NKHANI IYAKUMANYILA 4
Muno Ifyakulya Fyanamayolo Fikutumanyisya Isya Mwalafyale wa Kumwanya
‘Ughu gho ghu mbili wangu. . . .Lilili lyo ilopa’ Ilyalwitikano.”— MAT. 26:26-28.
ULWIMBO 16 Lumbani Ya Chifukwa cha Mwana Wake Wakuphakazgika
UKUGHOMOKELAMO *
1-2. (a) Nongwa yafiki tukughulila ukuti Yesu ikuya pakutupa injila imbepe iyakukumbukila inifwa yake? (b) Ngimba tukuya pakuyobesania utuyilo tuliku utununu utwa Yesu?
NGIMBA mubaghile ukulingania isi sikubombiwa pakabalilo kakukumbukila inifwa ya Yesu? Kisita kukayika twesa tubaghile ukukumbukila isi sikubombiwa pakabalilo kakukumbukila Inifwa ya Yesu. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti ifyakulya ifya namayolo fipepe. Loli ikyakubombiwa iki kyakulondiwa fiyo. Yonongwa yake mubaghile ukulalusya ukuti, ‘Nongwa yafiki ifyakulya ifi fipepe fiyo?’
2 Pakabalilo kabufumusi bwake ubwa pa kisu, Yesu amanyiwe panongwa yakumanyisya ubwanaloli ubwakulondiwa munjila imbepe, inunu niyakupilikiwa. (Mat. 7:28, 29) Munjila iyakufwana itolo, umwene atupele injila inunu iyakuti tukumbukileghe * inifwa yake. Isagha twinong’onele ikyakubombiwa iki kangi nifindu ifi Yesu ayobile nukubomba. Tukuya pakundaghisya nukuketa muno Yesu anangisyile ukwiyisya, ubukifu nulughano kangi tukuya pakumanyila muno tubaghile ukunkongela.
YESU WAKWIYISYA
Ikisyesye ikisita nkese nu bwala bwamafilu fikutukumbusya ukuti Yesu atufwilile uyu lino yo Mwalafyale witu uyu ikulaghila kumwanya (Keta amapalagilafu 3-5)
3. Ukufwana namuno ilemba lya Matai 26:26-28, Ngimba ifyakulya ifi Yesu alyandisye fyali fipepe bulebule kangi fimilagha ifiki?
3 Yesu alyandisye ikyakubombiwa ikya padela ikyakukumbukila inifwa yake pampene na bafundiwa bake abasubiliwa 11. Alyeghile ifi fyasyele pa Kyaka kya Pasaka nukwandisya ifyakulya ifyanamayolo. (Belenga Matai 26:26-28.) Umwene abombile ifisyesye ifisita nkese nu bwalwa ifi fyalipo kale. Yesu ababulile abafundiwa bake ukuti ifindu fibili ifyakulondiwa ifi fikwimila umbili wake ungolofu ni lopa, ifi ayagha pakubika mwanakalinga mbuyo bwabo. Abafundiwa bakaswighile nikyakubombiwa ikyakulondiwa fiyo iki. Nongwa yafiki?
4. Ngimba ubulongosi ubu Yesu alimpele Marta bukututula bulebule ukuti tumanye inongwa iyi Yesu alyandisyile ifyakulya ifyanamayolo ifipepe?
4 Inong’onela isi syabombiwe m’myesi ya kunyuma, nkyinja kya butatu ikya bufumusi bwake pa kisu, pakabalilo aka abukile ku bamanyani bake—Lazaro, Marta, na Maria. Bo afikile ku bamanyani bake bala, alyandile ukubamanyisya. Marta alipo loli alinkwikolania nukutendekesya ifyakulya fifingi ifyakuti Yesu alye. Bo Yesu aketile isi, mwakisa alim’manyisye Marta mwakuntula ukuti aketeghe ukuti ifyakulya fyakumbili fikali fyakulondiwa fiyo. (Luka 10:40-42) Ukufuma apo, bo akabalilo kasyele kanandi ukuti afwe, Yesu ayobile ubulongosi bwakulondiwa fiyo. Umwene alyandisye ifyakulya ifyanamayolo ifipepe. Ngimba isi sikutumanyisya ifyafiki isyakufwana na Yesu?
