1. Ngimba ikilundilo ikikulumba ikya nkabalilo kakunyuma kyabuliwe ukubomba isyafiki?

IKILUNDILO ikikulumba ikya banyambala na bakikulu abakufuma mfisu fingi aba bayobagha injobelo isyakukindanakindana babungene pampene. Ikindu kimo ikyakuhobosya kyabombiwe pisiku ili. Abayuda bamo bafwanisyagha ukuyoba injobelo isi abahesya bayobagha. Isi syali syakuswighisya fiyo kukilundilo kangi isi Abayuda aba bayobagha na isi untumiwa Pauli ababulile, syali syakuhobosya fiyo. Ikilundilo iki kyayagha pakupona mwakunangisya ulwitiko mwa Yesu Kristu. Kangi kyakasiwe fiyo na masyu agha. Abandu bapalamasiwe fiyo mundumbula yonongwa yake balalusisye batile: “Po tubombeghe fiki?” Pauli abamwile atile: “Mosiweghe mwesa.”—Imbo. 2:37, 38.

2. Ngimba tukuya pakumanyila isyafiki mu nkhani iyi? (Keta ikithuzi kya pakikope.)

² Ukufuma apo, isi syabombiwe syali syakuswighisya fiyo. Abandu abakufwana 3,000 balyosiwe pisiku ili nu kuya bafundiwa ba Kristu. Uku kwali ko kwanda kwa mbombo inywamu iyakupela abafundiwa, iyi Yesu ababulile abamanyili bake ukuti babombeghe. Abamanyili bake bakali bikukindilila ukubomba imbombo iyi. Amasiku agha, tukabaghila ukuyobesania nu mundu kwa maawala manandi ukuti osiwe. Pabaghile ukwegha imyesi pamo ikyinja ukuti ummanyili osiwe. Linga tukumanyila Ibaibolo nu mundu yumo, tukulondiwa ukwiyipa fiyo ukuti tuntule aye mfundiwa wa Kristu. Mu nkhani iyi, tukuya pakumanyila isi tubaghile ukubomba ukuti tuntule ummanyili witu wa Baibolo ukuti osiwe.

3. Ukufwana na Matai 28:19, 20, ngimba ummanyili ikulondiwa ukubomba isyafiki ukuti osiwe?

³ Bo akali ukosiwa, ummanyili ikulondiwa ukukonga isi Ibaibolo likumanyisya. (Belenga Matai 28:19, 20.) Linga ummanyili ikukonga  isi ikumanyila, ikufwana itolo “numundu uwa mahala” uwa nkifwanikisyo kya Yesu uyu akumbile ubwina ubusolofu fiyo ukuti ayenge inyumba yake palwalabwe. (Mat. 7:24, 25; Luka 6:47, 48) Ngimba tubaghile ukuntula bulebule ummanyili ukuti akongeghe isi ikumanyila? Isagha tukete amasakisyo matatu.

4. Ngimba mubaghile ukuntula bulebule ummanyili ukuti akindilile ukwiyipa ukuti osiwe? (Keta ibokosi ilyakuti “ Muntuleghe Ummanyili Winu Ukuti Amanyeghe Isyakubomba Nukusifwanisya.”)

⁴ Muntuleghe ukuti ayeghe nubwighane. Nongwa yafiki tukulondiwa ukubomba isi? Inong’onela ikifwanikisyo iki: Linga muli pabulendo ubwakubuka ku malo aghakubutali fiyo, mubaghile ukusala ukwenda m’malo amanunu agha ghali mubupipi mu nsebo. Ukufuma apo, mutikuya pakuwa amaka panongwa yakuketa ukuti ubulendo ubu butali. Mwakufwana itolo, linga ummanyili ali nubwighane kangi ikubufwanisya ikuya pakuketa ukuti abaghile ukufwanisya ukosiwa. Amubombele ikighaba ikyakuti, “Ifyakuti mubombe” mu buku ilyakuti, Amuhobokeghe nu Bumi kwa Bwila na Bwila ukuti muntule ummanyili winu ukuti osiwe. Pabumalilo bwa kimanyilo kilikyosa, muyobesanie isi ummanyili asalile ukubomba namuno sibaghile ukuntulila ukukonga isi amanyile. Linga mukulonda ukuti ummanyili winu afwanisye ubwighane ubungi, mubaghile ukulemba pa malo aghakuti “Ikingi.” Akabalilo kosa mubombeleghe ikighaba iki ukuti mughomokelemo nu mmanyili winu isi abaghile ukufwanisya ukubomba kwa kabalilo akapimba na isi abaghile ukwegha akabalilo akatali.

