Amalalusyo Aghakufuma ku Babelengi
Ngimba amasyu aghakuti “Utubatileghe lelo,” agha ghikwaghiwa pa Salimo 12:7, ghikuyoba isya mundu “undondo” (vesi 5) pamo ghikuyoba “isi Yehova afingile” (vesi 6)?
Amasyu gha pivesi ili ghikuyoba isya bandu.
Pa Salimo 12:1-4, tukubelenga ukuti, “akayako kangi yumo uyu ikwininga kumyako.” Ukufuma apo, pilemba lya Salimo 12:5-7, Davidi atile:
“‘Papo bikumpupa undondo,
Yope numfwilwe ikwilumbusya,
Lilino po ndi pakusumuka,’ bo ikuya Yehova.
‘Nikumbikagha mbuyo ubununu ubu ikubunyonywa.’
Isi linga Yehova afingile syo sikuya syanaloli itolo;
Sili bo yu siliva uyu engiwe mu ng’anjo ya moto, uyu elusiwe kahano na kabili.
Utubatileghe lelo we Yehova;
Utulindilileghe bwila ku ngulilo inniongafu ni mbibi iyi.”
Pivesi lya 5 pikuyoba isi Kyala isakumbombela undondo. Isakumpokagha.
Pivesi lya 6 pikongelelapo ukuti, “isi linga Yehova afingile syo sikuya syanaloli,” ‘sikufwana yo siliva uyu engiwe kanunu.’ Amasyu agha ghikunangisya muno Yehova ikwipilikila pa isi ikuyoba.—Sal. 18:30; 119:140.
Keta isi ivesi ilyakukongapo likuyoba pa Salimo 12:7, ili likuti: “Utubatileghe lelo we Yehova; Utulindilileghe bwila ku ngulilo inniongafu ni mbibi iyi.” Ngimba amasyu aghakuti “Utubatileghe naghakuti Utulindilileghe” ghikubayoba abanani?
Panongwa yakuti amasyu gha muvesi 7 ghali pankyeni pamasyu aghakuti “isi Yehova afingile,” bamo babaghile ukwinong’ona ukuti amasyu aghakuti ‘ikusifighilila’ ghikusanusya isi Kyala ayobile. Kangi tusimenye ukuti Kyala alifighilile Ibaibolo munjila nyingi isi abakususya babombelagha ukuti balyonange.—Yes. 40:8; 1 Pet. 1:25.
Loli isi siyobiwe muvesi 5, syanaloli. Yehova ikubatula nukubapoka aba bali “mungubilo” na mu “butolwe.”—Jobu 36:15; Sal. 6:4; 31:1, 2; 54:7; 145:20.
Po lelo ngimba, amasyu agha muvesi 7 aghakuti “utubatileghe” ghikusanusya isyafiki?
Amasyu aghakuti “utubatileghe” agha ghali mu salimo ili ghikusanusya abandu.
Ilemba lya Salimo 12:1 likuyoba isya bandu aba ‘bikwininga’ aba lumo basyobiwe. Yonongwa yake tukughagha amasyu aghakuti Yehova ikuya pakumalana na aba bikuyoba ifindu ifibibi. Ilemba ili likutusimikisyila ukuti tubaghile ukunsubila Kyala ukuti ikuya pakututula panongwa yakuti isi ayobile syanaloli.
Yonongwa yake ivesi 7, likuyoba ukuti Yehova ikuya pakubafighilila nukubatula abandu aba bikwaghana nindamyo panongwa ya bandu ababibi.
Amasyu aghakuti “utubatileghe” naghakuti “utulindilileghe” ghikwaghiwa na Mmalemba gha Kihiburi. Amalemba gha Kigiriki agha Septuagint ghikubombela amasyu aghakuti “uswe” kabili muvesi 7, ili likubayoba abandu abasubiliwa abakunyuma aba bali mungubilo na mbutolwe. Pabumalilo, ivesi 7 likuti ‘aliwesa’ unsubiliwa ikuya pakufighililiwa ku “ngulilo inniongafu ni mbibi iyi,” pamo ukuti kubandu ababibi. (Sal. 12:7, 8) Amalemba gha Kiaramu mu vesi 7 ghikuti: “We, MWALAFYALE, ubafighilileghe abagholofu, kangi uyeghe nabo nkabalilo akabibi aka kwa bwila na bwila. Ababibi bikwenda paliposa, bo ghu mwenda ughu ghukona ilopa lya bandu.” Isi sikusanusya ukuti ilemba lya Salimo 12:7 litikuyoba isi Yehova afingile.
Yonongwa yake ivesi ili likubapa ulusubilo abandu aba “bikwininga” kangi Kyala ikuya pakubombapo simo.