5. Ngimba ifyakulya ifyanamayolo ifipepe fikunangisya isyafiki isya Yesu, ngimba isi sikukolelana bulebule nilemba lya Bafilipi 2:5-8?
5 Yesu ali wakwiyisya fiyo mu filifyosa ifi ayobagha nu kubomba. Yonongwa yake sikaya syakuswighisya ukuti umwene anangisye akayilo kakwiyisya ikilo kyakuti kilabo ikuya pakufwa. (Mat. 11:29) Umwene amanye ukuti alipipi ukubika ikemo ku bandu kangi ukuti Yehova ayagha pakunsyusya nukumpa ubudindo ubwakuti aye mwalafyale kumwanya. Nalinga ukuti asimenye isi, umwene akabombagha ifindu ifyakwihobosya mwene loli alyandisye ikyakubombiwa ikyapadela iki ukuti tukumbukileghe inifwa yake. Yesu ababulile abafundiwa bake ukuti pakyinja bankumbukileghe kamokene ukwendela mu kyakubombiwa ikyapadela iki alyandisye. (Yoh. 13:15; 1 Kor. 11:23-25) Ifyakulya ifyanamayolo ifipepe loli ifyakulondiwa fiyo ifi, fikunangisya ukuti Yesu akali mundu wakwibona. Tuli nulusekelo ukuti ukwiyisya ko kamo mwatuyilo utununu utwa Mwalafyale witu uwakumwanya.—Belenga Bafilipi 2:5-8.
6. Ngimba tubaghile ukukonga bulebule ukwiyisya kwa Yesu linga twaghene nindamyo?
6 Ngimba tubaghile ukukonga bulebule ukwiyisya kwa Yesu? Mwakuleka ukwinong’onela si syitu syene loli nisyabinitu. (Filip. 2:3, 4) Isagha twinong’onele muno Yesu abombile ikilo ikyakuti kilabo ikuya pakufwa. Yesu asimenye ukuti ikuya pakwaghana nindamyo ninifwa yakubaba; loli umwene abinong’onelagha fiyo abafundiwa bake abasubiliwa, aba bayagha pakusulumania panongwa ya bufwe bwake. Yonongwa yake umwene alikele akabalilo katali na bafundiwa bake ikilo ikyakuti kilabo ikuya pakufwa, mwakubapa ubulongosi, ukubakasya nukubapa ulusubilo. (Yoh. 14:25-31) Yesu anangisyagha ukuti inong’onelagha fiyo ifyakulondiwa ifyabangi mwakwiyisya m’malo mwakwinong’onela si syake syene. Iki kyo kifwanikisyo ikyakulondiwa fiyo iki Yesu atunangisye!
YESU NKIFU
7. Ngimba Yesu anangisye bulebule ubukifu bo andisye ikyakubombiwa ikyapadela?
7 Bo Yesu andisye ikyakubombiwa ikyapadela, anangisye ubukifu. Bulebule? Yesu alitikisye ukuti ubwighane bwa Tata wake bubombiwe nalinga ukuti umwene asimenye ukuti ukubomba bo isi syayagha pakumpangisya ukuti anyoziwe, akosiwe isoni nukufwa. (Mat. 26:65, 66; Luka 22:41, 42.) Yesu ali nsubiliwa akabalilo kosa ukuti aghindike ingamu ya Yehova umwene anangisye ukuti ali kulubafu lwa bulaghili bwa Kyala ukuti ighule injila ya bandu aba balapile ukuti basabwaghe ubumi bwa bwila na bwila. Pakabalilo kakufwana itolo Yesu ababulile abafundiwa bake isi bayagha pakwaghana nasyo.
8. (a) Ngimba Yesu ababulile isyafiki abafundiwa bake abasubiliwa? (b) Ikilo kyakuti kilabo ikuya pakufwa, ngimba abafundiwa ba Yesu bakongile bulebule ikifwanikisyo kya Yesu ikya kuya bakifu?
