Paul atile, “Linga ngulwa nuntani wangu, nankolagha pangolomilo nukumpita kummilo. Nalondagha ukungogha.”

Marco atile, “Linga ndi pakaya nakalalagha mwanakalinga pa fifukwa ifisita kupilikiwa. Nataghagha kilikyosa iki ngibwene.”

Twebingi tukabombamo ifindu ukufwana nabandu ba mfifwanikisyo fibili ifi. Loli twesa tukutoliwa ukwikola utubalilo tumo. Sili bo ulu panongwa yakuti tuli basitabugholofu ukufuma kwa Adamu. (Rom. 5:12) Mwakufwana itolo na Paul na Marco, bamo bikutoliwa ukwikola linga bakalele. Bamo kubaghile ukuya kukafu ukuti bachenje akinong’onelo kabo. Mwakifwanikisyo abene bikukindilila ukutila ifindu ifi fikubatilisya pamo ifi fikubawisya amaka. Loli bamo kukuya kukafu ukukana linga bikugheliwa ukubomba ifyabulowe, ukunwa fiyo ubwalwa pamo ukunwa imikota iyakusyutisya ubongo.

Aba bikwitikisya aminong’ono amabibi, ubwighane, nifyakubomba ifibibi babaghile ukonanga ubumi bwabo. Loli tubaghile ukwepuka ku fyakukongapo fyake. Bulebule? Mwakukusya ukwikola. Ukuti tutuliwe ukubomba isi, isagha tuyobesanie amalalusyo agha: (1) Ngimba ukwikola findu fiki? (2) Nongwa yafiki kwakulondiwa? (3) Ngimba tubaghile ukukusya bulebule akayilo aka ulu lo lumo lwa ‘seke sya mbepo’? (Gal. 5:22, 23) Ukufuma apo tukuya pakuyobesania isi umundu aliwesa abaghile ukubomba linga utubalilo tumo atoliwe ukunangisya ukwikola.

Umundu wakwikola atikughomokesya pa isi abangi bambombile. M’malo mwake, atikuyoba pamo ukubomba ifindu ifi fitikunhobosya Kyala.

Yesu ayobile isi ukwikola kukusanusya. Ibaibolo likuyoba ukuti: “Uyu bo ikutukiwa alinkusita nukughomosya limo ilya kutuka, uyu bo ikukubilwa alinkunsita nukuyoba limo ilya koghofya; alinkubika ulusubilo lwake mwa Kyala uyu ikusitumulila mbugholofu.” (1 Pet. 2:23) Yesu anangisye akayilo aka kwikola bo abalughu bake bikunseka bo bankomelile pakipiki. (Mat. 27:39-44) Umwene anangisye kangi ukwikola bo abalongosi ba matchalichi bikundalusya amalalusyo ukuti basyaghe simo isya kuntabanikisya Yesu m’masyu ghake. (Mat. 22:15-22) Ukufuma apo, anangisye ikifwanikisyo ikinunu bo Abayuda bikuntunya namabwe! M’malo mwakubaghomokesya, “Yesu alinkwibilila alinkusokamo nnyumba ya Kyala.”—Yoh. 8:57-59.

Ngimba tubaghile ukukonga ikifwanikisyo kya Yesu? Ena tubaghile. Untumiwa Pauli atile: “Namanga yope Kristu akubilwe panongwa yinu, alinkubalekela akakuketelamo, ukuti nanumwe mukongeghe mmakato ghake.” (1 Pet. 2:21) Nalinga ukuti tuli basitabugholofu, tubaghile ukukonga ikifwakisyo kya Yesu ikya kwikola. Nongwa yafiki kwakulondiwa ukubomba ulu?

Tukulondiwa ukuya bakwikola ukuti Yehova ahobokeghe nanuswe. Nalinga ukuti tumbombile Yehova kwa fyinja fingi, tubaghile ukonanga ubumanyani bwitu numwene linga tutikwikola pa isi tukuyoba nukubomba.

Inong’onela isya Mose uyu “ali mololo fiyo abakindile ubololo abandu bosa aba bali pa kisu” pakabalilo kala. (Kuba. 12:3) Mose apilikisyagha mbololo kwa fyinja fingi pakabalilo aka Abaisraeli bilumbusyagha. Loli isiku limo atoliwe ukwikola. Umwene akalele bo Abaisraeli bandile kangi ukwilumbusya isya kusoba kwa misi. Umwene ayobile, mbukalale kubandu, atile: “Amupilikisyeghe mwe bandu balufuyo umwe! Bule ngimba mukulonda ukuti tubapeko amisi ukufuma ndyalabwe ulu?—Kuba. 20:2-11.

Mose atoliwe ukwikola. Umwene akalingindike Yehova panongwa yakubomba ikika ikyakusosya amisi ukwendela mmyake. (Sal. 106:32, 33) Ifyakukongapo fyake, Yehova akalimwitikisye ukwingila Nkisu kya Lufingo. (Kuba. 20:12) Lumo Mose abaghile ukuti ilumbusyagha panongwa yakutoliwa ukwikola.—Kukumbu. 3:23-27.

