1. Ngimba umundu ikulondiwa ukubomba isyafiki bo akali ukwanda ukuyenga inyumba?

INONG’ONELA umundu uyu ikulonda ukuyenga inyumba. Umwene ikumanya kanunu inyumba iyi ikulonda ukuyenga. Ngimba abaghile ukula ifyombo mwanakalinga nukwanda ukuyenga inyumba? Hayi. Bo akali ukwanda ukuyenga, ikulondiwa ukubelengela tasi indalama isi sikulondiwa. Nongwa yafiki? Panongwa yakuti ikulondiwa ukumanya linga ali nindalama isyakufwana ukuti amalisye ukuyenga inyumba. Linga abelengile kanunu indalama bo akali ukwanda ukuyenga inyumba umwene abaghile ukumalisya ukuyenga inyumba yake.

2. Ukufwana na Luka 14:27-30, ngimba mukulondiwa ukwinong’onela isyafiki bo mukali ukosiwa?

² Ngimba ulughano nukunndaghisya Yehova fikubapangisya ukuti mwinong’one isyakuti mosiwe? Linga momuno siyilile, mukulondiwa ukusala kanunu ukufwana numundu uyu ikulonda ukuyenga inyumba. Nongwa yafiki tukuyoba bo ulu? Inong’onela amasyu gha Yesu agha ghali pa Luka 14:27-30. (Belenga.) Yesu alingenie kanunu isi ukuya mfundiwa wake sikusanusya. Pakuya m’manyili wake, tukulondiwa ukwitikisya ‘untengo’ ughu ghukongelelapo indamyo isi tukwaghana nasyo kangi nukwiyipa kwitu. (Luka 9:23-26; 12:51-53) Yonongwa yake bo mukali ukosiwa, mukulondiwa ukwinong’onela kanunu ifindu fyosa ifi fikulondiwa ukuti mufwanisye ukubomba isi. Ukufuma apo mukuya pakwitendekesya kanunu ukuti mukindilile ukumbombela Kyala mbusubiliwa pakuya Nkristu uyu osiwe.

3. Ngimba tukuya pakuyobesania isyafiki mu nkhani iyi?

³ Ngimba linga mosiwe, mukulondiwa ukwifimbilisya kundamyo nukuleka ifindu fimo? Ena! Umundu uyu osiwe ikusayiwa fiyo lino na nkyeni. Isagha tuyobesanie amalalusyo ghamo aghakulondiwa fiyo aghakufwana nulosyo. Amaansala ghinu ghikuya pakubatula ukuti mwamule ilalusyo ilyakuti, “Ngimba nitendekisye ukuti nosiwe?”

4. (a) Ngimba ukwiyipa findu fiki? (b) Ukufwana na Matai 16:24, ngimba “ukwikana” wimwene sikusanusya isyafiki?

⁴ Ngimba ukwiyipa findu fiki? Bo mukali ukosiwa, mukulondiwa ukwiyipa. Linga mukwiyipa kwa Yehova, mukulondiwa ukwiputa ukufumila pasi pandumbula nukumbula ukuti mukuya pakukindilila ukumbombela umwene pabumi bwinu bosa. Linga mukwiyipa kwa Kyala ‘mukwikana’ mwibene. (Belenga Matai 16:24.) Mukuya ku kighaba kya Yehova, ulu lusako lunywamu fiyo. (Rom. 14:8) Mukumbula Yehova ukuti mukuya pakumbombela umwene m’malo mwakwihobosya mwibene. Ukwiyipa kwinu lufingo ulu mukufinga kwa Kyala. Yehova atikutufimbilisya ukufinga ulufingo ulu. Loli linga tukufinga, umwene ikughulila ukuti tukuya pakufwanisya isi tufingile.​—Sal. 116:12, 14.

