INKHANI IYAKUMANYILA 2
Mumpaleghe Yehova Nkipanga
“Nkati ndukomano Nikukupalagha.’’—SAL. 22:22.
ULWIMBO 59 Lumbani Ya Pamoza na Ine
PUKUGHOMOKELAMO *
1. Ngimba Davidi ipilikagha bulebule pakuyoba isya Yehova kangi isi syalinkasisye ukuti abombe isyafiki?
UMWALAFYALE DAVIDI alembile ukuti: ‘Yehova yo nkulumba kangi abaghile ukupaliwa.’ (Sal. 145:3) Umwene alinganile Yehova kangi ulughano lwake lwampangisyagha ukuti ampaleghe Kyala ‘nkati ndukomano.’ (Sal. 22:22; 40:5) Kisita kukayika, numwe munganile fiyo Yehova kangi mukukolelana na masyu gha Davidi aghakuti: ‘Utufiweghe bwila na bwila, We Yehova Kyala wa Israeli.’—1 Syambu. 29:10-13.
2. (a) Ngimba tubaghile ukumpala bulebule Yehova? (b) Ngimba bamo bikwaghana nindamyo siliku kangi tukuya pakuketa isyafiki mu nkhani iyi?
2 Amasiku agha injila yimo iyi tukumpalila Yehova ko kwamulapo pangomano isya kipanga. Loli abakamu na balumbu bingi bali nindamyo panongwa yakuti bikutoliwa ukwamulapo pangomano. Abene bikulonda ukwamulapo pangomano loli ubogha bo bukubatamia. Ngimba babaghile ukumalana nayo bulebule indamyo iyi? Kangi fundo siliku isyakulondiwa isi sibaghile ukututula ukuti tukasanieghe linga tukwamula pangomano? Bo tukali pakwamula amalalusyo agha, isagha tukete ifindu 4 ifyakulondiwa ifi fikutupangisya ukuti twamulengepo pangomano.
NONGWA YAFIKI TUKWAMULAPO PANGOMANO?
3-5. (a) Ukufwana namuno ilemba lya Bahiburi 13:15 likuyobela, ngimba nongwa yafiki tukwamulapo pangomano? (b) Ngimba twesa tukulondiwa ukuti twamuleghe mwakufwana? Lingania.
3 Yehova atupele twesa ulusako ulwakuti tumpaleghe. (Sal. 119:108) Ukwamulapo pangomano yo njila yimo iyakubikila ‘ilikemo lya lutufyo’ kangi nayumo uyu abaghile ukutubikila ilikemo ili. (Belenga Bahiburi 13:15.) Ngimba Yehova ikulonda ilikemo ilyakufwana pamo ansala uwakufuma kwaliwesa wa uswe? Hayi, mukaya momuno ikulondela!
4 Yehova amenye ukuti tuli namaluso aghakukindanakindana kangi ikundaghisya ilikemo ili umundu aliwesa abaghile ukufwanisya ukubika. Inong’onela isya amakemo agha ambililagha ukufuma ku ba Israeli. Abaisraeli bamo bafwanisyagha ukubika ing’osi pamo imbene. Loli Abaisraeli abalondo babikagha “ingunda ibili pamo ingunda indeta ibili.” Kangi linga unnya Israeli atoliwe ukufwanisya ukubika injuni ibili, Yehova ambililagha ‘ifiyabo kalongo (10) kya ilebe lya bufu ubutine.’ (Levi. 5:7, 11) Ubufu bukali numtengo wapamwanya loli Yehova andaghisyagha ilikemo ili, pene linga ‘ubufu bwayagha bununu.’
5 Kyala witu wakisa ikwipilika mwakufwana itolo amasiku agha. Linga tukwamula pangomano, Yehova atikughulila ukuti twesa twamuleghe mwakufwana itolo bo muno abombelagha Apolo na Pauli. (Imbombo Sya Batumiwa 18:24; 26:28) Isi Yehova ikulonda ko kwamula ifundo inunu isi tubaghile ukufwanisya. Tukumbukile isya nkikulu umfwilwe undondo uyu asopile abatambala babili abanandi. Umwene ali wakulondiwa fiyo kwa Yehova panongwa yakuti abikile fyosa ifi alinafyo.—Luka 21:1-4.