5. Ukufwana na Marko 10:17-22, ngimba Yesu alimbulile isyafiki umundu unkabi kangi nongwa yafiki?

⁵ Muntuleghe ukuti achenje pa bumi bwake. (Belenga Marko 10:17-22.) Yesu asimenye ukuti kubaghile ukuya kukafu ukuti umundu unkabi ulisye ifindu fyake fyosa. (Mar. 10:23) Loli umwene alimbulile umundu uyu ukuti achenje ifindu pa bumi bwake. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti alinganile. Utubalilo tumo, kubaghile ukuya kukafu ukunkasya ummanyili witu ukuti akongeghe isi  ikumanyila panongwa yakuti tukuketa ukuti akitendekesya ukuti achenje. Pabaghile ukwegha akabalilo ukuti abandu bachenje pa bumi bwabo nu kwanda ukunangisya utuyilo utununu. (Kolos. 3:9, 10) Loli linga muyobesenie nawe isyakufwana ni nkhani iyi, mwanakalinga abaghile ukwanda ukuchenja. Linga muyobesenie nawe mukunangisya ukuti mukumpasikisya.—Sal. 141:5; Mbu. 27:17.

6. Nongwa yafiki tukulondiwa ukunsuma ummanyili ukuti ayobepo aminong’ono ghake?

⁶ Kwakulondiwa fiyo ukuti tunsumeghe ummanyili ukuti ayobepo aminong’ono ghake pa nkhani iyi ikumanyila. Isi sikuya pakubatula ukumanya isi ummanyili winu apilikisye na isi ikusubila. Linga akabalilo kosa mukubomba isi, mukuya pakuketa ukuti kupepe ukuyobesania nawe inkhani isi sibaghile ukuboneka ukuya syakutamya ukupilikisya. Ibuku ilyakuti Amuhobokeghe nu Bumi kwa Bwila na Bwila lili namalalusyo mingi aghakuti ayobengepo aminong’ono ghake. Mwakifwanikisyo ikimanyilo 04 kili nilalusyo ilyakuti: “Ngimba mukwinong’ona ukuti Yehova ikwipilika bulebule linga tukubombela ingamu yake?” Ikimanyilo 09 kili nilalusyo ilyakuti: “Ngimba findu filiku fimo ifi mubaghile ukwiputa?” Ikyakwanda ummanyili winu, ikulondiwa ukuya nakabalilo akakwinong’onelapo muno abaghile ukwamulila amalalusyo agha. Mubaghile ukuntula ukwinong’onelapo amalemba nifithuzi ifi fili mu buku.

7. Ngimba tubaghile ukulingania bulebule isi abakamu na balumbu bamo babombile bo baghene ni ndamyo?

⁷ Linga ummanyili winu apilikisye isi ikulondiwa ukubomba, mumbule isi abakamu na balumbu bamo babombile bo baghene nindamyo nu kunkasya ukuti yope mo abombeleghe. Mwakifwanikisyo, linga ummanyili winu atikufika pangomano utubalilo twingi, mubaghile ukunnangisya ividiyo iyakuti, Yehova Alimbasikisye iyi yikwaghiwa pakighaba ikyakuti “Keta kangi ifingi” nkimanyilo 14. Mufimanyilo fingi ifi fili mu buku ilyakuti Amuhobokeghe nu Bumi kwa Bwila na Bwila mukuya pakufyagha ifyakubombiwa bo ifi pakighaba ikyakuti “Ukufufuza Fiyo” pamo ikyakuti “Keta kangi ifingi.” * Mukulondiwa ukuya maso ukuti mungamfwanikisyagha ummanyili winu nu mundu uyungi mwakuyoba ukuti, “Linga umwene ikufwanisya, nanuwe ubaghile ukufwanisya.” Mundekeghe ukuti asaleghe mwene ifyakubomba. M’malo mwake, mumbuleghe ifundo isyakulondiwa isi syalintulile umundu uwa mu vidiyo ukuti akonge isi amanyile mu Baibolo. Lumo mubaghile ukumbula ilemba pamo ifundo yimo iyi yibaghile ukuntula. Linga kwakulondiwa, mundinganie muno Yehova alintulile umundu uyu.