5. Ngimba ukwiyipa kukukolelana bulebule nukosiwa?

⁵ Ngimba ukwiyipa kukukolelana bulebule nukosiwa? Akayapo umundu uyu ikumanya linga mukwiyipa kwa Yehova. Aba bikuya pakosiwa bikuya nkyeni mubangi, palukomano lwa dela pamo ulwa kighaba. Linga mosiwe, mukunangisya ku bangi ukuti mwiyipile kwa Yehova. * Yonongwa yake ukosiwa kwinu kukupangisya ukuti abangi bamanye ukuti munganile Yehova nindumbula yinu yosa, numoyo winu ghosa, namahala ghinu ghosa kangi ukuti mukuya pakukindilila ukumbombela umwene pabumi bwinu bosa.​—Mar. 12:30.

6-7. Ukufwana na 1 Peteri 3:18-22, nongwa yafiki tukulondiwa ukosiwa?

⁶ Ngimba ukosiwa kwakulondiwa naloli? Inong’onela amasyu agha ghali pa 1 Peteri 3:18-22. (Belenga.) Mwakufwana itolo ningalaba iyi yanangisye ukuti Nowa ali nulwitiko mwa Kyala, ulosyo lwinu lukunangisya ukuti mwiyipile kwa Yehova. Loli ngimba ukosiwa kwakulondiwa naloli? Ena kwakulondiwa. Peteri ayobile ubununu bwake. Umwene atile ikyakwanda, ‘lukubapoka.’ Ulosyo lubaghile ukutupoka linga tukunangisya ulwitiko mwa Yesu nukusubila ukuti atufwilile, asyukile nukubuka kumwanya kangi lino “ali kukiboko ikililo ikya Kyala.”

⁷ Ikyabubili, ulosyo lukututula ukuti tuyeghe “namabyebye amanunu.” Linga twiyipile kwa Kyala nukosiwa, tukuya pabumanyani ubununu fiyo numwene. Panongwa yakulapa ukufumila pasi pandumbula nukuya nulwitiko nkitabulilo, Kyala ikutuhobokela ubutulanongwa bwitu. Isi sikututula ukuti tuyeghe namabyebye amanunu.

8. Ngimba findu fiki ifi fibaghile ukubapangisya ukuti mosiwe?

⁸ Ngimba findu fiki ifi fibaghile ukubapangisya ukuti mosiwe? Bo mumanyile Ibaibolo, musyaghenie nyingi isyakufwana na Yehova, utuyilo twake kangi ninjila syake inunu. Isi mumanyile isyakufwana numwene sibafikile pandumbula kangi sibapangisye ukuti munganeghe fiyo. Ulughano lwinu kwa Yehova lo lubaghile ukubapangisya ukuti mosiwe.

9. Ngimba ukosiwa mungamu ya Kyala Uwise niya Mwana, niya mbepo mwikemo, kukusanusya isyafiki ukufwana na Matai 28:19, 20?

⁹ Ikindu ikingi iki kibaghile ukubapangisya ukuti mosiwe bo bwanaloli ubu mumanyile mu Baibolo nukusubila isi mumanyile. Inong’onela isi Yesu ayobile bo ikuyoba isya kupela abafundiwa. (Belenga Matai 28:19, 20.) Ukufwana na isi Yesu ayobile, bosa aba bikosiwa bope bikulondiwa ukubomba isi “mungamu ya Kyala Uwise niya Mwana, niya mbepo mwikemo.” Ngimba Yesu asanusyagha isyafiki? Mukulondiwa ukusubila fiyo ubwanaloli ubwa mu Baibolo ubwakuyoba isya Yehova; Umwanake, Yesu; kangi na mbepo mwikemo. Ubwanaloli ubu bwamaka fiyo kangi bubaghile ukubafika pandumbula. (Hib. 4:12) Isagha tukete ifundo simo.

10-11. Ngimba bwanaloli buliku ubwakufwana na Tata ubu mumanyile?