8 Yesu anangisye kangi ubukifu mwakuleka ukwinong’onela isyake syene loli inong’onelagha kangi ifyakulondiwa ifya bafundiwa bake abasubiliwa. Ifyakulya ifyanamayolo ifipepe, ifi alyandisye bo ankaghile Yudasi, fyayagha pakubakumbusya bosa aba bayagha pakuya bapakiwa panongwa ya ilopa ili Yesu alyonile kangi nulufingo ulupya ukuti basayiwe. (1 Kor. 10:16, 17) Mwakubatula ukuti bakindilile ukuya basubiliwa ukuti bakalaghile na Yesu kumwanya, Yesu ababulile abafundiwa bake isi umwene na Tata wake baghulilagha ku myabo. (Yoh. 15:12-15) Yesu ababulile kangi abafundiwa indamyo isi bayagha pakwaghana nasyo. Pabumalilo, abakasisye ukuti bakongoghe ikifwanikisyo kyake ikya kuti “bayeghe bakifu!” (Yoh. 16:1-4a, 33 NWT) Bo ifyinja fingi fikindilepo, abafundiwa ba Yesu bakindilile ukukonga ikifwanikisyo kyake ikya kwiyipa nukunangisya ubukifu. Nalinga ukuti bayagha pakwaghana nindamyo loli bakindilile ukukasania mundamyo isyakukindanakindana.—Hib. 10:33, 34.
9. Ngimba tubaghile ukunkonga bulebule Yesu mwakuya bakifu?
9 Ukufwana itolo m’masiku agha, nuswe tukukonga ikifwanikisyo kya Yesu mwakuya bakifu. Mwakifwanikisyo, tukulondiwa ukuya bakifu ukuti tubatule abakamu bitu aba bikunyoziwa panongwa ya lwitiko lwabo. Utubalilo tumo abakamu bitu babaghile ukupinyiwa kisita nongwa nayimo. Linga isi sibombiwe, tubaghile ukubomba syosa isi tubaghile ukuti tubatule, isi sikongelelapo ukuyoba m’malo mwabo. (Filip. 1:14; Hib. 13:19) Injila iyingi iyi tukunangisyila ukwiyipa kwitu ko kukindilila ukufumusya “nu bukifu.” (Imbombo Sya Batumiwa 14:3) Ukufwana na Yesu, nuswe tukukindilila ukufumusya amasyu gha Bunyafyale nalinga ukuti abandu bikutususya nukutunyoza. Loli utubalilo tumo, tubaghile ukutoliwa ukuya bakifu. Ngimba tubaghile ukubomba isyafiki?
10. Muba sabata aba tukubelenga amalemba linga tuli pipi ukukumbukila inifwa ya Yesu, ngimba tukulondiwa ukubomba isyafiki kangi nongwa yafiki?
10 Tubaghile ukukasya ulwitiko lwitu mwakukindilila ukuya bakifu nukwinong’onela ikemo ili Kristu abikile m’malo mwa twesa. (Yoh. 3:16; Ef. 1:7) Muba sabata aba tukubelenga amalemba linga tuli pipi ukukumbukila inifwa ya Yesu tukuhoboka fiyo mwakundaghisya ikemo lya Yesu. Pakabalilo aka, tukulondiwa ukukindilila ukubelenga Ibaibolo nukwiputa mwakwinong’onela ifi fyabombiwe pa nifwa ya Yesu. Linga tukubungana pa kyakubombiwa ikyapadela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu, tukuya pakupilikisya kanunu ukulondiwa kwa kukumbukila inifwa ya Yesu na ifi ikemo lyake likwimila. Linga tukundaghisya ifi Yesu na Yehova batubombile nukumanya muno tukupindulila na bamanyani bitu, ulusubilo lwitu lukuya pakuya lwamaka kangi tukuya pakukasiwa ukuti twifibilisyeghe nindamyo isi tukwaghana nasyo mpaka pabumalilo.—Hib. 12:3.
11-12. Ngimba ukufika apa tumanyile isyafiki?
11 Ukufika apa tumanyile ukuti Ikyakumbombiwa kya padela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu kitikutukumbusya ubununu bwene ubwa ikemo loli namuno Yesu anangisyile utuyilo utununu utwa kwiyisya nubukifu. Tukundaghisya ukuti Yesu akindilile ukunangisya utuyilo utununu utu pakuya Mwalafyale witu unkulumba uwakumwanya uyu atupokile twesa! (Hib. 7:24, 25) Ukuti tunangisye ukundaghisya ukufumila pasi pandumbula, tukulondiwa ukuti akabalilo kosa tukumbukileghe inifwa ya Yesu bo muno ayobile. (Luka 22:19, 20) Tukubomba isi ukufwana na isi syabombiwe pisiku lya Nisan 14, ilisiku ilyakulondiwa fiyo pakyinja.