6. (a) Ukufwana ni lemba lya Bahibiri 10:24, 25, ngimba isi abakamu na balumbu bikwamula pangomano sikutukasya bulebule? (b) Ngimba mubaghile ukunangisya bulebule ukuti mukundaghisya muno abakamu na balumbu bikwamulila?
6 Tukukasania linga tukwamulapo pangomano. (Belenga Bahiburi 10:24, 25.) Twesa tukuhoboka linga tukupilika ifundo isyakukindanakindana pangomano. Tukuhoboka linga tukupilika abana abakeke bikwamula pangomano. Tukukasiwa fiyo nifundo isyakuhobosya linga yumo ikuyoba isya muno amanyilile ubwanaloli. Kangi tukuhoboka na aba “bikunangisya ubukifu” pakwamulapo pangomano nalinga ukuti bikuya nisoni pamo bikumanyila injobelo yitu. (1 Tes. 2:2) Ngimba tubaghile ukunangisya bulebule ukuti tukundaghisya ukughelaghela kwabo? Tubaghile ukubandaghisya panongwa ya fundo syabo isyakukasya pabumalilo pangomano. Injila iyingi ko kwamulapo. Tungalindililagha ukuti uswe twe tukasiweghe pa ngomano loli nuswe twamulengepo.—Rom. 1:11, 12.
7. Ngimba tukusayiwa bulebule linga tukwamulapo pangomano?
7 Tukukasiwa linga tukwamulapo. (Yes. 48:17) Bulebule? Ikyakwanda, linga tukwitendekesya ukuti tukamulepo, tukukasiwa fiyo ukuti twitendekesyeghe kanunu ingomano. Linga tukwitendekesya sikututula ukuti tukupilikisyeghe kanunu amasyu gha Kyala. Kangi linga tukupilikisya kanunu, sikututula ukuti tukongeghe ifi tukumanyila. Ikyabubili, tubaghile ukuya bakuhoboka fiyo ningomano panongwa yakuti tukwamulapo. Ikyabutatu, panongwa yakuti pakwegha akabalilo ukuti twamulepo, tubaghile ukukumbukila ifundo isi twamwile pabumalilo pangomano.
8-9. (a) Ukufwana na muno pikuyobela pilemba lya Malaki 3:16, ngimba mukwinong’ona ukuti Yehova ikwipilika bulebule linga tukwamulapo pangomano? (b) Ngimba bamo babaghile ukuya nubogha ni syafiki?
8 Tukunhobosya Yehova linga tukuyoba isya lwitiko lwitu. Tuli nulusubilo losa ukuti Yehova ikutupilikisya kangi ikundaghisya ukwiyipa kwitu linga tukwamulapo pangomano. (Belenga Malaki 3:16.) Umwene ikutundaghisya mwa kutusaya linga tukughelaghela ukunhobosya.—Mala. 3:10.
9 Syakupilikiwa ukuti tuli nififukwa ifinunu ifyakuti twamulengepo pangomano. Loli bamo babaghile ukuya nubogha ukwinusya ikiboko. Linga momuno mukwipilikila, mungawagha amaka. Isagha twinong’onelepo ifundo simo isya mu Baibolo, tukuya pakuketa ififwanikisyo fimo, nifindu ifingi ifyakulondiwa fiyo ifi fibaghile ukututula twesa ukuti tughelegheleghe ukwamulapo pangomano.
UKUMALANA NINDAMYO YA BOGHA
10. (a) Ngimba bogha buliku ubu twebingi tuli nabo? (b) Ngimba linga tuli nubogha pakwamula pangomano tukunangisya kayilo kaliku?