 ¹⁰ Inong’onela kunyuma bo mumanyile isyakufwana na Tata: Uyu ‘ingamu yake yo Yehova,” umwene ‘Wapamwanya fiyo ukukinda ikisu kyosa,’ kangi yo yu mwene ‘Kyala wa bwanaloli.’ (Sal. 83:18; Yes. 37:16) Umwene yo Mpeli witu, kangi “ubupoki buli mwa Yehova.” (Sal. 3:8; 36:9) Atendekisye imbatiko iyakuti atupoke ku butulanongwa ninifwa kangi afingile ukuti ikuya pakutupa ubumi bwa bwila na bwila. (Yoh. 17:3) Ukwiyipa kwinu nukosiwa fikuya pakunangisya ukuti muli yumo wa Baketi ba Yehova. (Yes. 43:10-12) Mukuya pakuya kulubafu lwa mbumba iya pa kisu kyosa iya bandu aba bikuhoboka fiyo ukumanyiwa ningamu ya Kyala nukubatula abangi ukuti bope bayimanye ingamu yake.​—Sal. 86:12.

¹¹ Tuli nulusako ulunywamu fiyo ukumanya isi Ibaibolo likumanyisya isyakufwana na Tata! Linga mukwitikisya ubwanaloli ubwakulondiwa fiyo ubu, sikuya pakubapangisya ukuti mwiyipe kwa Yehova nukosiwa.

12-13. Ngimba bwanaloli buliku ubwakufwana nu Mwana ubu mumanyile?

¹² Ngimba mwalipilike bulebule bo mumanyile ubwanaloli ubwakufwana nu Mwana? Yesu yo mundu wabubili uwakulondiwa fiyo. Umwene yo kitabulilo kyitu. Alitikisye ukutufwila. Linga tukunangisya mfyakubombiwa fyitu ukuti tuli nulwitiko nkitabulilo, tukuhobokeliwa ubutulanongwa bwitu, tukukusya ubumanyani bwitu na Kyala kangi tukwisakubwagha ubumi bwa bwila na bwila. (Yoh. 3:16) Yesu yo Mputi witu Unkulumba. Umwene ikulonda ukututula ukuti tusayiwe nikitabulilo iki atupele nukuti tuye pabumanyani ubununu na Kyala. (Hib. 4:15; 7:24, 25) Pakuya Mwalafyale wa Bunyafyale bwa Kyala, umwene yo njila iyi Yehova isakuyikemesya ingamu yake, ukusosyapo abandu ababibi pa kisu nukutwala Paladaiso pa kisu kyapasi. (Mat. 6:9, 10; Ubuset. 11:15) Yesu yo kifwanikisyo ikinunu iki tukulondiwa ukukonga. (1 Pet. 2:21) Umwene anangisye ikifwanikisyo ikinunu fiyo kumyitu mwakwiyipa nindumbula yake yosa pakubomba ubwighane bwa Kyala. Yoh. 4:34.

¹³ Linga mukwitikisya isi Ibaibolo likumanyisya isyakufwana na Yesu, sibaghile ukubapangisya ukuti munganeghe fiyo Umwana wa Kyala. Ulughano lwinu lubaghile ukubatula ukuti mubombeghe ubwighane bwa Kyala, bo muno Yesu abombelagha. Ifyakukongapo fyake, mukuya pakwiyipa kwa Yehova nukosiwa.

14-15. Ngimba bwanaloli buliku ubwakuyoba isya mbepo mwikemo ubu mumanyile?