12 Tubaghile ukumanyilapo simo ukufuma pa ikyakubombiwa ikyapadela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu, aka ko kayilo akangi aka kalimpangisye Yesu ukuti atufwile. Pakabalilo aka ali pa kisu, amanyiwagha na kayilo aka. Ngimba kali kayilo kaliku?
YESU WALUGHANO
13. Ngimba ilemba lya Yohani 15:9 na 1 Yohani 4:8-10 ghikulingania bulebule isya lughano ulu Yehova na Yesu bikunangisya, kangi ngimba tubaghile ukusayiwa bulebule panongwa ya lughano lwabo?
13 Yesu anangisye kanunu ulughano lwa Yehova kumyitu mufyosa ifi abombagha. (Belenga Yohani 15:9; 1 Yohani 4:8-10.) Ukukinda fyosa, Yesu anangisye ulughano ulwakufuma pasi pandumbula mwakutufwila. Kali tuli bakristu bapakiwa pamo “bang’osi isingi,” tukusayiwa nulughano ulu Yehova nu Mwanake batunangisye ukwendela mu ikemo. (Yoh. 10:16; 1 Yoh. 2:2) Inong’onela kangi isya ifindu ifi babombesyile pa kyakubombiwa kya padela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu; isi sikutunangisya ulughano lwa Yesu kangi namuno abapasikisyilagha abafundiwa bake. Ngimba abombagha bulebule?
Panongwa ya lughano Yesu alyandisye ikyakubombiwa ikyapadela iki kyali kipepe iki kyabombiwagha utubalilo twingi kunyuma kangi munjila isyakukindanakindana (Keta amapalagilafu 14-16) *
14. Ngimba mo munjila yiliku iyi Yesu anangisyile ulughano ku bafundiwa bake?
14 Yesu anangisye ulughano ku bafundiwa bake abapakiwa mwakwandisya ikyakubombiwa ikyapadela munjila imbepe, ukuti abene bamanye. Bo akabalilo kakindilepo, abafundiwa bake abapakiwa balondiwagha ukukumbukila inifwa ya Yesu ikyinja kilikyosa, babombagha isi munjila isyakukindanakindana, ukongelelapo na aba bali mu jele. (Ubuset. 2:10) Ngimba abene bafwanisyagha ukumpilikila Yesu? Ena bafwanisyagha!
15-16. Ngimba bamo bafwanisyagha bulebule ukukumbukila inifwa ya Yesu nalinga ukuti baghanagha nindamyo?
15 Nkabalilo ka kunyuma, Abakristu babwanaloli bakumbukilagha inifwa ya Yesu. Abene bakongagha injila syosa isya pakyakubombiwa ikyapadela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu munjila inunu nalinga ukuti utubalilo tumo baghanagha nindamyo. Isagha tukete ififwanikisyo ifi. Pakabalilo aka Unkamu Harold King apinyiwe mu jele ya ku China. Umwene alyandile ukwitendekesya ikyakubombiwa ikyapadela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu mwakubombesyela ifindu ifi ali nafyo. Umwene asungile ngani deti uwa kukumbukila ikyakubombiwa ikyapadela ikya nifwa ya Yesu. Bo akabalilo kafikile akakukumbukila inifwa ya Yesu, alyandile ukwimba—mwene, aliputile kangi ayobile inkhani iyakufuma mu Baibolo.