8. Ngimba tubaghile ukuntula bulebule ummanyili witu ukuti anganeghe Yehova?

⁸ Muntuleghe ukuti anganeghe Yehova. Bulebule? Musyagheghe injila isi mubaghile ukuntulila ummanyili winu ukumanyila isya tuyilo twa Yehova. Muntuleghe ukuketa ukuti Yehova yo Kyala wa lusekelo uyu ikubatula aba banganile. (1 Tim. 1:11; Hib. 11:6) Mumbuleghe ukuti ikuya pakukasiwa fiyo linga ikukonga ifundo isi ikumanyila nukundingania ukuti momuno Yehova ikunangisyila ulughano lwake kumyake. (Yes. 48:17, 18) Ummanyili winu ikuya pakughelaghela ukuchenja pa bumi bwake linga ulughano lwake kwa Yehova lukukula.—1 Yoh. 5:3.

9. Ukufwana na Marko 10:29, 30, ngimba findu fiki fibaghile ukuntula umundu ukuti iyipe ukosiwa?

⁹ Ukuti osiwe, ummanyili wa Baibolo ikulondiwa ukwiyipa fiyo. Mwakufwana itolo nu mundu unkabi uyu tunjobile pabwandilo, abamanyili bamo bikulondiwa ukwiyipa ukuti bafileke ifindu ifyakumbili. Linga imbombo iyi bikubomba yitikukolelana nifundo sya mu Baibolo, bikulondiwa  ukuchenja. Bamo bikulondiwa ukuleka ukuya pabumanyani na bandu aba bakangana Yehova. Bamo babaghile ukususiwa na ba mu mbumba yabo aba bababengile Abaketi ba Yehova. Yesu atile kubaghile ukuya kukafu ku bandu bamo ukuchenja. Loli afingile ukuti bosa aba bikunkonga batikuya pakuwa amaka. Yehova ikuya pakubasaya mwakubapa imbumba ya mwambepo iya babombi bake. (Belenga Marko 10:29, 30.) Ngimba mubaghile ukuntula bulebule ummanyili winu ukuti ipilikeghe kanunu panongwa yakuya mu mbumba ya mwambepo iyi?

10. Ngimba mukumanyilako isyafiki ku isi Manuel ayobile?

¹⁰ Muyeghe pabumanyani ubwamaka nu mmanyili winu. Kwakulondiwa fiyo ukuti munnangisyeghe ummanyili winu ukuti mukumpasikisya. Nongwa yafiki? Keta isi Manuel uyu ikwikala ku Mexico ayobile. Ikukumbuka akabalilo aka ali mmanyili wa Baibolo. Umwene atile: “Bo tukali ukwanda ukumanyila ikimanyilo kilikyosa, uyu amanyisyagha Ibaibolo andalusyagha tasi linga ndikanunu. Isi syandulagha ukuya mwabuke nu kuyobapo aminong’ono ghangu pa nkhani yiliyosa. Nipilikagha ukuti ambasikisyagha fiyo.”