¹⁴ Ngimba mwalipilike bulebule bo mumanyile isyakufwana na mbepo mwikemo? Akaya mundu, loli maka agha Kyala ikubombela imbombo. Yehova abombile mbepo wake mwikemo ukughatuyila amasyu gha mu Baibolo kangi ghukututula ukupilikisya nukukonga isi tukubelenga. (Yoh. 14:26; 2 Pet. 1:21) Ukwendela mwa mbepo wake, Yehova ikutupa ‘amaka amakindilisi.’ (2 Kor. 4:7) Mbepo mwikemo ghukutupa amaka ukuti tufumusyeghe amasyu amanunu, tungawagha amaka nukwifimbilisya kundamyo isingi. Ghukututula kangi ukuti tunangisyeghe utuyilo utununu isi syo ‘seke sya mwambepo.’ (Gal. 5:22) Kyala ikubapa mbepo wake bosa aba bikunsubila umwene nukusuma ukufumila pasi pandumbula.​—Luka 11:13.

¹⁵ Syakukasya fiyo ukuti ababombi ba Kyala bikulondiwa ukuya nulusubilo mwa mbepo mwikemo ukuti ghubatule ukumbombela Kyala! Linga mukwitikisya ubwanaloli ubu mumanyile ubwakuyoba isya mbepo mwikemo, mukuya pakwiyipa nindumbula yosa kwa Yehova nukosiwa.

16. Ngimba ukufika apa tumanyile isyafiki?

¹⁶ Ukwiyipa kwinu kwa Kyala nukosiwa kwakulondiwa fiyo. Ukufwana namuno tumanyilile,  mukulondiwa ukwitikisya kilikyosa ukongelelapo indamyo isi mubaghile ukwaghana nasyo ukuti muye pabumanyani na Kyala. Loli Kyala ikuya pakubasaya fiyo ukukinda indamyo isi mubaghile ukwaghana nasyo. Ulosyo lubaghile ukubapoka, nukubatula ukuti muye namabyebye amanunu kwa Kyala. Ulughano lwinu kwa Yehova lo lubapangisyeghe ukuti mosiwe. Mukulondiwa kangi ukusubila ubwanaloli ubu mumanyile ubwakufwana na Tata, Umwana kangi na mbepo mwikemo. Linga mwinong’onile isi tuyobesenie, ngimba mubaghile ukwamula bulebule ilalusyo ili, “Ngimba nitendekisye ukuti nosiwe?”

17. Ngimba findu fimo filiku ifi umundu ikulondiwa ukubomba bo akali ukosiwa?

¹⁷ Linga mukuketa ukuti mwitendekisye ukuti mosiwe, kisita kukayika ko kuti mubombile nyingi fiyo ukuti mukusye ubumanyani bwinu na Yehova. * Panongwa yakuti mukumanyila Ibaibolo akabalilo kosa, sibatulile ukuti mumanye nyingi isyakufwana na Yehova kangi na Yesu. Mukusisye ulwitiko lwinu. (Hib. 11:6) Muli nulusubilo mwa Yehova ukufwana na isi afingile mu Baibolo, kangi mukuhoboka ukumanya ukuti ulwitiko lwinu mwa Yesu lukuya pakubapoka ku butulanongwa ninifwa. Mulapile imbibi syinu; muli nikitima fiyo panongwa ya butulanongwa ubu mwabombagha kunyuma, kangi munsumile Yehova ukuti abahobokele. Muchenjile fiyo pabumi bwinu mwakuleka ukubomba ifindu ifibibi ifi mwabombagha kunyuma nukwanda ukubomba ifindu ifi fikunhobosya Yehova. (Imbo. 3:19) Mukwiyipa fiyo pakubabula abangi isyakufwana nulwitiko lwinu. Mwitikisiwe ukuya mfumusi uyu akosiwa kangi nukwanda ukufumusya amasyu gha Kyala pampene nikipanga. (Mat. 24:14) Yehova ikuhoboka fiyo nanumwe panongwa ya isi musalile ukubomba.​—Mbu. 27:11.