10 Ngimba mukuya nubogha pakabalilo aka mukulonda ukwinusya ikiboko ukuti mwamule pangomano? Linga momuno siyilile, mumanye ukuti mukaya mwibene. Ubwanaloli bo bwakuti, bingi mwa uswe tukuya nubogha linga tukwamula. Ukuti tumalane nindamyo iyi, tukulondiwa ukumanya ifi fikupangisya ukuti tuyeghe bogha. Ngimba mukutila ukuti mukuya pakwibwa isi mukulonda ukwamula pamo ukuti mukuya pakwamula isyabutungulu? Ngimba mukupasya ukuti mutikuya pakwamula kanunu bo muno abangi bikwamulila? Momumo, ukuya nubogha bo ubu kukunangisya ukuti tukulonda ukumalana Sal. 138:6; Filip. 2:3) Loli Yehova ikulonda kangi ukuti tumpaleghe kangi tubakasyeghe abakamu na balumbu pangomano. (1 Tes. 5:11) Umwene abaghanile kangi ikuya pakubakasya.
nindamyo iyi. Isi sikunangisya ukuti muli bakwiyisya kangi mukuketa abangi ukuya bakulondiwa fiyo ukukinda umwe. Yehova ikuhoboka fiyo na kayilo aka. (11. Ngimba malemba ghaliku agha ghabaghile ukututula?
11 Inong’onela isya malemba ghamo agha mu Baibolo. Ibaibolo likuyoba ukuti twesa tukusoba muli isi tukuyoba kangi namuno tukuyobela. (Yak. 3:2) Yehova atikughulila ukuti tuye bagholofu ukongelapo abakamu na balumbu bitu. (Sal. 103:12-14) Abene bali mumbumba yitu ya mwambepo kangi batughanile fiyo. (Mar. 10:29, 30; Yoh. 13:35) Bikumanya ukuti isi tukwamula utubalilo tumo sitikuya sya bwanaloli.
12-13. Ngimba tukumanyilako isyafiki ukufuma kufifwanikisyo ifya Nehemiya na Yona?
12 Inong’onela ififwanikisyo fya mu Baibolo ifi fibaghile ukubatula ukumalana nubogha. Kumbukila isya Nehemiya. Umwene abombagha mu khoti ilya mwalafyale uwamaka. Nehemiya ali nikitima panongwa yakuti apilike ukuti ililinga nifipata fya ku Yerusalemu fyabulutwike. (Nehe. 1:1-4) Inong’onela ubogha ubu ali nabo mundumbula bo umwalafyale ikumbula ukuti alinganie ikifukwa iki abonekelagha wakitima! Mwanakalinga Nehemiya aliputile pabumalilo alimwamwile. Bo amwile, umwalafyale abombilepo nyingi ukuti abatule abandu ba Kyala. (Nehe. 2:1-8) Inong’onela kangi isya Yona. Bo Yehova ambulile ukuti akafumusye nkaya ka Ninive, Yona alinkubopela ku kisu kya Tarishishi. (Yona 1:1-3) Loli nubutuli bwa Yehova, Yona akindilile ukubomba imbombo iyi apeliwe. Kangi amasyu agha afumwisye ghabatulile fiyo abandu ba ku Ninive. (Yona 3:5-10) Tukumanyilako ifundo iyakulondiwa fiyo ukufuma kwa Nehemiya iya kuti twiputeghe tasi botukali ukwamula. Kangi ukufuma kwa Yona tukumanyilako ukuti Yehova abaghile ukututula ukuti tumbombeleghe nalinga tuli nubogha. Ngimba ukwamulapo pangomano kubaghile ukuya kukafu ukukinda imbombo iyi Yehova alimpele Yona ukuti abatule abandu ba ku Ninive?
13 Ngimba fundo siliku isyakulondiwa isi sibaghile ukututula ukuti twamuleghe ifundo syakukasya pangomano? Isagha twinong’onelepo amasakisyo ghamo.
14. Nongwa yafiki tukulondiwa ukwitendekesya kanunu ingomano kangi po pa kabalilo kaliku aka tukulondiwa ukubomba isi?
14 Twitendekesyeghe ingomano syosa. Linga mwitendekesyile ngani sikuya pakubatula ukuti muye bakifu ukwamulapo pangomano. (Mbu. 21:5) Bwanaloli, ukuti twesa tuli ninjila isyakukindanakindana isyakwitendekesyela. Eloise, umfwilwe uyu ali nifyinja 80, ikwanda ukwitendekesya Ingasya ya Ndindilili iyakumanyila kubwandilo bwa sabata aliwesa. Umwene atile, “Nguhoboka fiyo ningomano linga nitendekisye.” Joy, uyu ikubomba imbombo akabalilo kosa, asalile akabalilo kakumanyila Ingasya ya Ndindilili pa Chobeluka. Umwene atile “Ngukumbukila fyosa ifi nitendekisye,”. Ike, unkulumba wa kipanga uyu ikuya bize kangi mpainiya ayobile ukuti, “Nguketa ukuti kununu fiyo ukwitendekesya kwa kabalilo akanandi sabata wesa ukukindana ukwitendekesya pakabalilo kamokene.”