11. Ngimba abamanyili bitu babaghile ukusayiwa bulebule linga tukuya na kabalilo akakwangala nabo?

¹¹ Muyeghe na kabalilo akakwangala nu mmanyili winu, mwakufwana itolo na Yesu uyu ayagha na kabalilo akakwangala na bamanyili bake. (Yoh. 3:22) Linga ummanyili winu ikuchenja pa bumi bwake, mubaghile ukunkolela ku nyumba yinu ukuti mukalye nawe ifyakulya nu kuketelela ipulogilamu yimo iya pa mwesi iya JW Broadcasting. Umwene abaghile ukundaghisya fiyo linga munkolile pakabalilo aka abamanyani na ba mu mbumba yake bikusekela amaholide ghabo. Isi sibaghile ukuntula ukuti angipilika ukuti ali mwene. Kazibwe uyu ikwikala ku Uganda atile, “Nguketa ukuti ngumanyila nyingi isyakufwana na Yehova linga nguya nakabalilo akakwangala na uyu ikummanyisya Ibaibolo bo muno nabombelagha pakabalilo kakumanyila. “Ngetile muno Yehova ikubapasikisya ababombi bake kangi na muno bikunangisyila ulusekelo. Syo isi nanine nalondagha pa bumi bwangu.”

12. Nongwa yafiki tukulondiwa ukubuka na bafumusi abakukindanakindana ku mmanyili wa Baibolo?

 ¹² Mubukeghe na bafumusi abangi ku mmanyili winu. Utubalilo tumo tubaghile ukuketa ukuti tukulondiwa ukubuka twibene pamo ukubuka numfumusi uyu twisibile ukubuka nawe ku mmanyili witu. Nalinga ukuti tubaghile ukubomba isi loli ummanyili witu abaghile ukutuliwa fiyo linga tukubuka na bafumusi abakukindanakindana. Dmitrii, uyu ikwikala ku Moldova atile, “Umfumusi aliwesa uyu ikwisa pakumanyila nanine ikulingania kanunu ifundo sya mu Baibolo. Isi sikundula ukuketa muno mbaghile ukukongela isi ngumanyila. Ngali nisoni pakabalilo aka nabukile akakwanda ku ngomano panongwa yakuti nalyaghenepo kale na bakamu na balumbu bingi.”

13. Nongwa yafiki tukulondiwa ukuntula ummanyili witu ukuti afikeghe pangomano?

¹³ Muntuleghe ukuti afikeghe pangomano sya kipanga. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti Yehova ikulonda ukuti ababombi bake babunganeghe pampene; iki kighaba kya kwiputa kwitu. (Hib. 10:24, 25) Mwakongelelapo, abakamu na balumbu bitu bali bo mbumba yitu. Linga tuli nabo ku ngomano, sikufwana itolo ukuti tuli nabo ku kaya tukulya nabo ifyakulya ifinunu. Linga mukuntula ummanyili winu ukufika pangomano, mukuntula ukukonga injila inunu iyakuti osiwe. Loli lumo kubaghile ukuya kukafu ukuti ande ukufika pangomano. Ngimba ibuku ilyakuti Amuhobokeghe nu Bumi kwa Bwila na Bwila libaghile ukuntula bulebule linga aghene ni ndamyo?

14. Ngimba tubaghile ukunkasya bulebule ummanyili witu ukuti afikeghe pangomano?

¹⁴ Mubombele ikimanyilo 10 mu buku ilyakuti Amuhobokeghe nu Bumi kwa Bwila na Bwila ukuti munkasye ummanyili winu. Bo ibuku ili likali ukusoka, abafumusi bamo basumiwe ukuti babombele ikimanyilo iki ukumanyila na bamanyili babo. Abene batile kimanyilo iki kinunu fiyo kangi kyabatulile abamanyili babo ukuti bande ukubungana. Bwanaloli ukuti mutikulondiwa ukughulila ukuti mumanyile ikimanyilo 10 ukuti munkolele ummanyili winu ku ngomano. Mukulondiwa ukwanda lino ukunkolela kangi syo mubombeghe akabalilo kosa. Ummanyili aliwesa ikwaghana nindamyo isyakukindana. Yonongwa yake mukulondiwa ukupilikisya fiyo linga ikubabula isi ikulonda kangi muketeghe linga mubaghile ukufwanisya ukuntula. Komma ukuwa amaka linga pakindile akabalilo akatali bo akali ukwanda ukubungana. Muyeghe bololo loli mukindilileghe ukunkolela ku ngomano.

