo yimo iyakwanda yo yakulwa ubwite. Iyi mbombo yakuswighisya fiyo. Bamo mwa Bakristu abapakiwa, bali balwabwite bo bakali ukuya Baketi ba Yehova. Bamo babombilemo ubusilikali. Loli panyuma pake, bachenjile nukuya Bakristu banaloli kangi bamanyile muno babaghile ukwikala ndutengano nabinabo. (Gal. 5:22; 2 Tes. 3:16) Balekile ukwingililapo pabwite. Loli linga bafyukile kumwanya, bisakutulanagha na Kristu nabandumi abikemo pabwite ubwabumalilo ukulimbana nabalughu ba Kyala.

¹⁶ Inong’onela kangi ifundo iyi. Abakristu abapakiwa bamo aba bali pakisu, bakangele kangi bonywa. Loli linga basyukile nukwanda ukwikala kumwanya, bisakuya bamaka kangi bisakuya nimibili iyi yikabaghila ukufwa kangi bisakupeliwa imbombo yakulwa pampene na Mwalafyale wa Bwite, Yesu Kristu. Linga ubwite bwa Armagedoni bumalike, bisakutulanagha na Yesu pakubatula abandu ukuti baye bagholofu. Kisita kukayika, bisakubabombelagha ifindu fingi ifinunu abakamu na balumbu babo ukukinda ifi bababombelagha bo bali pakisu kyapasi pakabalilo aka bakali bagholofu.

17. Ngimba tukumanya bulebule ukuti ababombi bosa ba Kyala bisakupona pabwite bwa Armagedoni?

¹⁷ Ngimba muli yumo mwa bang’osi isingi? Linga mo muno siyilile, ngimba Umwe mwisakulondiwa ukubomba isyafiki linga ubwite bwa Armagedoni bwandile? Mbupimba, musabombe isi: Musansubileghe Yehova nukukonga ubulongosi bwake. Ngimba isi sibaghile ukongelelapo isyafiki? Ibaibolo likuyoba mwakusubisya ukuti: “Amwingileghe nnyumba syinu po mwende nukwighalako kufifigho. Pakabalilo kanandi mwibilileghe mumo sibuye sikinde ingalalisi sya Yehova Kyala.” (Yes. 26:20) Ababombi bosa abasubiliwa ba Kyala, kumwanya na pakisu kyapasi, bisakufighililiwa. Mwakufwana itolo nuntumiwa Pauli, tuli nulusubilo ukuti nalinga “bulaghili nalinga tundu twa lilino pamo twa linga siku, . . . fikabaghila ukutupaghula kulughano lwa Kyala.” (Rom. 8:​38, 39) Utubalilo tosa tukumbukeghe ukuti: Yehova atughanile fiyo kangi atisakutulekamo siku.