18. Ngimba findu filiku ifi mukulondiwa ukubomba bo mukali ukosiwa?

¹⁸ Bo mukali ukosiwa, filipo kangi ifindu finandi ifi mukulondiwa ukubomba. Ukufwana namuno tumanyilile pabwandilo, mukulondiwa ukwiyipa kwa Kyala. Mwiputeghe ukufumila pasi pandumbula, kangi mufingeghe kumyake ukuti mukuya pakumbombela ubumi bwinu bosa. (1 Pet. 4:2) Ukufuma apo mukulondiwa ukumbula uyu ikuketesya imbombo sya bakulumba ukuti amanye linga mukulonda ukosiwa. Umwene ikuya pakubasuma abakulumba bamo ukuti mwaghane nabo. Mutikulondiwa ukupasya linga bikulonda ukuti mwaghane nabo. Mukumbukeghe ukuti abakamu aba babamenye kangi babaghanile fiyo. Abene bikuya pakuyobesania nanumwe ifundo sya mu Baibolo isi mumanyile. Bikulonda ukuketa linga naloli mupilikisye kanunu ifundo isi mumanyile kangi linga mubumenye ubununu bwa kwiyipa kwa Yehova nukosiwa. Linga bitikisye ukuti  mubaghile ukosiwa, abene bikuya pakubamanyisya ukuti mubaghile ukosiwa palukomano ulwa dela pamo ulwa kighaba.

19-20. Ngimba mukuya pakubomba isyafiki linga mosiwe kangi mukuya pakubomba bulebule isi?

¹⁹ Linga mosiwe, ngimba mukulondiwa ukubomba isyafiki? * Mukumbukeghe ukuti ukwiyipa lufingo kangi Yehova ikughulila ukuti mufwanisye isi mufingile. Yonongwa yake linga mosiwe, mukulondiwa ukubomba syosa isi mwafingile bo mukwiyipa kwa Kyala. Ngimba mubaghile ukubomba bulebule isi?

²⁰ Muyeghe pabupipi na bakamu na balumbu. Pakuya Nkristu uyu osiwe, lino ‘mubaghaneghe abitiki abininu.’ (1 Pet. 2:17) Abakamu na balumbu nkipanga yo mbumba yinu iya mwambepo. Linga mukukindilila ukwaghiwa pangomano, mukuya pakukasya fiyo ubumanyani bwinu. Mubelengeghe amasyu gha Kyala isiku lililyosa. (Sal. 1:1, 2) Linga mubelengile Ibaibolo, muyeghe nakabalilo akakwinong’onela isi mubelengile. Isi sikuya pakubatula ukuti amasyu gha Kyala ghabafikeghe pandumbula. ‘Mwiputeghe.’ (Mat. 26:41) Inyiputo syinu isyakufumila pasi pandumbula sikuya pakubatula ukuti musegheleleghe fiyo kwa Yehova. ‘Mubulondeghe tasi Ubunyafyale.’ (Mat. 6:33) Mubaghile ukubomba isi mwakubika imbombo iyakufumusya pamalo ghakwanda. Linga mukukindilila ukufumusya amasyu gha Kyala, ulwitiko lwinu lukuya pakuya lwamaka, kangi mubaghile ukubatula abangi ukuti basabwaghe ubumi bwa bwila na bwila.​—1 Tim. 4:16.

21. Ngimba ulosyo lukuya pakubapa ulusako luliku?

²¹ Linga musalile ukwiyipa kwa Yehova nukosiwa ko kuti musalile ikindu kyakulondiwa fiyo pabumi bwinu. Bwanaloli ukuti ukubomba isi kukaya kupepe. Panongwa yakuti tubaghile ukwaghana nindamyo. Loli indamyo syosa isi tukwaghana nasyo lino sya ‘kabalilo kanandi itolo.’ (2 Kor. 4:17) Ulosyo lukuya pakubapa ulusako ulwakuti muye nu bumi ubununu lino kangi ‘nu bumi bwa naloli’ nkyeni. (1 Tim. 6:19) Mukulondiwa ukwinong’onela kanunu nukwiputa ukufumila pasi pandumbula ukuti mwamule ilalusyo ilyakuti, “Ngimba nitendekisye ukuti nosiwe?”