15. Ngimba bogha buliku ubu abamanyili bitu babaghile ukuya nabo?

¹⁵ Ngimba mukukumbuka akabalilo aka mwali nu bogha bo mukwanda itolo ukuya yumo wa Baketi ba Yehova? Lumo mwapasyagha ukuti mukabaghila ukufwanisya ukufumusya pabwelu. Lumo mwatilagha ukuti aba mu mbumba pamo abamanyani binu bikuya pakwanda ukubasusya. Linga mo syayilile, mubaghile ukupilikisya muno abamanyili binu bikwipilikila. Yesu asimenye ukuti abandu bamo babaghile ukuya nu bogha bo ubu. Loli umwene abakasisye abamanyili bake ukuti bangitikisyagha ukuti ubogha bubatolesye ukumbombela Yehova. (Mat. 10:16, 17, 27, 28) Ngimba Yesu abatulile bulebule abamanyili bake ukuti bamalane nubogha? Ngimba mubaghile ukunkonga bulebule?

16. Ngimba mubaghile ukuntula bulebule ummanyili winu ukuti ababulengeko abangi isi ikumanyila?

¹⁶ Muntuleghe ukuti ababulengeko abangi isi ikumanyila. Abafundiwa ba Yesu babaghile ukuti bali nubogha bo abatumile ukwakufumusya. Loli umwene abatulile mwakubabula kuno bikulondiwa ukwakufumusya na isi bikwakuyoba. (Mat. 10:5-7) Ngimba mubaghile ukunkonga bulebule Yesu? Muntuleghe ummanyili winu ukuti amanye kuno ikwakufumusya. Mwakifwanikisyo, mundalusye linga ammenye umundu yumo uyu abaghile ukuhoboka ukumanyila ubwanaloli bwa mu Baibolo. Ukufuma apo, muntule ukwitendekesya isi ikwakuyoba mwakunnangisya injila imbepe  iya muno abaghile ukufumukisya ubwanaloli. Linga kwakulondiwa mubaghile ukwitendekesya pampene mwakubombela isi sili pakighaba ikyakuti “Abandu Bamo Bikuyoba Ukuti” nikyakuti “Yumo Abaghile Ukulalusya Ukuti,” mu buku ilyakuti Amuhobokeghe nu Bumi kwa Bwila na Bwila. Linga mukubomba isi, mwinong’oneleghe muno mubaghile ukuntulila ummanyili winu muno abaghile ukubombela Ibaibolo ukuti ayobe amaansala agha ghabaghile ukubafika pandumbula.

17. Ngimba tubaghile ukubombela bulebule ilemba lya Matai 10:19, 20, 29-31 ukuti tuntule ummanyili witu ukuti asubileghe mwa Yehova?

¹⁷ Muntuleghe ukuti ansubileghe Yehova. Yesu ababulile abafundiwa bake ukuti Yehova ikuya pakubatula panongwa yakuti abaghanile. (Belenga Matai 10:19, 20, 29-31.) Munkumbusyeghe ummanyili winu ukuti yope Yehova ikuya pakuntula. Mubaghile ukuntula ukuti ansubileghe Yehova mwakwiputa nawe ukuti afwanisye ubwighane bwake. Franciszek, uyu ikwikala ku Poland atile, “Utubalilo twingi uyu ikummanyisya Ibaibolo ikuyoba isi ngulonda ukufwanisya linga ikwiputa. Bo ngetile muno Yehova ikwamulila inyiputo syake, nanine nalyandile ukwiputa mwanakalinga. Nguketa ukuti Yehova ikundula linga ngunsuma ukuti banyitikisye ukuti amasiku ghamo ndeke ukubuka ku mbombo ukuti mbukeghe ku ngomano.”

18. Ngimba Yehova ikwipilika bulebule pambombo iyakumanyisya iyi Abakristu bikubomba?

¹⁸ Yehova ikubapasikisya fiyo abamanyili bitu ba Baibolo. Umwene ikundaghisya fiyo pambombo iyakumanyisya iyi Abakristu bikwiyipa ukubomba ukuti babatule abandu ukuseghelela kumyake kangi abaghanile fiyo panongwa yakubomba isi. (Yes. 52:7) Linga lino mutikumanyila nu mundu Ibaibolo, mubaghile ukukindilila ukubatula abamanyili ukuti bosiwe mwakubuka pampene na bafumusi abangi ku bamanyili babo ba Baibolo.