Ngimba tukumanyilako isyafiki? Nalinga ukuti twikele mbwanaloli kwa fyinja fingi, tutikulondiwa ukuyoba kisitalughindiko ku bandu aba bikutunyoza pamo aba bikulondiwa ubulongosi. (Ef. 4:32; Kolos. 3:12) Bwanaloli ukuti linga tukukula, kubaghile ukuya kukafu ukuya bololo. Loli tukulondiwa ukukumbukila isi Mose abombile. Tutikulondiwa ukonanga akayilo kitu akanunu kwa Yehova panongwa yakuti tukutoliwa ukwikola. Ngimba tubaghile ukubomba isyafiki ukuti tunangisyeghe akayilo aka?

Tusumeghe mbepo mwikemo. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti ukwikola luseke lwa mbepo kangi Yehova ikubapa mbepo wake mwikemo abandu aba bikunsuma. (Luka 11:13) Ukwendela mwa mbepo wake mwikemo, Yehova abaghile ukutupa amaka agha tukulondiwa. (Filip. 4:13) Kangi umwene abaghile ukututula ukuti tunangisyeghe iseke sya mbepo bo ulughano, ulu lukuya pakututula ukukasya akayilo kakwikola.—1 Kor. 13:5.

Twepukeghe ku findu ifi fibaghile ukutupangisya ukuti tungayagha bakwikola. Mwakifwanikisyo, tutikulondiwa ukwingila pa mawebusayiti nukuketelela ifindu fyabulowe. (Ef. 5:3, 4) Ukuyoba ubwanaloli tukulondiwa ukwepuka ku findu ifi  fibaghile ukutupangisya ukuti tubombe ifibibi. (Mbu. 22:3; 1 Kor. 6:12) Mwakifwanikisyo, umundu uyu ikugheliwa ku findu fyabulowe atikulondiwa ukubelenga amabuku nukuketelela amavidiyo agha ghikunangisya ifyabulowe.

Kubaghile ukuya kukafu fiyo ukukonga ubulongosi ubu. Loli linga tubikilepo amaka, Yehova ikuya pakutupa amaka agha ghikuya pakututula ukuti twikoleghe. (2 Pet. 1:5-8) Umwene ikuya pakututula ukwikola ku minong’ono, ukuyoba na mfyakubomba. Mwakifwanikisyo, Paul na Marco aba tubayobile pabwandilo, bamanyile ukwikola. Inong’onela kangi isya nkamu uyu akalalagha linga ikwendesya igalimoto nukuleka ukwangala nabangi. Ngimba umwene abombile isyafiki? “Niputagha fiyo akabalilo kosa. Namanyilagha inkhani isyakufwana nukwikola na mavesi aghangi aghakutula agha ghali mu Baibolo. Nalinga ukuti niyulile ukubomba isi kwa fyinja fingi, loli ngwikumbusya nimwene isiku lililyosa ukuti ngulondiwa ukuya mololo. Kangi nabukagha nulubunju kumbombo ukuti aba bikwendesya igalimoto bangangabisyagha.

Utubalilo tumo tubaghile ukutoliwa ukunangisya ukwikola. Linga isi sibombiwe, kubaghile ukuya kukafu ukuti twipute kwa Yehova. Loli akabalilo aka ko tukulondiwa ukwiputa fiyo kwa Yehova. Yonongwa yake tukulondiwa ukwiputa kwa Yehova akabalilo kosa. Tunsumeghe ukuti atuhobokele, tusumeghe ubutuli kangi tungandisyagha ukubomba isi twalyonangile pakwanda. (Sal. 51:9-11) Tunginong’onagha ukuti Yehova atikuya pakupilika ulwiputo lwitu. (Sal. 102:17) Untumiwa Yohani ikutukumbusya ukuti ilopa lya Mwana wa Kyala “likutwelusya ku mbibi syitu syosa.” (1 Yoh. 1:7; 2:1; Sal. 86:5) Kumbukila ukuti Yehova ikubabula ababombi bake ukuti bahobokeleghe abangi akabalilo kosa. Yonongwa yake tuli nulusubilo ukuti ikuya pakubomba mwakufwana itolo nanuswe.—Mat. 18:21, 22; Kolos. 3:13.

Yehova akahobwike bo Mose akanangisye ukwikola ndungalangala. Loli Yehova alinhobokile. Kangi amasyu gha Kyala ghikuyoba isya Mose ukuti ali mundu wa lwitiko uyu tukulondikwa ukunkonga. (Kukumbu. 34:10; Hib. 11:24-28) Yehova akalimwitikisye Mose ukuti ingile Nkisu kya Lufingo, loli ikuya pakumwitikisya ukuti asikale mu Paladiso pa kisu nukuti ikaleghe kwa bwila na bwila. Nanuswe tubaghile ukuya nulusubilo ulwa kwisakwikala nu bumi bwa bwila na bwila linga tukughelaghela ukukusya akayilo kakulondiwa fiyo akakwikola.—1 Kor. 9:25.