15. Ngimba mubaghile ukubomba isyafiki ukuti mwitendekesyeghe kanunu ingomano?
15 Ngimba findu fiki ifi fikulondiwa ukuti twitendekesyeghe kanunu ingomano? Akabalilo kosa bo tukali ukwanda ukwitendekesya tunsumeghe Yehova ukuti atutule na mbepo wake mwikemo. (Luka 11:13; 1 Yoh. 5:14) Ukufuma apo keta inkhani yosa iyi mukulonda ukumanyila. Keta muno umutu wa nkhani ghulembeliwe, utumitu utunandi, ififwanikisyo kangi na mabuku agha tukubombesyela imbombo pakumanyila Ibaibolo na bandu. Linga mukubelenga ipalagilafu yiliyosa, mubelengeghe amalemba ghosa agha mubaghile ukufwanisya. Mwinong’onelengepo isi mukubelenga, mupilikisyeghe kanunu ifundo isi mukulonda ukuti mukamule. Linga mwitendekisye kanunu, mukuya pakupindula fiyo kangi kubaghile ukuya kupepe ukuti mukamulepo.—2 Kor. 9:6.
16. Ngimba fibombelo filiku ifi mulinafyo kangi mukufibombela bulebule?
16 Linga sibaghile ukubombiwa, bombela intaneti iyi yili munjobelo iyi muyimenye. Ukwendela mu gulu lyake, Yehova atupele injila sya pamwanya isi sikututula ukuti twitendekesyeghe kanunu ingomano. JW Library® app yikututula ukuti tupangeghe dawunilodi amabuku agha tukubombesyela imbombo pakumanyila pa foni. Ukufuma apo tubaghile ukumanyila pamo ukubelenga nukupilikisya inyimbo pakabalilo kalikosa kangi kulikosa kuno tuliko. Bamo bikubombesyela JW Library app ukumanyila pakabalilo aka bikutusya kumbombo pamo ku sukulu napa linga bali pabulendo. Watchtower Library na Watchtower ONLINE LIBRARY™ ghakututula ukuti tungatamiwagha ukufufuza ifundo pa isi tukumanyila, isi sibaghile ukutupangisya ukuti tumanyile nyingi.
17. (a) Nongwa yafiki ukwitendekesya ifundo nyingi kwakulondiwa fiyo? (b) Ngimba mumanyile isyafiki ukufuma mu vidiyo iyakuti Ŵani Ŵabwezi ŵa Yehova—Kunozgekera Kukazgorapo?
17 Linga sibaghile ukubombiwa, mwitendekesyeghe ifundo nyingi pakimanyilo kilikyosa. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti kakaya kabalilo kosa aka linga winwisye ikiboko ubaghile ukusaliwa. Bamo babaghile ukwinusya ikiboka pakabalilo kamokene kangi uyu ikupangisya abaghile ukusala yumo mwa aba binwisye ikiboko. Ukuti ingomano simalike pakabalilo kake, uyu ikupangisya ikuketesya ukuti aba bikwamula bangayagha bingi pakimanyilo kimokyene. Loli tutikulondiwa ukukalala pamo ukuwa amaka linga bakatusala pabwandilo. Linga mwitendekisye ifundo nyingi, mubaghile ukuya nulusako ulwakwamulapo pangomano. Ukwamulapo kumo kukongelelapo ukubelenga ilemba. Loli linga mubaghile ukufwanisya, mwitendekesyeghe ukuti mukamule m’masyu ghinu na ghinu. *