16 Isagha tukete ikifwanikisyo ikingi. Igulu lya balumbu bamo aba bapinyiwe pampene pakabalilo ka bwite bwa bubili ubwa pa kisu kyosa, babikagha ubumi bwabo pa ngozi ukuti bakumbukile inifwa ya Yesu. Loli panongwa yakuti ifindu ifi bambombesyelagha imbombo pa kyakubombiwa iki fyali fipepe, abene bafwanisyagha ukwaghiwapo pa kyakubombiwa iki. Abene batile: “Twesa twabungene pampene nukukupilila imyenda imyelu pafimanyikilo ifyakukumbukila inifwa ya Yesu. Twalyasisye kandulu nkipinda, twatilagha ukuti abandu bayagha pakumanya isi twabombagha . . . . Twayobile mwakwandisania ulufingo kwa Tata witu na maka ghitu ghosa ukuti tuyipale ingamu yake.” Abene banangisye naloli ukuti bali nulwitiko ulwamaka! Kangi Yesu atunangisye ulughano mwakwandisya ikyakubombiwa iki ukuti tukumbukileghe nalinga po pakabalilo aka twaghene nindamyo!
17. Ngimba malalusyo ghaliku agha tukulondiwa ukwilalusya?
17 Linga ikyakubombiwa ikyapadela ikyakukumbukila inifwa ya Yesu kiseghelile, tukulondiwa ikwilalusya amalalusyo bo agha: ‘Ngimba mbaghile ukunkonga bulebule Yesu mwakunangisya ulughano ku bangi? Ngimba ngwinong’onela fiyo ifyakulondiwa ifya bakristu abinangu ukukinda ifyangu? Ngimba ngughulila ukuti abakamu na balumbu bambombeleghe nyingi ukukinda ifi bakabaghila ukufwanisya? Akabalilo kosa tunkongeghe Yesu nukunangisya ukuti “tukubapasikisya” abakamu bitu—1 Pet. 3:8.
MUSIKONGEGHE SYOSA ISI MBAMANYISYE
18-19. (a) Ngimba tuli nulusubilo luliku? (b) Ngimba tukulondiwa ukukindilila ukubomba isyafiki?
18 Tukulondiwa ukumanya ukuti ukukumbukila inifwa ya Yesu kutikuya pakukindilila ukubombiwa. Linga Yesu “isile” pakabalilo kabutolwe ubukulumba, isakubungania “abapakiwa” aba basyele nukubuka nabo kumwanya, pabumalilo tutisa kukumbukilagha kangi inifwa yake.—1 Kor. 11:26; Mat. 24:31.
19 Nalinga ukuti ukukumbukila inifwa ya Yesu kutisa kubombiwagha kangi loli tuli nulusubilo losa ukuti abandu ba Yehova bisa kukumbukilagha ikyakubombiwa ikyapadela iki ukuya kimanyikilo kyakulondiwa fiyo ikya kwiyisya, ubukifu nulughano ulu lwisa kunangisiwagha na bandu. Pakabalilo ako, bosa aba babombagha ikyakubombiwa iki, tutikukayika ukuti bisa kubabulagha inunu bosa aba bisakusyukagha. Loli lino ukuti tusayiwe ni kyakubombiwa ikyapadela iki, tukulondiwa ukughelaghela ukunkonga Yesu mwakuya bakwiyisya, bakifu na balughano. Linga tukubomba isi, tukuya nulusubilo losa ukuti tukuya pakusayiwa nifyabupe ifyakufuma kwa Yehova.—2 Pet. 1:10, 11.
ULWIMBO 13 Khristu Ntchakuwonelapo Chithu
^ ipal.5 Mwalululu tukuya pakukumbukila inifwa ya Yesu. Ifyakulya ifya namayolo ifi fikutumanyisya isya kwiyisya kwa Yesu, ubukifu nulughano. Mu nkhani iyi tukuya pakuyobesania muno tubaghile ukubombela ukuti tukongeghe utuyilo utununu utu Yesu anangisye.
^ ipal.2 ISI AMASYU GHAMO GHIKULINGANIA: Amasyu aghakuti Ukukumbukila ghikusanusya ukubomba ifindu fimo ifyakulondiwa ukuti tukumbukile kangi ukughindika ikyakubombiwa ikyakulondiwa pamo umundu.
^ ipal.56 ISI IKITHUZI KIKULINGANIA: Ifithuzi ifyakukindanakindana fikunangisya abakristu abasubiliwa bikukumbukila inifwa ya Yesu nkabalilo kakunyuma; ifyinja fya mma 1800; na kumsasa wa Nazi uwakunyozelako abandu; na m’masiku ghitu agha, Inyumba ya Bunyafyale iya ku South America kuno kukupya fiyo.