18. Nongwa yafiki tukulondiwa ukwamula mbupimba?
Mbu. 10:19; 15:23) Linga mwamwilepo kwa fyinja fingi pangomano, kwakulondiwa fiyo ukuti munangisyeghe ikifwanikisyo ikinunu ukuti mwamuleghe mbupimba. Linga mukuyoba ifindo syosa isi musimenye akabalilo akatali, bamo babaghile ukwanda ukutila, nukwanda ukwinong’ona ukuti bakabaghila ukufwana namuno umwe mukwamulila. Ukwamula ifundo imbimba kubaghile ukupangisya abangi ukuti bamulengepo pangomano. Fiyofiyo linga muli bakwanda ukwamula, mwamuleghe ifundo imbepe iyi yikukolelana nilalusyo. Mungamulagha ifundo syosa isi sili mupalagilafu. Linga ifundo inywamu iya mupalagilafu yiyobiwe, mubaghile ukwamula ifundo isingi.—Keta ibokosi ilyakuti “Ngimba Mbaghile Ukwamula Isyafiki?”
18 Mwamuleghe mbupimba. Utubalilo twingi ifundo imbimba kangi imbepe sikuya syakukasya fiyo. Yonongwa yake mukulondiwa ukupanga ifundo imbimba. Mugheleghe ukwamula kwa masekondi 30. (19. Ngimba uyu ikupangisya abaghile ukubatula bulebule, loli umwe mukulondiwa ukubomba isyafiki?
19 Mumbuleghe uyu ikupangisya ukuti mukulonda ukwamula mupalagilafu yimo. Linga musalile ukubomba isi, mumbuleghe ngani uyu ikuya pakupangisya bo ingomano sikali ukwanda. Linga kafikile akabalilo akakuti mwamulepo, mwinusyeghe fiyo nakalinga ikiboko m’mwanya ukuti uyu ikupangisya ababone.
20. Ngimba ingomano sya pakipanga sifwene bulebule nifyakulya ifi tukuyabana na binitu?
20 Muketeghe ingomano sya pakipanga bo fyakulya ifi mukuyabana na bininu. Inong’ononela ukuti abamanyani bamo nkipanga babakolile ukuti mukalye nabo ifyakulya kangi babasumile ukuti mutendekesye ifyakulya. Ngimba mubaghile ukwamula bulebule? Mubaghile ukwanda ukupasya loli mubaghile ukughelaghela ukuti mutendekesye fimo ukuti aliwesa ahoboke nafyo. Yehova, uyu ikutendekesya ifyakulya fyamwambepo atupele itebulo ili liswile ni findu ifinunu pangomano syitu. (Sal. 23:5; Mat. 24:45) Yehova ikuhoboka linga tukumpa ifyabupe ifi tubaghile ukufwanisya. Yonongwa yake mukulondiwa ukwitendekesya kanunu nukwamula mulimosa muno mubaghile ukufwanisyila. Pabumalilo mutikuya pakulya pa tebulo lya Yehova lyene loli mukuya pakutwala ikyabupe ukuti muyabane na bakamu na balumbu nkipanga.
ULWIMBO 2 Zina Linu Ndiwe Yehova
^ ipal.5 Ukufwana itolo nuwa masalimo Davidi, nuswe tunganile Yehova kangi tukuhoboka mwakumpala umwene. Tuli nulusako lwakunangisya ulughano lwitu kwa Kyala linga tukwaghana pangomano sya pakipanga. Bamo mwa uswe, kukuya kukafu fiyo ukuti twamulepo pangomano. Linga muli nindamyo bo iyi, inkhani iyi yikuya pakubatula muno mubaghile ukubombela ukuti mumalane nindamyo bo iyi.
^ ipal.63 ISI IKITHUZI KIKULINGANIA: Abakamu na balumbu nkipanga bikuhoboka ukumanyila pampene Ingasya ya Ndindilili.
^ ipal.65 ISI IKITHUZI KIKULINGANIA: Abakamu na balumbu bamo nkipanga aba babanangisye pabwandilo bikwamulapo pa kimanyilo kya Ingasya ya Ndindilili. Nalinga ukuti bamo mwa aba bikwaghana nindamyo isyakukindanakindana loli bikuya na kabalilo akakuti bitendekesye ingomano.